Γράφει ο Ευάγγελος Μπαλντούνης, Καθηγητής φιλόλογος – συγγραφέας – ιστορικός ερευνητής
Η αρχαία Λάρισα απλωνόταν, όπως και η σημερινή, κοντά στις όχθες του ποταμού Πηνειού. Χτίστηκε από τους Πελασγούς.
ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ: Σύμφωνα με μία εξήγηση, την ονομασία της την πήρε πριν από 4000 χρόνια, από το όνομα του Λάρισου, γιου του Πελασγού. Άλλη παράδοση αναφέρει πως πήρε το όνομά της από τη νύμφη «ΛΑΡΙΣΑ» (δες την σε ασημένιο νόμισμα του 5ου π.Χ. αι.). Η νύμφη αυτή παίζοντας με το τόπι της δίπλα στον Πηνειό ποταμό, γλίστρησε και πνίγηκε στα νερά του…. Αυτή η Λάρισα ήταν μητέρα ή κόρη κάποιου ξακουστού Θεσσαλού ήρωα. Κατά άλλη εκδοχή, η Λάρισα ήταν κόρη του Πηνειού, όπως και η Τρίκκη και έδωσαν τα ονόματά τους στις ομώνυμες πόλεις.
Γύρω λοιπόν από την ονομασία «Λάρισα» έχουν δημιουργηθεί αρκετοί μύθοι με τους οποίους οι Θεσσαλοί προσπάθησαν να εξηγήσουν την προέλευσή της. Επίσης δοκίμασαν να υμνήσουν την πρωτεύουσά τους, της οποίας η ίδρυση χανόταν πολύ πίσω στον χρόνο και μόνον εικασίες μπορούσαν να προσεγγίσουν. Έτσι κατά άλλη εκδοχή η Λάρισα προήλθε από την Πελασγική λέξη «λάος», που σημαίνει πέτρα, βράχος (απ’ όπου και η λέξη «λαός»).
«ΛΑΡΙΣΑ» και ΣΤΟ ΑΡΓΟΣ: Το όνομα πάντως »Λάρισα» ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένο στον ελλαδικό χώρο και σήμαινε »λόφο» ή “φρούριο” ή »ακρόπολη» ισχυρά οχυρωμένη. Την ονομασία »Λάρισα» είχε και η ακρόπολη του Άργους. Είναι όνομα προελληνικό, πελασγικής προέλευσης. Ο χαμηλός όμως γήλοφος του Φρουρίου, με τίποτα δεν ταιριάζει στη σημασία της λέξης »Λάρισα», δηλ. του οχυρού ή της λίθινης ακρόπολης. Μακριά απ’ τους θρύλους και τις παραδόσεις για την όμορφη νύμφη, οι ειδικοί στην προσπάθειά τους να ερμηνεύσουν την ονομασία της λέξης, θεωρούν ότι αυτή προήλθε από αλλού κατ’ ευφημισμό (για να αποφευχθεί δηλ. αναφορά σε άλλη λέξη κακή ή δυσοίωνη, χρησιμοποιήθηκε μια λέξη με θετική σημασία).
ΠΟΛΗ ΜΕ ΜΑΚΡΙΝΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ: Οι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι είναι αρχαιότατη και ιδρύθηκε λίγα χρόνια μετά τη δημιουργία της Θεσσαλικής πεδιάδας. Ήταν τότε που οι προελλαδικοί λαοί μετανάστευσαν στα εύφορα μέρη που αποκαλύφθηκαν όταν η λεκάνη της Θεσσαλίας, μια τεράστια λίμνη, χύθηκε στο Αιγαίο πέλαγος. Η Λάρισα είναι πανάρχαια πόλη και κατοικείται εδώ και σχεδόν 6000 χρόνια, από την Νεολιθική Εποχή. Το μαρτυρούν οι προϊστορικοί οικισμοί που ήλθαν στο φως στα όρια της σύγχρονης πόλης. Η θέση που καταλαμβάνει η σημερινή πόλη, κατοικείται συνεχώς από την Νεολιθική εποχή. Το ίδιο και ο λόφος «Φρούριο», η αρχαία της ακρόπολη. Είναι ίσως από τις αρχαιότερες πόλεις με συνεχή κατοίκηση τουλάχιστον 6000 ετών. Πάντως τα αρχαιολογικά ευρήματα είναι λιγοστά σε μια πόλη που κατοικήθηκε στην ίδια θέση για αιώνες. Τα τείχη, κατασκευασμένα από ωμά πλιθιά, δεν σώθηκαν.
Ο ΛΑΡΙΣΑΙΟΣ ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ και Η ΠΥΡΡΑ: Στη Λάρισα επίσης, κατά τη μυθολογία, βασίλευσε ο Δευκαλίων ο γιος του Προμηθέα (Δευς, Ζευς + καλίων = έχει το κάλλος του Δία). Υπάρχει ομώνυμη οδός στο κέντρο της πόλης. Παντρεύτηκε την Πύρρα (κόκκινη), την κόρη του Επιμηθέα. Είναι οι μόνοι επιζήσαντες από τον γνωστό «κατακλυσμό του Δευκαλίωνος» και αναδημιούργησαν το ανθρώπινο γένος πετώντας πίσω τους πέτρες. Δημιουργήθηκαν αντίστοιχα άνδρες και γυναίκες. Παιδιά τους ήταν ο Έλλην – Έλληνας και ο Αμφικτύων. Η δε γυναίκα που πήρε ο Έλλην, η Νύμφη Ορσηίδα, είναι η μητέρα όλων των Ελλήνων.
ΟΙ ΑΛΕΥΑΔΕΣ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ: Την εξουσία της πόλης από τον 7ο αι. π.Χ. και μέχρι το τέλος της κυριαρχίας των Μακεδόνων, κατείχαν οι Θεσσαλοί Αλευάδες. Ήταν μια ισχυρή αριστοκρατική οικογένεια μεγαλοκτηματιών. Διατηρούσαν ανάκτορα στη Λάρισα και εντυπωσίαζαν τους καλεσμένους τους με την πολυτελή ζωή, το πλήθος των δούλων, τα αναρίθμητα φημισμένα άλογα και τις γεμάτες χλιδή γιορτές τους…. Είχαν κόψει δικό τους νόμισμα και έχουν διασωθεί αρκετά από τα αρχαία κέρματα. Πλούσιο λοιπόν μέρος η ευρύτερη περιοχή της Λάρισας. Κατά έναν χρησμό τού Μαντείου των Δελφών: «Γαίης μεν πάσης, το Πελασγικόν Άργος άμεινον» = απ ‘όλο τον κόσμο, η καλύτερη γη είναι η Θεσσαλική….
ΤΟ ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΕΣ ΘΕΑΤΡΟ: Η πόλη της Λάρισας έχτισε και το μεγαλειώδες Αρχαίο Θέατρό της, με χωρητικότητα 10.000 θεατών. Κατασκευάστηκε αρχές του 3ου αι. π.Χ. στις νώτιες υπώριες του λόφου του Φρουρίου. Στο θέατρο αυτό ανέβαιναν οι θεατρικές και μουσικές παραστάσεις. Επίσης φιλοξενούσε τις συνεδριάσεις της εκκλησίας του Λαρισινού λαού, η οποία ονομαζόταν «Αγορά». Επιπλέον σ’ αυτό συνεδρίαζαν και οι αντιπρόσωποι – σύνεδροι των Θεσσαλικών πόλεων που συμμετείχαν στο «Κοινόν των Θετταλών «, μια ομοσπονδία με έδρα τη Λάρισα. Το θέατρο λειτούργησε ως τις αρχές του 4ου αι μΧ, οπότε και διακόπηκε απότομα η ζωή του. Στους ρωμαϊκούς χρόνους υπέστη αλλοιώσεις και μετατράπηκε σε αρένα για την τέλεση θηριομαχιών και μονομαχικών αγώνων. Ένας σεισμός κατά τον 3ο αι πΧ κατέστρεψε τον δεύτερο όροφο της σκηνής και άλλα μέρη του. Άλλος ισχυρότερος σεισμός κατά τον 7ο αι μΧ, επέφερε την ολοκληρωτική του καταστροφή….
Η ΘΕΣΠΙΣΗ ΤΩΝ » ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ»: Μία από τις πιο λαμπρές στιγμές στην ιστορία της Λάρισας, ήταν η θεσμοθέτηση των «Ελευθερίων» κατά τον 2ο αι. π.Χ. προς τιμήν του Ελευθερίου Διός. Ήταν μια μεγάλη πανθεσσαλική γιορτή με απήχηση σε όλο τον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Τα «Ελευθέρια», που τελούνταν στο δεύτερο θέατρο της πόλης, περιελάμβαναν ιππικούς, φιλολογικούς, χορευτικούς, γυμνικούς και μουσικούς αγώνες.
~ Η γη της Λάρισας και γενικότερα η θεσσαλική γη, μπορούσε να υπερηφανεύεται ότι είναι η κατοικία των Θεών, και η κοιτίδα του κυρίαρχου Προελληνικού λαού των Πελασγών. Σ’ αυτήν πάλι γεννήθηκαν οι Κένταυροι και οι Λαπίθες. Στη Λάρισα, τέλος, έζησε και πέθανε περίπου 90 ετών και ο πατέρας της ιατρικής, ο Ιπποκράτης…
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
