Γράφει ο Μπαλντούνης Ευάγγελος, Καθηγητής φιλόλογος – συγγραφέας – ιστορικός ερευνητής
Τα Πύθια ήταν εορταστικοί αγώνες που γίνονταν στους Δελφούς προς τιμή του Απόλλωνος.
ΓΙΑ ΠΟΙΟ ΛΟΓΟ ΔΙΕΝΕΡΓΟΥΝΤΑΝ : Πραγματοποιούνταν σε ανάμνηση της νίκης του θεού επί του τέρατος Πύθωνος. Είχαν πανελλήνια εμβέλεια και αποτελούσαν την πιο σημαντική εκδήλωση μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ο ίδιος ο Απόλλων ίδρυσε τον θεσμό των Πυθίων, όταν εξολόθρευσε τον δράκο Πύθωνα. Αγαπημένος μύθος των αρχαίων είναι αυτός του Πύθωνος, με τα 10 χέρια και τα 4 μάτια. Επρόκειτο για μυθικό τερατόμορφο τέρας με σώμα φιδιού που έμοιαζε με τεράστια σαύρα. Το τέρας αυτό σκότωνε ανθρώπους και ζώα, στραγγάλιζε και κατάπινε τους κατοίκους, θόλωνε τα ιερά νερά, τρόμαζε τις Νύμφες, έσκαβε την εύφορη κοιλάδα….

ΤΟ ΓΟΡΓΟ ΜΕΓΑΛΩΜΑ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ: Όταν η ερωμένη του Διός Λητώ ήταν να γεννήσει, ο Πύθων την είχε κυνηγήσει και προσπάθησε να την φονεύσει ύστερα από εντολή της Ήρας που ζήλεψε για την απιστία του Διός. Η Λητώ ξέφυγε και γέννησε τον Απόλλωνα όπως και τη δίδυμη αδελφή του Αρτέμιδα. Δεν τον θήλασε καθόλου, αφού η θεά Θέμις έσταξε στο στόμα του σταγόνες νέκταρ και λίγη αμβροσία (α στερητικό + βροτός = θνητός). Πρόκειται για την τροφή των θεών που τους χάριζε τη αθανασία. Το βρέφος άρχισε να μεγαλώνει απότομα και μόλις την 4η μέρα θα σκοτώσει τον Πύθωνα με τα ολόχρυσα βέλη του Ηφαίστου. Έκλεισε τα οστά του σε λέβητα που τον φύλαξε μέσα στο ναό του στους Δελφούς. Από τότε το ιερό αφιερώθηκε στον Απόλλωνα και η ιέρεια του Μαντείου ονομαζόταν «Πυθία». Παρετυμολογικά η λέξη Πυθία συνδέεται με το ρήμα πυνθάνομαι = πληροφορούμαι, εξαιτίας του ρόλου που έπαιζε το δελφικό μαντείο. Οι αρχαίοι όμως το συνέδεαν με το ρήμα πύθομαι =σαπίζω, επειδή εκεί αποσυντέθηκε ο Πύθων (δες: πύον)
Ο ΧΡΟΝΟΣ και ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΕΛΕΣΗΣ ΤΩΝ ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΕΩΝ: Η απαρχή των αγώνων τοποθετείται αρχές 6ου αι.πΧ. Διεξάγονταν τέλη Αυγούστου. Αρχικά διοργανώνονταν κάθε 8 χρόνια και περιλάμβαναν μόνο μουσικούς αγώνες (ο Απόλλων θεωρούνταν ο θεός της μουσικής). Αργότερα καθιερώθηκαν στο πρόγραμμα οι αθλητικοί αγώνες και διενεργούνταν κάθε 4 χρόνια. Οι μουσικοί διαγωνισμοί γίνονταν στα θέατρο. Είχε 35 σειρές και χωρούσε 5000 θεατές. Οι αθλητικοί διεξάγονταν στο στάδιο που είχε χωρητικότητα 7000 ατόμων. Το μήκος του στίβου ήταν 1 στάδιο (180 περ. μέτρα), όσο ήταν το μήκος τού δρόμου ταχύτητας. Οι ιπποδρομίες στον Ιππόδρομο, κάτω στο Κρισσαίο Πεδίο.
ΟΙ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ: Έξι μήνες νωρίτερα, 9 πολίτες (οι «Θεωροί») επισκέπτονταν τις ελληνικές πόλεις: α) Για να ανακοινώσουν την διεξαγωγή των αγώνων και να προσκαλέσουν αθλητές. β) Για να κηρύξουν την Ιερή Εκεχειρία με διάρκεια 3 μηνών (εκεχειρία = έχω, συγκρατώ, σταματώ + χειρ, το χέρι. Άρα “δεν έρχομαι στα χέρια”, d μαλώνω). Αν τότε μία πόλη εμπλεκόταν σε πόλεμο, της απαγορευόταν η συμμετοχή. Την ευθύνη για την εποπτεία της οργάνωσης των αγώνων είχαν οι «Ιερομνήμονες».
ΠΟΙΟΙ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ – ΤΑ ΒΡΑΒΕΙΑ: Δικαίωμα να πάρει μέρος είχε κάθε Έλληνας που γεννήθηκε ελεύθερος. Οι «βάρβαροι» και όσοι είχαν πέσει σε σοβαρό αμάρτημα, αποκλείονταν. Τα έπαθλα ήταν τιμητικά: ένα στεφάνι φτιαγμένο από δάφνη, το ιερό φυτό του Απόλλωνος. Αλλά η τιμή για τον νικητή γινόταν μεγάλη και αιώνια. Είχε το δικαίωμα να εγείρει το άγαλμά του στον ιερό περίβολο, σε ανάμνηση του θριάμβου του.
Η ΔΙΑΡΚΕΙΑ και ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΜΑ ΤΩΝ ΑΓΩΝΩΝ: Διαρκούσαν 6 ημέρες. Το ξεκίνημά τους ήταν επιβλητικό και για τρεις ημέρες πραγματοποιούνταν διάφορες ιεροτελεστίες. Περιελάμβανε επίσημη πομπή από τους συμμετέχοντες και από τα σφάγια που οδηγούντο για τη μεγάλη θυσία. Η πομπή κατέληγε στον ναό τού Απόλλωνος, όπου αναπέμπονταν δεήσεις και προσφέρονταν οι θυσίες. 4η ΜΕΡΑ: άρχιζε με τους μουσικούς αγώνες. Περιείχαν: κιθαρωδία – αύληση – ζωγραφική – χορό. 5η ΜΕΡΑ: τελούνταν οι αθλητικοί και διενεργούνταν: τέσσερα αγωνίσματα δρόμου: στάδιο (περ. 182 μ), δίαυλος (δις, δύο φορές το στάδιο), δόλιχος (12 στάδια), οπλίτης δρόμος (τρέξιμο με πλήρη οπλισμό πολεμιστή), πάλη – πυγμαχία – παγκράτιο και πένταθλο. 6η ΜΕΡΑ: διεξάγονταν αρματοδρομία – συνωρίδα (άρμα με δύο άλογα) – τέθριππο (άρμα με τέσσερα άλογα) – δρόμος αλόγων χωρίς άρμα.

ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΑΓΩΝΩΝ: Οι Πανελλήνιοι Ιεροί Αγώνες ήταν ένας από τους θεσμούς που βοήθησαν στη συνεκτικότητα και την επικοινωνία μεταξύ των Ελλήνων. Έδιναν την ευκαιρία να θυμηθούν τα κοινά τους χαρακτηριστικά (όμαιμο – ομόγλωσσο – ομόθρησκο – ομότροπο) και να ξεχάσουν για λίγο αυτά που τους χώριζαν. Τα «ΠΥΘΙΑ» δεν ήταν εκδηλώσεις στις οποίες απλώς λάμβαναν μέρος αθλητές διαφόρων πόλεων για προσωπική τους δόξα. Συμμετείχαν με τον πλέον επίσημο τρόπο πόλεις, οι οποίες μέσω εκπροσώπων τους έφερναν πολύτιμα αφιερώματα στο ιερό, σύναπταν διπλωματικές σχέσεις και αποσκοπούσαν, με τη νίκη των αθλητών τους, στην Πανελλήνια προβολή.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.