Παρουσίαση του Βάιου Κουτριντζέ, συγγραφέα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ
* ΟΙ ΡΟΛΟΙ ΤΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ *
Α. Ο ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΣ ΡΟΛΟΣ
ΤΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ
Β. Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ
ΤΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ
Γ. ΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΩΣ ΟΡΟΣΗΜΑ
Α. Ο επικοινωνιακός ρόλος των λογοτεχνικών περιοδικών
α. Γενικά
Τα ΛΠ συνιστούν τον πιο πρόσφορο τρόπο ώσμωσης των σχέσεων μεταξύ λογοτεχνών και αναγνωστών, διότι συντελούν, καταλυτικά, στην επικοινωνία των δύο αυτών κοινωνικών ομάδων – στην περίπτωση, όμως, που η κυκλοφορία τους είναι συνεχής, χωρίς μεγάλα χρονικά διαστήματα διακοπής της έκδοσης.
Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος υποστηρίζει»1 ότι ένα ΛΠ καλό-είναι να διακόπτει την έκδοσή του τακτικά, κατά δύο χρόνια, -εν είδει «αγρανάπαυσης»- να κάνει την αυτοκριτική του, ν’ ανασυντάσσεται και να επανέρχεται ανανεωμένο.
Τυχόν, καινοφανείς επικοινωνιακές ιδέες2 εκδοτών ή σχεδιαστών συμβάλλουν στην αναβάθμιση του τρόπου λειτουργίας του επικοινωνιακού δίαυλου: ΛΠ – αναγνώστη και καταστούν πιο εύληπτη την πρόσληψη της γνώσης και της πληροφορίας από τον αποδέκτη.
Τα ΛΠ, εξαιτίας του ότι παραμένουν διαχρονικά στο λογοτεχνικό, και πολιτικό, σκηνικό αποτυπώνουν, στα κείμενά τους (εκτός από το λογοτεχνικό στίγμα των διαφόρων περιόδων της Λογοτεχνικής Ιστορίας περιοχής τινός και, ειδικότερα, των λεγόμενων «γενιών») και το μορφωτικό στίγμα ενός κοινωνικού συνόλου, μες στα ρεαλιστικά, κυρίως, κείμενα των συνεργατών τους, αλλά, συγχρόνως, επηρεάζουν, και τα ίδια, το μορφωτικό επίπεδο των ανθρώπων, κι έτσι καλλιεργείται μία διαδραστική, δημιουργική, επικοινωνιακή διαδικασία.
Β. Τα επικοινωνιακά μέσα
Τη σύνδεσή του με τον αναγνώστη, το ΛΠ επιτυγχάνει με κάποια επικοινωνιακά μέσα, όπως:
α) το σώμα του τεύχους,
Το ΛΠ διαχέει τη γνώση και τις πληροφορίες μέσω κωδικευμένων μηνυμάτων:
1.τα κείμενα.
Ο αποδέκτης των ΛΠ, μέσω της αποκωδίκευσης των μηνυμάτων (αυτόματα, ή μετά από περίσκεψη3) που εμπεριέχονται στα κείμενα, αποκτά διαύγεια σκέψης, ικανότητα εποικοδομητικής οργάνωσής της και συγκεκριμενοποιεί τις μαθησιακές του επιδιώξεις, εκεί που, πριν, το τοπίο ήταν θολό και οι πνευματικοί στόχοι απροσδιόριστοι. Αποκωδικεύει ιδέες, συμπεριφορές και απόψεις των ηρώων4 των πεζογραφημάτων και του αφηγητή, και, ούτως, λαμβάνει άμεσα απαντήσεις, ή τις ανακαλύπτει μόνος του συνειρμικά, σε ερωτήματα του τύπου: Τι είναι ωφέλιμο να μάθω, και από τι είδους βιβλία θα βελτιώσω το επίπεδο της μόρφωσής μου; Σε ζητήματα αυτού του είδους έχουν βρεθεί οι κατάλληλες απαντήσεις και οι συγγραφείς τις περνούν εμβόλιμα στα κείμενά τους με μη διδακτικό τρόπο ή τις διατυπώνουν σε συνεντεύξεις τους5 (γι’ αυτό είναι χρήσιμο να διαβάζει κανείς συνεντεύξεις μορφωμένων ανθρώπων).
2. το κάλυμμα του περιοδικού, το εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο. Στο οπισθόφυλλο, συνήθως, δεν περιέχονται πληροφορίες για την έκδοση. Καλύπτεται ολόκληρο από διαφημίσεις σχετικές, όπως εξώφυλλα βιβλίων, αλλά και άσχετες με το χώρο των ΛΠ και του βιβλίου, καταλόγους συνεργατών του τεύχους, σκίτσα, κ.ά.6. Στο εξώφυλλο, όμως, περιέχεται ένας σημαντικός αριθμός κωδικευμένων πληροφοριών. Το λογότυπο, ο υπότιτλος, το κειμενικό υλικό, η εικονογράφηση. Τα επικοινωνιακά μέσα εξωφύλλου διακρίνονται σε εικονι(στι)κά (η εικονογράφηση) και γραφικά (τα κείμενα).
*
γ. Αποκωδίκευση των μηνυμάτων εξωφύλλου των ΛΠ
Ας προσπαθήσουμε να αποκωδικεύσουμε τα μηνύματα, που εκπέμπει ένα από τα γνωστά ΛΠ: το «νεο|επιπεδο», τεύχος 30/1998.
-
Το λογότυπο του ΛΠ είναι: νεο|επιπεδο.
Ως αισθητό αντικείμενο >> το δισδιάστατο επίπεδο στη γεωμετρική ορολογία
Ως (πλατωνική) ιδέα >> μία νέα μορφή επιπέδου >> η νεωτερική τάση του περιοδικού >> (συνειρμικά) νέο μορφωτικό * πνευματικό επίπεδο.
2. Ο υπότιτλος, βρίσκεται κάτω από τον τίτλο, και έχει την εξής λεκτική διατύπωση: για το λόγο και τα εικαστικά τρεις φορές το χρόνο. Μας πληροφορεί αφενός μεν, για το ειδολογικό περιεχόμενο του τεύχους (σύμμειχτο περιεχόμενο: λογοτεχνικά έργα + καλλιτεχνικά έργα) και, αφετέρου για την περιοδικότητα κυκλοφορίας (τετραμηνιαία).
…συνεχίζεται
* Στο 2ο απόσπασμα παρεισέφρησε ο «δαίμων του word». Έτσι στο κείμενο, το εμβόλιμο «τους» διορθώνεται ως εξής:
Με το «της» στους στίχους 5,20,27,103 | με το «όμως» στους 67,89 | με το «όπως» στον 32 | με το «τις» στον 55 | με το «στις» στον 93 | με το «προς» στον 65 | με το «πολλές» στον 67 | με το «μας» στον 79.-
1 περιοδικό «Διαβάζω» 128/1983.
2 Όπως ο νεωτερισμός της επινόησης των μινιμαλιστικών εξωφύλλων απ’ τους νέους εκδότες (εκδόσεις «ενύπνιο», κ.ά.), που έγινε συρμός. Αλλά η επινόηση ΛΠ χωρίς κάλυμμα δεν πέτυχε («να ένα μήλο»).
3 Ο βαθμός αποκωδικοποίησης των μηνυμάτων εξαρτάται από το μορφωτικό του επίπεδο, την αναγνωστική του εμπειρία και τον τρόπο του σκέπτεσθε.
4 Ούτως, ένα ποίημα/μήνυμα της μοντέρνας ποίησης έχει πολλές αναγνώσεις/σημασιολογικές ερμηνείες.
5 Ο συγγραφέας και εκδότης Ρένος Αποστολίδης δεν έχανε ευκαιρία, για να διατυπώσει την άποψη ότι η ανάγνωση μόνο των αρχαίων συγγραφέων αρκεί για να αποκτήσει κανείς ένα υπολογίσιμο μορφωτικό επίπεδο.
6 Τα 24 οπισθόφυλλα του ΛΠ « Ο Παρατηρητής», έχουν εικαστικό περιεχόμενο.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.