Της Εύας Μπουτζέτη – Πανίδου*
Στη Λάρισα λειτουργούν έξι ΚΑΠΗ, που μπορούν όταν αξιοποιούνται σωστά να γίνουν ζωντανά κύτταρα ενεργού και υγιούς γήρανσης. Στο κέντρο αυτής της προσπάθειας βρίσκονται δύο άνθρωποι, που αξίζει να κατονομαστούν: ο ιατρός – Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής & Πολιτικών Ισότητας κ. Παναγιώτης Δαλαμπύρας και η κοινωνική λειτουργός, προϊσταμένη του τμήματος ΚΑΠΗ, κα Δήμητρα Κωστοπούλου. Είναι οι «ψυχές» των δομών, χωρίς αυτό να μειώνει τη συμβολή πολλών ακόμη εργαζομένων, επιστημόνων και συνοδών, που λόγω περιορισμένου χώρου δεν μπορούν να αναφερθούν ονομαστικά.
Οργανωμένος θρησκευτικός και πολιτιστικός τουρισμός
Η εκδρομή στην Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου στα Σταγιάδια Καλαμπάκας, η επίσκεψη στο Γεωμορφολογικό Μουσείο στο Καστράκι, το φαγητό, ο χορός και η στάση στα Τρίκαλα δεν ήταν απλώς μια «βόλτα». Ήταν ένα ολοκληρωμένο παράδειγμα οργανωμένου θρησκευτικού και πολιτιστικού τουρισμού για την Τρίτη Ηλικία: με ασφάλεια, συνοχή, πνευματική διάσταση και ψυχική ανάταση. Τέτοιες δράσεις ανοίγουν ορίζοντες, σπάνε τη ρουτίνα, ενισχύουν τη συλλογικότητα.
«Υγιής Γήρανση» με επιστημονική σφραγίδα
Η ημερίδα «Υγιής Γήρανση», σε συνεργασία με φυσικοθεραπευτές και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, έδωσε σαφές μήνυμα: η Τρίτη Ηλικία δεν χρειάζεται μόνο φροντίδα, χρειάζεται τεκμηριωμένη πρόληψη. Θέματα όπως οι πτώσεις, οι νευρολογικές διαταραχές, η άσκηση και η κλινική διατροφή, όταν παρουσιάζονται οργανωμένα και κατανοητά, μεταφράζονται σε ποιότητα ζωής.
Ακόμη πιο ουσιαστική η παράλληλη δράση «Αξιολόγησης Βάδισης» στα ΚΑΠΗ: η συστηματική εκτίμηση ισορροπίας και κινητικότητας μπορεί να προλάβει κατάγματα, νοσηλείες, απώλεια αυτονομίας. Αυτό είναι πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας μέσα στη γειτονιά όχι σε θεωρητικό επίπεδο, αλλά στην πράξη.
Διήμερη εκδρομή στην Αθήνα: πολιτισμός και δημοκρατία
Η διήμερη εκδρομή στην Αθήνα, με συμμετοχή εκατοντάδων μελών των ΚΑΠΗ, έδειξε πώς η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να προσφέρει πρόσβαση στον πολιτισμό και στη δημοκρατία: Βουλή των Ελλήνων, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Μουσείο Ακρόπολης, περιήγηση στην Πλάκα και στο Μοναστηράκι.
Το κόστος μετακινήσεων καλύφθηκε από τον Δήμο, ενώ κοινωνικοί λειτουργοί και νοσηλεύτριες συνόδευαν τα μέλη. Δεν πρόκειται για «πολυτέλεια», αλλά για έμπρακτη αναγνώριση ότι οι ηλικιωμένοι έχουν δικαίωμα να είναι παρόντες στα ζωντανά σημεία της χώρας, όχι κλεισμένοι σε τέσσερις τοίχους.
Συνάντηση με τον «ΑΡΙΣΤΕΑ»
Η επίσκεψη μελών των ΚΑΠΗ στη δομή Α.Μ.Ε.Α. «ΑΡΙΣΤΕΥΣ» στη Γιάννουλη, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, ανέδειξε τη δύναμη της συνάντησης: άνθρωποι της Τρίτης Ηλικίας και άτομα με αναπηρία μοιράστηκαν θεατρικό δρώμενο, τραγούδια, χριστουγεννιάτικες κατασκευές, συγκίνηση.
Είναι μια δράση που πάει πολύ πέρα από τη «φιλανθρωπία»: χτίζει γέφυρες μεταξύ γενεών και ατόμων με ευαλωτότητα, που είναι εύκολα εκτεθειμένοι σε κίνδυνο και συναισθηματικό πόνο που καταπολεμά την απομόνωση, δείχνει ότι κάθε άνθρωπος έχει δυνατότητες, ρόλο και φωνή.
Οι σκιές πίσω από τα φώτα
Ως άνθρωπος που αρθρογραφώ χρόνια για την Τρίτη Ηλικία, έχω ζητήσει επανειλημμένα επίσημη ενημέρωση για τις δράσεις των ΚΑΠΗ, από καθαρά επιστημονικό ενδιαφέρον ως γηριατρικός/γεροντολογικός επιστήμονας και γνώστης της Διοίκησης Μονάδων Υγείας. Κι όμως, η πρόσβαση σε πληροφορίες παραμένει δύσκολη, συχνά όχι από αμέλεια, αλλά από επιλογή.
Σε κάθε οργανισμό, η εσωτερική επικοινωνία και οι διοικητικές συμπεριφορές μπορούν να γίνουν γέφυρα ή τείχος. Όταν εμφανίζονται προσωπικές σκοπιμότητες, μικρομεγαλισμοί, «ιδιοκτησιακή» λογική πάνω σε δημόσιες δομές, τότε το τείχος μεγαλώνει. Το έργο των ΚΑΠΗ παρουσιάζεται επιλεκτικά, οι συνεργασίες φιλτράρονται, οι επιστημονικές φωνές που δεν είναι «αρεστές» αφήνονται εκτός.
Κάποιοι φαίνεται να προτιμούν τα ΚΑΠΗ ως προσωπικό μικρόκοσμο προβολής, παρά ως ανοιχτή, συλλογική κατάκτηση της πόλης. Όταν οι σχέσεις με τον Δήμαρχο ή με «κρίσιμα πρόσωπα» μπαίνουν στο ψυγείο, αυτό δεν είναι απλώς προσωπικό ζήτημα· μετατρέπεται σε κόστος για τους ίδιους τους ηλικιωμένους, που στερούνται ακόμη καλύτερων δράσεων, συνεργειών, ιδεών.
Να κρατήσουμε τα καλά, να τολμήσουμε τα δύσκολα
Τα παραπάνω δείχνουν ότι ο Δήμος Λαρισαίων μπορεί να σχεδιάζει και να υλοποιεί δράσεις για την Τρίτη Ηλικία που θα ζήλευαν πολλές πόλεις. Και δείχνουν ότι υπάρχουν άνθρωποι με πρώτους τον κ. Παναγιώτη Δαλαμπύρα και την κα Δήμητρα Κωστοπούλου που εργάζονται με συνέπεια και ουσία. Σε αυτούς αξίζουν θερμά συγχαρητήρια.
Όμως, δεν αρκεί να χειροκροτούμε. Χρειάζεται:
- Περισσότερη συμμετοχή και διαφάνεια,
- λιγότερα κλειστά γραφεία και «παραγοντισμούς»,
- ουσιαστικός διάλογος με την επιστημονική κοινότητα και τους πολίτες.
Η Τρίτη Ηλικία δεν πρέπει να γίνεται πεδίο μικρών προσωπικών στρατηγικών. Αξίζει μια κοινωνική πολιτική γενναία, ανοιχτή, που δεν φοβάται την κριτική, δεν κρύβει τις σκιές και επιτρέπει σε όλους όσοι μπορούν να προσφέρουν με γνώση και αγάπη να σταθούν δίπλα στα ΚΑΠΗ, όχι απέναντί τους.
*Η κα Εύα Μπουτζέτη – Πανίδου είναι πτυχιούχος Διοίκησης Επιχειρήσεων & Παιδαγωγικού, με μεταπτυχιακά στη Διοίκηση Μονάδων Υγείας (ΕΑΠ) και στην Εφαρμοσμένη Γεροντολογία και Γηριατρική (ΑΠΘ)
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
