Σε ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο πρώην Αντιπρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Νεολαίας Δήμου Λαρισαίων, Παύλος Χατιλάρης, αναφέρεται στις σημαντικές αλλαγές που φέρνει ο νέος Κώδικας Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σχετικά με τη θεσμοθέτηση και την υποχρεωτική σύσταση Συμβουλίων Νέων στους δήμους με πληθυσμό άνω των 2.000 κατοίκων.
Όπως επισημαίνει, η συγκεκριμένη πρόβλεψη του Υπουργείου Εσωτερικών αποτελεί ένα ουσιαστικό βήμα για την ενίσχυση της συμμετοχής των νέων στη λήψη αποφάσεων σε τοπικό επίπεδο, δίνοντας θεσμικό ρόλο στη νεολαία και δημιουργώντας νέες προοπτικές διαλόγου και ενεργού πολιτειότητας, αλλά παρουσιάζει θεσμικές αντιφάσεις.
Συγκεκριμένα επισημαίνει τα εξής:
«Συμβούλια Νέων και νέος Κώδικας Τοπικής Αυτοδιοίκησης – Ένα θετικό βήμα με σοβαρές θεσμικές αντιφάσεις
Ως πρώην Αντιπρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Νεολαίας του Δήμου Λαρισαίων και άτομο που αγάπησα και συνεχίζω να αγαπώ και να πιστεύω αυτόν τον θεσμό, αισθάνομαι την ανάγκη να τοποθετηθώ δημόσια, καταγράφοντας με σαφήνεια πού συμφωνώ και πού διαφωνώ κατηγορηματικά με το νέο θεσμικό πλαίσιο.
Ο νέος Κώδικας Τοπικής Αυτοδιοίκησης εισάγει, για πρώτη φορά σε πανελλαδικό επίπεδο, την υποχρεωτική σύσταση Συμβουλίων Νέων σε όλους τους Δήμους της χώρας με πληθυσμό άνω των 2.000 κατοίκων. Πρόκειται αναμφίβολα για μια θεσμική εξέλιξη που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη και αξίζει ειλικρινά να αναγνωριστεί ως ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση της συμμετοχής της νεολαίας στα τοπικά κοινά.
Καταρχάς, θεωρώ ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι η ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών προχωρά στη θεσμοθέτηση των Συμβουλίων Νέων και κυρίως, υποχρεώνει τους Δήμους να τα συστήσουν. Ήταν ένα από τα κύρια θέματα της ατζέντας μας που μας απασχολούσε στις κοινές και τακτικές συναντήσεις-συνεδριάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων Νεολαίας της Ελλάδας. Μέχρι σήμερα, η ύπαρξη ή μη ενός τέτοιου οργάνου εξαρτιόταν αποκλειστικά από την πολιτική βούληση κάθε Δημοτικής Αρχής. Αυτό δημιουργούσε ανισότητες και ασυνέχεια.
Σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση είναι επίσης:
- η θεσμική εκπροσώπηση του Συμβουλίου Νέων στο Δημοτικό Συμβούλιο, με υποχρεωτική πρόσκληση του/της Προέδρου και δικαίωμα λόγου,
- καθώς και το δικαίωμα του Συμβουλίου Νέων να υποβάλλει ένα θέμα σε κάθε ειδική συνεδρίαση λογοδοσίας του Δημάρχου.
Οι ρυθμίσεις αυτές διασφαλίζουν ότι η φωνή των νέων δεν θα αγνοείται, αλλά θα ακούγεται δημόσια στο ανώτατο όργανο λήψης αποφάσεων του Δήμου, υποχρεώνοντας τη δημοτική αρχή να τοποθετείται θεσμικά.
Επίσης, θετική κρίνεται η πρόβλεψη για δυνατότητα ανάληψης δράσεων και εγγραφή σχετικών δαπανών στον δημοτικό προϋπολογισμό. Χωρίς πόρους, κανένας θεσμός δεν μπορεί να λειτουργήσει ουσιαστικά. Ο Δήμος Λαρισαίων είναι ένας από τους Δήμους που έχει κωδικό (ΚΑΕ) για τις δράσεις του Δημοτικού Συμβουλίου Νεολαίας, από τότε που ιδρύθηκε το όργανο.
Μέχρι σήμερα λοιπόν, τα Δημοτικά Συμβούλια Νεολαίας συστήνονταν με αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων, με διαφορετικούς κανονισμούς λειτουργίας ανά Δήμο. Το πλαίσιο αυτό είχε αδυναμίες, αλλά παρείχε και ευελιξία.
Στον Δήμο Λαρισαίων, το Δημοτικό Συμβούλιο Νεολαίας είχε μια ουσιαστική και θετικά αναγνωρισμένη ιδιαιτερότητα:
τη συμμετοχή νέων εκπροσώπων φορέων, σε συνδυασμό με απλούς νέους πολίτες. Έτσι, μέσα στο όργανο ακούγονταν οργανωμένα οι φωνές συλλογικοτήτων και οργανώσεων νεολαίας, κάτι που είχε αναγνωριστεί θετικά από όργανα τόσο της κεντρικής διοίκησης όσο και της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Η θεσμοθέτηση ενός ενιαίου πλαισίου δεν θα έπρεπε να σημαίνει εξάλειψη αυτών των καλών πρακτικών, αλλά αξιοποίησή τους.
Εκεί που διαφωνώ κατηγορηματικά
- Ο αυθαίρετος περιορισμός στον αριθμό των μελών
Θεωρώ αδιανόητο να περιορίζεται ο αριθμός των μελών του Συμβουλίου Νέων αποκλειστικά με πληθυσμιακά κριτήρια. Στον Δήμο Λαρισαίων, για παράδειγμα, το Συμβούλιο Νέων θα αποτελείται από μόλις 12 μέλη, συμπεριλαμβανομένου του/της Προέδρου (!).
Όταν ήμουν στη Διοίκηση του Δημοτικού Συμβουλίου Νεολαίας, δώσαμε συνειδητό αγώνα ώστε να συμμετάσχουν όσο το δυνατόν περισσότεροι νέοι και νέες. Στη λήξη της θητείας μας, πραγματοποιήθηκε μια μεγαλή και επιτυχημένη καμπάνια εγγραφών που έφτασε τα 150 ενεργά μέλη. Η μαζική συμμετοχή δεν είναι πρόβλημα. Είναι προϋπόθεση δημοκρατίας!
- Ο αποκλεισμός των φοιτητών από τη συμμετοχή
Σε μεγάλους Δήμους με πανεπιστήμια, χιλιάδες φοιτητές ζουν, εργάζονται και δραστηριοποιούνται κοινωνικά, χωρίς όμως να είναι εγγεγραμμένοι στο δημοτολόγιο του Δήμου κατοικίας τους. Ο αποκλεισμός τους από τα Συμβούλια Νέων:
- στερεί από τον θεσμό ένα από τα πιο ενεργά κομμάτια της νεολαίας,
- αλλοιώνει την πραγματική εικόνα της τοπικής κοινωνίας,
- υποβαθμίζει τη συμμετοχικότητα που υποτίθεται ότι υπηρετεί.
- Η αποκλειστικά ηλεκτρονική ψηφοφορία και τα εξωπραγματικά όρια συμμετοχής
Η επιλογή η εκλογή των Συμβουλίων Νέων να γίνεται μόνο ηλεκτρονικά, μέσω κεντρικής πλατφόρμας του Υπουργείου Εσωτερικών, αποτελεί σοβαρό θεσμικό σφάλμα. Η δημοκρατική συμμετοχή δεν είναι απλώς ένα «κλικ».
Χωρίς:
- ανοιχτές διαδικασίες,
- δημόσιο διάλογο,
- φυσική παρουσία και πολιτική ζύμωση,
η εκλογή μετατρέπεται σε μια απρόσωπη, αποκομμένη πράξη.
Ακόμη πιο προβληματικό είναι ότι το αποτέλεσμα θεωρείται έγκυρο μόνο εφόσον συμμετάσχει:
* το 30% των εγγεγραμμένων νέων ή
* το 50% όσων νέων ψήφισαν στις τελευταίες αυτοδιοικητικές εκλογές.
Σε μια εποχή αυξημένης αποχής των νέων, τα όρια αυτά δεν ενισχύουν τη συμμετοχή – την ακυρώνουν. Πρόκειται για προϋποθέσεις που κινδυνεύουν να καταστήσουν τον θεσμό ανεφάρμοστο στην πράξη.
Συμπέρασμα
Ο νέος Κώδικας Τοπικής Αυτοδιοίκησης κάνει ένα αναγκαίο και θετικό βήμα θεσμοθετώντας τα Συμβούλια Νέων (Δημοτικά Συμβούλια Νεολαίας/Νέων μέχρι πρότινος). Όμως, με τον τρόπο που σχεδιάζεται, κινδυνεύει να δημιουργήσει έναν θεσμό:
* περιορισμένο,
* ελεγχόμενο,
* και αποκομμένο από τη ζωντανή πραγματικότητα της νεολαίας.
Το επόμενο διάστημα θα γίνει η διαβούλευση του νέου κώδικα από το Υπουργείο. Είναι αναγκαία η συμμετοχή όλων των ενεργών Δημοτικών Συμβουλίων Νεολαίας θέτοντας τις δικές τους επισημάνσεις και αντιρρήσεις. Δεν πρέπει –και είναι κρίμα– τα Δημοτικά Συμβούλια Νεολαίας (Συμβούλια Νέων από εδώ και στο εξής) να έχουν την ίδια τύχη με τα πρώην Τοπικά Συμβούλια Νέων…
Η νεολαία δεν χρειάζεται συμβολικούς θεσμούς. Χρειάζεται ουσιαστική συμμετοχή, πολυφωνία και πραγματικό λόγο στα κοινά.
Αν θέλουμε τα Συμβούλια Νέων να πετύχουν, οφείλουμε να τα εμπιστευτούμε πραγματικά».
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
