Δείτε ποια ψυχική διαταραχή απειλεί τους… γλυκατζήδες

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνίας είναι η συνεχώς αυξανόμενη συχνότητα εμφάνισης της κατάθλιψης, ιδιαίτερα στις νεότερες ηλικίες. Η επιστημονική κοινότητα αναζητά τις βαθύτερες αιτίες του φαινομένου, και ανάμεσα στους παράγοντες που φαίνεται να παίζουν ρόλο αναδεικνύεται -ίσως όχι απροσδόκητα –και η διατροφή.

Η σχέση μεταξύ μεταβολικών διαταραχών και ψυχικής υγείας δεν είναι νέα. Παλαιότερες μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα με διαβήτη παρουσιάζουν αυξημένα ποσοστά κατάθλιψης. Για την ακρίβεια, είναι 2 έως 3 φορές πιθανότερο να εμφανίσουν τη νόσο σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό. Ένα μέρος αυτής της σύνδεσης αποδίδεται στις απότομες διακυμάνσεις του σακχάρου στο αίμα, οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεση και να προκαλέσουν άγχος, ευερεθιστότητα, γνωστική κόπωση και συναισθηματική αστάθεια -παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση καταθλιπτικών συμπτωμάτων.

Πιο πρόσφατα δεδομένα στρέφουν το βλέμμα και στα μη διαβητικά άτομα, δείχνοντας ότι η κατανάλωση ζάχαρης μπορεί να επηρεάσει την ψυχική υγεία. Όπως εξηγεί ο Peter M. Hartmann στο Psychology Today, στοιχεία από την Εθνική Έρευνα Υγείας και Διατροφής των ΗΠΑ έδειξαν ότι η αύξηση της ημερήσιας πρόσληψης ζάχαρης κατά 100 mg συνδέθηκε με 28% υψηλότερη πιθανότητα εμφάνισης κατάθλιψης. Αντίστοιχα, μελέτη έχει καταγράψει μεγαλύτερο κίνδυνο και μεταξύ όσων καταναλώνουν συχνά αναψυκτικά με τεχνητά γλυκαντικά.

Πώς η υπερβολική ζάχαρη «θολώνει» τη διάθεση

Η εξήγηση φαίνεται να βρίσκεται στο έντερο. Η υπερβολική πρόσληψη ζάχαρης διαταράσσει τη λειτουργία του εντερικού μικροβιώματος, του πολύπλοκου οικοσυστήματος μικροοργανισμών που παίζει καθοριστικό ρόλο στην πέψη. Όταν η διατροφή είναι πλούσια σε ζάχαρη, ευνοείται η ανάπτυξη βακτηρίων που τρέφονται με αυτή, προκαλώντας φλεγμονώδεις αντιδράσεις και μειώνοντας την παραγωγή λιπαρών οξέων βραχείας αλύσου, δηλαδή των ουσιών που έχουν αντιφλεγμονώδη δράση.

Η συστημική αυτή φλεγμονή μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλο, διαπερνώντας τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και ενισχύοντας την ευαλωτότητα στην κατάθλιψη. Παράλληλα, οι αλλαγές στο μικροβίωμα επηρεάζουν την παραγωγή βασικών νευροδιαβιβαστών σεροτονίνης και ντοπαμίνης, που ρυθμίζουν τη διάθεση και το αίσθημα ευχαρίστησης.

Συμπέρασμα

Όπως συνοψίζει ο Hartmann, η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης μπορεί να πυροδοτήσει ή να επιδεινώσει ψυχικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Γι’ αυτό, συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή στην καθημερινή πρόσληψη, ειδικά από άτομα που είναι πιο ευάλωτα. Δεδομένου ότι η δυσλειτουργία του εντερικού μικροβιώματος είναι συχνή μεταξύ όσων έχουν κατάθλιψη, οι ειδικοί προτείνουν την ενίσχυσή του μέσω προβιοτικών ή/και πρεβιοτικών –πάντα, όμως, υπό την καθοδήγηση γιατρού ή φαρμακοποιού.