Κόντρα στα όσα προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις. Κόντρα στην εικόνα του «τρελού προέδρου» που έχουμε οι περισσότεροι στη Δύση γι’ αυτόν – οι φωτογραφίες με το αλυσοπρίονο, όσο να το πεις, ωθούν προς τα εκεί. Όμως η κάλπη μίλησε. Και με ποσοστό 41%, το κόμμα του Χαβιέρ Μιλέι (La Libertad Avanza ήτοι «Η ελευθερία προχωράει») επικράτησε με άνεση στις ενδιάμεσες εκλογές της Κυριακής (26/10), εξασφαλίζοντας στον Αργεντινό ηγέτη ισχυρό έρεισμα για να συνεχίσει τη σκληρή φιλελεύθερη οικονομική ατζέντα του.
«Σήμερα ξεκινάει πραγματική η οικοδόμηση μιας μεγάλης Αργεντινής. Ας κάνουμε ξανά την Αργεντινή μια μεγάλη χώρα! Και ζήτω η ελευθερία, γαμώτο!». Το γλωσσικό ύφος μπορεί κάποτε να σόκαρε, όχι πλέον, όχι στην εποχή μας. Και αυτή είναι μία από τις πολλές εξηγήσεις του φαινομένου Χαβιέρ Μιλέι και του εκλογικού του θριάμβου.
Με κυριότερη, πάντως, τούτη: Είναι ο εκλεκτός του Ντόναλντ Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδρος έταξε 20 δισ. δολάρια στην οικονομία της Αργεντινής εάν εκλεγεί ο δικός του. Συγκεκριμένα, η made in USA βοήθεια περιλαμβάνει ανταλλαγή νομισμάτων ύψους 20 δισ. δολαρίων, η οποία έχει ήδη υπογραφεί, καθώς και επενδυτική διευκόλυνση χρέους ύψους 20 δισ. δολαρίων. Ο Τραμπ άλλωστε έσπευσε πρώτος πρώτος να χαιρετίσει τη νίκη του δικού του, χωρίς καν να κρυφτεί για την ευθεία παρέμβαση στα εσωτερικά άλλης χώρας: «Όχι μόνο κέρδισε, κέρδισε με μεγάλη διαφορά. Είχε πολλή βοήθεια από μας. Είχε πολλή βοήθεια. Του έδωσα στήριξη, πολύ ισχυρή στήριξη». Σημειωτέον πως οι ΗΠΑ έχουν ήδη βγάλει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια γιατί ανέβηκαν τα ομόλογα, εξαργυρώνοντας ήδη θετικά προς αυτές το εκλογικό αποτέλεσμα. Και προσμένουν σε πολλά περισσότερα κέρδη, με την αργεντίνικη οικονομία είναι επισήμως πια υπό αμερικανική επιρροή.
Γιατί όμως ο Τραμπ «αγάπησε» τόσο τον Μιλέι; Η ιδεολογική ταύτιση προφανώς παίζει ρόλο. Εδώ έχουμε να κάνουμε με το MAGA της Λατινικής Αμερικής, “Make Argentina Great Again”. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Η Αργεντινή βρέθηκε στη μέση του πολέμου επιρροής που διεξάγεται αυτή τη στιγμή ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην Κίνα. Είναι κάτι σαν το παιχνίδι τους, όπως συμβαίνει με τις περισσότερες χώρες της Λατινικής Αμερικής. Η Κίνα αγοράζει πολλές πρώτες ύλες από την Αργεντινή, ενώ πληθώρα μεγάλων αμερικανικών εταιριών έχουν μεγάλα συμφέροντα στην ρελάνς στην αργεντίνικης οικονομίας. Ο Αμερικανός πρόεδρος δεν ελέγχει αυτή τη στιγμή ούτε τη Βραζιλία ούτε την Κολομβία. Το να μην χάσει και την Αργεντινή ήταν συνεπώς κομβικής σημασίας.
Το ποσοστό της τάξης του 41% δείχνει πως η παρέμβαση Τραμπ έπιασε τόπο. Οι περισσότεροι πολίτες, όσοι πήγαν να ψηφίσουν γιατί η αποχή έφτασε στο 32% σε μια αντανάκλαση της δυσαρέσκειας, της απογοήτευσης και της οργής για τους πολιτικούς που νιώθει πολύς κόσμος, έκριναν πως η χώρα τους έχει καλύτερη τύχη με έναν άνθρωπο που ανήκει στο στρατόπεδο των ΗΠΑ. Και η (πικρή) αλήθεια είναι πως έχει καεί η γούνα τους τόσα χρόνια από ακατάλληλους, επικίνδυνους και ανίκανους ηγέτες του Περονικού χώρου (Αριστερά και Κεντροαριστερά). Που άφησαν να μετατραπεί μια πλούσια και μεγάλη χώρα σε ένα χρεοκοπημένο κρατικό μόρφωμα, χωρίς ουσιαστική δύναμη, που άγεται και φέρεται «ζητιανεύοντας» για λεφτά. Οι αγορές ήταν επί μακρόν ανηλεείς με το αργεντινίκο πέσο και το δημόσιο χρέος της χώρας. Το ΔΝΤ είναι πρακτικά μόνιμα στη χώρα και το περασμένο Απρίλιο χορήγησε στην Αργεντινή ένα ακόμη δάνειο 20 δισ. δολαρίων.
Σε ένα λοιπόν πλαίσιο παντελούς αβεβαιότητας και συλλογικής απογοήτευσης, ο Χαβιέρ Μιλέι βρήκε δόκιμο έδαφος και ανέβηκε στην εξουσία το 2023. Οι πολιτικές του ήταν ευθύς εξ αρχής φουλ σκληρές, ακραίας λιτότητας και σκληρών μεταρρυθμίσεων. Η «ονείρωξη» κάθε νεοφιλελεύθερου, αντι-κρατιστή. Έκλεισε υπουργεία, πέταξε έξω 20.000 δημοσίους υπαλλήλους, μείωσε τις δαπάνες για την εκπαίδευση, τις συντάξεις, την υγεία, τις υποδομές και τα επιδόματα.
Μετά από 2 χρόνια σκληρών μέτρων που περιλάμβαναν και τη σαρωτική ιδιωτικοποίηση δημοσίων υπηρεσιών (συμπεριλαμβανομένης της αστυνομίας, της δικαιοσύνης και της εθνικής άμυνας), ο Χαβιέρ Μιλέι έπεισε στη βάση των οικονομικών αποτελεσμάτων της διακυβέρνησής του. Η ανάπτυξη έχει φτάσει στο 5%, ο πληθωρισμός είναι σε χαμηλό 5ετίας, αν και ακόμα πολύ υψηλός, άνω του 30% – πριν αναλάβει πάντως, ήταν τριψήφιος(!).
Το Χρηματιστήριο του Μπουένος Άιρες σκαρφάλωσε κατά 10% την επόμενη της εκλογής του. To 10ετές επιτόκιο δανεισμού επίσης, μειώθηκε από 14% σε 10%. Οι Αργεντινοί του αναγνώρισαν πως αυτά που είπε ότι θα κάνει, τα έκανε. Η καθαρή νίκη του κόμματός του είναι η επιβράβευση της νεοφιλελεύθερης πολιτικής που εφαρμόζει.
Το κοινωνικό κόστος ήταν μεγάλο, αλλά οι νέοι έχουν σιχαθεί τους παλιούς και το «μη χείρον βέλτιστον» έχει πέραση
Οι αριθμοί ευημερούν ή πιο σωστά, δεν είναι όσο χάλια ήταν μέχρι πρότινος. Οι πολίτες όμως; Το τίμημα ήταν βαρύ, το κοινωνικό κόστος πολύ μεγάλο: Απώλειες θέσεων εργασίας, συρρίκνωση της μεταποίησης, κατάρρευση των δημόσιων υπηρεσιών, πτώση της αγοραστικής δύναμης των ανθρώπων και επικείμενη ύφεση. Ειδικά για τους δημοσίους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους τα πράγματα έγιναν πολύ άσχημα. Όμως αυτοί δεν ήταν αριθμητική δύναμη επαρκή για να αντιδράσουν. Η στήριξη των νέων ήταν καθοριστική για να βγει ο Μιλέι πρώτος και με αυτό το ποσοστό. Οι κάτω των 35 ετών είναι συντριπτικά υπέρ του. Επίσης υπάρχουν αρκετοί μεγαλύτερης ηλικίας που τον στηρίζουν για την οικονομία, αλλά όχι και για τις ιδέες του. Σε λογική «το μη χείρον βέλτιστον» δηλαδή.
Η Περονική αντιπολίτευση κατηγορεί τον Μιλέι ότι πούλησε τη χώρα στους Αμερικανούς. Αυτός απαντάει λέγοντας πως η στήριξη του Τραμπ είναι η επιβεβαίωση πως κάνει καλή δουλειά ως προς την οικονομική του πολιτική. Μετά από αυτή τη νίκη, ο Μιλέι γίνεται παντοδύναμος; Η απάντηση είναι μάλλον δύσκολο να δοθεί αυτήν την ώρα. Η Αριστερά διατηρεί αρκετές δυνάμεις στο Κογκρέσο για να προσπαθήσει να μπλοκάρει αντιλαϊκές αποφάσεις που θα θελήσει να πάρει ο Μιλέι. Επίσης το ΔΝΤ έχει θέσει όρο στον πρόεδρο να ψάξει για συμμαχίες με την «λογική αντιπολίτευση».
Σκάνδαλα διαφθοράς έχουν αμαυρώσει το διάστημα που βρίσκεται στην εξουσία, αλλά προς ώρας αυτό πέρασε σε δεύτερη μοίρα. Η νίκη του Μιλέι πάντως, όσο ισχυρή και αν φαίνεται σε πρώτη ανάγνωση, δεν είναι σαρωτική, δεν είναι πλήρης. Και κάτι ακόμα, σημειολογικό: Μετά τη νίκη του εμφανίστηκε με κοστούμι και γραβάτα, αφήνοντας στην άκρη τα αγαπημένα του δερμάτινα. Ένα σημάδι ότι ο αναρχό-καπιταλιστής που θα έκοβε στο ελάχιστο τα έξοδα του κράτους έγινε πιο «μαλακός» στο λόγο του από τότε που ανέλαβε την εξουσία; Κάποτε έλεγε πως ήθελε να καταστρέψει το κράτος με αλυσοπρίονο, τώρα προτιμάει να λέει πως «απλώς» θα το αναμορφώσει ριζικά. Με μεταρρύθμιση στην εργασία, προς μεγαλύτερη απορρύθμιση, και φορολογική μεταρρύθμιση. Η οικονομία πάντως εμφανίζει σημάδια στασιμότητας, με συρρίκνωση της κατανάλωσης και 200.000 θέσεις εργασίας να έχουν χαθεί μέσα σε δύο χρόνια.
Πηγή: menhouse.gr
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
