Η Αυστραλία έγινε η πρώτη χώρα στον κόσμο που απαγορεύει τα social media για παιδιά κάτω των 16 ετών, μπλοκάροντάς τα από πλατφόρμες όπως το TikTok, το Instagram και Facebook, το Snapchat και άλλα.
Η απαγόρευση παρακολουθείται στενά από άλλες χώρες που εξετάζουν παρόμοια μέτρα με βάση την ηλικία, καθώς αυξάνονται οι ανησυχίες σχετικά με τις επιπτώσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην υγεία και την ασφάλεια των παιδιών.
Οι εταιρείες τεχνολογίας παρακολουθούν επίσης την απαγόρευση για να δουν αν και άλλες ακολουθήσουν τα βήματα της Αυστραλίας, κάτι που θα σήμαινε ενδεχομένως απώλεια σημαντικού μεριδίου χρηστών.
Τι ισχύει στην Ευρώπη και ποια είναι η νομοθεσία που αφορά στην Ελλάδα;
Πώς λειτουργεί η απαγόρευση στα social media για παιδιά κάτω από 16 στην Αυστραλία
Η απαγόρευση ισχύει για δέκα πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης: Instagram, Facebook, Threads, Snapchat, TikTok, YouTube, X, Reddit, Twitch και Kick.
Οι πλατφόρμες που επηρεάζονται επιλέχθηκαν επειδή «ο μοναδικός ή σημαντικός σκοπός τους είναι να επιτρέπουν την κοινωνική αλληλεπίδραση στο διαδίκτυο», δήλωσε η επίτροπος ηλεκτρονικής ασφάλειας της χώρας Τζούλι Ίνμαν Γκραντ .
Είπε επίσης ότι το γραφείο της έδωσε προτεραιότητα στις πλατφόρμες με τον μεγαλύτερο αριθμό χρηστών κάτω των 16 ετών, αν και η κυβέρνηση μπορεί να ενημερώσει τη λίστα με τις απαγορευμένες πλατφόρμες ώστε να συμπεριλάβει και άλλες.
Υπάρχουν «200.000 λογαριασμοί TikTok, 440.000 λογαριασμοί Snapchat, περίπου 150.000 στο Facebook και 350.000 στο Instagram που κατέχονται από παιδιά ηλικίας μεταξύ 13 και 15 ετών», δήλωσε ο ο πρωθυπουργός Άντονι Αλμπανέζε στο ABC την Τετάρτη.
Τα παιδιά κάτω των 16 ετών δεν θα επιτρέπεται πλέον να δημιουργούν νέους λογαριασμούς ή να έχουν πρόσβαση σε υπάρχοντες λογαριασμούς σε αυτές τις πλατφόρμες. Χωρίς λογαριασμό, τα παιδιά ενδέχεται να εξακολουθούν να μπορούν να βλέπουν περιεχόμενο σε ορισμένες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης όπως το YouTube, αλλά δεν θα μπορούν να δημοσιεύουν, να σχολιάζουν ή να στέλνουν μηνύματα σε άλλους χρήστες.
Η απαγόρευση ισχύει για άτομα που είναι «συνήθεις κάτοικοι Αυστραλίας». Οι χρήστες που επισκέπτονται την Αυστραλία για λιγότερο από 200 ημέρες από τους προηγούμενους 12 μήνες πιθανότατα δεν θα επηρεαστούν.
Ποια μέτρα θα εφαρμοστούν
Οι πλατφόρμες που επηρεάζονται υποχρεούνται να λάβουν «εύλογα μέτρα» για να συμμορφωθούν με τον νόμο, αν και έχουν κάποια διακριτική ευχέρεια ως προς το πώς θα μπορούσαν να είναι αυτά τα βήματα.
Οι πλατφόρμες πιθανότατα θα ακολουθήσουν μια σειρά από προσεγγίσεις για την επαλήθευση της ηλικίας των χρηστών, εκτός από το να ζητήσουν την ημερομηνία γέννησής τους — κάτι που είναι ένα τυπικό βήμα κατά τη δημιουργία ενός λογαριασμού κοινωνικής δικτύωσης.
Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν την απαίτηση από τους χρήστες να υποβάλουν ένα επίσημο έγγραφο με απόδειξη ηλικίας, τη χρήση βιομετρικών δεδομένων για την εκτίμηση της ηλικίας ενός χρήστη (όπως μέσω ζωντανών selfies βίντεο) και την αναθεώρηση της διαδικτυακής συμπεριφοράς (όπως το ιστορικό περιήγησης και τα κοινωνικά δίκτυα).
Πολλοί από αυτούς τους ελέγχους ηλικίας δεν είναι ασφαλείς. Ήδη, αρκετοί χρήστες κάτω των 16 ετών δήλωσαν στο ABC ότι κατάφεραν να παρακάμψουν την επαλήθευση ηλικίας ή ότι οι λογαριασμοί τους δεν είχαν αφαιρεθεί. Ένας γονέας είπε στο ABC ότι ο 13χρονος γιος τους κατάφερε να περάσει τη βιομετρική σάρωση προσώπου «κρύβοντας τα δόντια του και ζαρώνοντας το πρόσωπό του».
Ωστόσο, οι ανήλικοι χρήστες δεν θα παραβιάζουν τη νέα απαγόρευση και δεν θα αντιμετωπίζουν κυρώσεις. Αντίθετα, οι πλατφόρμες που τους επιτρέπουν θα αντιμετωπίζουν κυρώσεις. Οι εταιρείες που θα διαπιστωθεί ότι παραβιάζουν τον νόμο θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν πρόστιμα ύψους έως και 49,5 εκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλίας (32 εκατομμύρια δολάρια).
Πώς αντιδρούν οι εταιρείες
Οι πλατφόρμες που επηρεάζονται έχουν επικρίνει σε μεγάλο βαθμό τη νομοθεσία, αν και δήλωσαν ότι θα συμμορφωθούν.
«Πιστεύουμε ακράδαντα στο ανοιχτό διαδίκτυο και στη συνεχή προσβασιμότητα σε ποιοτικές γνώσεις, πληροφορίες, πόρους και στην οικοδόμηση κοινότητας για όλους, συμπεριλαμβανομένων των νέων», ανέφερε το Reddit σε ανάρτηση στον ιστότοπό του τη Δευτέρα. «Γι’ αυτό το Reddit ήταν πάντα, και συνεχίζει να είναι, διαθέσιμο για ανάγνωση από οποιονδήποτε, ακόμη και αν δεν έχει λογαριασμό».
Το Meta ξεκίνησε ήδη την αφαίρεση χρηστών κάτω των 16 ετών από το Facebook, το Instagram και το Threads στις 4 Δεκεμβρίου. Οι χρήστες μπορούν να επανενεργοποιήσουν τον λογαριασμό τους όταν γίνουν 16 ετών και τα δεδομένα τους θα αποθηκεύονται μέχρι τότε ή μπορούν να ληφθούν πριν από την απαγόρευση.
Το Snapchat αναστέλλει τους λογαριασμούς χρηστών κάτω των 16 ετών για τρία χρόνια ή μέχρι να γίνουν 16 ετών.
Το YouTube αποσυνδέει αυτόματα τους χρήστες κάτω των 16 ετών από τους λογαριασμούς τους την Τετάρτη και κρύβει τα κανάλια τους, αλλά θα αποθηκεύσει τα δεδομένα τους, ώστε να μπορούν να ενεργοποιήσουν ξανά τους λογαριασμούς τους όταν γίνουν 16 ετών.
Το TikTok απενεργοποιεί όλους τους λογαριασμούς που κατέχουν χρήστες κάτω των 16 ετών. Η εταιρεία δήλωσε ότι θα χρησιμοποιήσει τεχνολογία επαλήθευσης ηλικίας για να προσδιορίσει ποιος χρησιμοποιεί τον λογαριασμό, ανεξάρτητα από το email ή το όνομα που σχετίζεται με αυτόν. Θα αποκρύπτεται επίσης από την ορατότητα το περιεχόμενο που δημοσιεύεται από νεαρούς χρήστες.
Η X, η οποία υπήρξε ένας από τους πιο ένθερμους αντιπάλους της απαγόρευσης βάσει της ελευθερίας του λόγου, δήλωσε την τελευταία στιγμή ότι θα συμμορφωθεί με την απαγόρευση.
Είπε ότι θα ακολουθήσει μια «πολύπλευρη» προσέγγιση, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης αυτοβεβαιωμένης ηλικίας, εγγράφων ταυτοποίησης, ημερομηνίας δημιουργίας λογαριασμού και διευθύνσεων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για τον προσδιορισμό της ηλικίας ενός λογαριασμού. Τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται για επαλήθευση θα καταστραφούν εντός 31 ημερών, ανέφερε η πλατφόρμα.
«Δεν είναι δική μας επιλογή – είναι αυτό που απαιτεί η αυστραλιανή νομοθεσία», ανέφερε η X στην ιστοσελίδα της .
Πώς ανταποκρίνονται οι χρήστες
Η νομοθεσία έχει λάβει ευρεία υποστήριξη από το αυστραλιανό κοινό, συμπεριλαμβανομένων τόσο των γονέων όσο και των παιδιών. Ο νόμος είχε την υποστήριξη του 77% των Αυστραλών που συμμετείχαν στην έρευνα περίπου την περίοδο που ψηφίστηκε πέρυσι.
Ωστόσο, ο νόμος παραμένει αμφιλεγόμενος.
Ορισμένοι χρήστες ανέφεραν ότι η απαγόρευση θα επηρέαζε δυσανάλογα τα παιδιά από περιθωριοποιημένα περιβάλλοντα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές, αυτοπροσδιορίζονται ως queer ή δεν είναι φυσικοί ομιλητές της αγγλικής γλώσσας.
Αυτά τα παιδιά θα μπορούσαν να χάσουν μια διαδικτυακή κοινότητα φίλων ή υποστήριξης που δεν μπορούν να βρουν αυτοπροσώπως.
Το Κέντρο Πολυπολιτισμικής Νεολαίας, ένας αυστραλιανός μη κερδοσκοπικός οργανισμός που συμβουλεύτηκε νέους και τις οικογένειές τους σχετικά με την απαγόρευση, δήλωσε ότι η απαγόρευση θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική υγεία και το αίσθημα του ανήκειν μεταξύ των νέων και θα μπορούσε να περιορίσει την πρόσβαση σε πληροφορίες.
Οι χώρες στην Ευρώπη
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμφώνησε τον Νοέμβριο σε ψήφισμα που ζητά να οριστεί ελάχιστη ηλικία 16 ετών για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να διασφαλιστεί η «ανάλογη με την ηλικία συμμετοχή στο διαδίκτυο».
ΒΡΕΤΑΝΙΑ
Ο Νόμος για την Ασφάλεια στο Διαδίκτυο ορίζει αυστηρότερα πρότυπα για τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, συμπεριλαμβανομένων ηλικιακών περιορισμών για τον αποκλεισμό των ανηλίκων από την πρόσβαση σε επιβλαβές περιεχόμενο.
Ο νόμος ψηφίστηκε το 2023 και η εφαρμογή του ξεκίνησε φέτος. Δεν έχει οριστεί όριο ηλικίας για την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
ΔΑΝΙΑ
Η Δανία δήλωσε τον Νοέμβριο ότι θα απαγορεύσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για παιδιά κάτω των 15 ετών, επιτρέποντας παράλληλα στους γονείς να δίνουν εξαιρέσεις σε παιδιά ηλικίας έως 13 ετών για την πρόσβαση σε ορισμένες πλατφόρμες.
Η πλειοψηφία των κομμάτων στο Κοινοβούλιο δήλωσε ότι θα υποστηρίξει το σχέδιο πριν από την επίσημη ψηφοφορία.
ΓΑΛΛΙΑ
Το 2023, η Γαλλία ψήφισε νόμο που απαιτεί από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης να λαμβάνουν γονική συναίνεση για ανηλίκους κάτω των 15 ετών για τη δημιουργία λογαριασμών. Ωστόσο, σύμφωνα με τα τοπικά μέσα ενημέρωσης, τεχνικές προκλήσεις έχουν εμποδίσει την εφαρμογή του.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Οι ανήλικοι ηλικίας μεταξύ 13 και 16 ετών επιτρέπεται να χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μόνο εάν οι γονείς τους παρέχουν τη συγκατάθεσή τους. Ωστόσο, οι υποστηρικτές της προστασίας των παιδιών λένε ότι οι έλεγχοι είναι ανεπαρκείς.
ΙΤΑΛΙΑ
Στην Ιταλία, τα παιδιά κάτω των 14 ετών χρειάζονται τη συγκατάθεση των γονέων για να εγγραφούν σε λογαριασμούς κοινωνικής δικτύωσης, ενώ δεν απαιτείται συγκατάθεση από αυτήν την ηλικία και μετά.
ΝΟΡΒΗΓΙΑ
Η νορβηγική κυβέρνηση πρότεινε τον Οκτώβριο του 2024 την αύξηση της ηλικίας στην οποία τα παιδιά μπορούν να συναινέσουν στους όρους που απαιτούνται για τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στα 15 έτη από τα 13, αν και οι γονείς θα εξακολουθούν να έχουν τη δυνατότητα να υπογράφουν εκ μέρους τους εάν βρίσκονται κάτω από το όριο ηλικίας.
Η κυβέρνηση έχει επίσης ξεκινήσει τις εργασίες για τη θέσπιση νομοθεσίας που θα ορίζει ως απόλυτο ελάχιστο όριο ηλικίας τα 15 έτη για τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Τι ισχύει στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα η κυβέρνηση έχει θέσει το θέμα της έκθεσης των παιδιών και εφήβων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και προετοιμάζει να τεθεί όριο ηλικίας για τη χρήση τους (σ.σ. ανάλογο με αυτή που εφαρμόζει η Αυστραλία για ανήλικους 16 ετών και κάτω).
Με επιστολή προς τις μεγάλες πλατφόρμες των social media για έλεγχο και περιορισμό της πλοήγησης σε αυτά των ανήλικων χρηστών προσπαθεί η Ελλάδα να περιορίσει το πρόβλημα της παρουσίας «ευάλωτων χρηστών» στο Διαδίκτυο.
Συγκεκριμένα, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ζητά από τις μεγάλες ψηφιακές πλατφόρμες, Google, Meta, Snapchat και Tik Tok, να υιοθετήσουν εθελοντικά την ευρωπαϊκή επαλήθευση ηλικίας μέσω KidsWallet και gov.gr Wallet, ενισχύοντας την προστασία των ανηλίκων στο Διαδίκτυο.
Σύμφωνα με πληροφορίες από tanea.gr η υιοθέτηση αυτής της τεχνολογίας θα ενίσχυε τη θέση των πλατφορμών ως εταιρειών που δίνουν προτεραιότητα στην ασφάλεια των ευάλωτων χρηστών. Παράλληλα, θα διευκόλυνε τη συμμόρφωση με τις κανονιστικές απαιτήσεις του νόμου περί Ψηφιακής Ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης διαφημίσεων που βασίζονται σε προφίλ ανηλίκων.
Η πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο μέτρων για την προστασία των ανηλίκων στο Διαδίκτυο. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην τεχνική υλοποίηση της επαλήθευσης ηλικίας σε όλες τις διαδικτυακές πλατφόρμες.
Όπως αναφέρεται στην επιστολή προς τις μεγάλες πλατφόρμες των social media, «ενώ δεν υπάρχει προς το παρόν εθνικό όριο ηλικίας για την πρόσβαση στις υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης στην Ελλάδα, είναι πιθανό ένα τέτοιο όριο να εισαχθεί τελικά, είτε μέσω εθνικής νομοθεσίας είτε μέσω κανόνων σε επίπεδο ΕΕ».
Πηγή: in.gr
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
