«Πρέπει να πάρουν κάποιοι το θάρρος και να δημιουργήσουν τα Τεχνολογικά Πανεπιστήμια στη θέση των κατηργημένων ΤΕΙ. Πρέπει όλες οι επαγγελματικές σχολές όλων των βαθμίδων να έχουν σωστά περιγράμματα επαγγελματικών δικαιωμάτων και μαζί με το πτυχίο να εκδίδουν και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος»
Γράφει ο Γιώργος Σούλτης
Το πολύ σοβαρό πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζει η χώρα στα θέματα της αγοράς εργασίας, με τις μεγάλες ελλείψεις σε τεχνίτες, τεχνικούς και τεχνολόγους κάθε ειδικότητας (ακόμα και απλούς εργάτες), δεν μπορεί πλέον να αγνοηθεί και να κρατηθεί κρυφό. Το πρόβλημα έχει αρχίσει να γίνεται εκρηκτικό κυρίως την τελευταία πενταετία, σίγουρα όμως έχει αρχίσει να υπάρχει από περίπου μια δεκαετία και πλέον. Όλοι οι παραγωγικοί φορείς (π.χ. Βιομήχανων, Εργολάβων) που ζουν τα προβλήματα στην καθημερινότητά τους, θέτουν στο δημόσιο διάλογο με έντονο τρόπο την στρεβλή αυτή κατάσταση που υπάρχει στην αγορά εργασίας. Πολλές φορές οι φορείς αυτοί αναζητούν λύσεις ακόμα και με εισαγωγή τεχνιτών και τεχνολόγων ακόμα και εργατών από το εξωτερικό. Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών, ο Σύνδεσμος των Ελλήνων Εργολάβων, η ΓΣΕΕ, η ΓΕΣΕΒΕ, όλα τα επιμελητήρια θέτουν με έντονο τρόπο το θέμα. Σε πολλά άρθρα έχω αναφερθεί σε αυτό το πολύ σοβαρό και εθνικό θέμα και αξίζει τον κόπο να παραθέσω για άλλη μια φορά τα λόγια του προέδρου του ΣΕΒ σε μια σχετική εκδήλωση: «….το διαρθρωτικό πρόβλημα των αστοχιών της τεχνικής, τεχνολογικής και επαγγελματικής μας εκπαίδευσης και κατάρτισης, που σηματοδοτεί την αποτυχία του εκπαιδευτικού μας συστήματος να ευθυγραμμιστεί με τις σημερινές παραγωγικές προκλήσεις. Αποτέλεσμα είναι οι επιχειρήσεις να μη βρίσκουν τις δεξιότητες που αναζητούν και πολλοί συμπολίτες μας να μη βρίσκουν δουλειά. Είναι ενδεικτικό ότι το 35% των επιχειρήσεων του δείγματος στην έρευνα του ΣΕΒ αδυνατεί να βρει εργαζόμενους και στελέχη με τις κατάλληλες δεξιότητες, τη στιγμή που η ανεργία στη χώρα μας παραμένει η υψηλότερη στην Ευρώπη…».
Η κυβέρνηση ενώ διαφημίζει σε υψηλούς τόνους την «θεαματική» (κατ΄αυτούς) μείωση της ανεργίας, δεν αναφέρεται σχεδόν ποτέ στο πολύ σοβαρό θέμα της αγοράς εργασίας και των σοβαρών ελλείψεων σε τεχνίτες, τεχνικούς και τεχνολόγους. Τα νομοσχέδια για την τεχνική εκπαίδευση που ψήφισε η κυβέρνηση της ΝΔ στην πρώτη και την δεύτερη θητεία της δεν φαίνεται να έχουν κανένα αποτέλεσμα στην Εκπαίδευση. Τα νομοσχέδια αυτά πέρασαν από τη Βουλή με σιγή ιχθύος, χωρίς να πάρουν καμία απολύτως δημοσιότητα και είμαι σίγουρος ότι εκτός από τους εκπαιδευτικούς που τους αφορούν κανένας δεν γνωρίζει καν την ύπαρξή τους! Τα κόμματα της αντιπολίτευσης από την άλλη καθοδηγούμενα από την ατζέντα της κυβέρνησης, δεν πήραν καν χαμπάρι τα νέα αυτά νομοσχέδια. Η συζήτηση για την εκπαίδευση που μονοπώλησε την δημοσιότητα για 7 χρόνια διακυβέρνησης της ΝΔ, είναι αυτή των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Κανένας δε μίλησε μέχρι στιγμής για το μέγιστο λάθος της κατάργησης των ΤΕΙ μέσω της ανωτατοποίησης και τον διπλασιασμό των πανεπιστημιακών τμημάτων και των πτυχιούχων πανεπιστημίου σε μία νύχτα, χωρίς κανένα σχεδιασμό και μελέτη. Είναι τυχαίο άραγε ότι το πρόβλημα στην αγορά εργασίας γιγαντώθηκε μετά την κατάργηση των ΤΕΙ το 2018; Και για να προλάβω την αντίρρηση που λέει ότι «τα ΤΕΙ έτσι και αλλιώς ήταν ανώτατα αφού τα πτυχία τους ανήκουν στο ευρωπαϊκό επίπεδο 6 μαζί με τα πανεπιστήμια…» η απάντησή μου είναι η εξής: Τα ΤΕΙ έβγαζαν τεχνολόγους μηχανικούς επιπέδου 6, έτοιμους για την αγορά εργασίας, κυρίως λόγω του ότι η εκπαίδευσή τους κατά 50% ήταν εργαστηριακή!
Για πρώτη φορά εφέτος το ελληνικό κράτος αποφάσισε να διαφημίσει την Δημόσια Τεχνική Επαγγελματική εκπαίδευση όλων των βαθμίδων με «σποτάκια» στην τηλεόραση και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Να πω κατ΄αρχήν ότι είναι θετικό και είναι κάτι που έπρεπε να γίνει πριν από πολλά χρόνια. Τα σποτάκια είναι καλοφτιαγμένα και παρουσιάζουν όλες τις βαθμίδες της Τεχνικής Επαγγελματικής εκπαίδευσης, τονίζοντας ότι η Επαγγελματική εκπαίδευση εξασφαλίζει το μέλλον των νέων αφού έχει την προοπτική να τους δώσει εύκολα και άμεσα εργασία και καλές αμοιβές. Τα σποτάκια παρουσιάζουν όλες τις δυνατότητες που υπάρχουν στην Ελληνική Δημόσια Τεχνική Επαγγελματική εκπαίδευση, αναφέροντας επιγραμματικά όλες τις βαθμίδες της Επαγγελματική εκπαίδευσης, δηλαδή: ΣΕΚ = Σχολές Επαγγελματικής κατάρτισης μετά- Γυμνασιακού επιπέδου, οι οποίες απονέμουν πτυχία που ανήκουν στο ευρωπαϊκό επίπεδο 3. ΕΠΑΛ-ΠΕΠΑΛ = Είναι τα γνωστά Επαγγελματικά Λύκεια και Πρότυπα Επαγγελματικά Λύκεια, τα οποία παραχωρούν πτυχία Ευρωπαϊκού επιπέδου 4. Το πτυχίο των ΕΠΑΛ μπορεί να αναβαθμιστεί και να ανέλθει στο επίπεδο 5, εάν παρακολουθήσουν το ΜΕΤΑΛΥΚΕΙΑΚΟ ΕΤΟΣ ΜΑΘΗΤΕΙΑΣ = Ένα έτος το οποίο αφορά κυρίως πρακτική άσκηση στην πράξη και διδασκαλία. Στο τέλος για να πάρουν το επίπεδο 5 πρέπει να δώσουν εξετάσεις πιστοποίησης. ΣΑΕΚ= Πρόκειται για την μετεξέλιξη των ΙΕΚ σε Σχολές Ανώτερης Επαγγελματική Κατάρτισης , τα οποία μετά από εξετάσεις πιστοποίησης παραχωρούν και αυτά πτυχία επιπέδου 5.
Μια χαρά λοιπόν φαίνεται η διαφημιστική προσπάθεια για την δημόσια τεχνική εκπαίδευση. Η κυβέρνηση επικοινωνιακά φαίνεται ότι κάνει το σωστό και αντιδρά δυναμικά, για να αντιμετωπίσει το μεγάλο πρόβλημα των ελλείψεων που υπάρχουν στην αγορά εργασίας. Δυστυχώς όμως αυτή η ενέργεια στοχεύει μόνο στην πολιτική επικοινωνία, μακάρι να μπορούσε μια διαφημιστική καμπάνια να αλλάξει την κατάσταση στην Τεχνική Επαγγελματική εκπαίδευση στην Ελλάδα. Πέραν αυτού μια φράση που ακούγεται ακροθιγώς στο τέλος του διαφημιστικού σποτ, ότι τα χρήματα προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, αναιρεί ακόμα και την πρόθεση της κυβέρνησης να διαφημίσει την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση. Και αυτό γιατί κάθε χρηματοδοτούμενο έργο ή ενέργεια από Ευρωπαϊκό Ταμείο πρέπει υποχρεωτικά να δημοσιοποιηθεί με πινακίδα του έργου ή με ανακοινώσεις στα ΜΜΕ.
Το χειρότερο είναι ότι η κυβέρνηση στη θητεία της εδώ και 6 χρόνια δεν ενδιαφέρθηκε πραγματικά για την ίδια την Τεχνική-Επαγγελματική Εκπαίδευση. Όλες οι νομοθετικές ρυθμίσεις που έγιναν ήταν επιφανειακές ή μηδενικές, χωρίς καμία διαβούλευση, χωρίς καν να πάρουν την δημοσιότητα που έπρεπε. Το ίδιο βέβαια συμβαίνει και με όλο το εκπαιδευτικό σύστημα όπου οι αλλαγές ήταν αποσπασματικές, χωρίς διαβούλευση και βέβαια χωρίς αποτέλεσμα. Το ενδιαφέρον της κυβέρνησης για την εκπαίδευση εξαντλήθηκε στην «πρεμούρα» να λειτουργήσουν Ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα.
Ας δούμε λοιπόν αναλυτικά γιατί η διαφήμιση υπέρ της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης είναι άνευ ουσίας. Ποια είναι η κατάσταση σήμερα και γιατί δεν αρκεί μόνο μια διαφημιστική καμπάνια για να αλλάξει την κατάσταση. 1)Το σημαντικότερο πρόβλημα είναι το Πανεπιστημιοκεντρικό μας εκπαιδευτικό σύστημα. Η νοοτροπία της Ελληνικής κοινωνίας των δεκαετιών πριν το 1980 και ή λογική (τότε) τάση για πανεπιστημιακή εκπαίδευση των νέων, σήμερα έχει οδηγήσει στην (επί της ουσίας) κατάργηση της τεχνικής-επαγγελματική εκπαίδευσης. Σε αυτό ευθύνεται η πολιτική όλων των κυβερνήσεων οι οποίες εξέθρεψαν για πελατειακούς λόγους την κοινωνική αυτή νοοτροπία. Τα ΚΑΤΕ το 1973, αρχικά δημιουργήθηκαν (και πολύ σωστά) σαν Ανώτερες Τεχνικές – Επαγγελματικές Σχολές, επίσης πολύ σωστά το 1984 μετατράπηκαν σε Ανώτερα Τεχνολογικά Ιδρύματα. Η πολύ κακή πολιτική των κυβερνήσεων να μην δώσουν την πρέπουσα σημασία στα ΤΕΙ (π.χ. μη έκδοση επαγγελματικών δικαιωμάτων) αλλά και η υποτιμητική αντιμετώπιση των ΤΕΙ από τους «πανεπιστημιακούς» και φορείς όπως είναι τα επιμελητήρια, δημιούργησε μια αρνητική εικόνα για τα ΤΕΙ. Παρά το γεγονός ότι επί υπουργίας Αρσένη τα ΤΕΙ έλαβαν μια εξέχουσα θέση στον εκπαιδευτικό χώρο ισότιμη με αυτή των Τεχνολογικών Πανεπιστημίων της Ευρώπης, το 2018 χωρίς καμία αιτιολογία καταργήθηκαν και έγιναν πανεπιστημιακά τμήματα. Έτσι χάθηκε από την αγορά το πτυχίο των «τεχνολόγων μηχανικών». Το χειρότερο είναι ότι από 70.000 αποφοίτους όλων των Λυκείων (και των ΕΠΑΛ) οι 50.000 εισέρχονται στα πανεπιστήμια. Στόχος της παρούσας κυβέρνησης είναι όσοι μένουν έξω από τα πανεπιστήμια να πάρουν και αυτοί πτυχίο από τα ιδιωτικά. Πόσος χώρος λοιπόν μένει για την Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση;
2) Η όλη αυτή κατάσταση έχει μετατρέψει όλο το εκπαιδευτικό μας σύστημα σε ένα διαρκές φροντιστήριο για την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο. Οι δεξιότητες, η χειρονακτική εργασία, και η ενημέρωση για τα χειρονακτικά επαγγέλματα είναι άγνωστες λέξεις για τα σχολεία μας όλων των βαθμίδων.
3) Τα Τεχνικά Επαγγελματικά Λύκεια δεν κατάφεραν να ξεπεράσουν την φήμη «σαν σχολεία των αποτυχημένων μαθητών», με ότι αυτό συνεπάγεται για τα σχολεία αυτά. Ακόμα και όσοι ακολουθούν τα ΕΠΑΛ στην μεγάλη τους πλειοψηφία, δεν στοχεύουν σε μια επαγγελματική καριέρα, αλλά στις «ευκολότερες» πανελλαδικές για είσοδο στα πανεπιστήμια. Οι νομοθετικές ρυθμίσεις της παρούσας κυβέρνησης για τα ΕΠΑΛ και τα Πρότυπα ΕΠΑΛ δεν έφερε καμία απολύτως ουσιαστική αλλαγή για τα ΕΠΑΛ , για το λόγο αυτό δεν φάνηκε καμία αλλαγή στην πράξη προς το θετικό. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι δεν έγινε καμία επένδυση για τα ΕΠΑΛ και Τεχνική εκπαίδευση χωρίς χρήματα δεν γίνεται.
4) Η κυβέρνηση βλέποντας (χωρίς όμως τα το ομολογούν) την έλλειψη που δημιούργησε η κατάργηση των ΤΕΙ, μετέτρεψε τα ΙΕΚ σε Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΑΕΚ). Το κακό είναι ότι η αλλαγή αυτή έγινε στην ουσία μόνο στον όνομα, κατά τα άλλα η εκπαίδευση παραμένει η ίδια με αυτή των ΙΕΚ. Τα ΣΑΕΚ μετά από την πιστοποίηση απονέμουν πτυχία επιπέδου 5, τα ίδια ακριβώς με αυτά που απονέμονται από το ΕΠΑΛ συν το έτος της Μαθητείας. Τι νόημα έχει όλο αυτό άραγε, σε τι διαφέρουν τα ΣΑΕΚ από τα ΕΠΑΛ; Αυτά τα νομοθετήματα μελετήθηκαν; Σχεδιάστηκαν ή έγιναν για να φανεί ότι κάτι κάναμε ή ακόμη χειρότερα εξυπηρετούν κάποια συμφέροντα;
5) Οι Μεταγυμνασιακές σχολές επαγγελματικής κατάρτισης (ΣΕΚ και ΕΠΑΣ τις ΔΥΠΑ) οι οποίες αντιστοιχούν στις παλιές σχολές μαθητείας του ΟΑΕΔ έχουν ενδιαφέρον να δει κάποιος ποιοι της παρακολουθούν. Οι περισσότεροι μαθητές είναι τελειόφοιτοι Λυκείου, ακόμα και πτυχιούχοι Πανεπιστημίου. Περιμένουμε άραγε να έχουν αποτέλεσμα; Ο πατέρας μου έλεγε «το παιδί δεν πιάνει κατσαβίδι μετά τα 17 του χρόνια).
Καλή λοιπόν είναι η διαφήμιση της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, αλλά σίγουρα δε πρόκειται να αλλάξει η κατάσταση και το στάτους των ΕΠΑΛ και των ΣΑΕΚ. Η Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση θέλει ριζικές νομοθετικές αλλαγές (όπως η μεταρρύθμιση των ΤΕΕ του Αρσένη) και γενναίες επενδύσεις σε εργαστηριακό εξοπλισμό, βιβλία και λογισμικά (ότι υπάρχει σήμερα σε μεγάλο ποσοστό προέρχεται από τότε). Χρειάζεται επίσης να αλλάξει όλο το εκπαιδευτικό μας σύστημα ώστε να δίνει σημασία στις δεξιότητες και να πάψει να έχει σα μακρινό στόχο τις πανελλήνιες εξετάσεις για το πανεπιστήμιο. Πρέπει να αναπτυχθεί ένα νέο σύστημα επαγγελματικού προσανατολισμού που να μην θεωρεί ότι οι μόνες εργασίες που υπάρχουν είναι όσες απαιτούν πτυχίο πανεπιστημίου. Πρέπει να πάρουν κάποιοι το θάρρος και να δημιουργήσουν τα Τεχνολογικά Πανεπιστήμια στη θέση των κατηργημένων ΤΕΙ. Πρέπει όλες οι επαγγελματικές σχολές όλων των βαθμίδων να έχουν σωστά περιγράμματα επαγγελματικών δικαιωμάτων και μαζί με το πτυχίο να εκδίδουν και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Τέλος πρέπει να δοθούν οικονομικά κίνητρα σε νέα παιδιά για να ακολουθήσουν σπουδές σε τεχνική επαγγελματική σχολή όποιου επιπέδου.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
