Της Κατερίνας Στάθαινας (εκπαιδευτικός Γαλλικής Γλώσσας. M.A στις Ευρωπαϊκές Πολιτικές)
Στη σύγχρονη καθημερινότητα, το scrolling έχει μετατραπεί σε μια ασυναίσθητη συνήθεια. Περνάμε ώρες ολόκληρες χαμένοι σε οθόνες, σε ατελείωτες ροές εικόνων, βίντεο και πληροφοριών. Κάθε swipe και μια νέα «τέλεια» στιγμή, ένα ακόμα φίλτρο, ένα ακόμα μοντέλο ζωής που παρουσιάζεται ως ιδανικό. Αυτή η συνεχής ροή ψηφιακής τελειότητας έχει αρχίσει να διαμορφώνει τον τρόπο που βλέπουμε τον εαυτό μας, τους άλλους και τον κόσμο γύρω μας. Το αποτέλεσμα; Ένας διαρκής εσωτερικός αγώνας για τελειότητα, που μας κουράζει, μας αποξενώνει και μας γεμίζει άγχος.
Η εξουθενωτική ανάγκη για συνεχή σύγκριση
Καθώς παρατηρούμε την «καλύτερη εκδοχή» των άλλων — είτε πρόκειται για την εμφάνισή τους, τη δουλειά τους, τις σχέσεις τους ή το lifestyle τους — αρχίζουμε να συγκρίνουμε συνεχώς τη δική μας ζωή. Συχνά χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε, αυτή η σύγκριση ενισχύει την αίσθηση ότι υστερούμε. Ότι δεν είμαστε αρκετοί. Ότι κάτι μας λείπει. Το scrolling δεν είναι απλώς ένα μέσο ψυχαγωγίας πλέον· έχει εξελιχθεί σε μια πηγή εσωτερικής πίεσης. Εγείρει την ανάγκη να «ανεβάσουμε επίπεδο», να είμαστε πιο όμορφοι, πιο πετυχημένοι, πιο ενδιαφέροντες, πιο… τέλειοι.
Η τελειομανία ως σύγχρονη ψύχωση
Όλο και περισσότεροι άνθρωποι αρχίζουν να υιοθετούν τελειομανικά πρότυπα σκέψης και συμπεριφοράς. Θέλουμε όλα να είναι προσεγμένα, ελεγχόμενα, σωστά. Η αυθόρμητη, φυσική ροή της ζωής μοιάζει ατελής ή ανεπαρκής μπροστά στις φιλτραρισμένες εικόνες που βλέπουμε καθημερινά. Έτσι, αναπτύσσονται ψυχαναγκαστικές συνήθειες: συνεχές checking, υπερανάλυση, φόβος αποτυχίας, άρνηση να αποδεχτούμε το «αρκετά καλό». Η καθημερινότητα γίνεται μια μάχη με τον εαυτό μας — όχι για να προοδεύσουμε, αλλά για να μην υστερούμε. Αυτή η εσωτερική πίεση καταλήγει να στραγγίζει την ενέργειά μας και να διαβρώνει την ψυχική μας ηρεμία.
Όταν οι προσδοκίες καταπνίγουν τις σχέσεις
Οι ψυχαναγκαστικές τάσεις που προκύπτουν από την ανάγκη για έλεγχο και τελειότητα δεν περιορίζονται στον εαυτό μας. Μεταφέρονται και στους άλλους. Στις φιλίες, στις σχέσεις, ακόμη και στις επαγγελματικές συνεργασίες. Γινόμαστε πιο απαιτητικοί, πιο επικριτικοί, πιο δύσκολοι στο να συμβιβαστούμε. Η παραμικρή απόκλιση από το “ιδανικό” μπορεί να μας απογοητεύσει ή να μας εκνευρίσει. Οι κοινωνικές σχέσεις, που βασίζονται στην αποδοχή και την ειλικρίνεια, αρχίζουν να φθείρονται. Κι όλα αυτά όχι επειδή οι άνθρωποι γύρω μας άλλαξαν, αλλά επειδή η δική μας αντίληψη για το τι είναι “φυσιολογικό” και “αρκετό” έχει αλλοιωθεί.
Επιστροφή στην πραγματικότητα: η ανάγκη για αποσυμπίεση
Μέσα σε αυτό το ψηφιακό χάος, το να επιστρέψουμε σε μια πιο ρεαλιστική εικόνα της ζωής γίνεται απαραίτητο. Η αποσύνδεση από τα social media για μερικές ώρες την ημέρα, η έκθεση σε αυθεντικό περιεχόμενο χωρίς φίλτρα και υπερβολές, η επαφή με τον εαυτό μας χωρίς διαμεσολάβηση οθόνης — όλα αυτά μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά. Δεν είναι ανάγκη να απορρίψουμε την τεχνολογία. Είναι όμως κρίσιμο να την επανατοποθετήσουμε στη σωστή της διάσταση. Να μην την αφήνουμε να καθορίζει την αξία μας, τις σχέσεις μας και την ευτυχία μας.
Αποδοχή, επαφή, αυθεντικότητα
Ίσως η μεγαλύτερη πράξη επανάστασης σήμερα είναι να αποδεχτούμε το «ατελές» ως φυσιολογικό. Να χτίσουμε σχέσεις πάνω στην αλήθεια, όχι πάνω σε προσδοκίες που μας επιβάλλονται απ’ έξω. Να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να ξεκουραστεί από τον συνεχή έλεγχο, από την ανάγκη για επιβεβαίωση, από την ψευδαίσθηση της τελειότητας. Γιατί τελικά, αυτό που χρειαζόμαστε περισσότερο δεν είναι να φαινόμαστε τέλειοι. Είναι να νιώθουμε αληθινοί.
Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.