«Πιστεύω ακράδαντα ότι η Λάρισα έχει τις δυνατότητες να εξελίξει το θεσμό αυτόν και να τον ανεβάσει επίπεδο. Προτάσεις υπάρχουν πολλές και οι υπεύθυνοι διοργανωτές του δήμου το ξέρουν»
Γράφει ο Γιώργος Σούλτης
Σε όλη την ενήλικη ζωή μου αναρωτιέμαι τι είναι αυτό που με γοήτευε στα κόμικς, από μικρό παιδί. Θυμάμαι μέχρι τώρα πως αισθάνθηκα όταν ήμουν στην πρώτη δημοτικού και η μητέρα μου έφερε ένα παραμύθι σε κόμικς. Ήταν «ο λύκος και τα επτά κατσικάκια» στις εκδόσεις των μικρών κλασσικών εικονογραφημένων. Ακόμα θυμάμαι το συναίσθημα που ένοιωθα κάθε φορά που ξεφύλλιζα το πρώτο μου αυτό κόμικ. Με αυτό τον τρόπο από το δημοτικό ακόμα γνώρισα, μέσα από τα Κλασσικά εικονογραφημένα τα μεγάλα κλασσικά μυθιστορήματα.
Μετά ήρθε το Μίκυ Μάους μέσα από το περιοδικό «Γέλιο και χαρά» του Πεχλιβανίδη. Θυμάμαι σαν τώρα, όταν το 1969 ενώ καθόμασταν οικογενειακά στα ζαχαροπλαστεία της κεντρικής πλατείας, ανακάλυψα στο περίπτερο το πρώτο τεύχος του Μίκυ Μάους του Τερζόπουλου, το οποίο μου αγόρασαν οι γονείς μου για 2 δραχμές! Από τότε έχω συνδέσει κάποιες από τις πιο όμορφες παιδικές μου αναμνήσεις με τα κόμικς, όταν με το ταπεινό χαρτζιλίκι μου αγόραζα το νέο τεύχος και το διάβαζα συνέχεια για όλη τη βδομάδα! Θυμάμαι πως φύλαγα τα τεύχη σαν εικονίσματα και τα διάβαζα ατσαλάκωτα. Από τότε μέχρι και σήμερα με συνοδεύουν αυτά τα συναισθήματα και η «χαρά» που νοιώθω όταν ξεφυλλίζω ένα κόμικς. Αν και πέρασα στην ενηλικίωση, αν και ντρεπόμουν τον περιπτερά όταν τα αγόραζα και (το σπουδαιότερο) αν και η αριστερή μου ιδεολογία θεωρούσε τα κόμικς «προϊόντα προπαγάνδας της αντίδρασης», η αγάπη μου γι΄ αυτά παρέμεινε αναλλοίωτη μέχρι και σήμερα. Όχι! δεν έχω το πάθος του συλλέκτη, απλά τα κόμικς ασκούν πάνω μου μια ιδιαίτερη γοητεία, την οποία ποτέ δεν μπόρεσα να εξηγήσω μέχρι σήμερα.
Τα κόμικς είναι προϊόν της βιομηχανικής μας εποχής και ξεκίνησαν σαν «εύκολα» και εύπεπτα «αναγνώσματα» για τις εργατικές μάζες. Στην αρχή εμφανίστηκαν σαν «στριπ» μέσα από τις σελίδες των εφημερίδων και στη συνέχεια σαν εκδόσεις φθηνών λαϊκών περιοδικών. Η εμπορική επιτυχία τον κόμικς ήταν τεράστια και σύντομα δημιουργήθηκε μια μεγάλη βιομηχανία κόμικς τόσο στην Αμερική όσο και στην Ευρώπη. Στην «ενηλικίωση» των κόμικς συνέβαλε και η ευρεία χρήση τους σαν ένα σημαντικό επικοινωνιακό μέσο, κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του Μάη του 68 και γενικά στις φοιτητικές εξεγέρσεις της εποχής εκείνης. Σήμερα τα κόμικς έχουν αναγνωριστεί σαν «η 9 τέχνη», μετά τον κινηματογράφο και την φωτογραφία. Πίσω από τα κόμικς έχει αναπτυχθεί μια τεράστια βιομηχανία η οποία δεν αφορά μόνο τις εκδόσεις, αλλά και τον κινηματογράφο και την βιομηχανία video games, αλλά και ένα τεράστιο εμπορικό κύκλωμα που στηρίζεται στα κόμικς. Σε όλο τον κόσμο διοργανώνονται μεγάλα και διάσημα Φεστιβάλ, όπως είναι αυτό της γαλλικής πόλης Ανγκουλέμ. Σήμερα σε όλα τα πανεπιστήμια του κόσμου υπάρχουν έδρες μελέτης των κόμικς και σε όλες τις βιβλιοθήκες του κόσμου υπάρχουν τμήματα με κόμικς. Τα κόμικς χρησιμοποιούνται ήδη στις περισσότερες χώρες του κόσμου, σαν εκπαιδευτικό εργαλείο στα σχολεία. Παρόλα αυτά στην Ελλάδα οι περιπτεράδες ακόμα με κοιτούν περίεργα όταν αγοράζω «Μικυ Μάους» ή «Μπλέκ»!
Όλα αυτά τα χρόνια η ενασχόλησή μου με τα κόμικς ήταν μια άκρως προσωπική και μοναχική υπόθεση. Ποτέ δεν πίστεψα ότι υπάρχουν και άλλοι εκεί έξω, οι οποίοι είχαν την ίδια «τρέλα» με μένα. Σιγά – σιγά ανακάλυψα ότι στη Λάρισα είμαστε αρκετοί, αλλά ο καθένας απελπιστικά μόνος. Η πεποίθηση μου ότι στη Λάρισα υπάρχει μια σημαντική ομάδα ανθρώπων οι οποίοι έχουν το ίδιο πάθος με τα κόμικς, επιβεβαιώθηκε όταν στη Λάρισα την δεκαετία του 2000 άνοιξε ένα κατάστημα-βιβλιοπωλείο μόνο με κόμικς (ίσως ήταν η μόνη επαρχιακή πόλη στην Ελλάδα που φιλοξένησε τότε ένα τέτοιο ειδικό κατάστημα). Ήταν ένα «μαγαζάκι» στολίδι, εκεί στην Ανθίμου Γαζή απέναντι από το 4ο Γυμνάσιο με τον τίτλο «Εννέα», το οποίο για αρκετά χρόνια υπήρξε στέκι συνάντησης των Λαρισαίων «κομιξάκιδων». Το μαγαζάκι αυτό φτιαγμένο από ένα νέο παιδί με πάθος για τα κόμικς και με μεγάλο ταλέντο στο σχεδιασμό, υπήρξε φυτώριο νέων ταλέντων και έριξε το σπόρο για την δημιουργία ομάδων νέων παιδιών που ασχολήθηκαν με τα κόμικς με πολλούς τρόπους.
Η διαδικασία της σύνταξης του φακέλου για την ανάδειξη της «Λάρισας – πολιτιστική πρωτεύουσα του 2021», την οποία ξεκινήσαμε σαν δημοτική αρχή από το 2017, υπήρξε μια διαδικασία η οποία αν και δεν κατάφερε να πετύχει το στόχο της, η παρακαταθήκη που άφησε την πόλη ήταν τεράστια. Εκείνη η στιγμή υπήρξε μια σπουδαία συγκυρία για την Λάρισα, γιατί κατάφερε να συγκεντρώσει μια ομάδα εξαιρετικών συνεργατών με επικεφαλής τον αείμνηστο Γιώργο Βουλγαράκη, ο οποίος εφάρμοσε μια πραγματικά συμμετοχική και πολύ επιτυχημένη διαδικασία για την σύνταξη του φακέλου. Ο αείμνηστος Βουλγαράκης ζήτησε από φορείς και μεμονωμένους πολίτες της Λάρισας να στείλουν προτάσεις οι οποίες θα συμπεριληφθούν στις εκδηλώσεις της πολιτιστικής πρωτεύουσας. Τότε σαν ένας άγνωστος και απλός πολίτης (ενώ ήμουν αντιδήμαρχος) έστειλα την πρόταση μου για την διοργάνωση κάποιων εκδηλώσεων για τα κόμικς, αιτιολογώντας την πρόταση μου καθώς παρουσίασα την κρυφή δραστηριότητα της Λάρισας στα κόμικς. Ο Βουλγαράκης αμέσως με κάλεσε να μιλήσουμε και βρήκε ωραία την ιδέα να εντάξουμε εκδηλώσεις για τα κόμικς στις δραστηριότητες της πολιτιστικής πρωτεύουσας. Η συντακτική ομάδα του φακέλου αποφάσισε να διοργανώσουμε και κάποια εκδήλωση για τα κόμικς στα πλαίσια των εκδηλώσεων προώθησης του φακέλου. Πράγματι διοργανώθηκε στο χώρο του Θεάτρου ΟΥΗΛ μια μεγάλη διεθνής έκθεση κόμικς με παράλληλες εκδηλώσεις όπου συμμετείχαν γνωστοί δημιουργοί κόμικς από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η Λάρισα τελικά δεν κέρδισε τον τίτλο της πολιτιστικής πρωτεύουσας (τον πήρε η Ελευσίνα), όμως μέσα σε αυτά που έμειναν σαν παρακαταθήκη για την πόλη ήταν και το Φεστιβάλ κόμικς, το οποίο διοργανώνεται ήδη για 7 συνεχόμενες χρονιές στη Λάρισα και συνεχίζει με επιτυχία. Η ιστορία πραγματικά ξεκίνησε από τις εκδηλώσεις της πολιτιστικής πρωτεύουσας, οι οποίες έφεραν σε επαφή, σε συναντήσεις και συζητήσεις άτομα και παρέες νέων παιδιών, δημιουργούς, συλλέκτες και παθιασμένους με τα κόμικς Λαρισαίους. Η Λάρισα μπήκε όπως της άξιζε στη λίστα των ελληνικών πόλεων η οποία διοργανώνει φεστιβάλ κόμικς. Οι ελληνικές αυτές πόλεις μετά την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη είναι το Ηράκλειο, τα Χανιά και η Πάτρα. Όλα αυτά τα ελληνικά φεστιβάλ διοργανώνονται από συλλόγους φίλων κόμικς, από ιδιωτικές εταιρίες (κυρίως μη κερδοσκοπικές), με την υποστήριξη δήμων, περιφερειών και μερικές φορές με ενίσχυση από φορείς της πολιτείας (σπάνιο). Μετά το 2000 υπάρχει μια άνθηση του ελληνικού κόμικ, με σημαντική και πλούσια παραγωγή από νέους κυρίως δημιουργούς και σίγουρα αυτές οι διοργανώσεις έχουν παίξει σημαντικό ρόλο. Σημαντικό ρόλο στην άνοδο αυτή της ελληνικής παραγωγής κόμικς έχει παίξει και μια νέα γενιά «φωτισμένων» εκδοτών οι οποίοι πρώτιστα δουλεύουν από μεράκι και δευτερευόντως για το κέρδος.
Το φεστιβάλ της Λάρισας διοργανώνεται από το Δήμο Λαρισαίων με την συνεργασία μιας οργανωμένης ομάδα φίλων κόμικς της Λάρισας που παρουσιάζεται με τον τίτλο «Ιππόκαμπος». Το όνομα που έδωσαν από την πρώτη χρονιά στο φεστιβάλ της Λάρισας είναι «LAcomics», κάνοντας ένα έξυπνο λογοπαίγνιο από το όνομα της πόλης (LArissa όπως Los Angeles). Το φεστιβάλ έχει διεξαχθεί με επιτυχία επτά συνεχόμενες χρονιές και εφέτος πάει για την όγδοη. Η νέα δημοτική αρχή συνεχίζει την διοργάνωση και αυτό είναι πάρα πολύ ενθαρρυντικό και αισιόδοξο.
Το φεστιβάλ της Λάρισας έχει κατά τη γνώμη μου σημαντική επιτυχία, και αυτό φαίνεται από τα παρακάτω: 1) Πρώτα απ όλα έχει καταφέρει να καθιερωθεί και να αναγνωριστεί σε έναν πανελλήνιο αρκετά δύσκολο και απαιτητικό χώρο. 2) Οι συμμετοχές εκδοτών, δημιουργών και γενικά ομάδων κόμικς από όλη την Ελλάδα είναι σημαντικές και αξιόλογες. 3) Έχουν περάσει από το Φεστιβάλ και τη Λάρισα αυτά τα επτά χρόνια αξιόλογοι δημιουργοί από όλο τον κόσμο. Μάλιστα αρκετοί από αυτούς καταφέρνουν να κάνουν αισθητή την παρουσία τους στην Λάρισα μέσα από συνεντεύξεις και δημόσιες εικαστικές παρεμβάσεις. 4) Οι εκδηλώσεις του φεστιβάλ είναι πολύμορφες και ποικίλες. Περιλαμβάνουν, από εκθέσεις, ομιλίες, συζητήσεις, μαθήματα, σεμινάρια, διαγωνισμούς, συναυλίες, εμπορικά μπαζάρ, συνομιλία με δημιουργούς, δημιουργία γκράφιτι και ότι άλλο συναντάει κάποιος σε κάποιο φεστιβάλ κόμικς. 5) Το φεστιβάλ γίνεται στον υπέροχο χώρο του Μύλου, σε ένα ιδανικό χώρο για μια τέτοιου είδους εκδήλωση. 6) Η επιτυχία φαίνεται και από το γεγονός ότι το φεστιβάλ συγκεντρώνει πάρα πολλούς Λαρισαίους κυρίως παιδιά και εφήβους. 7) Οι διοργανωτές κάθε χρονιά δίνουν στο φεστιβάλ ένα θέμα το οποίο πάντα έχει σχέση με την Θεσσαλία και την φυσιογνωμία της (κάμπος, Λάρισα, αγρότες, Πηνειός κλπ). Το LAcomics πιστεύω ότι είναι πια θεσμός και κατά τη γνώμη μου ο δήμος πρέπει να κλειδώσει τη διεξαγωγή του σε συγκεκριμένη ημερομηνία του χρόνου, να μιλήσει καθαρά για έναν νεο θεσμό και να το προωθήσει επικοινωνιακά στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό.
Πιστεύω ακράδαντα ότι η Λάρισα έχει τις δυνατότητες να εξελίξει το θεσμό αυτόν και να τον ανεβάσει επίπεδο. Προτάσεις υπάρχουν πολλές και οι υπεύθυνοι διοργανωτές του δήμου το ξέρουν. Θα παραθέσω μερικές από τις προτάσεις που έχουμε συζητήσει πολλές φορές με τους διοργανωτές και γενικά τους φίλους των κόμικς: 1) Την προσπάθεια το φεστιβάλ να αποκτήσει σταδιακά διεθνή χαρακτήρα. Αυτό μπορεί να γίνει με την πρόσκληση όλο και περισσοτέρων δημιουργών από όλο τον κόσμο (ας πληρώσουμε την διαμονή τους, είναι πολύ σημαντικό). 2) Προκήρυξη διαγωνισμών για την δημιουργία κόμικς. Αυτό μπορεί να γίνει σε πολλά επίπεδα και με θεματικές που θα προτείνει η πόλη. Οι διαγωνισμοί μπορεί να προκηρύσσονται με πολλές αφορμές και να έχουν ποικίλα θέματα π.χ. για την ιστορία της πόλης, για το παζάρι, για τους αγρότες, για το ποτάμι, για το Αρχαίο Θέατρο και πολλά άλλα θέματα. Μπορεί να είναι διαγωνισμός δημιουργών ή μαθητών και νέων δημιουργών. Μπορεί να είναι τοπικός, πανελλήνιος ή διεθνής. 3) Το Φεστιβάλ μπορεί να δημιουργήσει εκδηλώσεις σε όλη τη Θεσσαλία. Εκδηλώσεις οι οποίες θα οδηγούν στο κεντρικό Φεστιβάλ της Λάρισας. 4) Μπορούν να γίνουν εικαστικές παρεμβάσεις σε δημόσιους χώρους της πόλης π.χ εικόνες σε τοίχους πολυκατοικιών. 5)Μπορούν κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου να διοργανώνονται εκδηλώσεις π.χ με τα σχολεία, με τους παιδικούς σταθμούς, με το πανεπιστήμιο και πολλά άλλα 6) Ήδη γίνονται συζητήσεις για την δημιουργία ενός Μουσείου Κόμικς στη Λάρισα έτσι ώστε να διασωθεί το πολύτιμο υλικό το οποίο έχουν αρκετοί συλλέκτες στη Λάρισα και το οποίο δυστυχώς χάνεται όταν και αυτοί χάνονται!
Για όλα αυτά χρειάζεται οι υπεύθυνοι του δήμου και της περιφέρειας να πιστέψουν σε αυτό το θεσμό. Το μεγάλο πρόβλημα είναι πάντα τα οικονομικά και οι προϋπολογισμοί, σίγουρα όμως η δημιουργία θεσμών χρειάζεται τουλάχιστον στην αρχή, μια κάποια επένδυση. Για την δημιουργία ενός θεσμού είναι πολύ βασικό όλη η πόλη να το πιστέψει, να πιστέψουν σε αυτό οι φορείς και όλοι οι πολίτες. Για να φθάσουμε στην εμπιστοσύνη της πόλης προς το θεσμό, ειδικά σήμερα στην εποχή της καχυποψίας που ζούμε, πρέπει να πείσουμε τους πολίτες, και αυτό γίνεται μόνο με έργα και ενίσχυση των πρώτων χρόνων του φεστιβάλ, όχι με λόγια, φωτογραφίες και πολιτική επικοινωνία.
Κλείνοντας το άρθρο θεωρώ ότι πρέπει να αναφέρουμε κάποια γεγονότα και ονόματα, για να γίνει αντιληπτό πόσο θετικές και καταλυτικές επιπτώσεις μπορεί να έχει το φεστιβάλ κόμικς για τη Λάρισα και όλη την περιοχή. Η ομάδα «Ιππόκαμπος» που διοργανώνει το φεστιβάλ με επικεφαλής τον ακούραστο και αεικίνητο Μέλανδρο Γκανά έχει δημιουργήσει ένα καταπληκτικό στέκι στη πόλης μας, με μια πολύμορφη δραστηριότητα (μαθήματα, κόμικς, εκδηλώσεις κλπ) και ακόμα έχουν δημιουργήσει «τις εκδόσεις του κάμπου» με τα πρώτα κόμικς να έχουν ήδη κυκλοφορήσει. Ο άλλος μεγάλος πόλος των κόμικς στη Λάρισα είναι ο βραβευμένος δημιουργός Θανάσης Καραμπάλιος, ο οποίος ζει και εργάζεται στην πόλη μας και αναπτύσσει και αυτός πολύμορφή δραστηριότητα. Το έργο 1800 του Καραμπάλιου θα έπρεπε να υπάρχει σε κάθε δημόσια και σχολική βιβλιοθήκη στην Ελλάδα. Θα ήταν άδικο να μην αναφέρω τον Μάριο Βόρα ο οποίος είναι ο ιδρυτής του «9» του πρώτου ειδικού καταστήματος κόμικς (στο οποίο αναφερθήκαμε) σε επαρχιακή πόλη στην Ελλάδα και εξαιρετικός δημιουργός. Ο Μάριος και αυτός δραστηριοποιείται ποικιλόμορφα στη Λάρισα… Πότε η Λάρισα θα αξιοποιήσει τα παιδιά της…;
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.