Της Εύας Μπουτζέτη – Πανίδου*
Οι φετινές γιορτές στη Λάρισα έρχονται με ανάμικτα συναισθήματα. Η πόλη φωτίζεται, τα παιδιά περιμένουν, οι οικογένειες παλεύουν να κρατήσουν το «μαζί». Την ίδια ώρα, όμως, η καθημερινότητα του απλού κόσμου δεν έχει ούτε λαμπάκια ούτε μουσικές: έχει λογαριασμούς, ακρίβεια, αβεβαιότητα και έναν θυμό που δεν είναι ιδιοτροπία είναι αποτέλεσμα.
Οι αγρότες βγαίνουν στους δρόμους από ανάγκη, όχι από «χόμπι». Και το μήνυμα είναι καθαρό: όταν πιέζεται η πρωτογενής παραγωγή, δεν κινδυνεύουν μόνο οι ίδιοι κινδυνεύει η επαρχία να ερημώσει στην πράξη, όχι ως σχήμα λόγου.
Δεν είναι ότι «δεν μπορούν» – είναι ότι συχνά «δεν θέλουν»
Ναι, οι ευθύνες είναι διαχρονικές. Όμως άλλο «δεν μπορώ» κι άλλο «δεν θέλω». Για πολλά από τα μεγάλα προβλήματα, η λύση προϋποθέτει σύγκρουση με συμφέροντα, κανόνες που πονάνε, ποινές που δεν χαϊδεύουν, διαφάνεια που δεν διαπραγματεύεται. Κι εκεί συχνά βλέπουμε να προκρίνεται η διαχείριση της εικόνας αντί της ουσίας.
Και το πιο οδυνηρό είναι πως δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε την πυρίτιδα: είμαστε Ευρώπη. Υπάρχουν πρακτικές που λειτουργούν αλλού. Αυτό που λείπει είναι η συνέπεια και η πολιτική βούληση να εφαρμοστούν.
Όταν το λέει το Ελεγκτικό Συνέδριο, δεν είναι «γκρίνια»
Εδώ οφείλουμε μια ξεκάθαρη, ιδιαίτερη αναφορά: αν ανατρέξει κανείς σε κείμενα και ευρήματα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ενός από τα τρία ανώτατα δικαστήρια της χώρας, μαζί με τον Άρειο Πάγο και το Συμβούλιο της Επικρατείας δύσκολα δεν θα μελαγχολήσει.
Στην Έκθεση επί του Απολογισμού και του Γενικού Ισολογισμού του Κράτους για το 2024, αποτυπώνεται ότι, ως προς το πλήθος των συμβάσεων που επισκοπήθηκαν, η απευθείας ανάθεση έφτασε το 81,49% (12.856 από 15.777 συμβάσεις). Και σε ειδική έκθεση ελέγχου για τις απευθείας αναθέσεις, σημειώνεται ρητά ότι το υψηλότερο ποσοστό απευθείας αναθέσεων παρατηρήθηκε στα νοσοκομεία. Αυτό σημαίνει αυτομάτως η διαφθορά είναι εκτεταμένη. Σημαίνει όμως κάτι εξίσου σοβαρό: όταν η εξαίρεση γίνεται κανόνας, ο κίνδυνος αυθαιρεσίας, σπατάλης και ατιμωρησίας μεγαλώνει και μαζί του μεγαλώνει και η δυσπιστία των πολιτών.
«Φακελάκι» και καθημερινή αδικία: το πρόβλημα δεν είναι φήμη, είναι εμπειρία
Στην υγεία, οι καταγγελίες για «άτυπες πληρωμές» δεν είναι αστικός μύθος. Σε επίσημο ευρωπαϊκό οργανωμένο προφίλ χώρας (OECD/European Observatory), αναφέρεται ότι 13% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα (2022) δήλωσαν πως χρειάστηκε να δώσουν επιπλέον πληρωμή ή “δώρο” σε δημόσιο χώρο υγείας. Οι εκτιμήσεις για σήμερα είναι ακόμη χειρότερες.
Κι όταν τέτοιες πρακτικές κανονικοποιούνται, το πιο επικίνδυνο δεν είναι μόνο το οικονομικό κόστος: είναι η διάβρωση της εμπιστοσύνης το ρήγμα στον πυρήνα της δημοκρατίας.
Όταν το γράφει η γερμανική taz, δεν «μαζεύεται» επικοινωνιακά
Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε το σκληρό δημοσίευμα της γερμανικής taz, που περιγράφει θεσμική διολίσθηση και μιλά για μοτίβο «μηδενικής» ουσιαστικής διερεύνησης διαλεύκανσης σε μεγάλες υποθέσεις, θέτοντας στο κάδρο το κράτος δικαίου και τη λειτουργία των θεσμών.
Το βαρύ δεν είναι μόνο το περιεχόμενο είναι ότι γράφεται εκτός Ελλάδας, χωρίς τις εγχώριες ισορροπίες και χωρίς το «φίλτρο» της εσωτερικής επικοινωνιακής αντιπαράθεσης. Κι αυτό αφήνει αρνητικό αποτύπωμα.
Το σκάνδαλο των αγροτικών ενισχύσεων δεν δικαιολογεί κανιβαλισμό στους αγρότες
Το τελευταίο διάστημα, διεθνή και ντόπια ρεπορτάζ περιγράφουν υποθέσεις ψευδών δηλώσεων και «εικονικών δικαιούχων» στις αγροτικές ενισχύσεις, με ευρωπαϊκούς ελέγχους, έρευνες και κυρώσεις. Το συμπέρασμα, όμως, δεν μπορεί να είναι «φταίνε οι αγρότες». Το συμπέρασμα είναι ότι ένα σύστημα με κενά και ευθύνες πολιτικών και υπουργών επέτρεψε να γίνει η ενίσχυση εργαλείο απάτης, ενώ στο τέλος το πληρώνει το κύρος του τίμιου παραγωγού.
Κι όμως: μέσα σε όλα, ο πολιτισμός του Δήμου είναι μια καθαρή ανάσα
Μέσα σε αυτή τη βαριά καταχνιά και συγκυρία, αξίζει να ειπωθεί ένα απλό «μπράβο»: οι εορταστικές εκδηλώσεις του Δήμου που είναι μια όαση. Μια προσπάθεια που επιτρέπει στους ανθρώπους να βγουν στον δημόσιο χώρο, να νιώσουν κοινότητα, να θυμηθούν ότι οι πόλεις δεν είναι μόνο άγχος και λογαριασμοί.
Και ίσως αυτό είναι το βαθύτερο μήνυμα των ημερών: ο πολιτισμός δεν λύνει την ακρίβεια, αλλά κρατά όρθια την κοινωνία για να τη διεκδικήσει.
Επίλογος
Δεν ζητάμε θαύματα. Ζητάμε πολιτική βούληση. Ζητάμε κράτος που δεν κανονικοποιεί την αδιαφάνεια, που τιμωρεί ουσιαστικά τη διαφθορά, που προστατεύει τους θεσμούς. Κι αν κάποτε λέγαμε «μένουμε Ευρώπη», ας κάνουμε επιτέλους το αυτονόητο: ας φέρουμε ευρωπαϊκές λύσεις στην καθημερινότητα των πολιτών – και ας σταματήσουμε να πουλάμε ευρωπαϊκές λέξεις για ελληνικές πληγές.
Χρόνια πολλά, με υγεία και αξιοπρέπεια!
Πηγές: Ελεγκτικό Συνέδριο, Transparency.org , (OECD/European Observatory), taz (die tageszeitung),“Mitsotakis höhlt systematisch den Rechtsstaat aus” (11/08/2025).
*Η κα Εύα Μπουτζέτη – Πανίδου είναι πτυχιούχος Διοίκησης Επιχειρήσεων & Παιδαγωγικού, με μεταπτυχιακά στη Διοίκηση Μονάδων Υγείας (ΕΑΠ) και στην Εφαρμοσμένη Γεροντολογία και Γηριατρική (ΑΠΘ)
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
