Γιατί κόβεται η όρεξη όταν ερωτεύεσαι;

Ο έρωτας, στην πρώιμη, ακατέργαστη φάση του, είναι κανονικότατη βιοχημική καταιγίδα. Και όπως κάθε καταιγίδα, αναστατώνει τα πάντα: τις ορμόνες, την όρεξη, τον ύπνο, τη λειτουργία του στομάχου σου.

Αυτό που λέγανε οι γιαγιάδες μας «χορταίνεις με έρωτα» δεν είναι καθόλου μύθος. Όταν ερωτεύεσαι, το σώμα σου μπαίνει σε κατάσταση «ερωτικού συναγερμού», με τον εγκέφαλο να δίνει προτεραιότητα σε κάτι που θεωρεί σημαντικότερο από την πέψη.

Ο εγκέφαλος σε κατάσταση ερωτικής διέγερσης

Στην αρχική φάση του έρωτα, ο εγκέφαλος πλημμυρίζει από ορμόνες που διαταράσσουν όχι μόνο το νευρικό σύστημα, αλλά και τις βασικές σου ανάγκες. Η ντοπαμίνη εκτοξεύεται και δημιουργεί αυτή την ευφορία και την υπερένταση που σε κάνει να νιώθεις πως μπορείς να πετάξεις. Είναι τόσο δυνατή η επίδρασή της, που το φαγητό χάνει την προτεραιότητά του, σαν ο εγκέφαλος να λέει «άστο αυτό για αργότερα, τώρα έχουμε άλλα».

Παράλληλα ενεργοποιείται η νοραδρεναλίνη, μια ουσία συγγενική με την αδρεναλίνη, που αυξάνει τους παλμούς, ανεβάζει την εγρήγορση, κάνει το στέρνο να σφίγγει ελαφρά και το σώμα να μοιάζει πάντα στην τσίτα. Στις καταστάσεις αυτές, η όρεξη μειώνεται φυσικά, αφού ο οργανισμός σου προετοιμάζεται όχι για πέψη, αλλά για δράση.

Η σεροτονίνη, αντίθετα, πέφτει τη στιγμή που ο εγκέφαλος αποφασίζει πως… έπεσε έρωτας, κατά το γνωστό άσμα. Κι επειδή αυτή είναι η ορμόνη που βοηθά στη ρύθμιση της διάθεσης, του ύπνου και της πείνας, η πτώση της οδηγεί σε πιο ελαφρύ ύπνο, περισσότερη σκέψη και λιγότερη όρεξη. Τα επίπεδά της στους ερωτευμένους συχνά θυμίζουν ήπιες εμμονικές καταστάσεις –γι’ αυτό και το μυαλό «κολλάει» και τον/την σκέφτεσαι όλη μέρα σε λούπα. Πού να βρεθεί χώρος εκεί μέσα για το φαγητό;

Οι «πεταλούδες» που είναι στην πραγματικότητα σπασμοί

Δεν θέλουμε να σε σοκάρουμε, αλλά το γνωστό φτερούγισμα στο στομάχι είναι απολύτως πραγματικό, και όχι τόσο ρομαντικό όσο ακούγεται. Για την ακρίβεια, πρόκειται για κλασική αντίδραση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος. Το σώμα, όταν ενθουσιάζεται ή αναστατώνεται από ένα πρόσωπο, θεωρεί ότι βρίσκεται σε μια σημαντική κατάσταση και στέλνει περισσότερο αίμα στους μύες, σαν να πρόκειται να τρέξεις.

Αυτό σημαίνει ότι το στομάχι δέχεται ξαφνικά λιγότερο αίμα και οξυγόνο. Με τη μειωμένη ροή, το μυϊκό του τοίχωμα κάνει μικρούς σπασμούς. Αυτοί οι σπασμοί είναι που η λαϊκή θυμοσοφία ονομάζει «πεταλούδες». Και επειδή το στομάχι διαθέτει ένα δικό του, ανεξάρτητο νευρικό σύστημα με εκατομμύρια νευρώνες που επικοινωνούν με τον εγκέφαλο, η αίσθηση αυτή είναι ιδιαίτερα άμεση και έντονη. Μπορεί να συμβεί και μόνο με μια σκέψη, ένα μήνυμα, μια εικόνα του προσώπου που σε αναστατώνει. Αυτός ο σπασμός στο στομάχι, μαζί με τις ορμόνες, είναι που δεν σε αφήνουν να φας.

Πάει και ο ύπνος… 

Η ίδια χημεία που μειώνει την όρεξη επηρεάζει και τον ύπνο. Η νοραδρεναλίνη κρατά το σώμα σε διαρκή συναγερμό, σαν το μυαλό να περιμένει ένα μήνυμα, μια κίνηση, μια εξέλιξη. Η καρδιά χτυπά λίγο πιο γρήγορα, το νευρικό σύστημα είναι ελαφρά υπερδιεγερμένο, και η πτώση της σεροτονίνης δεν επιτρέπει τον βαθύ, ξεκούραστο ύπνο. Έτσι ξυπνάς πιο εύκολα, συχνά στις ίδιες ώρες, ή ανοίγεις τα μάτια αρκετά νωρίτερα από το συνηθισμένο, χωρίς κάποιον εμφανή λόγο. Στην πραγματικότητα, ο οργανισμός λειτουργεί σαν να βρίσκεται σε κατάσταση συνεχούς προσμονής. Είσαι σε εγρήγορση ακόμη κι όταν κοιμάσαι.

Ο έρωτας ως φυσική… νηστεία

Η μειωμένη (ή ακόμα και ανύπαρκτη) όρεξη είναι το πιο χαρακτηριστικό –και απολύτως φυσιολογικό– σύμπτωμα του πρώτου σταδίου του έρωτα. Το σώμα επικεντρώνεται στο ερωτικό αντικείμενο και όχι στο φαγητό, ο εγκέφαλος προτεραιοποιεί την επαφή και την ανταμοιβή, και η χημεία της διέγερσης παραμερίζει προσωρινά την πείνα.

Αυτή η φάση όμως δεν κρατάει για πάντα. Μόλις το πρώτο κύμα έντασης συναντήσει τη σταθερότητα της οξυτοκίνης, της λεγόμενης και «ορμόνης της αγκαλιάς», που γαληνεύει το σώμα και μετατρέπει την έξαψη σε οικειότητα, όταν η σχέση αρχίσει να βρίσκει ρυθμό και ασφάλεια, η όρεξη επανέρχεται ομαλά. Και τότε το φαγητό γίνεται ξανά απόλαυση –συχνά κοινή, καθότι συνδεδεμένη με εκείνο το πρώτο συναίσθημα που στην αρχή δεν σε άφηνε να φας. Εξ ου και το γνωστό αστειάκι που θέλει τα νέα ζευγάρια να τρώνε όλη την ώρα.