Από την προσεχή Παρασκευή 7 έως την Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2025, θα πραγματοποιηθεί στα Τρίκαλα και την Καλαμπάκα το τριήμερο 13ο Συμπόσιο Τρικαλινών Σπουδών, οι εργασίες του οποίου θα διεξαχθούν στην αίθουσα του Δίδυμου Οθωμανικού Λουτρού / Μουσείο Τσιτσάνη (Παρασκευή – Σάββατο) και στην αίθουσα «Νίτσα Λιάπη» στην Καλαμπάκα (Κυριακή). Το Συμπόσιο αυτό διοργανώνει ο Φιλολογικός, Ιστορικός, Λογοτεχνικός Σύνδεσμος (Φ.Ι.ΛΟ.Σ.) Τρικάλων και τελεί υπό την Αιγίδα της Περιφέρειας Θεσσαλίας / Περιφ. Ενότητας Τρικάλων. Ως Χορηγοί, εκτός από την Περιφέρεια Θεσσαλίας, συμμετέχουν ο Δήμος Τρικκαίων, ο Δήμος Μετεώρων, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Τρικάλων, ο Εκδοτικός Οίκος Κ. & Μ. Σταμούλη και τα Ελληνικά Γαλακτομεία των Αδελφών Σαράντη.
Συμμετέχουν 42 Σύνεδροι από όλη την Ελλάδα με 41 επιστημονικές ανακοινώσεις σχετικές με την φιλολογία, γλωσσολογία, ιστορία, αρχαιολογία, αρχιτεκτονική και λαογραφία της περιοχής Τρικάλων.
Η είσοδος στο κοινό ελεύθερη.
Το αναλυτικό Πρόγραμμα των εργασιών του Συμποσίου
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 7 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2025
ΑΠΟΓΕΥΜΑ
17.15-17.30 ΤΕΛΕΤΗ ΕΝΑΡΞΕΩΣ ΤΟΥ ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ
– Σύντομη Ομιλία του Προέδρου της Οργανωτικής Επιτροπής καθηγητή
κ. ΛΑΜΠΡΟΥ ΒΑΡΕΛΑ.
– ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ.
1η ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Θέμα: Φιλολογία
Πρόεδρος: Καθηγητής Μανόλης Βαρβούνης
17.30-17.45 ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, φιλόλογος– δρ Λατινικής Φιλολογίας.
– «Penios adest: Η επιβλητική εικόνα του Πηνειού ποταμού στη Λατινική ποίηση».
17.45-18.00 ΣΤΕΡΓΙΑΝΗ ΖΗΣΗ, φιλόλογος-Msc Οργάνωση & Διοίκηση Εκπαίδευσης.
– «Το πρώιμο ποιητικό έργο της Τρικαλινής Ιφιγένειας Γκίκα – Κοπάδη».
- ΘΕΟΔΩΡΑ ΠΑΤΡΩΝΑ, δρ Αμερικανικής Λογοτεχνίας- ΕΔΙΠ Τμήμ. Αγγλικής
Γλώσσας & Φιλολογίας ΑΠΘ.
– «Εκπαιδεύοντας την Ελληνοαμερικανίδα αναγνώστρια στη δεκαετία 1950:
Το γυναικείο περιοδικό “Ελληνίδα” και η Ιφιγένεια Κοπάδη».
18.15-18.30 ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΠΥΛΑΡΙΝΟΣ, ομότ. καθηγητής Ιονίου Πανεπιστημίου.
– «Τα προπολεμικά ποιητικά κείμενα της εφημ. των Τρικάλων “Αναγέννησις”».
18.30-18.45 ΓΕΩΡΓΙΑ (ΤΖΙΝΑ), ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ, καθηγήτρια ΠΤΔΕ Παν/μίου Αθηνών.
– «Η παρουσία της ποίησης στην Τρικαλινή εφημερίδα “Θάρρος” 1910-1940».
Διάλειμμα 15΄
19.00-19.15 ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΣΑΚΑΡΙΚΟΣ, φιλόλογος.
– «Απηχήσεις της συμβολιστικής τεχνοτροπίας και της γαλλικής poésie pure
στo ποιητικό έργο του Νίκου Παππά».
19.15-19.30 ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΛΑΒΡΑΚΗΣ, φιλόλογος – υποψήφιος διδάκτωρ ΑΠΘ.
– «Η λογοτεχνική κριτική στο τρικαλινό περιοδικό “Μετέωρα”
κατά τη μεταπολεμική περίοδο (1947-1966)».
19.30-19.45 ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΣΟΥΒΑ, φιλόλογος – ΜΑ δημιουργικής γραφής ΕΑΠ.
– «Η μαθητική εφημερίδα των Τρικάλων “Φακιρικά Νέα” (Ιαν. – Φεβ. 1967)».
19.45-20.00 ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ, δρ υφογλωσσολογίας-Μέλος ΣΕΠ, ΕΑΠ.
– «Υφογλωσσική προσέγγιση της στιχουργικής ταυτότητας του Βασίλη Τσιτσάνη».
20.00-20.15 ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ, συν/χος δασκάλα – πτυχιούχος Τμ. ΒΝΕΣ & ΠΤΔΕ ΑΠΘ.
– «Τοπωνύμια Παραμέρου (Βαρδαρίου) Τρικάλων».
20.15-20.30 ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΟΠΟΤΟΣ, καθηγητής γαλλικών – υποψήφιος διδάκτωρ ΑΠΘ.
– «Συγχρονική μελέτη και ανάλυση του τοπικού τρόπου ομιλίας στην Κρήνη Τρικάλων».
20.30-21.00 – ΣΥΖΗΤΗΣΗ.
21.00-23.00 Δείπνο του Δήμου Τρικκαίων προς τιμήν των Συνέδρων.
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2025
ΠΡΩΙ
2η ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Θέμα: Ιστορία
Πρόεδρος: Καθηγητής Νικόλαος Διγγελίδης
09.45-10.00 ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΙΓΑΡΑΣ, πτυχιούχος ΤΕΙ Αθηνών – γραφίστας – ερευνητής.
– «Ο έπαινος των κατοίκων Βαλτινού Τρικάλων κατά την εποχή της επισιτιστικής
κρίσης στην Ελλάδα».
10.00-10.15 ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΣΑΚΑΡΙΚΟΣ, δικηγόρος.
– «Δάνεια και εξοφλήσεις χρεών στα τέλη του 17ου έως αρχές του 18ου αι.
στην περιοχή Τρικάλων, σύμφωνα με τα στοιχεία του (Α΄) Κώδικα Τρίκκης».
10.15-10.30 ΔΗΜΗΤΡΑ ΒΑΡΓΙΑΜΗ, φιλόλογος – δικηγόρος.
– «Τα θέματα κληρονομικού Δικαίου (κληρονομική διαδοχή, αγωγή κληρονομίας,
διανομή και απόδοση περιουσιών κ.ά.) όπως αποτυπώνονται στους Κώδικες
Τρίκκης, Α΄ (1688-1857) και Β΄ (1828-1865)».
10.30-10.45 ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΟΥΛΟΥΛΗΣ, φιλόλογος – δρ Βυζαντινής Τέχνης Παν/μίου Ιωαννίνων.
– «Κτίτορες μονών της Δυτικής Θεσσαλίας του 14ου αι. αφιερωμένων
εις την Μεταμόρφωση του Σωτήρος: Ιδιαίτερη αναφορά στην Μονή Δουσίκου».
10.45-11.00 ΛΑΜΠΡΟΣ ΒΑΡΕΛΑΣ, καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας ΑΠΘ.
– «Ανταποκρίσεις από τα Τρίκαλα κατά την τελευταία εικοσαετία του 19ου αιώνα».
11.00-11.15 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ-ΚΥΡΙΑΚΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ-SEIBT, καθηγήτρια Βυζαντινής Ιστορίας
και Σιγιλλογραφίας ΑΠΘ.
– «Ο ιστορικογεωγραφικός χώρος και η κοινωνία της βυζαντινής Θεσσαλίας:
Οι μαρτυρίες των σφραγιστικών δεδομένων».
Διάλειμμα 15΄
11.30-11.45 ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΛΙΤΣΑΣ, τ. αναπλ. καθηγητής Ιονίου Πανεπιστημίου.
ΕΥΔΟΚΙΑ ΛΕΟΝΤΙΑΔΟΥ, δρ Ιονίου Πανεπιστημίου.
– «Σχολεία στα Αμπελάκια Λάρισας (18ος και 19ος αι.): Εκεί που δίδαξαν
Τρικαλινοί δάσκαλοι».
11.45-12.00 ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ, αρχαιολόγος – δρ Χωροταξίας & Πολεοδομίας Ε.Μ.Π.
– «“Διά το μέτρημα προβάτων”: Το «τζελέπικο» στην περιοχή των Τρικάλων
κατά την περίοδο της κυριαρχίας του Αλή πασά».
12.00-12.15 ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΛΑΜΠΑΔΑΡΗ, δικηγόρος- ΜΔ Εμπορικού Δικαίου Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ
– «Μαρτυρίες από την Κατοχή στην περιοχή Τρικάλων».
12.15-12.30 ΠΑΝΟΣ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΣ, τ. καθηγητής Ιονίου Παν/μίου- Ph. D., Birmingham Univercity.
– «Αφηγήματα από την κατοχή και από τον εμφύλιο στην περιοχή Τρικάλων».
12.30-12.45 ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΟΥΛΑΣ, τ. καθηγητής ΤΕΦΑΑ Παν/μίου Θεσσαλίας.
– «Η παρουσία του ΤΕΦΑΑ Τρικάλων του Παν/μίου Θεσσαλίας στα τριάντα (30)
χρόνια λειτουργίας του».
12.45-13.30 – ΣΥΖΗΤΗΣΗ.
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2025
ΑΠΟΓΕΥΜΑ
3η ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Θέμα: Λαογραφία – Αρχαιολογία
Πρόεδρος: Ομότ. Καθηγητής Θεοδόσης Πυλαρινός
17.30-17.45 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΠΑΝΙΑΡΗΣ, δρ Ψηφιακής Λαογραφίας – Δ/ντής Δ/θμιας
Εκπ/σης Τρικάλων.
– «Ο λαϊκός πολιτισμός στον δημόσιο ψηφιακό χώρο: Η περίπτωση
της Καραγκούνικης φορεσιάς».
17.45-18.00 ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ, δρ Επιστημών της Αγωγής – κριτικός θεάτρου.
– «Το θέατρο για παιδιά και εφήβους στα Τρίκαλα του Μεσοπολέμου».
18.00-18.15 ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΡΑΠΤΗΣ, φιλόλογος – δρ Λαογραφίας Παν/μίου Ιωαννίνων.
– «Μύθος και λαϊκή κοσμοθεωρία των Τρικαλινών στην καθημερινή ζωή τους».
18.15-18.30 ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗΣ, αρχαιολόγος – δρ Προϊστορικής Αρχαιολογίας Παν/μίου Ιωαννίνων.
– «Εισαγωγή στην αρχαιολογία της αναρρίχησης στα Μετέωρα».
18.30-18.45 ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΖΑΣ, αναπλ. καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών.
– «Αφηγήσεις ζωής Τρικαλινών μεταναστών στην Αθήνα (Από το Αρχείο της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ): Από την αφηγηματικότητα στη λογοτεχνικότητα».
18.45-19.00 ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΤΡΑΜΑΝΗΣ, πολιτικός μηχανικός.
- «Ο γεφυροποιός άγιος Βησσαρίων και τα γεφύρια του στην ευρύτερη περιοχή
Πύλης Τρικάλων».
Διάλειμμα 15΄
19.15-19.30 ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΑ ΜΑΝΤΖΑΝΑ, αρχαιολόγος – δ/ντρια ΕΦΑ Τρικάλων.
ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΝΤΑΦΗ, αρχαιολόγος – δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας.
– «Οι Χιοναδίτες ζωγράφοι στις τοιχογραφίες του ναού της Αγίας Παρασκευής
στο Φλαμούλι Τρικάλων».
19.30-19.45 ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΝΤΑΦΗ, αρχαιολόγος – δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας.
– «Ευρήματα εργαστηρίων παραγωγής βυζαντινής και μεταβυζαντινής κεραμικής
από τις ανασκαφές της ΕΦΑ Τρικάλων στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Τρίκκης».
19.45-20.00 ΕΛΕΝΗ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ-ΚΑΡΑΜΠΙΝΑ, δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας
– ΕΔΙΠ Τμήμ. Ιστορίας-Αρχαιολογίας Παν/μίου Ιωαννίνων.
– «Υστεροβυζαντινοί σταυροί ωμοφορίου από τη Μονή του Μεγάλου Μετεώρου».
20.00-20.15 ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΝΗΜΑΣ, φιλόλογος – δρ Παν/μίου Αθηνών.
– «Ο απέραντος και διαχρονικός αρχαιολογικός χώρος του Πλατάνου Τρικάλων
και η αναγκαιότητα διενέργειας συστηματικών ανασκαφών για την ανάδειξή του».
20.15-20.30 ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΧΑΤΖΗΑΓΓΕΛΑΚΗΣ, αρχαιολόγος – επίτ. έφορος αρχαιοτήτων.
– «Χρυσά, αργυρά και άλλα κοσμήματα από την περιοχή της Αθαμανίας
και της Αργιθέας».
20.30-21.00 ΣΥΖΗΤΗΣΗ.
21.00-23.00 – Δείπνο του Φ.Ι.ΛΟ.Σ. Τρικάλων προς τιμήν των Συνέδρων.
ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2025
ΠΡΩΙ
4η ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Καλαμπάκα: ΑΙΘΟΥΣΑ: «Νίτσα Λιάπη», οδός Κονδύλη 12
Θέμα: Ιστορία – Φιλολογία – Λαογραφία
Πρόεδρος: Καθηγητής Λάμπρος Βαρελάς
10.30-10.45 ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ.
10.45-11.00 ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΠΑΝΟΣ, δάσκαλος – δ/ντής 3ου Δημοτ. Σχολ. Καλ/κας.
– «Η γεωργική παραγωγή σε δεκαεννιά (19) χωριά/οικισμούς (Βλαχοχώρια)
της περ. Ασπροποτάμου Τρικάλων σύμφωνα με την απογραφή του 1454/55».
11.00-11.15 ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ, ιστορικός – δρ Παν/μίου Paris (Sorbonne).
– «Κλέφτες, έμποροι και νοικοκυραίοι: Η πρακτική των Στορναραίων πριν από το 1821».
11.15-11.30 ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΚΟΥΛΑΣ, φωτογράφος – ερευνητής.
– «Οροθετική 1881 & 1897. Ελληνικοί και οθωμανικοί στρατιωτικοί σταθμοί
στον Νομό Τρικάλων».
11.30-11.45 ΗΛΙΑΣ ΖΑΛΑΒΡΑΣ, δασολόγος.
– «Η κατάργηση της Δασικής Υπηρεσίας στα τέλη του 20ού αιώνα και το μετέωρο
βήμα της στις αρχές του 21ου. Οι αρνητικές συνέπειες στη δασική ανάπτυξη
του Ν. Τρικάλων».
Διάλειμμα 15΄
12.00-12.15 ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΔΕΛΗΚΑΡΗ, καθηγήτρια Μεσαιωνικής Ιστορίας των Σλαβικών Λαών ΑΠΘ.
– «Η διαμόρφωση των Σλαβικών τοπωνυμίων στην περιοχή Τρικάλων».
12.15-12.30 ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ, MA “Ορθόδοξη Θεολογία” & “Ιστορία και Διδακτική της Ιστορίας”.
– «Ιερές Μονές και μοναχοί των Τρικάλων στην Επανάσταση του 1821».
12.30-12.45 ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΟΥΤΣΟΣ, πτυχ. Πολιτικών Επιστημών Νομικής Σχ. Παν/μίου Αθηνών.
– «Όψεις του έργου του ιεροκήρυκος Τρίκκης και Σταγών αρχιμ. Πολυκάρπου
Ζάχου (1877-1923)».
12.45-13.00 ΜΑΝΟΛΗΣ ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ, καθηγητής Λαογραφίας Δημοκρ. Παν/μίου Θράκης.
– «Άγιοι, λείψανα και επιδημίες στην περιοχή των Τρικάλων: Συμβολή στη μελέτη
της λαϊκής θρησκευτικότητας».
13.00-13.30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ.
13.30-13.45 Ανασκόπηση-Συμπεράσματα του 13ου Συμποσίου Τρικαλινών
Σπουδών από τον Πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής.
ΤΕΛΟΣ ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ
Την Οργανωτική Επιτροπή του 13ου Συμποσίου Τρικαλινών Σπουδών αποτελούν οι:
1) ΛΑΜΠΡΟΣ ΒΑΡΕΛΑΣ, καθηγητής του Παν/μίου Θεσσαλονίκης, ως πρόεδρος.
2) ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΟΥΛΑΣ, τ. καθηγητής του Παν/μίου Θεσσαλίας, ως αντιπρόεδρος.
3) ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΝΗΜΑΣ, φιλόλογος – δρ του Παν/μίου Αθηνών – πρόεδρος του Φ.Ι.ΛΟ.Σ., ως γραμματέας.
4) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΛΑΠΠΑ-ΠΟΥΛΙΑΝΙΤΗ, εκπαιδευτικός – ταμίας του Φ.Ι.ΛΟ.Σ., ως ταμίας.
5) ΓΕΩΡΓΙΑ (ΤΖΙΝΑ) ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ, καθηγήτρια του Παν/μίου Αθηνών, ως μέλος.
6) ΜΑΝΟΛΗΣ ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ, καθηγητής του Παν/μίου Θράκης, ως μέλος.
7) ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΔΙΓΓΕΛΙΔΗΣ, καθηγητής του Παν/μίου Θεσσαλίας, ως μέλος.
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
