Συνέντευξη στον Λάμπρο Αναγνωστόπουλο
Η Αριστέα Τσάντζου σπούδασε Γαλλική γλώσσα και Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), αλλά η πορεία της είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη λογοτεχνία. Στο μεταπτυχιακό της ασχολήθηκε με την Θεωρία της Λογοτεχνίας με ειδίκευση στη γαλλική ποίηση του 20ου αιώνα και κατεύθυνση στην ψυχανάλυση. Τον περασμένο Αύγουστο ήταν φιναλίστ για το Βραβείο «Θράκα» στο πλαίσιο του Πανθεσσαλικού Φεστιβάλ Ποίησης. Πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή της με τίτλο «Ουρανία» από τις Εκδόσεις «Θράκα» και το βιβλίο παρουσιάστηκε την Πέμπτη 6 Ιουνίου, με ομιλητές τον ψυχίατρο και ποιητή Σωτήρη Παστάκα και τον δικηγόρο και συγγραφέα Αντώνη Ψάλτη. Με αφορμή την «Ουρανία» συνομιλήσαμε με την Αριστέα Τσάντζου.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
Πρώτο ποιητικό βιβλίο ενώ ασχολείσαι πολλά χρόνια με τη λογοτεχνία. Τι θέλεις να πεις μ’ αυτό το βιβλίο;
Ίσως, σαν θεωρητικός λογοτεχνίας γίνεσαι αυστηρός με τα γραπτά σου. Τα βιβλία πρέπει να έχουν λόγο ύπαρξης, να έχουν κάτι να πούνε. Η Ουρανία σίγουρα δεν είναι η πρώτη συλλογή αλλά η πρώτη που άξιζε να εκδοθεί. Το βιβλίο πηγάζει από την τραυματική εμπειρία να βλέπεις έναν αγαπημένο και δραστήριο άνθρωπο να αιχμαλωτίζεται στην ακινησία (από το σύνδρομο Πάρκινσον). Μοιραία προβάλλεις και τον εαυτό σου. Η Ουρανία γίνεται αφορμή να προβληματιστούμε για την αξία της ζωής, του χρόνου, της στιγμής. Η ίδια οδεύει αδιαμαρτύρητα και περήφανα στον θάνατο έχοντας ζήσει μια γεμάτη ζωή: «γεύτηκα» λέει σε κάποιο ποίημα.
Γιατί “Ουρανία”;
Ουρανία γιατί συμβολίζει την μετάβαση από την αιχμαλωσία στη λύτρωση, από την ύλη στο πνεύμα, από το γήινο εδώ στο ουράνιο εκεί. Ουρανία γιατί αυτή είναι η φύση της αγάπης, η πνοή που χάρισε ο Θεός στον άνθρωπο, η ανάσα που παίρνουν όσοι αγαπούν και αγαπιούνται, η μητρική αγκαλιά! Η Ουρανία είναι ένα φιλί, είναι μαζί και ο αέρας που φυσά στις ξαφνικές ανηφόρες της ζωής. Είναι ο απόλυτος ορισμός της δημιουργίας ως πνευματικότητα που προσφέρεται. Η αγάπη δεν είναι άυλη, αόρατη, άχρωμη∙ είναι «κύτταρο, κολλάει, πολλαπλασιάζεται».
Γιατί σκηνική ποίηση;
Σε μια συνεργασία με το Εξιτήριον, χρειάστηκε να επιλέξω αποσπάσματα από το έργο του ακαδημαϊκού καθηγητή Roberto Garcia di Mesa σχετικά με ένα νέο θεατρικό είδος που προκύπτει από τον συγκερασμό του πρωτοποριακού θεάτρου και της ποίησης: τη «Σκηνική ποίηση». Η Ουρανία διαπίστωσα, θα μπορούσε να ερμηνευθεί «σκηνικά». Ο Βασίλης Νανάκης, ηθοποιός-performer, σκηνοθέτης είναι ο άνθρωπος με τις κατάλληλες δεξιότητες να σωματοποιήσει το ουράνιο, το αόρατο.
Πως η τεχνολογία γενικότερα αλλά και η Τεχνητή Νοημοσύνη ειδικότερα επηρεάζουν πλέον την τέχνη;
Η ΤΝ έχει εισβάλλει στην ζωή μας σαν τσουνάμι, ίσως σύντομα να μη μιλούμε για τέχνη αλλά για «τεχνικές συνεργασίες» μεταξύ ανθρώπου και μηχανής. Τα καλλιτεχνικά «αγαθά» της ΤΝ ξεχωρίζουν προς το παρόν από τη «ψυχρότητα» ή την επιτηδευμένη συναισθηματικότητα, από την χρήση των εργαλείων έκφρασης, την δομή κ.ά. που αόρατα υπακούν στους κανόνες των μαθημάτων γραφής, ζωγραφικής, κοκ. Η ΤΝ ίσως είναι ο πιο καλός μαθητής, όχι όμως δάσκαλος. Δεν έχει κρίση, δεν έχει όραμα ή ιδανικά και αυτό συμβαίνει γιατί δεν έχει όπως ο άνθρωπος ανάγκες, επιθυμίες, αγωνία, διαίσθηση. Τέχνη δεν είναι η αναπαραγωγή ή το κολλάζ που κάνει η ΤΝ, είναι όλο το αόρατο κομμάτι που βασανίζει το μυαλό του δημιουργού πολύ πριν φανερωθεί στο χαρτί και αυτό επικοινωνεί με τον αναγνώστη/ θεατή. Η εξάπλωση της ΤΝ επιβάλλει «ενισχυμένη» αντιληπτική ικανότητα από τον χειριστή της, απαιτεί καταρτισμένους ανθρώπους που αντιλαμβάνονται τα λάθη της. Οπωσδήποτε όμως η ΤΝ είναι ένας ταχύτατος βοηθός για μικρο-εργασίες.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.