Λογοτεχνικά περιοδικά (6ο απόσπασμα)

Του Βάιου Κουτριντζέ, συγγραφέα

…συνέχεια εκ του προηγουμένου 

β. Διακοπή κυκλοφορίας λογοτεχνικών περιοδικών

Όταν ένα ΛΠ διακόπτει, οριστικά, την κυκλοφορία του και δεν υπάρχει διάδοχη κατάσταση, στη θέση¹ που καταλάμβανε μες στο λογοτεχνικό πεδίο, εγκαθίσταται το πνευματικό σκότος και, αντί της ανθούσας πνευματικότητας, δια της διανοητικής επεξεργασίας των διακινούμενων ιδεών, μέσα από τις σελίδες του περιοδικού, επικρατεί πνευματική αδράνεια, με ό,τι δυσοίωνο κι αν σημαίνει αυτό για τη μόρφωση του κοινωνικού συνόλου που απώλεσε την επικοινωνία του μ’ έναν πομπό ιδεών και γνώσεων. Η κατάσταση που διαμορφώνεται προσομοιάζει με κείνη που δημιουργείται σε θαλάσσια περιοχή, όταν σβήνει ο φάρος που σηματοδοτεί απόκρημνη ακτή, με συνέπεια τα διερχόμενα πλοία να κινδυνεύουν να συντριβούν στους αθέατους θαλασσόβραχους, εξαιτίας της απώλειας επικοινωνίας με τον πομπό φωτός, που τους διασφάλιζε την ακίνδυνη διέλευση².

Η απουσία, λόγω διακοπής ή άλλης αιτίας, για μεγάλα χρονικά διαστήματα, ΛΠ, δημιουργεί, κατά το μέρος που τους αναλογεί, το σύνδρομο της σιωπής των ανθρώπων με ανώτερη σκέψη, οδηγεί στην αφάνεια (προσωρινή ή οριστική) απροσμέτρητα κείμενα και το σπουδαιότερο: στερεί από τον αναγνώστη την αίσθηση της μαγικής ατμόσφαιρας που δημιουργεί η κυκλοφορία τέτοιων εντύπων, όπως η εικόνα στα σταντ των βιβλιοπωλείων, όπου οι αναγνώστες βλέπουν και ξεφυλλίζουν τα τεύχη.

Η πραγματικότητα, όμως, είναι πικρή, μα πρέπει να την αποδεχτούμε. Το αναγνωστικό κοινό των ΛΠ αποτελεί τη μειονότητα σ’ ένα κοινωνικό σύνολο. Σ’ αυτόν τον ολιγάριθμο πληθυσμό, τα ΛΠ επιχειρούν να πετύχουν το βασικό τους στόχο (προσπαθώντας να συνδυάσουν δύο αντικρουόμενες δραστηριότητές τους: τον εμπορικό ρόλο τους με τον πολιτισμικό), να επικοινωνήσουν, δηλαδή, με τον πολίτη-αναγνώστη, κ.ά.) και να φέρουν εις πέρας τους ανεπίληπτους σκοπούς τους, όπως είναι η μόρφωση και η ψυχαγωγία του πολίτη, οι επιχειρηματικές επιδιώξεις, κ.ά.. Κάποια εγχειρήματα τελεσφορούν, άλλα ευοδώνονται, μερικά, όμως, αποτυγχάνουν. Τα τελευταία, είτε έθεσαν απλησίαστους ή λαθεμένους στόχους, είτε προσπάθησαν να πετύχουν υψηλούς, για το δέμας τους, σκοπούς, είτε δεν ακολούθησαν ορθή επικοινωνιακή τακτική, είτε αντιμετώπισαν οικονομικό πρόβλημα.

Η καθιέρωση ενός ΛΠ στη βιβλιοαγορά και μια αξιοπρεπής εμπορική κυκλοφορία, όσον αφορά το βιβλιολογικό τομέα³, εξαρτώνται από πλείστες παραμέτρους και προϋποθέσεις⁴. Η τήρηση της πλειονότητας εξ αυτών και η σταδιακή βελτίωσή τους είναι βέβαιο ότι, αφενός μεν, θα εξασφαλίσει στο ΛΠ μια μόνιμη θέση στους πάγκους των βιβλιοπωλείων και, αφετέρου, θ’ αυξάνει, γεωμετρικά, την κυκλοφορία του.

Β. Αναγνωσιμότητα

Οι αναγνώστες έχουν την ευκαιρία να επιλέξουν ανάμεσα σε μια πληθώρα λογοτεχνικών εντύπων με σύγχρονη ελκυστική εμφάνιση και χορταστικό περιεχόμενο. Ποιο απ’ όλα να προμηθευτούν, να αγοράσουν; Στο βωμό αυτής της εκδήλωσης, οικονομικού ενδιαφέροντος, ο πνευματικός συναγωνισμός μεταξύ των ΛΠ μετατρέπεται σε εμπορικό ανταγωνισμό, στον αγώνα για την επιχειρηματική επιβίωση.

Ο αριθμός των αναγνωστών -που είναι, ισόποσος με τα τεύχη που πωλούνται⁵– είναι ευθέως ή αντιστρόφως ανάλογος -ανά περίπτωση- του βαθμού της ικανοποίησής τους από τη μορφολογική εμφάνιση, και το κειμενικό υλικό του περιοδικού -τα δύο βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα ενός ΛΠ-, αλλά, καταλυτικό ρόλο παίζει και η ξεκάθαρη εικόνα που εκπέμπει το περιοδικό, όσον αφορά τη λογοτεχνική ιδεολογία⁶ και τις λογοτεχνικές τάσεις⁷ των κειμένων του. Επομένως, το ΛΠ, αν επιθυμεί να εξασφαλίσει τη θετική ανταπόκριση των αναγνωστών – δηλαδή το αγοραστικό ενδιαφέρον, οφείλει να διαθέτει τα παρακάτω στοιχεία και γνωρίσματα:

α) δεδηλωμένη αιτία και φανερούς σκοπούς⁸ για την κυκλοφορία του περιοδικού, προκειμένου να έχουν καταστεί φανερές οι λογοτεχνικές προθέσεις του εκδότη.

β) ξεκάθαρο ιδεολογικό -λογοτεχνικό-προσανατολισμό.

γ) ένα σύνολο βιβλιολογικών δεδομένων:

συνεχίζεται

Σημ.: Το περιοδικό «ΠΗΓΑΣΟΣ» εξέδιδε ο Ηλίας Κουρτζής

Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET

Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.