Το Περιφερειακό Τμήμα Κεντρικής Ελλάδας του Συλλόγου Ελλήνων Μηχανικών Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης για την Παγκόσμια Ημέρα Πολεοδομίας – Χωροταξίας στις 8 Νοεμβρίου αναφέρει:
«Κάθε χρόνο στις 8 Νοεμβρίου γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Πολεοδομίας (World Town Planning Day) και αποτελεί μια ευκαιρία να αναλογιστούμε τον ρόλο της στη διαμόρφωση των πόλεων και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων τους. Σε μια εποχή ταχείας αστικοποίησης, κλιματικής κρίσης και κοινωνικών ανισοτήτων, ο πολεοδομικός σχεδιασμός δεν είναι απλώς τεχνική επιστήμη, αλλά εργαλείο κοινωνικού μετασχηματισμού.
Οι σύγχρονες πόλεις του 21ου αιώνα αντιμετωπίζουν πολλαπλές προκλήσεις που απαιτούν συνεργασία, καινοτομία και στρατηγικό σχεδιασμό για να μπορέσουν να αντιμετωπιστούν. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Πολεοδομίας και Χωροταξίας το Περιφερειακό Τμήμα Κεντρικής Ελλάδας του Συλλόγου Ελλήνων Μηχανικών Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης διατυπώνει τις 10 βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι πόλεις.
1.Ταχεία αστικοποίηση χωρίς σχεδιασμό
Η ραγδαία ανάπτυξη των πόλεων χωρίς τον κατάλληλο σχεδιασμό προκαλεί πιέσεις στις υποδομές, στη στέγαση, στις εξυπηρετήσεις και στους κοινόχρηστους χώρους οδηγώντας σε υποβάθμιση της ποιότητας ζωής και του περιβάλλοντος.
2.Κλιματική αλλαγή και πολιτική προστασία
Η σταδιακή αύξηση της μέσης θερμοκρασίας και η συνεχώς αυξανόμενη συχνότητα εκδήλωσης των ακραίων φυσικών φαινομένων όπως καύσωνες, πλημμύρες, πυρκαγιές είναι οι βασικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Όλες οι πόλεις, παράκτιες, πεδινές και ορεινές, επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Πρόσφατα παραδείγματα στον ελλαδικό χώρο είναι οι πλημμύρες στην Θεσσαλία και οι πυρκαγιές στην Εύβοια. Ο πολεοδομικός σχεδιασμός οφείλει να μετριάσει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και να κάνει τις πόλεις ανθεκτικότερες απέναντι στους κινδύνους.
3.Κυκλοφοριακή συμφόρηση και έλλειψη στάθμευσης
Η μεγάλη εξάρτηση από τα Ι.Χ. προκαλεί κυκλοφοριακή συμφόρηση στους δρόμους, προβλήματα στάθμευσης, ρύπανση και απώλεια χρόνου. Η προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας μέσω δημόσιων μέσων μεταφοράς, ποδηλάτων και πεζής μετακίνησης είναι κεντρική προτεραιότητα για την ποιότητα ζωής στις πόλεις.
4.Στεγαστική κρίση
Η αύξηση του κόστους στέγασης και η ραγδαία ανάπτυξη των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης καθιστούν την στέγαση δυσπρόσιτη και δημιουργούν τεράστιες κοινωνικές ανισότητες. Ο πολεοδομικός σχεδιασμός μπορεί να καθορίσει τις αναγκαίες πολιτικές για προσιτή στέγαση που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολιτών.
5.Ενεργειακή κρίση
Η αυξανόμενη ενεργειακή ζήτηση αναδεικνύει την ανάγκη για βιώσιμες λύσεις, όπως εξοικονόμηση ενέργειας, στροφή στις ανανεώσιμες πηγές και οικολογικά κτίρια για πόλεις με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα και μειωμένο κόστος ζωής.
6.Αλλαγές στο παραγωγικό μοντέλο
Η μετάβαση από τη βιομηχανική στην τριτογενή οικονομία μετασχηματίζει τις πόλεις, απαιτώντας νέες μορφές σχεδιασμού που να προωθούν την καινοτομία, την απασχόληση και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η 4η βιομηχανική επανάσταση αναμένεται να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τις πόλεις. Επιπλέον, η τηλεργασία, η οποία εφαρμόστηκε σε μεγάλο βαθμό κατά την περίοδο της υγειονομικής κρίσης, φαίνεται να υιοθετείται και να εδραιώνεται ως εναλλακτικός τρόπος εργασίας και αυτό μετασχηματίζει σε μεγάλο βαθμό τις πόλεις.
7.Δημογραφική συρρίκνωση
Η πληθυσμιακή μείωση και η γήρανση του πληθυσμού κυρίως στις ελληνικές επαρχιακές πόλεις και χωριά στο άμεσο μέλλον θα δημιουργήσει πλήθος ερημωμένων και εγκαταλελειμμένων οικισμών.
8.Δημόσια υγεία και ευεξία
Η υγεία των πολιτών συνδέεται άμεσα με το αστικό περιβάλλον. Η πρόσφατη παγκόσμια υγειονομική κρίση λόγω Covid-19 επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργία των πόλεων και ανέδειξε την ανάγκη αναθεώρησης των βιώσιμων μεγεθών ως προς τα υγειονομικά ζητήματα. Επίσης, η αυξημένη κυκλοφορία, η βιομηχανική δραστηριότητα και η ανεξέλεγκτη δόμηση συμβάλλουν στην ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζοντας αρνητικά την υγεία των κατοίκων και το κλίμα των πόλεων.
9.Διαχείριση αποβλήτων και πόρων
Η βιώσιμη διαχείριση απορριμμάτων, η ανακύκλωση και η κυκλική οικονομία είναι απαραίτητα εργαλεία για τη μείωση της σπατάλης και την προστασία των φυσικών πόρων.
10.Ψηφιακός μετασχηματισμός και έξυπνες πόλεις
Η τεχνολογία προσφέρει νέα εργαλεία διαχείρισης της πόλης, από τα «έξυπνα» δίκτυα φωτισμού έως την ανάλυση δεδομένων για βιώσιμη κινητικότητα. Η τεχνολογία μπορεί να βελτιώσει τις υπηρεσίες και τη διακυβέρνηση των πόλεων, αλλά ταυτόχρονα δημιουργεί προκλήσεις για την προστασία προσωπικών δεδομένων, την ισότητα πρόσβασης, την κυβερνοασφάλεια, και ηθικά ζητήματα για την τεχνητή νοημοσύνη.
Εν κατακλείδι, o Πολεοδομικός Σχεδιασμός είναι ο βασικός τρόπος άσκησης πολεοδομικής πολιτικής και ρύθμισης του χώρου. Επιπλέον, είναι πολύ σημαντικός για την εξασφάλιση της ανθεκτικότητας των πόλεων έναντι των προκλήσεων που αναφέρθηκαν και οφείλει να έχει ανθρωποκεντρική προσέγγιση. Ο πολεοδομικός σχεδιασμός διασφαλίζει την πρόσβαση στη στέγαση, τις υποδομές, τις εξυπηρετήσεις και τα μέσα μεταφοράς.
Η Παγκόσμια Ημέρα Πολεοδομίας και Χωροταξίας μας υπενθυμίζει ότι οι πόλεις δεν είναι απλώς σύνολα κτιρίων και δρόμων, αλλά είναι ζωντανοί δυναμικοί οργανισμοί. Ως Πολεοδόμοι, Χωροτάκτες Μηχανικοί οραματιζόμαστε πόλεις βιώσιμες, δίκαιες, πράσινες, συμμετοχικές και συμπεριληπτικές, όπου ο σχεδιασμός υπηρετεί τον άνθρωπο».
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
