Σύντομα θα προγραμματιστούν εντατικές πτητικές δοκιμές στο ελικόπτερο Apache που θα χρησιμοποιήσει η Αεροπορία Στρατού, οι οποίες θα συνδυαστούν με βολές ρουκετών και πυραύλων Hellfire, προκειμένου να πιστοποιηθεί το νέο πακέτο αναβάθμισης.
Παράλληλα, οι τεχνικοί της ισραηλινής Elbit Systems, σε συνεργασία με τα συνεργεία της Αεροπορίας Στρατού, συνεχίζουν με γοργούς ρυθμούς τις εργασίες στα υπόλοιπα Apache, ενώ ξεκινά η τοποθέτηση των κατευθυνόμενων πυραύλων SPIKE NLOS σε συνολικά 9 Apache A+.
Η εικόνα για τα ελληνικά Apache αλλάζει ριζικά καθώς από ελικόπτερα με περιορισμένη διαθεσιμότητα και γηρασμένο εξοπλισμό, εξελίσσονται σε σύγχρονες, δικτυοκεντρικές πλατφόρμες κρούσης μεγάλης ακτίνας, με ικανότητες που ελάχιστες Αεροπορίες Στρατού διαθέτουν στην περιοχή.
Η αναβάθμιση άργησε μια δεκαετία όμως αλλάζει τα δεδομένα
Η αναβάθμιση των 19 Apache AH-64A+ της Αεροπορίας Στρατού εγκρίθηκε με καθυστέρηση σχεδόν δέκα ετών, όμως πλέον αποδίδει χειροπιαστά αποτελέσματα. Στη βάση της Αλεξάνδρειας Ημαθίας –έδρα του 3ου ΤΕΑΣ και της Σχολής Αεροπορίας Στρατού– έχει στηθεί ένα πραγματικό «κέντρο εκσυγχρονισμού».
Το πρώτο ελικόπτερο μπήκε στα υπόστεγα ως «πιλοτικό» του προγράμματος. Εκεί, ομάδα τεχνικών της Elbit εργάζεται ώμο με ώμο με Έλληνες μηχανικούς, πραγματοποιώντας:
- αντικατάσταση των παλαιών ηλεκτροοπτικών συστημάτων,
- εγκατάσταση νέων υποσυστημάτων αποστολής,
- αναβάθμιση επικοινωνιών και συστημάτων αυτοπροστασίας,
- προετοιμασία για την ένταξη των Spike NLOS.
Σύμφωνα με το συμφωνημένο χρονοδιάγραμμα, δύο Apache τον μήνα θα παραδίδονται από τη γραμμή εκσυγχρονισμού. Έως το φθινόπωρο του 2026, η Αεροπορία Στρατού θα διαθέτει 19 πλήρως αναβαθμισμένα Apache A+, τα οποία μαζί με τα 9 AH-64D Longbow θα αποτελούν την κύρια δύναμη κρούσης του Όπλου.
Παράλληλα, το Γενικό Επιτελείο Στρατού εξασφάλισε υλικά υποστήριξης και ανταλλακτικά από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία, κλείνοντας μια πληγή ετών, την χαμηλή διαθεσιμότητα λόγω έλλειψης ανταλλακτικών. Χωρίς αυτή τη «γέφυρα σωτηρίας», ο εκσυγχρονισμός θα έμενε στα χαρτιά.
Από την απαξίωση στην αναγέννηση των «Alpha»
Τα ελληνικά Apache πρώτης γενιάς εντάχθηκαν στην Αεροπορία Στρατού στα μέσα της δεκαετίας του ’90, αποτελώντας τότε την αιχμή του δόρατος στην υποστήριξη των χερσαίων δυνάμεων. Για πολλά χρόνια, όμως, η έλλειψη σοβαρής τεχνικής υποστήριξης και η διακοπή παραγωγής ανταλλακτικών για την έκδοση «Alpha» από τη Boeing οδήγησαν σε σταδιακή απαξίωση.
Η κατάσταση επιδεινώθηκε δραματικά με την καταστροφική θεομηνία «Daniel» το 2023 στο Στεφανοβίκειο Μαγνησίας: πλημμυρισμένα υπόστεγα, ζημιές σε υλικό και απώλεια κρίσιμου εξοπλισμού. Ο στόλος των Apache A+ βρέθηκε κυριολεκτικά στο χείλος της επιχειρησιακής ανυπαρξίας, σε μια περίοδο που:
- Η Τουρκία ενίσχυε συνεχώς τον στόλο των επιθετικών ελικοπτέρων T-129.
- Τα τουρκικά UAV αποκτούσαν ολοένα και πιο επιθετικό αποτύπωμα στο Αιγαίο και τη Θράκη.
- Το ισοζύγιο ισχύος σε επίπεδο τακτικής αεροκίνητης ισχύος κινδύνευε να γείρει επικίνδυνα.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο εκσυγχρονισμός των Apache δεν είναι απλώς ένα ακόμη πρόγραμμα: είναι πρόγραμμα επιβίωσης για την Αεροπορία Στρατού και κρίσιμος πυλώνας της συνολικής αποτρεπτικής ισχύος της χώρας.
Τι αλλάζει στο Apache A+: Τα κρίσιμα νέα υποσυστήματα
Ο πυρήνας της αναβάθμισης στα Apache A+ αφορά την εγκατάσταση καίριων υποσυστημάτων αποστολής, που φέρνουν το θρυλικό επιθετικό ελικόπτερο στη σύγχρονη εποχή. Στο αναβαθμισμένο πακέτο περιλαμβάνονται:
Νέο ηλεκτροπτικό σύστημα 3ης γενιάς TADS/PNVS
– Προσφέρει πολύ ανώτερη θερμική απεικόνιση και δυνατότητες εντοπισμού, αναγνώρισης και στοχοποίησης σε μεγαλύτερες αποστάσεις.
– Φέρνει τα παλαιότερα Apache A+ σε επίπεδο ικανοτήτων κοντά στα Apache της έκδοσης Delta, ειδικά στη νυχτερινή μάχη.
– Νέο σύστημα απεικόνισης επί κάσκας (HMD) τύπου IHADSS της Elbit
– Βελτιώνει θεαματικά τη συνείδηση τακτικής κατάστασης του χειριστή.
– Επιτρέπει γρήγορη μετάβαση του βλέμματος από τον πίνακα οργάνων στο πεδίο μάχης, με κρίσιμες πληροφορίες να προβάλλονται απευθείας στο οπτικό πεδίο.
Σύγχρονο πακέτο αυτοπροστασίας
- Προειδοποιητές επερχόμενου πυραύλου και εγκλωβισμού,
- συστήματα ηλεκτρονικών αντιμέτρων (ECM),
- εκτοξευτές αναλωσίμων.
Όλα αυτά αυξάνουν σημαντικά την επιβιωσιμότητα του Apache απέναντι σε αντιαεροπορικά συστήματα και φορητά αντιαεροπορικά (MANPADS).
Αναβαθμισμένες επικοινωνίες και ζεύξη δεδομένων
Τα αναβαθμισμένα Apache ανταλλάσσουν δεδομένα στόχων σε πραγματικό χρόνο, μετατρεπόμενα σε κρίσιμο κόμβο στο δίκτυο μάχης, ενώ διασυνδέονται δικτυοκεντρικά με άλλα μέσα:
- μαχητικά F-16V, Rafale και στο μέλλον F-35,
- μη επανδρωμένα αεροσκάφη,
- επίγεια κέντρα επιχειρήσεων.
Το αποτέλεσμα είναι ότι τα 19 Apache A+ αποκτούν ικανότητα επιχειρήσεων τη νύχτα και σε κάθε καιρό, με ελάχιστους περιορισμούς σε σχέση με το παρελθόν. Δεν είναι πλέον απλώς «ιπτάμενα αντιαρματικά», αλλά πλήρεις πλατφόρμες τακτικής κρούσης και αναγνώρισης.
Νέες δυνατότητες στο πεδίο – Πώς αλλάζει η επιχειρησιακή εικόνα
Μετά τον εκσυγχρονισμό, το επιχειρησιακό προφίλ των ελληνικών Apache αλλάζει σε πέντε βασικούς άξονες:
Υπεροχή στη νύχτα
Το νέο TADS/PNVS 3ης γενιάς επιτρέπει εντοπισμό και προσβολή στόχων στο απόλυτο σκοτάδι. Η νύχτα, που μέχρι χθες αποτελούσε περιοριστικό παράγοντα, μετατρέπεται σε σύμμαχο της Αεροπορίας Στρατού.
-Πλήρης επιχειρησιακή ικανότητα σε κακές καιρικές συνθήκες
-Βροχή, ομίχλη, σκόνη, κακοκαιρία: εκεί όπου παλαιότερα οι επιχειρήσεις περιορίζονταν, τα αναβαθμισμένα Apache μπορούν να συνεχίσουν αποστολές, ενισχύοντας την ανθεκτικότητα της ισχύος πυρός.
-Μέσω συστημάτων ζεύξης δεδομένων, τα Apache μπορούν να λαμβάνουν και να μεταδίδουν πληροφορίες σε UAV, μαχητικά αεροσκάφη και χερσαία κέντρα διοίκησης. Έτσι:
-ένα drone μπορεί να εντοπίζει έναν στόχο, το Apache να εκτελεί την προσβολή από μεγάλη απόσταση και το κέντρο επιχειρήσεων να έχει σε πραγματικό χρόνο εικόνα του αποτελέσματος.
Μειωμένο ίχνος – αυξημένη επιβιωσιμότητα
Το αναβαθμισμένο πακέτο αυτοπροστασίας επιτρέπει στο Apache να ανιχνεύει έγκαιρα απειλές, να εφαρμόζει κατάλληλα αντίμετρα και να αποχωρεί από την περιοχή πριν ο αντίπαλος προλάβει να το εγκλωβίσει αποτελεσματικά.
Πλήρης αξιοποίηση νέων όπλων ακριβείας
Το καθοριστικό βήμα είναι η ένταξη των SPIKE NLOS, η οποία ανεβάζει τις δυνατότητες των Apache σε επίπεδο στρατηγικού όπλου πρώτης γραμμής.
Spike NLOS – Το «μακρύ χέρι» της Αεροπορίας Στρατού
Οι πύραυλοι Spike NLOS (Non Line Of Sight) αποτελούν τον απόλυτο πολλαπλασιαστή ισχύος για τα Apache A+. Η τοποθέτηση των πρώτων συστημάτων στα ελληνικά ελικόπτερα, που ξεκινά με τα 9 από τα 19 αναβαθμισμένα A+, αλλάζει τις νόρμες στο πεδίο επιχειρήσεων. Βασικά χαρακτηριστικά:
Βεληνεκές άνω των 30 χιλιομέτρων
Τα Apache μπορούν να πλήξουν στόχους πολύ πριν φτάσουν σε οπτική επαφή, παραμένοντας κρυμμένα πίσω από φυσικά εμπόδια ή εκτός ακτίνας των εχθρικών αντιαεροπορικών.
Προσβολή χωρίς οπτική επαφή (NLOS)
Ο Spike NLOS δεν απαιτεί άμεση γραμμή sight μεταξύ ελικοπτέρου και στόχου. Μπορεί να εκτελέσει «τυφλά» πλήγματα πίσω από λόφους, πόλεις ή νησιά, με αναμετάδοση δεδομένων από τρίτους αισθητήρες.
Καθοδήγηση από τρίτες πλατφόρμες
Οι πύραυλοι μπορούν να καθοδηγούνται όχι μόνο από το Apache, αλλά και από UAV, άλλο ελικόπτερο ή επίγειο σταθμό. Αυτό επιτρέπει σύνθετα σενάρια συνεργατικής στοχοποίησης, όπου το Apache μπορεί να εκτοξεύσει τον πύραυλο και στη συνέχεια ο χειρισμός να «περάσει» σε άλλον φορέα για την τελική καθοδήγηση.
Ευρύ φάσμα στόχων
Οι SPIKE NLOS είναι κατάλληλοι για:
- άρματα μάχης και τεθωρακισμένα,
- αποβατικά σκάφη και μικρά πλοία επιφανείας,
- σταθερούς στόχους υψηλής αξίας (ραντάρ, κέντρα διοίκησης, αποθήκες πυρομαχικών).
Ακρίβεια μέρα και νύχτα
Με ηλεκτρο-οπτικό αισθητήρα που μεταδίδει εικόνα στον χειριστή μέχρι την τελική φάση, ο Spike NLOS προσφέρει χειρουργικά πλήγματα, μειώνοντας παράπλευρες απώλειες και αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα κάθε βολής.
Ιδανικό όπλο για Θράκη και Αιγαίο
Το γεωγραφικό περιβάλλον στο οποίο καλούνται να επιχειρήσουν τα ελληνικά Apache –Θράκη και Αιγαίο– είναι ιδανικό για την αξιοποίηση των Spike NLOS:
Στη Θράκη, το δίκτυο των ποταμών, τα υψώματα και οι οικισμοί δημιουργούν φυσικά εμπόδια. Με τους SPIKE NLOS, τα Apache μπορούν να παραμένουν κρυμμένα πίσω από λόφους ή σε απομακρυσμένες περιοχές και να πλήττουν συγκεντρώσεις αρμάτων και τεθωρακισμένων σε βάθος.
Στο Αιγαίο, τα εκατοντάδες νησιά και οι ακτογραμμές δίνουν τεράστιο τακτικό πλεονέκτημα:
Ελικόπτερα που επιχειρούν από νησιά ή την ηπειρωτική χώρα μπορούν να πλήξουν αποβατικά σκάφη, συγκεντρώσεις δυνάμεων σε ακτές ή υποδομές σε απέναντι παράλια, χωρίς να εκτεθούν. Τα νησιά μετατρέπονται σε «σταθερές βάσεις» για ελικόπτερα με ικανότητα κρούσης βαθιά στην εχθρική διάταξη.
Η εμπειρία από τη χρήση Spike NLOS σε επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή έχει δείξει ότι πρόκειται για όπλο κατάλληλο όχι μόνο για κλασικές αντιαρματικές αποστολές, αλλά και για προσβολές στόχων στρατηγικής αξίας – κάτι που αποκτά ιδιαίτερο νόημα στο περιβάλλον της Ανατολικής Μεσογείου.
Το «τρίγωνο πυρός»: Hellfire – SPIKE NLOS – ρουκέτες
Μετά την ολοκλήρωση του εκσυγχρονισμού και την πλήρη επιχειρησιακή ένταξη των SPIKE NLOS, τα ελληνικά Apache θα διαθέτουν τριπλό πακέτο οπλισμού:
Ρουκέτες
Ιδανικές για προσβολή συγκεντρώσεων προσωπικού, ελαφρών οχυρώσεων, οχημάτων και «μαλακών» στόχων σε μικρότερες αποστάσεις.
AGM-114 Hellfire
Κλασικό αντιαρματικό και αντιαποβατικό όπλο μεσαίας εμβέλειας, με αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα.
Spike NLOS
Όπλο μεγάλης εμβέλειας, που επιτρέπει προσβολή στόχων σε βάθος.
Ο συνδυασμός αυτός δίνει στα Apache τη δυνατότητα να επιλέγουν το κατάλληλο όπλο για κάθε σενάριο: από εγγύς υποστήριξη φίλιων δυνάμεων μέχρι βαθιά κρούση εναντίον στόχων υψηλής αξίας, χωρίς να εκτίθενται σε άμεσο κίνδυνο.
Βολές πιστοποίησης και ένταξη των αναβαθμισμένων Apache
Οι επικείμενες πτητικές δοκιμές και οι συνδυασμένες βολές ρουκετών και Hellfire στο πρώτο αναβαθμισμένο Apache A+ θα αποτελέσουν το σημείο καμπής για το πρόγραμμα. Μέσα από αυτές τις δοκιμές θα:
- πιστοποιηθεί το νέο ηλεκτροπτικό σύστημα,
- αξιολογηθεί στην πράξη το πακέτο αυτοπροστασίας,
- ελεγχθεί η διαλειτουργικότητα με τα υπάρχοντα όπλα,
- δοκιμαστεί το νέο σύστημα απεικόνισης επί κάσκας σε σενάρια νυχτερινής μάχης.
Στη συνέχεια, θα ακολουθήσει η τοποθέτηση των SPIKE NLOS στο «πιλοτικό» ελικόπτερο και η διεξαγωγή των πρώτων βολών ακριβείας μεγάλης εμβέλειας – ορόσημο για την Αεροπορία Στρατού.
Το χρονοδιάγραμμα έως το 2026 και η «επόμενη μέρα»
Το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού προβλέπει:
Έως τις αρχές του 2026: ολοκλήρωση εργασιών στο πρώτο Apache A+, δοκιμές στο έδαφος και στον αέρα, βολές πιστοποίησης.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2026: ρυθμός παράδοσης δύο αναβαθμισμένων ελικοπτέρων τον μήνα.
Φθινόπωρο 2026: ολοκλήρωση εκσυγχρονισμού και των 19 Apache A+, εκ των οποίων 9 με διαμόρφωση SPIKE NLOS.
Με την ολοκλήρωση του προγράμματος, η Αεροπορία Στρατού κερδίζει πολύτιμο χρόνο για να σχεδιάσει το επόμενο βήμα, την πιθανή απόκτηση νέας γενιάς επιθετικών ελικοπτέρων τύπου AH-64E Guardian, αποκτά ομογενοποιημένο και αξιόπιστο στόλο επιθετικών ελικοπτέρων, εντάσσει στην πρώτη γραμμή ένα μέσο με δυνατότητες που μέχρι χθες θα θεωρούνταν «πολυτέλεια» για τα δεδομένα της χώρας.
Σε συνδυασμό με την προγραμματισμένη παραλαβή 35 νέων UH-60M Black Hawk και την ενίσχυση σε μεταφορικά μέσα, διαμορφώνεται μια νέα εικόνα για την Αεροπορία Στρατού της επόμενης δεκαετίας.
Στρατηγικό αποτύπωμα – Τι σημαίνει για την αποτροπή
Η αναγέννηση των Apache A+ και η ένταξη των SPIKE NLOS δεν αφορά μόνο την τακτική υποστήριξη του Στρατού Ξηράς. Έχει σαφές στρατηγικό αποτύπωμα. Ενισχύει την αποτροπή σε Θράκη και Αιγαίο, όπου ο αντίπαλος γνωρίζει πλέον ότι κάθε μαζική κίνηση αρμάτων, τεθωρακισμένων ή αποβατικών μπορεί να βρεθεί υπό πυρά ακριβείας από αποστάσεις άνω των 30 χλμ.
Δημιουργεί ένα πλέγμα stand-off ισχύος που συνεργάζεται με τα μαχητικά της Πολεμικής Αεροπορίας, τα πλοία του Στόλου και τα επίγεια πυραυλικά συστήματα.
Στέλνει σαφές μήνυμα ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις επενδύουν στα οπλικά συστήματα που μπορούν να κάνουν τη διαφορά στον σύγχρονο πόλεμο.
Πηγή: OnAlert.gr – Ρεπορτάζ: Κώστας Σαρικάς
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
