Γράφει ο Δημήτρης Πλιάκας
Ο Γιάννης Μαρής (1916-1979), υπήρξε από τους σημαντικότερους συγγραφείς στην εγχώρια παράδοση της αστυνομικής λογοτεχνίας. Τα έργα του («ελαφρά» αναγνώσματα, αλλά με ποιότητες), συνέβαλλαν στην ανάπτυξη της αστυνομικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα γνωρίζοντας μεγάλη αποδοχή από το κοινό της εποχής, ενώ αρκετά από αυτά συνεχίζουν να εκδίδονται και σήμερα.
Ο Μαρής επέλεξε οι ιστορίες του να διαδραματίζονται στον ελληνικό χώρο, με ντόπιους ήρωες, κάτι που τον έφερε σε αντίθεση με την συνηθισμένη πρακτική πολλών συγγραφέων της εποχής, να υπογράφουν με ξένα ψευδώνυμα και να έχουν (κυρίως) Αμερικανούς ντετέκτιβ για πρωταγωνιστές στα κείμενα τους. Με αυτό τον τρόπο έδωσε πειστικότητα στους ήρωες και την ατμόσφαιρα των έργων του. Εκτός από την Αθήνα και (σε μικρότερο βαθμό) την Θεσσαλονίκη, οι περιπέτειες που έγραφε ο Μαρής, διαδραματίζονταν και σε άλλα μέρη (που γνώριζε καλά): Χαλκιδική, Ύδρα, Μύκονος κλπ. Ένα από αυτά, ήταν και η Θεσσαλία.
Τα μυθιστορήματα και τα διηγήματα που αναφέρονται στην Θεσσαλία, μπορούν να χωριστούν σε δύο ομάδες. Σε αυτά που ο συγγραφέας τοποθετεί την ιστορία λίγο μετά την απελευθέρωση από τους Οθωμανούς (1881). Η Θεσσαλία αποτελεί συνοριακό σημείο, καθώς και πέρασμα ληστών και παρανόμων. Η κεντρική εξουσία βρίσκεται αρκετά μακριά, ο τόπος είναι άγριος και παντού υπάρχουν τσιφλίκια. Οι ντόπιοι δουλεύουν ασταμάτητα την γη (Καραγκούνηδες) και υπομένουν την εξουσία των τσιφλικάδων, που έχουν στην υπηρεσία τους ανθρώπους (Σαρακατσάνοι, οι οποίοι παρουσιάζονται μετρημένοι, αλλά κάπως σκληροί), για την προστασία και την ασφάλεια της περιουσίας τους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα, είναι «Το μυστικό του Άσπρου Βράχου (1959) και οι Υποψίες (1964), δύο από τα καλύτερα μυθιστορήματα του συγγραφέα.
Τα άλλα, είναι τα έργα που αφορούν την εποχή που έγραφε ο Μαρής (από το 1953 έως και το 1978). Εδώ, ο τόπος παρουσιάζεται διαφορετικά: πόλεις (κυρίως η Λάρισα), με φιλήσυχους κατοίκους και συνηθισμένη ρουτίνα, ανάμεσα στο «μονότονο» (όπως το περιγράφει σε ένα διήγημα του) τοπίο του θεσσαλικού κάμπου. Οι ντόπιοι είναι φιλόξενοι αλλά επιφυλακτικοί με τους περαστικούς, οι οποίοι συνήθως κατευθύνονται προς τα Μετέωρα (πρώιμο σημάδι τουρισμού, επομένως και εκδυτικισμού). Ένα μέρος από το «Το χαμόγελο της Σφίγγας» (1965) και το διήγημα «Ακριβώς στις 12.15″ (1960), αποτελούν τέτοιες περιπτώσεις.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και ένα διήγημα με τον τίτλο» Ένας ξένος στην πόλη» (1961), που υπάρχει αναφορά στην περίπτωση των επιζώντων Εβραίων, μετά το Ολοκαύτωμα. Ίσως, δεν είναι το καλύτερο του, η θεματολογία του όμως είναι αξιοπρόσεκτη. Οι αστυνομικές ιστορίες του Γιάννη Μαρή, συνδυάζουν την αναγνωστική απόλαυση των αστυνομικών περιπετειών αλλά και την ιδιαίτερη, ερευνητική (αφού υπήρξε και δημοσιογράφος) ματιά, τόσο για την Αθήνα, όσο και για άλλες περιοχές, όπως η Θεσσαλία.
Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.