Γράφει ο Θεοφάνης Γέμτος – Γεωπόνος, ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, μέλος της Ε.Δ.Υ.ΘΕ.
Και ξέσπασε το σκάνδαλο των βοσκοτόπων που δηλώνονταν από επιτήδειους αγρότες ή όποιους άλλους για να καρπούνται επιδοτήσεις που δεν δικαιούνταν. Αυτή τη φορά είχαμε επέμβαση της εισαγγελίας της Ε.Ε. κάτι που έκανε το πρόβλημα μεγαλύτερο καθώς προβλήθηκε ιδιαίτερα. Έκπληκτο το πολιτικό σύστημα της χώρας από τέτοια διαφθορά που δεν τη γνώριζαν ούτε την είχαν φανταστεί! Δεν είχαν ξανακούσει τίποτα για προβλήματα στη διανομή των επιδοτήσεων! Δεν είχαν ακούσει ποτέ ιστορίες για μη κανονικές καταβολές επιδοτήσεων! Εντυπωσιακή υποκρισία για ένα πρόβλημα που ξεκίνησε με την είσοδό μας στην τότε ΕΟΚ.
Για μας τους παλαιότερους η ιστορία ξεκινά πριν από την επίσημη είσοδό μας στην τότε ΕΟΚ και στη λογική που επικράτησε. Αντί να σκεφτούμε ότι μπήκαμε σε μια τεράστια αγορά και θα έπρεπε να δουλέψουμε σκληρά να παράγουμε ανταγωνιστικά προϊόντα και να τα πουλήσουμε στις αγορές αποκομίζοντας κέρδη και εισοδήματα εμείς σκεφτήκαμε τι μπορούσαμε να κερδίσουμε από τις επιδοτήσεις. Με αυτό τον τρόπο διατηρήσαμε μια χαμηλής παραγωγικότητας γεωργία (και οικονομία γενικότερα) που μας οδήγησε στη χρεωκοπία του 2010 και στις τελευταίες θέσεις του διαθέσιμου εισοδήματος πίσω ακόμα και από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που το 1990 που κατέρρευσαν τα σοσιαλιστικά καθεστώτα τους ήταν πολύ πίσω μας.
Μια μικρή πρόχειρη αναδρομή (ότι θυμάμαι μια και δεν είμαι ιστορικός) θα μας θυμίσει πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία. Από τη διανομή βιβλιαρίων στους αγρότες για να βάζουν τις εισπράξεις από τις επιδοτήσεις λίγο πριν από τις εκλογές του 1981 από τους αείμνηστους Θανασάκη Κανελλόπουλο και το Γεώργιο Ράλλη. Ακολούθησαν τα Μεσογειακά προγράμματα που διατέθηκαν για πεζοδρόμια και κέντρα υγείας με κηπουρούς. Με τις επιδοτήσεις άρχισε το μεγάλο πάρτι. Διπλοζυγίσματα στο βαμβάκι, μεταφορά προβάτων από μαντρί σε μαντρί για τους ελέγχους επιδοτήσεων στα πρόβατα, προγράμματα αναδασώσεων που τους ανακάλυψαν και σταμάτησαν λίγο γρήγορα, υπερπαραγωγή ελαιόλαδου στη Κρήτη που όταν πήγαν να την εφαρμόσουν σε εκτάσεις με ελιές έφτασαν στη Λιβύη, άγονα μη καλλιεργούμενα χωράφια που δηλώνονταν για σκληρό σιτάρι.
Όλα σε συνεργασία αγροτών και αρμοδίων οργάνων που έκαναν τα στραβά μάτια ή ακόμα κα τα προωθούσαν με τη λογική να μη χάσουμε τις επιδοτήσεις. Θυμάμαι να προτρέπονται οι αγρότες να βάλλουν βαμβάκι μετά από κριθάρι για να μη χάσουμε τις επιδοτήσεις. Και να μη ξεχνάμε τα 500 εκ. που δόθηκαν κάτω από το τραπέζι στους βαμβακοπαραγωγούς (έργο Χατζηγάκη) που στο τέλος πληρώσαμε όλοι καθώς η ΕΕ δεν ενέκρινε τις πληρωμές.
Για να πάμε και πιο πρόσφατα με τα προγράμματα νιτρορύπανσης που επιδοτούσαν αγρότες να μειώσουν τα αζωτούχα λιπάσματα χωρίς κανένα έλεγχο. Αν γίνουν αναλύσεις των υπογείων υδάτων της περιοχής μας θα δούμε καθαρά τι αποτέλεσμα είχαν αυτά τα προγράμματα. Ας ελπίσουμε να μην το σκεφτεί ο Ευρωπαίος εισαγγελέας. Αλλά και τα προγράμματα βιολογικής γεωργίας έχουν παντού τρύπες που κάνουν κακό στους συνειδητούς βιοκαλλιεργητές. Αν πάμε στην τελευταία ΚΑΠ και τα οικολογικά σχήματα εκεί θα βρούμε πολλά περίεργα σχήματα. Χαρακτηριστικός στόχος τους η μείωση της παραγωγικότητας της Ελληνικής Γεωργίας.
Όταν όλος ο κόσμος συζητά για την εισαγωγή νέων τεχνολογιών στη Γεωργία κάπου υπάρχει ένα σχήμα που επιδοτεί με 3€/στρ. την εφαρμογή γεωργίας ακριβείας χωρίς καμία ιδιαίτερη προώθηση προϊόντων που παράγονται από Ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις. Για να μην αναφερθώ στο πρόγραμμα συμβούλων των αγροτών χωρίς στόχους προώθησης μιας αγροτικής πολιτικής και κριτήρια αξιολόγησης της εργασίας τους.
Ένα γενικό συμπέρασμα είναι ότι όλη η εφαρμογή του συστήματος επιδοτήσεων στη γεωργία της χώρα μας εφαρμόστηκε με μια λογική να πάρουμε ότι μπορούμε με κάθε μέσο. Κανείς από το πολιτικό σύστημα της χώρας δεν σκέφτηκε ότι με τον τρόπο αυτό εθίζονται οι αγρότες στις απάτες. Κανείς δεν σκέφτηκε ότι οι τίμιοι και αξιοπρεπείς αγρότες που αρνούνται να μετάσχουν στις απάτες βρίσκονται αδικημένοι. Το πολιτικό σύστημα της χώρας ενδιαφέρεται μόνο για τις ψήφους και όχι για την πρόοδο της χώρας.
Θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι οι επιδοτήσεις είναι ένα χρήσιμο βοήθημα για τους αγρότες που συμπληρώνει το εισόδημά τους και τους αμείβει για τις υπηρεσίες που προσφέρουν στο οικοσύστημα και στην επισιτιστική ασφάλεια της χώρας και του πλανήτη.
Οι επιδοτήσεις δεν είναι αυτοσκοπός. Θα έπρεπε πάντα να δίνονται με προγράμματα που ενισχύουν τη παραγωγικότητα της γεωργίας και οδηγούν σε στόχους που τίθενται για την οικονομία της χώρας. Είναι χαρακτηριστική της λογικής μας μια συζήτηση που έγινε πριν λίγες εβδομάδες σε τηλεοπτική εκπομπή.
Ο ένας εκ των προσκεκλημένων υποστήριξε ότι το βαμβάκι δεν βγαίνει για αυτό πρέπει να δώσουμε και άλλες επιδοτήσεις! Αυτή είναι μια συζήτηση που ξεκίνησε από τη μελέτη της HVA που πρότεινε την αντικατάσταση του βαμβακιού με άλλες καλλιέργειες. Είναι πραγματικά γεγονός ότι με τιμές βαμβακιού κοντά στα 0,40 €/κιλό η καλλιέργεια δεν βγαίνει οικονομικά τουλάχιστον στις περιοχές της Ανατολικής Θεσσαλίας που ποτίζουν από γεωτρήσεις μεγάλου βάθους με το σημερινό κόστος ενέργειας.
Εάν μπορεί να ξαναγίνει η βιομηχανία -βιοτεχνία κλωστοϋφαντουργίας στη χώρα όπως προτείνει ο κ. Περιφερειάρχης που θα έδινε προστιθέμενη αξία στο βαμβάκι και θα άξιζε να το ενισχύσουμε είναι κάτι αμφίβολο. Αλλά μέχρι τότε έχουμε δύο δυνατότητες. Είτε να βρούμε τρόπους μείωσης του κόστους παραγωγής είτε να αλλάξουμε καλλιέργειες οι οποίες να δίνουν πραγματικό εισόδημα στους αγρότες. Καμία συζήτηση για τις δυνατές λύσεις. Μόνο να αυξήσουμε τις επιδοτήσεις για να συντηρήσουμε την υπάρχουσα κατάσταση. Το τελευταίο εφεύρημα η επιδότηση μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου με προβλεπόμενες πολύ «αντικειμενικές» πιστοποιήσεις.
Αλλά και η γενικότερη αντίληψη που έχει επιβληθεί στους αγρότες να μην ασχολούνται με το πώς θα αυξήσουν τη παραγωγή και μέσω αυτής το εισόδημα τους αλλά να ψάχνουν συνεχώς επιδοτήσεις και αποζημιώσεις είναι λανθασμένη. Η λογική αυτή δεν ενισχύει τους πραγματικούς αγρότες που παράγουν αλλά αυτούς που βολεύονται χωρίς να ασχολούνται ιδιαίτερα με τη παραγωγή. Η λογική αυτή είναι ένας από τους παράγοντες που οδηγεί σε μια γεωργία (αλλά και γενικότερα οικονομία) χαμηλής παραγωγικότητας και αντίστοιχα εισοδημάτων.
Μήπως είναι ευκαιρία το πρόβλημα του ΟΠΕΚΕΠΕ για να συζητήσουμε το θέμα διακομματικά και να σχεδιάσουμε μια υψηλής παραγωγικότητας γεωργία με τις επιδοτήσεις όχι αυτοσκοπό αλλά μέσο για κατεύθυνση των αγροτών προς παραγωγικότερα σχήματα; Και κυρίως απόλυτος έλεγχος ώστε οι επιδοτήσεις να αντιστοιχούν σε πραγματικές δράσεις που ωφελούν τη γεωργία και τη χώρα για να αποφεύγουμε τα πρόστιμα. Δεν είμαι αισιόδοξος αλλά πάντα υπάρχει έστω και μικρή ελπίδα.
Υ.Γ. Όταν τελείωσα το κείμενο ανακοινώθηκαν τα πρόστιμα της ΕΕ κάτι που κάνει επιτακτικότερη την αλλαγή νοοτροπίας.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
