Πάντα όταν κοιτάζω το χάρτη της Λάρισα από ψηλά μου κάνει εντύπωση η μεγάλη έκταση που καταλαμβάνουν τα στρατόπεδα της Λάρισας. Παράλληλα με την Ηρώων Πολυτεχνείου και την οδό Ιωαννίνων βρίσκεται το στρατόπεδο Πλαστήρα και οι χώροι της (πάλαι ποτέ) 1ης Στρατιάς. Στην Φαρσάλων – Νέα πολιτεία βρίσκεται το στρατόπεδο Μπουγά. Από την άλλη πλευρά στην οδό Βόλου έως την Νέα Σμύρνη βρίσκεται το ΑΤΑ και το Αεροδρόμιο.
Στο λόφο του Μεζούρλου βρίσκεται το (ανενεργό πια) Στρατόπεδο Τζίμα. Στην λεωφόρο Καραμανλή βρίσκεται το 303 ΠΕΒ και λίγο έξω από τη Λάρισα στην Τερψιθέα το στρατόπεδο όπου γίνονται ασκήσεις πλωτών έργων. Τελικά έτσι με μια και μόνο ματιά στο χάρτη μπορούμε να αντιληφθούμε ότι η μισή έκταση (ίσως και μεγαλύτερη) της πόλης της Λάρισας καταλαμβάνεται από στρατόπεδα! Μάλιστα τα περισσότερα από τα στρατόπεδα βρίσκονται στο κέντρο της πόλης. Τα στρατόπεδα αυτά εγκαταστάθηκαν στη Λάρισα διαχρονικά και σίγουρα η σημερινή κατάσταση έχει διαμορφωθεί πριν από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Όταν τα στρατόπεδα εγκαταστάθηκαν στην Λάρισα, οι εκτάσεις αυτές βρισκόταν εκτός ή στις παρυφές της πόλης. Πολλές φορές κοιτάζοντας το χάρτη σκεφτόμουν πόσο θα άλλαζε η Λάρισα αν κάποια στιγμή μπορούσε μέρος των εκτάσεων των στρατοπέδων αυτών (έστω και ένα μικρό ποσοστό) να περιέλθουν στον δήμο της Λάρισας.
Η συζήτηση αυτή επανήλθε δειλά δειλά στον δημόσιο διάλογο μετά τις αλλαγές που ανακοίνωσε το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και την κατάργηση της Στρατιάς. Δυστυχώς μια συζήτηση για την παραχώρηση κάποιων μικρών τμημάτων στρατοπέδων στην πόλη, δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο ένα σκληρά γραφειοκρατικό κράτος αλλά και το «άβατο» του στρατού. Αυτό όμως δεν εμποδίζει να συζητήσουμε δημόσια και να καταλήξουμε επίσημα σε ένα αίτημα διεκδίκησης από την πόλη της Λάρισας προς την πολιτεία, μέσω του δήμου βέβαια. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας θα μπορούσε και πρέπει να ενώσει την φωνή της με αυτή του δήμου σε μια τέτοια διεκδίκηση. Η πρακτική σε άλλες πόλεις δείχνει ότι σε αρκετές περιπτώσεις έχουν παραχωρηθεί στρατόπεδα στους δήμους. Θυμάμαι τώρα το δήμο Συκεών ο οποίος αξιοποίησε τόσο τις εκτάσεις με πάρκα και παιδότοπους όσο και τα παλιά στρατιωτικά κτήρια.
«Η κατάργηση της 1ης Στρατιάς φέρνει το θέμα για τα στρατόπεδα ξανά στην επικαιρότητα. Τα στρατόπεδα πέριξ της Στρατιάς καταλαμβάνουν μια τεράστια έκταση»
Κατά τη διάρκεια της θητείας των 9 χρόνων ο δήμαρχος Καλογιάννης ασχολήθηκε έντονα για την απόκτηση του ανενεργού στρατοπέδου Τζίμα, μια προσπάθεια την οποία είχε ξεκινήσει στην θητεία του ο δήμαρχος Τζανακούλης. Για το θέμα του στρατοπέδου Τζίμα ο κ. Καλογιάννης πραγματοποίησε αμέτρητες συναντήσεις στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και σε στρατιωτικά επιτελεία στην Αθήνα αλλά και τοπικά στη Λάρισα. Οι συναντήσεις αυτές άρχισαν αισιόδοξα και με εντατικούς ρυθμούς κατά τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ άρχισαν να φθίνουν έως και την πλήρη παύση τους κατά τη διακυβέρνηση της ΝΔ. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι στις μέρες μας το κράτος δεν λειτουργεί σαν αρωγός και ομπρέλα προστασίας προς την τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά σαν ένας ιδιοκτήτης γης ο οποίος διαπραγματεύεται με το δήμο σα να είναι μια κερδοσκοπική εταιρία! Και βέβαια όλοι έχουμε ξεχάσει ότι όλες αυτές οι εκτάσεις τις οποίες ο στρατός ή ο ΟΣΕ ή το περίφημο ΤΑΙΠΕΔ θεωρούν ιδιοκτησίες τους είναι στο μεγαλύτερο μέρος τους δημοτικές εκτάσεις τις οποίες σε άλλες εποχές έχει παραχωρήσει ο δήμος στο κράτος για δημόσια χρήση.
Οι συζητήσεις του κ. Καλογιάννη με το ΥΠΕΘΑ για το στρατόπεδο Τζίμα είχαν ακριβώς τη μορφή που θα είχαν αν γινόταν με μια ιδιωτική εταιρία. Κατά τη διάρκεια των συζητήσεων κατατέθηκαν πολλά σενάρια και το τελικό πιο πιθανό σενάριο στο οποίπ κατέληξαν περιελάμβανε τα εξής: 1) Πολεοδόμηση της έκτασης του στρατοπέδου Τζίμα 2) Απόδοση στο δήμο το μεγαλύτερο ποσοστό της έκτασης (περίπου 60%) και 3) Αξιοποίηση από το στρατό της υπόλοιπης έκτασης για δική τους χρήση. Η αξιοποίηση αυτή αναφέρθηκε ότι θα περιελάμβανε κατοικίες για στρατιωτικές οικογένειες. Ακόμα και αυτή η πρόταση η οποία χαρακτηρίστηκε WIN – WIN (είναι βλέπεις της μόδας) δεν κατέστη δυνατόν να επισημοποιηθεί με μια απόφαση. Τελικά όλες αυτές οι πολύωρες συζητήσεις δεν άφησαν τίποτα πίσω τους (αμφιβάλω αν υπάρχουν ακόμα και επίσημα πρακτικά). Έτσι μια σημαντική έκταση της πόλης η οποία θα μπορούσε να δώσει μια άλλη εικόνα σε μια περιοχή η οποία έχει σημαντικές προοπτικές (ΑΕΛ FC, κλειστό Γυμναστήριο, Πυρήνας Σχολείων) θα παραμείνει σε «αχρηστία» για πολλά ακόμα χρόνια. Πιστεύω ότι η νέα δημοτική αρχή και ο δήμαρχος Μαμάκος, αφού ενημερωθεί από τον Καλογιάννη για τις λεπτομέρειες όλων των συζητήσεων να πάρει τη σκυτάλη και να συνεχίσει τις πιέσεις προς την κυβέρνηση.
Η δεύτερη άμεση εκκρεμότητα είναι η διάνοιξη της οδού Τσιτσάνη ώστε να υπάρξει διέξοδος της Ν. Πολιτείας προς την οδό Φαρσάλων. Η διάνοιξη πρέπει να γίνει μέσα από έκταση η οποία ανήκει στο στρατόπεδο Μπουγά και την οποία θα πρέπει παραχωρήσει ο στρατός στο δήμο. Ο δήμαρχος Τζανακούλης είναι αλήθεια ότι πάλεψε το θέμα για πολλά χρόνια και κατέληξε σε συμφωνίες με απόδοση αποζημιώσεων του δήμου προς τον στρατό οι οποίες αφορούσαν την μεταφορά των επικείμενων κτιρίων στην περιοχή της διάνοιξης. Ο κ. Τζανακούλης πέτυχε τέτοιες διανοίξεις σε άλλα σημεία της πόλης και αναφέρω την διάνοιξη της Λεωφόρου Σαρίμβεη και την διαπλάτυνση της οδού Ιωαννίνων στην συμβολή της με την Ηρ. Πολυτεχνείου. Δυστυχώς η διάνοιξη της Τσιτσάνη δεν έγινε ακόμα παρά την επίμονη προσπάθεια και της δημοτικής αρχής της Συμπαράταξης. Δυστυχώς οι οποιεσδήποτε συμφωνίες γίνονται με τους τοπικούς διοικητές της Λάρισας. Οι διοικητές στο στρατό αλλάζουν τάχιστα και οι οποιεσδήποτε συμφωνίες δεν έχουν κάπου καταγραφεί επίσημα, δηλαδή δεν έχουν την επίσημη σύμφωνη γνώμη της ανώτατης διοίκησης του στρατού. Κάθε φορά δηλαδή που αλλάζει ο διοικητής του στρατοπέδου, κάθε συζήτηση ξεκινάει από την αρχή και ίσως καταλήγει και σε άλλη λύση. Για να γίνει το έργο θα πρέπει ο δήμος άμεσα μετά την επίτευξη μιας συμφωνίας (την επόμενη μέρα) να προχωρήσει στο έργο. Αυτό όμως προϋποθέτει την υπέρβαση απίστευτων γραφειοκρατικών διαδικασιών, οι οποίες μπορούν ακόμα και να οδηγήσουν το δήμαρχο στα δικαστήρια!
Αν κάποιοι ειδικοί επιστήμονες μελετήσουν με λεπτομέρεια τους χάρτες της Λάρισας, με δεδομένο την δυνατότητα να διευκολυνθεί η πόλη με κάποιες παραχωρήσεις από τα στρατόπεδα, είμαι σίγουρος ότι θα έβρισκαν θαυμάσιες λύσεις οι οποίες θα έδιναν μια άλλη προοπτική στην πόλη. Μιλάμε για λύσεις που θα διευκόλυναν διανοίξεις δρόμων ή απόκτηση ελεύθερων χώρων. Για παράδειγμα οι μελέτες της παράκαμψης της οδού Βόλου (οι οποίες ήδη βρίσκονται σε μελέτη στην περιφέρεια) όσον αφορά την Βόρεια παράκαμψη θα χρειαστούν την συνεργασία του ΑΤΑ για υλοποιηθούν. Ακόμα ίσως να μπορούσε να βρεθεί λύση και για μια νέα χάραξη της σιδηροδρομικής γραμμής δημιουργώντας μια παράκαμψη, ώστε να λυθούν τα τραγικά προβλήματα που προκαλούνται από τις γραμμές στο τμήμα μετά την οδό Βόλου. Στην Ελλάδα θεωρούμε το στρατό «άβατο», ούτε οι κυβερνήσεις δεν τολμούν να συζητήσουν για τέτοια θέματα. Μήπως είναι ώρα ο δήμος σε συνεργασία με την περιφέρεια να προχωρήσουν σε μια τέτοια μελέτη για την Λάρισα, η οποία θα αναδεικνύει σενάρια με λύσεις σε σοβαρά προβλήματα της πόλης με δεδομένο ότι « θα ενοχλούσαμε» λίγο τα στρατόπεδα; Το να προκαλέσεις μια τέτοια συζήτηση με την πολιτεία (πόσο μάλλον με το στρατό) στην ελληνική δημοκρατία του σήμερα, είναι μάλλον αδύνατον. Αν όμως ο δήμαρχος έχει στα χέρια του μια επιστημονική μελέτη με συγκεκριμένες προτάσεις τότε μπορεί ο δήμος να πιέσει για επιμέρους θέματα.
Η κατάργηση της 1ης Στρατιάς φέρνει το θέμα για τα στρατόπεδα ξανά στην επικαιρότητα. Τα στρατόπεδα πέριξ της Στρατιάς καταλαμβάνουν μια τεράστια έκταση. Χωρίς να έχω καμιά ιδέα από στρατιωτικά θέματα πιστεύω ακράδαντα ότι σε αυτά τα στρατόπεδα όπως και στο στρατόπεδο Μπουγά, υπάρχουν μεγάλα τμήματα τα οποία δεν χρησιμοποιούνται. Κάθε συζήτηση για διεκδίκηση κάποιων από αυτές τις εκτάσεις δεν μπορεί να έχει κανένα αποτέλεσμα αν δε γίνει συγκεκριμένη και οργανωμένη. Για να διεκδικήσει η πόλη σοβαρά μέρος αυτών των ελεύθερων εκτάσεων, ο δήμος θα πρέπει να προχωρήσει σε μελέτη για τα τμήματα που έχουν ενδιαφέρον. Η πόλη έχει ανάγκη από διανοίξεις δρόμων, από ελεύθερους χώρους, από χώρους για Νηπιαγωγεία, από χώρους για πάρκινγκ και πολλά άλλα. Οι περιοχές της Φιλιππούπολης, της Νεάπολης και της Ν.Πολιτείας έχουν πολλά να κερδίσουν από κάποιες εκτάσεις των δύο αυτών στρατοπέδων που προαναφέραμε. Μια μελέτη σαν αυτή που προαναφέραμε θα κοστίσει ένα αστείο ποσό για το δήμο της Λάρισας, σε σχέση με το μεγάλο διαπραγματευτικό ατού που θα του προσφέρει.
Πιστεύω ότι στην συζήτηση για τα στρατόπεδα πρέπει να αναφερθούμε και σε κάποιες δομές του στρατού που υπάρχουν στην πόλη και οι οποίες θα μπορούσαν να προσφέρουν σημαντικά στην πόλη. Πρώτα από όλα θα μιλήσω για το θαυμάσιο Μουσείο της κτηνιατρικής υπηρεσίας του στρατού το οποίο βρίσκεται μέσα στο στρατόπεδο Πλαστήρα (επί της οδού Σαρίμβεη, δίπλα στα ΣΟΑ). Το Μουσείο πρέπει να αποκτήσει πρόσωπο και πρόσβαση στην πόλη. Σε συνεργασία με το δήμο θα μπορούσε διαμορφωθεί η πρόσβαση προς το Μουσείο από ιδιαίτερη είσοδο και όχι να χρειάζεται να εισέλθεις μέσα από το στρατόπεδο για να το επισκεφθείς. Με αυτό τον τρόπο το Μουσείο θα αυξήσει την επισκεψιμότητα του και έτσι θα ενταχθεί στην ομάδα των Μουσείων της Λάρισας. Κατά την διάρκεια της μελέτης η οποία εκπονήθηκε από το δήμο σε συνεργασία με το ΔΙΑΖΩΜΑ για τις πολιτιστικές διαδρομές της Λάρισας, είχαμε συμπεριλάβει το εν λόγω Μουσείο στην πολιτιστική διαδρομή. Ίσως θα πρέπει να αρχίσουν άμεσα κάποιες συζητήσεις με την διοίκηση του στρατοπέδου.
Μια σημαντική στρατιωτική δομή που υπάρχει στη Λάρισα για πολλές δεκαετίες , εδώ και χρόνια φθίνει συνεχώς. Πρόκειται για το «404 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο». Μετά την κατάργηση της Στρατιάς είναι πολύ πιθανόν να καταργηθεί , η να το μετατρέψουν σε ΚΙ.Ν.Χ.Ε . δηλαδή σε «Κινητό Χειρουργικό Νοσοκομείο Εκστρατείας» όπως έγινε και σε άλλα στρατιωτικά νοσοκομεία στην Ελλάδα (Ξάνθης, Διδυμοτείχου και Αλεξανδρούπολης). Έχουν ήδη έχουν έρθει στη δημοσιότητα ειδήσεις οι οποίες επιβεβαιώνουν όλες αυτές τις φήμες. Πρόσφατο δημοσίευμα του On Larissa αναφέρει ότι επιβεβαιώνεται : «Ήδη αυτό που ακουγόταν εδώ και χρόνια, βρίσκοντας η αλήθεια είναι πολλούς υποστηρικτές ανάμεσα σε στελέχη, ότι το 404 ΓΣΝ Λάρισας, δεν είχε πλέον κανένα λόγο ύπαρξης, όταν εντός της πόλεως υπάρχουν δύο πολιτικά νοσοκομεία, το Πανεπιστημιακό και το Γενικό Νοσοκομείο για έκτακτα περιστατικά, ενώ σε πολύ μικρή απόσταση βρίσκεται το 424 ΓΣΝΕ Θεσσαλονίκης». Πιστεύω ότι η κατάργηση του ΓΣΝ θα είναι άλλη μια μεγάλη ήττα για την Λάρισα και ότι η παραπάνω γνώμη των στελεχών είναι πολύ «τεχνοκρατική» και «αντιλαρισαϊκή». Ο Καλογιάννης είχε επανειλημμένα ασχοληθεί με το Στρατιωτικό Νοσοκομείο και είχε διατυπώσει δημόσια τη θέση του. Το Στρατιωτικό Νοσοκομείο θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ακόμα σημαντικό τμήμα στον τομέα της Υγείας της Λάρισας με την δημιουργία απόλυτα εξειδικευμένων τομέων της Ιατρικής στον οποίο υστερούν τα δύο δημόσια Νοσοκομεία. Ο δήμος, η περιφέρεια Θεσσαλίας, η Υγειονομική Περιφέρεια, οι διοικήσεις των 2 Νοσοκομείων και οι φορείς της πόλης, πρέπει άμεσα να ασχοληθούν με το θέμα της κατάργησης του ΓΣΝ. Και στην τελική αν δεν χρειάζεται ένα ακόμα Νοσοκομείο στη Λάρισα οι κτηριακές εγκαταστάσεις πρέπει άμεσα να αποδοθούν στην πόλη.
Μια επίσης σημαντική στρατιωτική δομή που λειτουργεί για πολλά χρόνια στη Λάρισα είναι το στρατιωτικό εργοστάσιο 303 ΠΕΒ. Η κατάσταση στο 303 ΠΕΒ (Προκεχωρημένο Εργοστάσιο Βάσης) είναι παρόμοια με αυτή του Στρατιωτικού Νοσοκομείου, δηλαδή φαίνεται εγκαταλειμμένο αντιμετωπίζοντας τεράστια προβλήματα προσωπικού, συντήρησης των εγκαταστάσεων και εκσυγχρονισμού των μηχανημάτων. Μιλάμε για ένα σημαντικό εργοστάσιο το οποίο εφέτος το 2025 γιόρτασε τα 70 χρόνια λειτουργίας του (ιδρύθηκε το 1955). Δεν ξέρω τα τεχνοοικονομικά της κυβέρνησης και του στρατού, αλλά πιστεύω ότι αν το ΠΕΒ συνεργαζόταν με του δήμους της Θεσσαλίας, θα πρόσφερε τεράστιες υπηρεσίες στους δήμους και θα αμέσως θα γινόταν υγειές οικονομικά!
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
