Του π. Δημητρίου Τσιγάρα
Εκπρόσωποι του Νεοελληνικού Διαφωτισμού στην περιοχή ήταν οι Δημ. Αλεξανδρίτης, ο Γ. Ζαχαριάδης, ο Λαζ. Πάσχος, Στεφ. Δούγκας (μαθηματικός, φιλόσοφος, πρώτος διδάσκαλος της φιλοσοφίας του Schelling), Κων/νος Κουσκουρούλης κ.α. Επίσης, οι Τυρναβίτες συνέδραμαν οικονομικά για την έκδοση επιστημονικών συγγραμμάτων, κυρίως μεταφράσεων Ευρωπαίων στοχαστών και επιστημόνων. Μεγάλη παράλειψη θα ήταν αν δεν αναφέραμε τα ονόματα των Τυρναβιτών αγωνιστών στα δύσκολα χρόνια του ξεσηκωμού όπως: Αναστασίου Γ., Πάγκαλος Κυρ. ο Τουρναβίτης Δημ. Το χρονικό διάστημα 17ο-18ο αιώνα επίσης έζησαν στον Τύρναβο και εργάστηκαν γιατροί, οι οποίοι μελέτησαν τα παραδοσιακά ιατρικά συγγράμματα (Μάρκος Πορφυρόπουλος, Διονύσης και Ματθαίος – ιερομόναχοι της Ολυμπιώτισσας).
ΔΑΝΙΗΛ ΔΑΝΙΗΛ
Γεννήθηκε στον Τύρναβο το 1914 (το επώνυμο του είναι Αλεξάνδρου, αλλά έγινε γνωστός με το μικρό του όνομα Δανιήλ) και καταγόταν από φτωχή, αγροτική οικογένεια. Σε ηλικία 17 ετών μπήκε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, στην Αθήνα, απ’όπου απεφοίτησε στα μέσα της δεκαετίας του ’30. Υπήρξε μαθητής του Βικάτου, ενώ διατήρησε καλλιτεχνική επαφή και με τον Παρθένη. Το 1940 κέρδισε υποτροφία από την ΑΣΚΤ που όμως η επιστράτευση δεν του επέτρεψε δεν του επέτρεψε να αξιοποιήσει. Το 1950 πήγε στην Γαλλία και στην Ιταλία για ανώτερες σπουδές και το 1955 εκλέχτηκε, ύστερα από διαγωνισμό, διευθυντής του παραρτήματος της ΑΣΚΤ του Πανόρμου της Τήνου, όπου και παρέμεινε ως το 1970. Το 1972 εκλέχτηκε καθηγητής του εργαστηρίου γυμνού της παραπάνω Σχολής, όπου παρέμεινε ως το 1977 διαδάσκοντας σχέδιο. Έργα του παρουσίασε σε 20 ατομικές και 120 ομαδικές εκθέσεις, τέσσερις από τις οποίες στην Ευρώπη και μια στην Αίγυπτο. Πίνακες του βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη και σε πολλές ιδιωτικές συλλογές. Επίσης στις δημοτικές της Αθήνας, της Ρόδου, του Τυρνάβου, της Καλαμάτας, των Ιωαννίνων, της Χαλκίδας, της Πάτρας και την πινακοθήκη της Εθνικής Ταρπέζης. Πέθανε στην Αθήνα το 1988.
ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΤΖΑΡΤΖΑΝΟΣ
Στον Τύρναβο γεννήθηκε το 1873 ο αείμνηστος εκπαιδευτικός Αχιλλέας Τζάρτζανος, που μετά τις πανεπιστημιακές σπουδές του στη Φιλοσοφική Σχολή, αναγορεύθηκε διδάκτωρ της φιλολογίας. Χρημάτισε Ελληνοδάσκαλος, Σχολάρχης, καθήγητης Γυμνασίου και Διδασκαλείου, Γενικός Επιθεωρητής Σχολείων, Εκπαιδευτικός Σύμβουλος, συγγραφέας διαφόρων επιστημονικών πραγματειών, γλωσσικών, λαογραφικών και διδακτικών βιβλίων. Στο τεράστιο επιστημονικό, ερευνητικό και εκπαιδευτικό του έργο, το φιλολογικό, το γλωσσολογικό και διδακτικό, διαβάζεις τον πολιτισμό του Έθνους του. Καρδιά της ο Τύρναβος με τις σχολές του και τα ελληνομουσεία του από τα χρόνια της τουρκοκρατίας. Ο Τύρναβος με τους Αγραφιώτες και τους Πέζαρους και με τους άλλους μεγάλους δάσκαλους που ευτύχησε να έχει. Ο Τύρναβος αλλά και η Λάρισα με τους δικούς της δασκάλους και τον δικό της λαϊκό πλούτο και όχι μόνον. Ο Αχιλλέας Τζάρτζανος υπήρξε από τους κορυφαίους εκπαιδευτικούς της χώρας, όπως και βιβλία του.
ΤΥΡΝΑΒΙΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
Ένας ακόμη Δάσκαλος του Γένους είναι ο Αλέξανδρος Τυρναβίτης που γεννήθηκε το έτος 1711 στον Τύρναβο. Μορφώθηκε υπό Ιωαννιτών δασκάλων και δίδασκε στη σχολή που ίδρυσε στην πατρίδα του ο Μητροπολίτης Λαρίσης Παρθένιος. Αργότερα προσκλήθηκε στη σχολή του Βουκουρεστίου, όπου και δίδαξε μέχρι του θανάτου του (25 Νοεμβρίου 1761). Ο Τυρναβίτης έγραψε, σε αντίρρηση συγγραφής του θεολόγου Αλοϋσίου Ανδρούτζη από την Κύπρο, έργο από 150 φύλλα, που σώζεται ανέκδοτο στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας, με τον τίτλο «Του σοφωτάτου διδασκάλου κυρίου Αλεξάνδρου του εκ Τυρνάβου Λαρίσης, γυμνασιάρχου του εν Δακία ελληνομουσείου αντίρρησις, προς Αλοϋσιον Ανδρούτζην, Κύπριον λατινόφρονα, περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος».
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΕΖΑΡΟΣ
Στον Τύρναβο ο επιφανής του Γένους Δάσκαλος Ιωάννης Δημητριάδης-Πέζαρος το 18ο αιώνα. Αρχικά εκπαιδεύτηκε στη σχολή που άκμαζε στην πατρίδα του, κατόπιν στα Γιάννινα και στη συνέχεια στο Άγιο Όρος, όπου και παρακολούθησε μαθήματα της νεότερης φιλοσοφίας και από εκεί πήγε και δίδαξε, έπειτα από σχετική πρόσκληση, στην Τσαριτσάνη και το 1776 στο Λιβάδι. Μετά δίδαξε στην περιώνυμη σχολή του Τυρνάβου κατά τα έτη το 1782 μέχρι 1806. Στον Τύρναβο ο Πέζαρος χειροτονήθηκε ιερέας το 1790 και τιμήθηκε με το εκκλησιαστικό οφφίκιο του οικονόμου. Μαθητές του υπήρξαν διαπρεπείς λόγιοι, μεταξύ των οποίων και ο Κωνσταντίνος Κούμας. Στον Τύρναβο διατηρούσε κοινόβιο για ξένους και φτωχούς μαθητές. Με λιτότητα και οικονομία, χωρίς να λείπουν τα αναγκαία, συζούσαν πάντα δέκα μέχρι δεκαπέντε ξένοι μαθητές. Από το πρωί μέχρι το βράδυ δίδασκε σ’όλες τις τάξεις, που πολλές φορές ανέρχονταν σε επτά. Εξαίρετος ήταν ο χαρακτήρας του, καθώς και ο τρόπος διδασκαλίας του. Η προσωπικότητα του σχολάρχη του Τυρνάβου εκθειάζεται και από πολλούς αξιόλογους λογίους σε επιστολές τους, στις οποίες επισημαίνεται το μέγεθος της ακτινοβολίας του μεγάλου τυρναβίτη δασκάλου.
ΕΥΘΥΜΙΑ ΓΟΥΝΙΤΣΙΩΤΗ
Γεννήθηκε στον Τύρναβο το 1874. Ήταν κόρη του Δημητρίου Λουλέ. Παντρεύτηκε τον Αστέριο Γουνιτσιώτη με τον οποίο απέκτησε έναν γιο, τον Ιωάννη. Ο Ιωάννης στο επάγγελμα ήταν Ταξίαρχος – Ιατρός (1905-1965), και μία κόρη την Ελένη. Με δαπάνες της ανεγέρθηκαν τα κτίρια τρίτο και πέμπτο δημοτικό σχολείο καθώς και οι νάρθηκες των εκκλησιών Αγίου Δημητρίου και Αγίου Ιωάννου. Επίσης ενίσχυσε, με μεγάλα χρηματικά ποσά, φτωχές οικογένειες του Τυρνάβου. Πέθανε το 1979 σε ηλικία 105 ετών. Για τα δύσκολα χρόνια στην πόλη του Τυρνάβου, υπήρξε μία σημαντική προσωπικότητα, και άνθρωπος της ελεημοσύνης. Ο τάφος της βρίσκεται στο νεκροταφείο της πόλης και σήμερα υπάρχει οδός με το όνομα της. Επίσης μία οδός στην πόλη του Τυρνάβου πήρε το ονομα της «Οδός Ευθυμίας Γουνιτσιώτη».
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.