Σωτήρης Δημητρίου, «Αντιπαθητικές λέξεις», εκδ. «ΠΑΤΑΚΗ», 2024.
Οι «Αντιπαθητικές λέξεις» του Σωτήρη Δημητρίου είναι ένα σύντομο αφήγημα περίπου εβδομήντα σελίδων. Σε αυτό το βιβλίο ο συγγραφέας των «Οπωροφόρων της Αθήνας», του «Ν’ ακούω καλά τ’ όνομά σου» και του «Ντιάλιθ’ ιμ, Χριστάκη» επιχειρεί να ασκήσει κοινωνικοπολιτική κριτική στη σύγχρονη Ελλάδα και να θίξει με δηκτικό και σαρκαστικό τρόπο τις σχέσεις της με τα κράτη που καθορίζουν την πορεία της, διαμορφώνουν και αναδιαμορφώνουν την ιδιοσυστασία της και την επηρεάζουν εις βάθος.
Είναι τόσο επιδραστικές οι σχέσεις αυτές, που γεννούν ανάγκες οι οποίες επηρεάζουν βαθιά τη γλώσσα και σηματοδοτούν την «άνοδο» και την «πτώση» νέων όρων, λέξεων που δημιουργούνται μέσα από την ανάγκη να αποδοθούν σύγχρονα φαινόμενα και εννοιολογήσεις. Τέτοιες είναι οι λέξεις και φράσεις διάδραση, διακύβευμα, συμπερίληψη, ασύμμετρη απειλή, νοηματοδότηση, σοσιαλεθνικισμός, κωλοτούμπα, κοινωνικός αυτοματισμός, pos. Ο συγγραφέας θεωρεί πως αυτές οι λέξεις δεν έχουν καμιά θέση στον προφορικό και τον γραπτό λόγο, είναι αντιπαθητικές, χρειάζεται να ριφθούν στον κάλαθο των αχρήστων, καθώς είναι υποκριτικές και έτσι, διακωμωδώντας λέξεις και καταστάσεις, αποκαλύπτει τους τεχνηέντως θολούς σκοπούς της χρήσης τους.
Γλωσσική παραμόρφωση, κοινωνική αποδόμηση, πολιτικός σφετερισμός στηλιτεύονται εμμέσως με «όπλο» το χιούμορ και τη λεπτή ειρωνεία μέσα στο βιβλίο. Η ανάγνωσή του προκαλεί στην αναγνώστρια και τον αναγνώστη γέλιο και θλίψη σε έντονη εναλλαγή, αλλά οπωσδήποτε αναδεικνύει τη βαθιά και ουσιαστική αγάπη του Σωτήρη Δημητρίου για τη γλώσσα της οποίας είναι δεινός γνώστης. Είναι ενθουσιώδης θαυμαστής των λέξεων και της μελωδικότητάς τους. Έτσι, προκειμένου να αναδείξει τη διαχρονικότητα της καλαίσθητης φράσης, αντιπαραβάλλει τις «αντιπαθητικές λέξεις» με διαχρονικές εκφράσεις, όπως «εν παρόδω» και «συνελόντι ειπείν», «ροηδόν» και «κρουνηδόν» (τμήμα κι αυτό του σαρκαστικού φιλμ που διαπερνά το βιβλίο).
Η κριτική των λέξεων γίνεται το «όχημα» που μεταφέρει μέσα από τις σελίδες μιαν ευρύτερη κριτική στην πολιτική, την κοινωνία, την εκπαίδευση, την παιδεία εν γένει, την τέχνη, την τρίτη ηλικία, τον δημόσιο τομέα, αλλά και την ιδιώτευση, την αντιμετώπιση σύγχρονων επειγουσών συνθηκών. Ενδεικτικό της χιουμοριστικής και (αυτό)σαρκαστικής διάθεσης του Δημητρίου το απόσπασμα: «Την λέξη προοδευτικός δεν θα την βάλουμε στο καλάθι, και όχι για λόγους αυτολογοκρισίας. Αν και πολύ θα το θέλαμε, γιατί πολλές φορές την νιώθουμε εκβιαστική, σαν νεύτι στα ενδότερα των οπισθίων».
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
