“Το να φύγει τελείως το Τελωνείο από την σημερινή του θέση, η γνώμη μου είναι ότι μάλλον ευκολότερο θα είναι να καταργηθεί τελείως το τελωνείο παρά να μεταφερθεί!”
Του Γιώργου Σούλτη
Γράφοντας για τα διαχρονικά προβλήματα της Λάρισας, κάποιος συμπολίτης έγραψε ειρωνικά ένα σχόλιο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που έλεγε: «Σε λίγο αυτός θα μας πει και για το Τελωνείο…». Ενώ πολλά από τα μεγάλα προβλήματα της πόλης οι πολίτες φαίνεται να τα αγνοούν, το θέμα του Τελωνείου εκεί στην οδό Φαρσάλων δίπλα στις σιδηροδρομικές γραμμές, το γνωρίζουν όλοι οι Λαρισαίοι. Τα προβλήματα που δημιουργεί το Τελωνείο στη θέση που βρίσκεται δεν είναι σημερινά αλλά χρονολογούνται από πολλά χρόνια, όσο η πόλη μεγαλώνει και αλλάζει, το πρόβλημα συνεχώς μεγαλώνει. Το πρόβλημα όμως στην περιοχή αυτή δεν είναι μόνο το Τελωνείο αλλά ο σιδηροδρομικός σταθμός και οι εκτάσεις τις οποίες έχει στην ιδιοκτησία του ο ΟΣΕ (τώρα πια ΓΑΙΟΣΕ) και οι οποίες παραμένουν έρημες και ανεκμετάλλευτες.
Το Τελωνείο της Λάρισας υπάρχει από το 1890 δηλαδή ιδρύθηκε αμέσως μετά την απελευθέρωση της Λάρισας. Το 1955 επισημοποιήθηκε η θέση του στο σημείο που βρίσκεται σήμερα και μέσα στην δικτατορία (1970) εγκαινιάστηκε το σημερινό κτήριο. Μέχρι και το τέλος της δεκαετίας το 1970 μπορούμε να πούμε ότι το κτίριο του Τελωνείου, θεωρούνταν ότι βρίσκεται στα όρια της πόλης (μέχρι και τότε η Ηρώων Πολυτεχνείου ήταν ακόμα ανάχωμα). Μετά τη δεκαετία του 80 τα προβλήματα άρχισαν να εκδηλώνονται. Η υπόγεια διάβαση της Φαρσάλων που εγκαινιάστηκε το 1980, έλυσε ένα σοβαρό πρόβλημα της πόλης βελτιώνοντας τα μέγιστα την κυκλοφοριακή κίνηση της οδού Φαρσάλων. Αντιθέτως όμως τα προβλήματα που προέκυψαν από τα μεγάλα οχήματα που πρέπει να έρχονται και να σταθμεύουν στο χώρο του Τελωνείου μεγιστοποιήθηκαν. Τονίζουμε ότι το κτήριο του Τελωνείου βρίσκεται ακριβώς απέναντι από παλαιό κοιμητήριο της Λάρισας, το οποίο μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 90 βρισκόταν σε κανονική λειτουργία και άρα επιβάρυνε ακόμα περισσότερο την περιοχή. Στη συνέχεια παραπλεύρως του Τελωνείου χτίστηκε το νέο Λαογραφικό Μουσείο το οποίο εγκαινιάστηκε το 2014 και βρίσκεται πλέον σε πλήρη λειτουργία.
Τα διαχρονικά προβλήματα που δημιουργούσε το Τελωνείο και οι διαρκείς πιέσεις από το δήμο, οδήγησαν την κυβέρνηση την δεκαετία του 90 στην απόφαση να μεταφέρουν το Τελωνείο σε νέο κτήριο εκτός της Λάρισας. Έτσι το 1993-94 λήφθηκε η απόφαση αυτή και τελικά άρχισε η οικοδόμηση του νέου κτηρίου στην περιοχή του Ομορφοχωρίου. Το κτήριο αυτό αφού έφθασε μέχρι το σημείο του σκελετού (γιαπί), εγκαταλείφτηκε και σήμερα βλέπουμε το κουφάρι του όταν περνούμε από το σημείο εκείνο. Αν η όλη ιστορία του κτηρίου αυτού συνέβαινε σήμερα, θα δημιουργούσε έναν τεράστιο θόρυβο πανελληνίου σκανδάλου. Τότε η υπόθεση έσβησε χωρίς πολύ θόρυβο και χωρίς να δημοσιοποιηθούν οι λόγοι που οδήγησαν στην εγκατάλειψη και στην απώλεια τόσο σημαντικών πόρων. Εύχομαι κάποια στιγμή στο μέλλον να υπάρξει κάποιος επίμονος δημοσιογράφος-ερευνητής, να σκαλίσει το θέμα και να δημοσιοποιήσει τις κρυφές πτυχές του σκανδάλου αυτού, έτσι για την ιστορία. Αν κάποιος γνωρίζει τις κρυφές λεπτομέρειες και τα παρασκήνια της ενδιαφέρουσας αυτής υπόθεσης πρέπει να μιλήσει τώρα, πριν παραδοθούν στη λήθη όλα τα στοιχεία. Πάντως είναι αλήθεια ότι οι συνδικαλιστές υπάλληλοι του Τελωνείου είχαν τοποθετηθεί αντίθετα για το νέο κτήριο στο Ομορφοχώρι και είχαν προχωρήσει τότε σε έντονες διαμαρτυρίες και σε σοβαρές κινητοποιήσεις. Η επίσημη πολιτεία τότε προσπάθησε να ρίξει την αποτυχία και το σταμάτημα του έργου στους υπαλλήλους και το συνδικαλισμό, σε σημείο που όλη η Λάρισα να είναι εναντίον των υπαλλήλων οι οποίοι «για να μη χάσουν τη βολή τους εμπόδιζαν την κατασκευή του έργου με αποτέλεσμα να καταδικάζουν την πόλη της Λάρισας και να χαθούν πολύτιμοι πόροι».
Τελικά είναι ανόητο να πιστέψει κάποιος ότι φταίνε οι υπάλληλοι και ο συνδικαλισμός για το σκάνδαλο του εγκαταλειμμένου κτηρίου. Χωρίς να γνωρίζω το θέμα, απλά και μόνο από το γεγονός ότι το κτήριο ξεκίνησε χωρίς προηγούμενες δημόσιες συζητήσεις με το δήμο, την τότε Νομαρχία, τους σχετικούς φορείς και βέβαια τους συνδικαλιστές και από την σπουδή να γίνει γρήγορα, συμπεραίνω ότι κάτι δεν πήγανε καλά. Για ένα τόσο σημαντικό κτήριο πρέπει πρώτα από όλα να επιλέξεις την θέση του λαμβάνοντας υπ΄ όψη πάρα πολλά κριτήρια και πάνω από όλα τα θέμα της προσβασιμότητας και των κυκλοφοριακών ρυθμίσεων. Η θέση που βλέπουμε να βρίσκεται το νέο κτήριο, δε νομίζω να επιλέχθηκε με κάποια αντικειμενικά κριτήρια και δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός για να το καταλάβεις αυτό. Το σχέδιο επίσης που βλέπουμε, δηλαδή ένα πολυώροφο κτήριο, μάλλον σαν πολυκατοικία μοιάζει παρά σαν ένα κτήριο που θα εξυπηρετεί τον εκτελωνισμό βαρέων οχημάτων. Πάντως επιμένω ότι αξίζει τον κόπο να διερευνήσει κάποιος και να παρουσιάσει την ιστορία του αποτυχημένου κτηρίου του Τελωνίου.
Ο δήμαρχος Τζανακούλης διαχρονικά αλλά κυρίως στη θητεία 2010-14, έκανε προσπάθειες να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που δημιουργεί στην πόλη το Τελωνείο και τα οποία συνεχώς μεγάλωναν (και συνεχίζουν και σήμερα να μεγαλώνουν). Οι προτάσεις του κ. Τζανακούλη ήταν άμεσες και πρακτικές, αφού γνώριζε πολύ καλά ότι αν μιλήσει για την μεταφορά σε νέες εγκαταστάσεις, μάλλον δε θα κατάφερνε τίποτα. Η πολύ σοβαρή πρόταση στην οποία από όσο γνωρίζω είχε και συμφωνία με την διοίκηση του Τελωνείου ήταν: Στο κτήριο της Φαρσάλων να υπάρχουν μόνο τα γραφεία. Για τον εκτελωνισμό θα υπάρχει ένας άλλος χώρος όπου θα στάθμευαν τα φορτηγά και όπου θα γινόταν ο έλεγχος. Με την χρήση της τεχνολογίας όλα τα χαρτιά και η γραφειοκρατική εργασία θα γινόταν ηλεκτρονικά. Αυτός ο χώρος τους εκτελωνισμού είχε βρεθεί από το δήμο (και αν θυμάμαι καλά ήταν κάπου στην λεωφόρο Καραμανλή). Πιστεύω ότι ήταν μια πάρα πολύ καλή λύση μέχρι να δρομολογηθεί μια μόνιμη λύση για νέες εγκαταστάσεις. Η λύση αυτή δεν προχώρησε και δεν γνωρίζω γιατί. Ο δήμαρχος Καλογιάννης μετά το 2014 έκανε προσπάθειες να τεθεί σε εφαρμογή η πρόταση αυτή αλλά δεν προχώρησε, πιστεύω με ευθύνη της διοίκησης του Τελωνείου και λόγω χαλάρωσης των πιέσεων από το δήμο.
Τα προβλήματα στην ευρύτερη αυτή περιοχή δεν προέρχονται μόνο από το τελωνείο, αλλά από την αδιαφορία και την αδράνεια του ΟΣΕ για πάρα πολλά χρόνια. Αν κάποιος κοιτάξει την περιοχή του Σταθμού γύρω από το τελωνείο στους χάρτες (στο google), θα δει ότι η περιοχή αυτή δεν έχει δρόμους. Ο μόνος δρόμος είναι η οδός Μαρτάλη η οποία διέρχεται στην ουσία μέσα από την ιδιοκτησία του ΟΣΕ. Την Κυριακή 2 Νοεμβρίου 2025 ο φίλος δημοσιογράφος Βαγγέλης Ρηγόπουλος στην τοπική εφημερίδα Ελευθερία, γράφει ένα εξαιρετικό άρθρο που περιέχει την ιστορία της περιοχής αυτής. Ο τίτλος του άρθρου είναι: «Εβδομήντα χρόνια τοίχος του αίσχους στη Λάρισα» και αναφέρεται στην περίφραξη της περιοχής αυτής από το ΟΣΕ το 1955. Η περίφραξη αρχικά με συρματοπλέγματα και αργότερα με χτιστό τείχος δημιουργούσε από τότε σημαντικά προβλήματα πρόσβασης στην πόλη μιας ολόκληρης συνοικίας. Συγκεκριμένα στο άρθρο αναφέρεται ότι αποκλείστηκαν περίπου 50 σπίτια της συνοικίας του παλιού Θεσσαλικού. Στο πολύ ενδιαφέρον αυτό άρθρο περιγράφονται οι έντονες διαμαρτυρίες και οι ενέργειες που έκανε ο τότε δήμαρχος Χατζηγιάννης προς τους υπουργούς και τον ίδιο τον πρωθυπουργό για την απαράδεκτη συμπεριφορά του τότε ΣΕΚ προς την πόλη. Τελικά τότε δόθηκε μια πρόχειρη λύση η οποία δεν περιελάμβανε τίποτα άλλο, παρά τη παραχώρηση άδειας για την διάνοιξη δρόμου ο οποίος είχε διέξοδο προς την παλιά Εθνική Οδό. Μάλιστα όπως γράφει το άρθρο χρειάστηκε και η συμβολή της πρώτης Στρατιάς για την κατεδάφιση ενός πυροβολείου για να διανοιχθεί ο δρόμος.
Από το 1955 μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα για την περιοχή αυτή, η μόνη διαφορά είναι ότι ο κρατικός ΣΕΚ, έγινε κρατικός ΟΣΕ και στην συνέχεια έγινε ΓΑΙΟΣΕ η οποία στην ουσία είναι ιδιωτική εταιρεία. Η ανέγερση του Λαογραφικού Μουσείου δεν έφερε καμία αλλαγή στην περιοχή και η οδός Γουργιώτη στην οποία βρίσκεται συνεχίζει να κόβεται και να σταματάει στο «τείχος του αίσχους», όπως πολύ επιτυχημένα το χαρακτήρισε στο άρθρο του ο φίλος Βαγγέλης Ρηγόπουλος. Στην περίοδο 2015 έως και 2019 ο δήμαρχος Καλογιάννης στις ατελείωτες συζητήσεις που είχε με τον ΟΣΕ και τα αντίστοιχα Υπουργεία, πέραν του θέματος των σιδηροδρομικών γραμμών έθεσε στο τραπέζι και το θέμα των μεγάλων εκτάσεων του ΟΣΕ στην πόλη. Μιλάμε για τις εκτάσεις της περιοχής του Μηχανοστασίου που βρίσκεται στην περιοχή της Ν. Πολιτείας (Μεζούρλο) και την περιοχή του Σταθμού για την οποία συζητούμε. Σημαντικό θέμα των συζητήσεων αυτών ήταν τότε και η εξαγγελθείσα από το ΣΥΡΙΖΑ πρόθεση να δημιουργηθεί εμπορευματικός σταθμός στην Γυρτώνη, όπου θα μεταφερόταν και το αμαξοστάσιο. Όλες αυτές οι συζητήσεις όσα σενάρια και αν επεξεργάστηκαν δεν κατέληξαν πρακτικά πουθενά και δεν άφησαν καμία παρακαταθήκη. Θεωρώ ότι όλα αυτά δεν καταγράφηκαν καν σε κάποια επίσημα πρακτικά!
Το επικρατέστερο σενάριο των συζητήσεων Καλογιάννη για την συγκεκριμένη περιοχή του Σταθμού ήταν: Να προχωρήσει ο δήμος σε πολεοδόμηση της περιοχής από την οποία ο δήμος θα ωφεληθεί με τους δρόμους και τους ελεύθερους χώρους, οι οποίοι πρώτα από όλα θα απελευθέρωναν τον περιβάλλοντα χώρο του Λαογραφικού Μουσείου, θα δημιουργούσαν πλατείες και πάρκα, αλλά και ένα σημαντικό πάρκινγκ. Στις διαμορφώσεις αυτές εντάσσονταν και η ενοποίηση του ιστορικού κοιμητηρίου της πόλης με το Λαογραφικό Μουσείο και την αναμόρφωση όλου του χώρου. Ο ΟΣΕ από την άλλη πλευρά διατύπωσε την πρόθεση να προχωρήσει στην δημιουργία ενός Μεγάλου Εμπορικού κέντρου, όπως και σε άλλες κτηριακές χρήσεις τόσο εμπορικές όσο και υπηρεσιακές. Η διαπραγμάτευση αυτή θα γινόταν πάνω σε συγκριμένα σχέδια τα οποία θα καθόριζαν και την επιστημονική πολεοδόμηση. Τελικά κάθε συζήτηση με τον ΟΣΕ (με τα διάφορά απομεινάρια του δηλαδή) σταμάτησαν μετά το 2019. Τα τραγικά γεγονότα των Τεμπών και οι καταστροφές του Ντάνιελ απέδειξαν ότι δεν υπάρχει πια ΟΣΕ για συζήτηση!
Πάντα πίστευα ότι δεν υπάρχει πρόβλημα που δε λύνεται, αρκεί κάποιος να το πάρει πάνω του και να το κυνηγήσει με επιμονή. Στην περίπτωση όμως του προβλήματος του ΟΣΕ και του Τελωνείου πραγματικά έχω απογοητευτεί. Για το Τελωνείο πραγματικά πιστεύω ότι η καλύτερη άμεση λύση είναι η λύση του κ. Τζανακούλη. Δηλαδή η μεταφορά των προς εκτελωνισμό φορτηγών σε χώρο εκτός της πόλης. Ακόμα όμως και αυτή η λύση θέλει μεγάλη επιμονή για να επιτευχθεί. Πρώτα από όλα πρέπει να βρεθεί ο κατάλληλος χώρος. Στη συνέχεια θα απαιτηθούν διεκδικήσεις και ίσως και συγκρούσεις με την ίδια την πολιτεία. Είναι όμως η μόνη λύση που αν μη τη άλλο μπορεί να ανακουφίσει την περιοχή και την κίνηση στη κεντρική αρτηρία της Φαρσάλων. Το να φύγει τελείως το Τελωνείο από την σημερινή του θέση, η γνώμη μου είναι ότι μάλλον ευκολότερο θα είναι να καταργηθεί τελείως το τελωνείο παρά να μεταφερθεί!
Όσον αφορά το «τείχος του αίσχους» της περιοχής σταθμού, ίσως ο δήμος θα έπρεπε να προχωρήσει άμεσα και μονομερώς σε πολεοδόμηση της περιοχής και σε δεσμεύσεις οικοπέδων και ας αρχίσουν οι εταιρίες του ΟΣΕ τα δικαστήρια για την απελευθέρωσή τους. Αυτό πιστεύω ότι επείγει γιατί η πιο επικίνδυνη εξέλιξη θα ήταν ο ιδιωτικός ΟΣΕ να αρχίσει να πουλάει την περιουσία του και τότε το πρόβλημα για το δήμο θα είναι πολύ μεγαλύτερο. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι ο εκάστοτε δήμαρχος θα μπορούσε να «παζαρεύει» με το ΟΣΕ την διάνοιξη κάποιων δρόμων και κάποιων ελεύθερων χώρων της περιοχής, αλλά αυτό θα απαιτήσει άπειρο χρόνο και δυνάμεις για μια λύση που δεν είναι ούτε γενική αλλά ούτε και μόνιμη.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
