Toυ Αντώνη Ψάλτη
ΚΑΡΛ ΠΟΛΑΝΥΙ, «Ο μεγάλος μετασχηματισμός», εκδ. ΝΗΣΙΔΕΣ 2001. Το οικονομικό σύστημα που ονομάζεται καπιταλισμός είναι στην φύση του ανθρώπου και εδράζεται στην πλήρη ελευθερία της αγοράς.
Αυτοί είναι οι δύο μεγαλύτεροι μύθοι, και όπου υπάρχει μύθευμα υπάρχει και το ιδιοτελές συμφέρον του αφηγητή του για τη διατράνωση και λειτουργία του καπιταλισμού. Ο Καρλ Πολάνυι αναλαμβάνει να συγγράψει την ιστορία των πρώτων ετών του καπιταλισμού, κυρίως στην Αγγλία και κυρίως από τα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ου.
Μια ενδελεχής, προσεκτική και βασισμένη στους τότε νόμους και στις τότε διοικητικές παρεμβάσεις του κράτους, και όλα αυτά προερχόμενα μόνο από την -σίγουρα όχι πλειοψηφούσα- μερίδα εκείνων των πολιτών -αν δεν θέλετε να χρησιμοποιηθεί η έκφραση αστική τάξη- που είχαν δικαίωμα ψήφου.
Η ανταγωνιστική αγορά εργασίας, το διεθνές ελεύθερο εμπόριο και ο κανόνας του χρυσού, δηλαδή οι τρεις απάνθρωποι πυλώνες της λειτουργίας του καπιταλισμού, χωρίς έναν εκ των οποίων δε θα λειτουργούσε το σύστημα, δημιουργήθηκαν αυστηρά νομοθετικά και με πληθώρα νομοθετημάτων, και όχι απλά αφήνοντας την αγορά να δράσει μόνη της ελεύθερα και αυτεξούσια.
Κάπως έτσι, μεταξύ πολλών άλλων που πραγματεύεται ο Πολάνυι σε αυτό το διαχρονικό έργο, αποδεικνύεται ότι το εκ φύσεως μύθευμα και το απολύτως μη ελεγχόμενο «laissez- faire, laissez-passer» ήταν και παραμένουν απλώς ψεύδη θυσιαζόμενα στον βωμό της δημοκρατίας.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.