Page 9 - ΠΡΟΣΩΠΑ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2022

αλλά ο σακχαρώδης διαβήτης παραμένει και μετά την μεταμόσχευ- μισή από τη μεταμόσχευση. Οι μεταμοσχεύσεις νεφρού δεν είναι
ση. Οι απαιτήσεις της ινσουλίνης μεταβάλλονται με την πάροδο διακοσμητικές, είναι ζωτικές μεταμοσχεύσεις.
του χρόνου και εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες όπως το Στην εισόδιο ομιλία μου στην Ακαδημία Αθηνών παρουσίασα
είδος της ανοσοθεραπείας, η εξάρτηση από στεροειδή και ο τρόπος αυτό που χρειάζεται να γίνει με αφορμή το τεράστιο εθνικό πρό-
ζωής του ασθενούς. Η μεταμόσχευση αποκαθιστά την φυσιολογική βλημα της νεφρικής ανεπάρκειας και επεσήμανα τους “τέσσερις
λειτουργία του ήπατος αλλά το υποκείμενο μεταβολικό σύνδρομο τροχούς της αμάξης”, τον κοινωνικό, τον ιατρικό, τον διοικητικό
παραμένει με κίνδυνο υποτροπής της λιπώδους διήθησης. Με- και τον οικονομικό άξονα. Έχουν γίνει οι σχετικές προτάσεις στην
ταμόσχευση νησιδίων του παγκρέατος γίνεται ακόμη σήμερα σε Πολιτεία και έχουν επισημανθεί τα προβλήματα και πώς πρέπει να
λίγα, εξειδικευμένα κέντρα και έχει λίγες, συγκεκριμένες ενδείξεις. αντιμετωπιστούν. Σημειώνω ότι όλα τα προβλήματα είναι αντιμε-
• Έχετε κάνει σημαντική έρευνα στο τομέα της ανοχής τωπίσιμα με δοκιμασμένες μεθόδους. Οι τέσσερις αυτοί «τροχοί»
ενός μοσχεύματος. Πέρα από τα φάρμακα ανοσοκατα- πρέπει να γυρίζουν μαζί, αν ο ένας χαλάσει, η άμαξα δεν προχωρά.
στολής, τί πρέπει να ξέρει ένας ασθενής που θα λάβει Ο κοινωνικός τροχός είναι οι δότες, ζώντες η πτωματικοί. Η δωρεά
μόσχευμα; Οι παιδιατρικές μεταμοσχεύσεις έχουν κάποια νεφρού από ζώντα δότη είναι προσφορά ανυπολόγιστης αξίας για
ιδιαιτερότητα; την οποία, ο δότης, δεν επιτρέπεται και δεν πρόκειται να λάβει
Οι πρώτοι 2-3 μήνες μετά τη μεταμόσχευση είναι οι πιο επικίν- οποιαδήποτε αμοιβή. Η διοίκηση των μεταμοσχεύσεων ασκείται
δυνοι για εμφάνιση απόρριψης. Ο χρόνος που περνά μετά από από τον ΕΟΜ, τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων, ο οποίος
επιτυχή μεταμόσχευση βοηθά τη σταθεροποίηση του μοσχεύματος είναι η ραχοκοκαλιά των μεταμοσχεύσεων. Η ιατρική συνιστώσα
και ο κίνδυνος απόρριψης ελαττώνεται. Η συμπεριφορά του μο- αποτελείται από τα κέντρα μεταμόσχευσης που πρέπει να πληρούν
σχεύματος και η αντίδραση του ασθενούς ποικίλλει ανάλογα με ορισμένες προϋποθέσεις, όπως να έχουν ειδικευμένο προσωπικό,
τον τύπο του μοσχεύματος. Είναι πιο επιεικής με το ήπαρ, λιγότερο εξοπλισμό και εποπτεία από τον ΕΟΜ. Οι μεταμοσχεύσεις δεν είναι
με τα νεφρά, την καρδιά και τους πνεύμονες και πολύ λιγότερο εύκολη δουλειά, δοκιμάζουν τη θέληση και την αντοχή όλων.
με τις εντερικές μεταμοσχεύσεις. Αυτοί οι τρεις άξονες μπορεί να παρουσιάζουν σοβαρές δυ-
Πλήρης ανοχή του μοσχεύματος χωρίς ανάγκη για ανοσοθερα- σκολίες αλλά οι λύσεις είναι πραγματοποιήσιμες. Το οικονομικό
πεία έχουμε παρατηρήσει μόνο μετά από μεταμόσχευση ήπατος. πρόβλημα είναι πλασματικό γιατί οι μεταμοσχεύσεις γλιτώνουν
Πράγματι, τρία χρόνια μετά από μεταμόσχευση ήπατος, το 10-15% πολύ περισσότερα έξοδα, που σπαταλούνται σε λιγότερο αποτελε-
των μεταμοσχευμένων αναπτύσσουν πλήρη ανοχή. Προσπάθειες σματικές θεραπείες. Συγκεκριμένα, η συντήρηση ενός ατόμου με
ελάττωσης η απομάκρυνσης της ανοσοθεραπείας πρέπει πάντα λειτουργούντα μεταμοσχευμένο νεφρό στοιχίζει περίπου 10.000
να γίνεται με πολύ στενή παρακολούθηση γιατί το 85-90% των ευρώ το χρόνο έναντι 60.000 που απαιτούνται για ένα χρόνο αι-
μοκάθαρσης. Έχει αποδειχθεί ότι τα έξοδα ελαττώνονται κατά 77%
μεταμοσχευμένων αναπτύσσουν απόρριψη η οποία πρέπει να με επιτυχή μεταμόσχευση νεφρού. Αυτά τα χρήματα προτείνουμε
διαγνωστεί και να θεραπευθεί εγκαίρως πριν έχει καταστρεπτικές να χρησιμοποιηθούν για τα έξοδα νοσοκομείου και ειδικευμένου
συνέπειες. Πλήρης ανοχή νεφρού η καρδιάς είναι σπάνια. Συνε- προσωπικού που κάνουν την μεταμόσχευση πραγματικότητα. Τα
χίζονται οι μελέτες για τη δημιουργία ανοχής του μοσχεύματος χρήματα που θα εξοικονομηθούν από τα επόμενα έτη λειτουργίας
και βασίζονται σε εγχύσεις ανοσογόνων κυττάρων ή και ακτινο- του νεφρικού μοσχεύματος θα παραμείνουν στο σύστημα υγείας.
θεραπείας. Μέχρι στιγμής επιτελούνται σε πειραματικό επίπεδο. Είναι ένα σύστημα που εφαρμόζεται όλο και περισσότερο στην
Οι παιδιατρικές μεταμοσχεύσεις είναι μια ξεχωριστή ειδικότητα Ευρώπη και παγκοσμίως.
με πολλές ιδιομορφίες. Χαρακτηριστικά, είναι πιο δύσκολες από • Ο «πατέρας» των μεταμοσχεύσεων Thomas Starzl έχει
τεχνική άποψη και εμφανίζουν λοιμώξεις και ιογενείς επιπλοκές πει για σας ότι είστε ένας από τους καλύτερους χειρουργούς
που χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή. Μακροχρόνια, έχουν μεγα- στον κόσμο, μάλιστα έχετε πάρει το πρώτο βραβείο που
λύτερη συχνότητα αποδοχής του μοσχεύματος. καθιερώθηκε στο όνομά του, και άλλοι έχουν πει ότι είστε
• Έχετε επισημάνει ότι μεταμοσχεύσεις νεφρού είναι μια ο κορυφαίος χειρουργός μεταμοσχεύσεων. Ποια θεωρείτε
επείγουσα ανάγκη για την Ελλάδα. Γνωρίζουμε ότι είστε ορόσημα στην πορεία της καριέρας σας;
«στρατευμένος» στον εκσυγχρονισμό του συστήματος με- Η καριέρα μου άρχισε με την ανατροφή που μου έδωσαν οι
ταμοσχεύσεων. Ποια είναι τα βασικά βήματα που πρέπει γονείς μου. Τότε αρχίζουν να γίνονται τα όνειρα, μέσα σε μια
να γίνουν στη χώρα μας; απόλυτα αγαπημένη οικογένεια. Πάντα ήθελα να κάνω κι εγώ
Η μεταρρύθμιση των μεταμοσχεύσεων αποτελεί εθνική ανάγκη μια τέτοια οικογένεια. Το έχω πετύχει με τη βοήθεια του Θεού. Η
στην πατρίδα μας. Όπως πρόσφατα έδειξαν, σε μια τεκμηριωμένη εκπαίδευση μου στο Πανεπιστήμιο μου έδωσε πολύ καλές βάσεις
έκθεση του Ωνασείου Ιδρύματος, οι Καθηγητές Μόσιαλος και Πα- και πρότυπα καταπληκτικών γιατρών… Καθηγητές όπως ο Γαρ-
παλόης, η Ελλάδα υπολείπεται των άλλων ευρωπαϊκών χωρών δίκας, ο Παυλάτος, ο Χρυσοσπάθης, ο Γολεμάτης… Η θητεία μου
στις μεταμοσχεύσεις οργάνων και αυτό έχει θανατηφόρες επιπτώ- στη Χειρουργική Κλινική με την ηγεσία του Κωνσταντίνου Τούντα
σεις. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα φλέγον για τις μεταμοσχεύσεις ήταν καθοριστική. Όλο το επιτελείο ήταν για μένα έμπνευση. Μετά
νεφρών για δυο λόγους: η νεφρική ανεπάρκεια είναι πολύ συχνή ήρθε η εμπειρία μου στη γενική χειρουργική στην Αμερική που
στην Ελλάδα και δεν γίνονται αρκετές μεταμοσχεύσεις. Συγκεκρι- με οδήγησε στη μαθητεία με τον Καθηγητή μου Thomas E Starzl.
μένα, 250 Έλληνες ανά εκατομμύριο πληθυσμού αναπτύσσουν Ο Starzl ήταν χειρουργός που συνδύαζε ακροβατική τεχνική
νεφρική ανεπάρκεια κάθε χρόνο, έναντι 127 στην υπόλοιπη ικανότητα με μια συνεχή επιστημονική περιέργεια, σκυλίσια επι-
Ευρώπη, δηλαδή διπλάσιοι! Στην Ελλάδα επιτελούνται λιγότερες μονή, ασταμάτητη δουλειά και επικέντρωση σε άλυτα προβλήματα
από 150 μεταμοσχεύσεις νεφρού το χρόνο, το 1/3 σε σύγκριση που αντιμετωπίζαμε. Είχε την ικανότητα να βρίσκει λύσεις εκεί που
με την Πορτογαλία και τη Σουηδία που έχουν τον ίδιο πληθυσμό. κανείς δεν τολμούσε να πάει… Λάτρευε τους ασθενείς του στους
Χρειάζονται 450. Αποτέλεσμα είναι ότι η Ελλάδα με πληθυσμό 10 οποίους είχε απόλυτη αφοσίωση. «Διάβαζε» τους ανθρώπους. Και
εκατομμύρια να έχει 145 μονάδες αιμοκάθαρσης, διπλάσιες από τη επιπλέον ήταν καταπληκτικός και πολυδιαβασμένος συγγραφέας.
Μεγάλη Βρετανία που έχει 78, τις μισές, για εξαπλάσιο πληθυσμό. Αδιαμφισβήτητα ήταν μοναδική η τύχη που με έφερε κοντά του
Η αιμοκάθαρση κρατά μεν τους νεφροπαθείς στη ζωή, αλλά με για 11 ολόκληρα χρόνια. Χρόνια όχι εύκολα, αλλά διδακτικά και
μεγάλο τίμημα. Συγκεκριμένα, η επιβίωση με αιμοκάθαρση είναι αλησμόνητα.

09

ΠΡΟΣΩΠΑ