Του Κωνσταντίνου Κοντοκώστα
Δύο χρόνια συμπληρώνονται σε λίγες μέρες από την κακοκαιρία Daniel και τις πλημμύρες που ακολούθησαν σε όλη τη Θεσσαλία και άφησαν πίσω 17 νεκρούς και ανυπολόγιστες καταστροφές.
Δύο χρόνια μετά τα ερωτήματα παραμένουν για το τι έφταιξε και τι δεν λειτούργησε και είχαμε ξανά πλημμυρικά φαινόμενα στη Θεσσαλία με τις μνήμες από την κακοκαιρία “Ιανός” το 2020 να είναι ακόμα νωπές.
Απαντήσεις αναμένεται να δοθούν από την δικαιοσύνη καθώς από τον Σεπτέμβριο του 2023 “τρέχει” προκαταρκτική εξέταση από τις τέσσερις εισαγγελίες της Θεσσαλίας με την έρευνα στη Λάρισα να βαίνει προς ολοκλήρωση και να εκκρεμεί η παράδοση της δικαστικής πραγματογνωμοσύνης.
Το ιστορικό της καταστροφής στη Λάρισα
Η κακοκαιρία Daniel έπληξε αρχικά τα παράλια του δήμου Αγιάς με έντονη βροχόπτωση το πρωί της Τρίτης 5 Σεπτεμβρίου. Λίγα 24ωρα αργότερα το φαινόμενο θα φτάσει στα χωριά των δήμων Φαρσάλων και Κιλελέρ και σταδιακά στα περίχωρα της Λάρισας.
Αρχικά πλημμύρισαν οι εκτάσεις στην περιοχή του Νιαβή και αργότερα γειτονιές στην οδό Βόλου. Το βράδυ της 6ης Σεπτεμβρίου έφτασαν οι πρώτες εικόνες με βάρκες και διασώστες να μεταφέρουν ανθρώπους από σπίτια που είχαν πλημμυρίσει στο συγκεκριμένο σημείο.

Την ίδια στιγμή η έντονη βροχόπτωση πλήττει ολόκληρη τη Θεσσαλία με αποτέλεσμα τα νερά που συσσωρεύονται στους ορεινούς όγκους των Τρικάλων και της Καρδίτσας να κατευθύνονται στον Πηνειό ο οποίος περνά μέσα από την πόλη της Λάρισας.
Το γεγονός αυτό κινητοποίησε την τότε δημοτική Αρχή η οποία το απόγευμα της Πέμπτης 7 Σεπτεμβρίου ενεργοποιεί την πλημμυρική ζώνη στην Αγία Μαρίνα. Λίγες ώρες αργότερα αρχίζουν τα πρώτα προβλήματα στις συνοικίες.
Το βράδυ που πλημμύρισε η Αγία Μαρίνα, στη συνοικία του Αγίου Θωμά αρχίζουν να αναβλύζουν νερά από τα φρεάτια. Οι κάτοικοι τοποθετούν τσουβάλια προσπαθώντας να οχυρώσουν τις εισόδους των πολυκατοικιών και τον μονοκατοικιών ενώ άλλοι αποφασίζουν να διανυκτερεύσουν σε φίλους και συγγενικά πρόσωπα. Καθώς οι ώρες περνούν η κατάσταση γίνεται ολοένα και πιο δραματική. Τα κλειστά γυμναστήρια της πόλης ανοίγουν για να υποδεχτούν πολίτες από χωριά της Λάρισας αλλά και της υπόλοιπης Θεσσαλίας που έχουν δει τα σπίτια τους να πλημμυρίζουν.
Η επόμενη μέρα βρίσκει τη Λάρισα πλημμυρισμένη σε αρκετές συνοικίες. Στη συνοικία του Αγίου Θωμά το νερό κλείνει την Ιωαννίνων, ενώ η Λαγού έχει μετατραπεί σε μια απέραντη θάλασσα. Ίδια κατάσταση και στη Νέα Σμύρνη ενώ στα Ταμπάκικα μηχανήματα και κάτοικοι διώχνουν τα νερά πίσω στον Πηνειό ποταμό που έφτασε στα όρια του.
Η κατάσταση όμως είναι εντελώς δραματική στις Εργατικές Κατοικίες Γιάννουλης όπου η περιοχή μεταξύ της γέφυρας στην είσοδο των Εργατικών μέχρι την έξοδο στον Πύργο Χαροκόπου, μια απόσταση ενός χιλιομέτρου, δεν θυμίζει σε τίποτα αστική περιοχή καθώς τα νερά έχουν σκεπάσει τα πάντα.
Από το απόγευμα της Παρασκευής μέχρι το βράδυ της Κυριακής, γίνονται συνεχώς απεγκλωβισμοί πολιτών από τα διαμερίσματα ενώ λίγο πιο δίπλα, βαριά χωματουργικά μηχανήματα περνάνε απέναντι στη Γιάννουλη τους πολίτες που έχουν ανάγκη.
Η πραγματική μάχη όμως δόθηκε λίγα μέτρα νοτιότερα επί της οδού Σανδράκη όπου οι υπηρεσίες του δήμου προσπαθούσαν να κρατήσουν το ανάχωμα για να μην πλημμυρίσει η συνοικία του Ιπποκράτη και τα νερά πλέον να φτάσουν μια ανάσα από το κέντρο της πόλης.
Από την Παρασκευή 8 Σεπτεμβρίου οι εκτάσεις απέναντι από τη συνοικία του Ιπποκράτη έχουν πλημμυρίσει και το νερό αρχίζει να “σκάβει” το ανάχωμα στην περιφερειακή οδό και να περνά στη συνοικία. Ήδη κάποιες γειτονιές έχουν πλημμυρίσει και ο τότε δήμαρχος κ. Απόστολος Καλογιάννης στέλνει το Σάββατο 9 Σεπτεμβρίου το εξής μήνυμα: “Κάνω έκκληση οι πολίτες στον Ιπποκράτη να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, ο κίνδυνος ενός σπασίματος και η πιθανότητα να δημιουργηθεί ένα ολόκληρο ποτάμι μέσα στον Ιπποκράτη συνεχίζει να υπάρχει”.
Τα μηχανήματα και οι άνθρωποι δουλεύουν νυχθημερόν στο “τρωτό” σημείο της Σανδράκη και τελικά τη Δευτέρα ο δήμος Λαρισαίων ανακοινώνει πως το ρήγμα που εμφανίστηκε σε σημείο του αναχώματος έκλεισε αποσοβώντας έτσι τον κίνδυνο της πλημμύρας.
Μέσα σε πέντε μέρες από τη στιγμή που “έσπασε” η πλημμυρική ζώνη στην Αγία Μαρίνα μέχρι τη “διάσωση” του Ιπποκράτη, η Λάρισα και οι κάτοικοι της έζησαν δύσκολες στιγμές. Σε μερικές συνοικίες οι κάτοικοι ακόμα μετρούν τις πληγές τους, δύο χρόνια μετά.
Η παρέμβαση Αδειλίνη και η εν εξελίξει εισαγγελική έρευνα
Λίγες μέρες μετά την καταστροφή, στις 13 Σεπτεμβρίου, η τότε Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, κα Γεωργία Αδειλίνη ζήτησε την διακρίβωση «τυχόν αυτεπαγγέλτως διωκομένων αξιοποίνων πράξεων, όπως της πλημμύρας (με ενδεχόμενο δόλο ή από αμέλεια), της ανθρωποκτονίας από αμέλεια δια παραλείψεως κατά συρροή, της παράβασης καθήκοντος, της απιστίας, της έκθεσης κ.λπ.».
Η εισαγγελική παραγγελία για την διακρίβωση των ανωτέρω πράξεων απευθυνόταν στις Εισαγγελίες Λάρισας, Βόλου, Τρικάλων και Καρδίτσας προκειμένου κάθε μία ξεχωριστά να εξετάσει τυχόν αξιόποινες πράξεις στις πληττόμενες από την κακοκαιρία περιοχές τους.
Στην Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Λάρισας που ανατέθηκε η υπόθεση έχουν ήδη δοθεί μαρτυρικές καταθέσεις μέσα σε αυτά τα δύο χρόνια ωστόσο έχει καθυστερήσει η παράδοση της δικαστικής πραγματογνωμοσύνης που αναμένονταν αρχικά πριν το τέλος του 2024. Μέχρι και τις αρχές Ιουλίου η πραγματογνωμοσύνη δεν έχει παραδοθεί στην Εισαγγελέα ενώ στη συνέχεια μεσολάβησαν και τα θερινά τμήματα διακοπών. Σημαντικές ωστόσο εξελίξεις αναμένονται από την 1η Σεπτεμβρίου.
Θυμίζουμε πως η παραγγελία της κας Αδειλίνη ανέφερε συγκεκριμένα πράγματα προς διερεύνηση από τους εισαγγελικούς λειτουργούς. Σε ότι αφορά την Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας ζητούσε να διερευνηθεί ποια ακριβώς μέτρα έλαβε ο τότε Αντιπεριφερειάρχης Λάρισας ποια αντιπλημμυρικά έργα έγιναν στην περιοχή από την Περιφέρεια Θεσσαλίας αλλά και τους λόγους για τους οποίους καθυστερεί η ολοκλήρωση του έργου του φράγματος του Ενιπέα στα Φάρσαλα.
Να σημειωθεί πως παράλληλα τρέχουν και μηνύσεις πληγέντων όπως αυτή που κατέθεσε τον Οκτώβριο του 2023 ο Πρόεδρος της Κοινότητας Μεγάλου Ευυδρίου Νίκος Γούσιος. Η μήνυση αφορά εγγειοβελτιωτικά έργα που δεν κατασκευάστηκαν, όπως τη θωράκιση και την αντιπλημμυρική προστασία της περιοχής, την ενίσχυση των αναχωμάτων και τον καθαρισμό της κοίτης του ποταμού.
Επίσης έχει υποβληθεί μήνυση κατά παντός υπευθύνου και από κατοίκους της συνοικίας του Αγίου Θωμά η οποία πλημμύρισε λίγα 24ωρα από τη στιγμή που εκδηλώθηκε το φαινόμενο στη Λάρισα. Και οι δύο μηνύσεις έχουν συμπεριληφθεί στην κεντρική δικογραφία που χειρίζεται η Εισαγγελέας η οποία με την έναρξη του δικαστικού έτους στις 16 Σεπτεμβρίου θα μετακινηθεί στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Βόλου.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.