Γράφει ο Ευάγγελος Μπαλντούνης
Καθηγητής φιλόλογος – συγγραφέας – ιστορικός ερευνητής
Ο Πίνδαρος υπήρξε ο 2ος μεγάλος ποιητής που μας χάρισε η Βοιωτία, μετά τον Ησίοδο. Έζησε τέλη 6ου και στον 5ο αι πΧ. (522 – 438 πΧ, 84 έτη). Γεννήθηκε σε συνοικισμό της Θήβας.
Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑ: Από τα μικρά του χρόνια σπούδασε μουσική κοντά στον πατέρα του, που ήταν φημισμένος μουσικός αυλού. Ο θείος του τον εκπαίδευσε στην ποιητική σύνθεση και την εγχώρια μουσική. Ολοκλήρωσε την κατάρτισή του στην Αθήνα, κοντά στους μουσικούς Αγαθοκλή και Απολλόδωρο. Διδάχθηκε την τεχνική της χορικής σύνθεσης, στην οποία και ξεχώρισε, εφόσον οι Αθηναίοι καλλιεργούσαν τον διθύραμβο και την τεχνική της τραγωδίας.
ΠΕΡΙΖΗΤΗΤΟΣ ΜΟΥΣΟΥΡΓΟΣ: Έκανε την εμφάνισή του σαν ποιητής, 21 ετών. Η φήμη που απέκτησε ήταν μεγάλη. Σ’ αυτό συντέλεσαν οι Πανελλήνιοι Αγώνες που συνήθιζε να παρευρίσκεται. Έτσι συνήψε σχέσεις με τους ευγενείς οίκους όλων των πόλεων. Τιμήθηκε απ’ όλες σχεδόν τις ελληνικές πόλεις και είχε προσκληθεί από βασιλείς και τυράννους στις αυλές τους. Αυτοί τού ζητούν χορικές συνθέσεις για γεγονότα της ζωή τους και της πολιτείας, προσφέροντας υψηλές αμοιβές. Επισκέφθηκε τη Σικελία, φιλοξενήθηκε στην αυλή του Ιέρωνος και έψαλε τη μεγαλοπρεπή έκρηξη της Αίτνας το 472 πΧ. Είχε στενές σχέσεις με τα Ιερατεία. Υπήρξε η φωνή του Μαντείου των Δελφών για πάνω από 40 χρόνια (του είχε αναθέσει να εκφωνεί ύμνους προς τους θεούς).
ΩΦΕΛΙΜΕΣ ΕΠΙΣΗΜAΝΣΕΙΣ ΤΟΥ: Υπήρξε ηθικολόγος και θρησκευόμενος: 1) Ό,τι γίνεται άνευ θεού, καλύτερα να μένει στη σιωπή. 2) Ο θεός παρακολουθεί και τον δίκαιο και τον κακό, και κανένας ασεβής ποτέ δεν ξέφυγε την προσοχή του. Μας συνιστά: α) Ανακάλυψε τι δυνατότητες έχεις και χρησιμοποίησέ τες. β) Καλύτερα να σε φθονούν, παρά να σε λυπούνται. γ) Όταν η καρδιά χαίρεται, το πρόσωπο είναι θαλερό (ανθηρό, ακμαίο). Αξίες του: η ειλικρίνεια, η αποστροφή από την κολακεία, το κάλλος. «Ακόνιζε πάντα τη γλώσσα σου στο ακόνι της αλήθειας». Αρετές του: η ευσέβεια και η σωφροσύνη. 1) «Η αρετή που επαινείται, μεγαλώνει σαν δέντρο». 2) «Οι αιτίες του πολέμου είναι το χρυσάφι». 3) «Το ταλέντο του σοφού: να είναι παιδί με τα παιδιά – άνδρας με τους άνδρες – γέρος με τους γέρους». 4) «Εφήμεροι είμαστε. Τι είναι τάχα ο άνθρωπος και τι δεν είναι; Όνειρο σκιάς».
ΠΟΙΗΣΗ ΓΙΑ ΘΕΟΥΣ και ΗΡΩΕΣ: Η ποίησή του χαρακτηρίζεται από εκθαμβωτικές μεταφορές, μεγαλειώδεις εικόνες και εκφραστικότατες περιφράσεις. Υπάρχει μεγαλοπρέπεια σκέψης, μέτρο και αρμονία. Έγραψε: Ύμνους προς τιμή των θεών. Παιάνες προς εξύμνηση του Απόλλωνος. Διθυράμβους προς τιμήν του Διονύσου. Εγκώμια με δοξαστικό περιεχόμενο. Θρήνους και επιτάφια άσματα.
ΤΑ «ΕΠΙΝΙΚΙΑ» ΤΟΥ ΠΙΝΔΑΡΟΥ: Τα «Επινίκια» ήταν ύμνοι που εξυμνούσαν νικητές αγώνων. Απαγγέλλονταν από χορό είτε στον τόπο που νίκησε, είτε στην πατρίδα του όταν γύριζε και εορταζόταν η επιτυχία του. Οι επινίκιες ωδές του Πινδάρου διακρίνονται σε 14 Ολυμπιόνικους – 12 Πυθιόνικους – 11 Νεμεόνικους – 8 Ισθμιόνικους. Συντελούσαν στο να μείνει το όνομα τού νικητή γνωστό στους αιώνες και να αποκτήσει μια θέση στον ανώτερο και άφθαρτο κόσμο των ημιθέων.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΟΥ : «Οποιος βάζει στο νου του να ξεπεράσει τον Πίνδαρο, στηρίζεται σε κεροκόλλητα φτερά, φτιαγμένα από τον Δαίδαλο». Έτσι διατυπώνει επιγραμματικά ο Οράτιος τον θαυμασμό που έτρεφε ο αρχαίος κόσμος για το έργο του. Κανένας άλλος λυρικός ποιητής δεν θεωρείται τόσο μεγάλος όσο ο Πίνδαρος. Όταν μετά από 100 χρόνια ο Μ. Αλέξανδρος κατέλαβε και αφάνισε τη Θήβα, το σπίτι του Πίνδαρου δεν το κατέστρεψε ως ένδειξη σεβασμού και τιμής.
~ Με τα ποιήματά του εξέφρασε υψηλές ιδέες γεμάτες αρμονία, ποιότητα, ηθικό και θρησκευτικό βάθος. Πέθανε 80 ετών στο θέατρο του Άργους, τη στιγμή που εκφωνούσε ένα από τα ποιήματά του, ή ενώ παρακολουθούσε αγώνες. Η ταξική αριστοκρατική του συνείδηση φαίνεται σε μια απλή πρόταση: «Ενα κράτος είναι ισχυρότερο όταν κυβερνάται από τις συμβουλές των ηλικιωμένων και το μαχητικό πνεύμα των νέων». Ενδεικτικοί στίχοι από το ποιητικό του έργο:
ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑΓΟΡΑ ΑΠΟ ΤΗ ΡΟΔΟ (95 στίχοι).
Ωσάν αυτόν που κύπελλο στο πλούσιο παίρνει χέρι, / όπου κοχλάζει η δρόσος τής αμπέλου, / και το χαρίζει στον νιο γαμπρό / για το καλό τού νέου σπιτιού…. / έτσι και εγώ με το νέκταρ το καθάριο, το δώρο των μουσών, / δέομαι στους θεούς καλόγνωμοι να είναι στους νικητές…. / Τώρα κι εγώ κατέβηκα με φόρμιγγα και αυλούς / και με τον Διαγόρα αντάμα, τη θαλασσινή της Αφροδίτης κόρη υμνώντας, / τη Ρόδο, του Ήλιου τη νύφη / τον άξιο και πελώριο μαχητή που εστέφθη κοντά στον Αλφειό και πλάι στην Κασταλία, / τον πυγμάχο να τραγουδήσω…..
ΙΣΘΜΙΟΝΙΚΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΛΕΑΝΔΡΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΝΑ (70 στίχοι).
Στον Κλέανδρο και στη νιότη του / ας πάμε, ω νέοι, τ’ άξια των μόχθων λύτρα / και μπρος στα λαμπρά του πατέρα του / τού Τελεσάρχου τα πρόθυρα το γιορτινό το τραγούδι ας του υψώσουμε, / πλερωμή για τη νίκη του στα Ίσθμια / και για τα άθλα που στα Νέμεα κέρδισε….
ΝΕΜΕΟΝΙΚΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΕΑΊΟ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΓΟΣ (90 στίχοι).
Του Δαναού και των 50 λαμπροθρόνων του θυγατέρων την πόλη υμνείτε, Χάριτες, το Άργος…. / Δε θα ‘χε τελειωμό να λες για τον Περσέα με τη Γοργόνα Μέδουσα…. / Κοντή είναι η ανάσα μου όλες να ιστορώ / τις δόξες, πόλαχαν στην άγια του Άργους γη….
ΠΥΘΙΟΝΙΚΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΕΡΩΝΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΥΡΑΚΟΥΣΕΣ (115 στίχοι).
….. με πλοίο θα ερχόμουνα, το Ιόνιο πέλαγος σκίζοντας, / στον βασιλιά που κυβερνάει τη Συρακούσα. / Για τους πολίτες είναι πράος, δίχως φθόνο για τους αγαθούς / και για τους ξένους θαυμαστός πατέρας… / Απ’ την ευδαιμονία και συ ένα μερίδιο έχεις. / Σε σένα, τον ηγέτη του λαού, τον τύραννο, / σε σένα, πάνω απ’ όλους τους θνητούς, / έχει το βλέμμα του καλόγνωμα στραμμένο το μέγα πεπρωμένο….
ΣΕ ΩΔΗ ΤΟΥ ΑΝΑΦΕΡΕΙ: «Δείξτε ευγνωμοσύνη στους ευεργέτες σας, με αντάλλαγμα την εύνοιά σας. Ο άνθρωπος πρέπει πάντοτε να μετρά τις καταστάσεις και τις πράξεις του, ανάλογα με τη θέση του».
ΥΜΝΕΙ ΤΗΝ ΤΙΤΑΝΙΔΑ ΘΕΙΑ: Η Θεία, μία από τις έξι γυναίκες Τιτάνες, υπήρξε σύζυγος του Τιτάνα αδελφού της, του Υπερίωνος. Κάνανε τρία παιδιά: την Ηώ και τα δίδυμα Ήλιος και Σελήνη. Είναι η Τιτανίδα της όρασης και του λαμπρού φωτός, που εκπέμπει ο καθαρός, γαλάζιος ουρανός. Ο Πίνδαρος την υμνεί ως εξής: «Μάνα του Ήλιου, Θεία των πολλών ονομάτων, για χάρη σου οι άνθρωποι τιμούν το χρυσάφι σαν το δυνατότερο απ’ όλα τα αγαθά»…
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
