Γράφει ο Μπαλντούνης Ευάγγελος
Kαθηγητής φιλόλογος – συγγραφέας – ιστορικός ερευνητής
Τα Ίσθμια ήταν εορταστικά αγωνίσματα προς τιμήν του θεού της θάλασσας Ποσειδώνος.
ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΘΕΣΠΙΣΤΗΚΑΝ: Για πρώτη φορά διοργανώθηκαν το 532 πΧ. Οι Κορίνθιοι υποστήριζαν ότι τα καθιέρωσε ο βασιλιάς της Σίσυφος προς τιμήν του ανιψιού του Μελικέρτη που ξεβράστηκε νεκρός στις ακτές της Ισθμίας. Ήταν το παιδί του αδελφού του Σίσυφου, του Αθάμαντα (βασιλιάς Ορχομενού) που με την μάννα του Ινώ έπεσαν στη θάλασσα λόγω καταδίωξής της ( γιατί η Ινώ με δόλιο τρόπο είχε μεθοδεύσει τη δολοφονία των δύο παιδιών του Αθάμαντα από τον πρώτο του γάμο, του Φρίξου και της Έλλης). Οι Αθηναίοι διαφωνούσαν λέγοντας ότι ιδρυτής των Ισθμίων ήταν ο Θησεύς…
ΤΟ ΜΕΡΟΣ ΠΟΥ ΔΙΕΞΑΓΟΝΤΑΝ: Διοργανώνονταν κάθε δύο χρόνια την άνοιξη (Απρίλιος – Μάιος) από την πόλη της Κορίνθου. Τόπος διεξαγωγής ήταν Το Ιερό Δάσος με πεύκα στον Ισθμό. Εκεί βρισκόταν ο ναός του Ποσειδώνος, το στάδιο, το θέατρο και το ιπποδρόμιο. Το ιερό του θεού ήταν σημαντικό θρησκευτικό κέντρο. Οικοδομήθηκε για πρώτη φορά τον 7ο αι.πΧ. Καταστράφηκε αργότερα, επισκευάστηκε και έγινε ένας λαμπρός ναός από λευκή πέτρα, σε σχήμα περιπτέρου, με κολώνες γύρω-γύρω (μήκος 56 μ.-πλάτος 25μ.).
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΟΡΤΩΝ – ΠΟΙΟΙ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ: Τα Ίσθμια διαρκούσαν 3 μέρες. Κατά τη διάρκειά τους κηρυσσόταν Ιερή Εκεχειρία (για ασφαλή διέλευση των προσερχομένων). Έπαιρναν μέρος Έλληνες από όλη την Ελλάδα και τις αποικίες. Εξαιρούνταν οι κάτοικοι της Ηλείας με τους οποίους οι Κορίνθιοι είχαν διαφορές και αντιπάθειες. Το 412 πΧ, μολονότι Κόρινθος και Αθήνα βρίσκονταν σε εμπόλεμη κατάσταση, εντούτοις οι Αθηναίοι προσκλήθηκαν στους αγώνες. Τα Ίσθμια άρχιζαν την αυγή με θυσία στον θεό Ποσειδώνα και ακολουθούσε γεύμα. Το απόγευμα ξεκινούσαν οι αγώνες και όταν τελείωναν γινόταν ένα μεγάλο φαγοπότι.
ΠΟΙΑ ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΔΙΕΞΑΓΟΝΤΑΝ και ΠΟΙΟΙ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ: 1) Γυμνικοί αγώνες που πραγματοποιούνταν στο στάδιο: ο δρόμος σταδίου, 182 περ. μ – ο δίαυλος (δρόμος δύο σταδίων) – ο δόλιχος (δρόμος 24 σταδίων. Να σημειωθεί πως ο αριθμός των σταδίων για τα αγώνισμα αυτό, δεν ήταν ο ίδιος σε όλους τους Πανελλήνιους αγώνες. – ο οπλίτης δρόμος (δύο στάδια με πολεμική εξάρτηση) – πάλη – πυγμαχία – παγκράτιο – πένταθλο. 2) Ιππικοί αγώνες στον ιππόδρομο. Σ’ αυτούς προσδίδονταν μεγάλη βαρύτητα, καθώς ως πάτρωνάς τους θεωρούνταν ο Ποσειδών (το άλογα νομίζονταν από τα ιερά ζώα του θεού): αρματοδρομία 12 γύρων με τέθριππο (άρμα δύο τροχών που το έσυραν τέσσερα άτια)- αρματοδρομία 8 γύρων με δύο άλογα στο άρμα (συνωρίδα) – ιπποδρομία έξι γύρων….. 3) Θεατρικές, μουσικές ποιητικές αναμετρήσεις, που εκτελούνταν στο θέατρο. Στους αγώνες ποίησης και μουσικής συμμετείχαν και γυναίκες. Αλλά και διαγωνισμός ζωγραφικής, μια δράση με σημειολογικό περιεχόμενο, καθόσον η Κόρινθος υπήρξε κοιτίδα της ζωγραφικής.
ΤΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΤΩΝ ΝΙΚΗΤΩΝ: Η στέψη γινόταν μπροστά στο βωμό του θεού. Αρχικά δινόταν στεφάνι από πεύκο του ιερού δάσους (Ισθμία πίτυς). Με το αειθαλές αυτό δέντρο ήθελαν να δείξουν ότι η νίκη του αθλητή θα παραμένει αθάνατη. Ο Ισθμιονίκης μετέφερε το στεφάνι στην πατρίδα του, όπου γνώριζε την αποθέωση. Στον 5ο αι. το στεφάνι ήταν από αγριοσέλινο και είχε έναν πολύ ιδιαίτερο συμβολισμό: είναι καθαρά νεκρικό σύμβολο [το φορούσαν στις κηδείες] και ερχόταν να υπενθυμίσει στον αθλητή ότι, παρά τη νίκη του, δεν έπαυε να είναι θνητός. Οι νικηφόροι Αθηναίοι επιβραβεύονταν με τη χορήγηση 100 δραχμών (σεβαστό ποσό για τότε).
ΤΟ ΞΕΘΕΜΕΛΙΩΜΑ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ: Για τα επιτεύγματα των νικητών γράφονταν προσωπικές επινίκιες ωδές, όπως οι 8 «Ισθμιόνικοι» του Πινδάρου. Το 67 μΧ στα Ίσθμια συμμετείχε κι ο ίδιος ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Νέρων, που υπήρξε «θριαμβευτής» των μουσικών διαγωνισμών…. Σήμερα από τα Ίσθμια, εκτός από τις επιγραφές των αρχαίων ιστορικών, έχουν απομείνει μερικά ερείπια του ναού του Ποσειδώνος και του σταδίου. Ξεθεμελιώθηκαν κυριολεκτικά τον 6ο μΧ αι., γιατί ο Ιουστινιανός χρησιμοποίησε τα υλικά τους και έχτισε ένα πολύ ισχυρό αμυντικό τείχος για να προστατέψει την Πελοπόννησο από τις επιδρομές των βαρβάρων… Σε διάφορες τοποθεσίες της περιοχής υπάρχουν ορατά τμήματα του Εξαμιλίου (Ioυστινιάνειου) τείχους. Αυτό το τείχος κτίστηκε πρώτα στις αρχές του 5ου μ.Χ. αι., επί αυτοκράτορα Θεοδοσίου Β’ Ανακατασκευάστηκε κατά καιρούς από πολλούς αυτοκράτορες όπως τον Ιουστινιανό (527-565 μ.Χ.) τον Μανουήλ Β’ Παλαιολόγο (1415) και τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο (1443). Το 1446 ο σουλτάνος Μουράτ Β’ το κατέστρεψε με κανόνια…
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
