Γράφει ο Ευάγγελος Μπαλντούνης
Καθηγητής φιλόλογος
Το 334 πΧ ξεκίνησε η εξέχουσας σημασίας εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου κατά των Περσών.
ΑΦΙΞΗ ΣΤΗΝ ΤΡΟΙΑ και ΣΤΟ ΓΡΑΝΙΚΌ ΠΟΤΑΜΟ: Περνώντας τον Ελλήσποντο, ο Αλέξανδρος τέλεσε θυσίες και επισκέφθηκε την Τροία. Στον κοντινό ποταμό Γρανικό περίμεναν οι περσικές δυνάμεις για να δώσουν μάχη. Αρχηγοί τους: Αρσίτης, σατράπης Φρυγίας – Σπιθριδάτης, σατράπης Λυδίας – Μιθριδάτης, γαμπρός τού Δαρείου – Φαρνάκης, κουνιάδος του Δαρείου. Αν νικούσε ο Αλέξανδρος αποκτούσε στρατηγικής σημασίας πλεονέκτημα για την προέλαση στη Μ. Ασία. Οι Πέρσες έκαναν κάποια σφάλματα στα πρώτα βήματα τής μακεδονικής εκστρατείας: άφησαν εντελώς ελεύθερο τον Ελλήσποντο… Τώρα αποφάσισαν να περιμένουν στις όχθες τού Γρανικού. Παρατάχθηκαν στην ανατολική όχθη που ήταν απόκρημνη.
ΕΥΝΟΪΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΠΟΥ ΔΙΕΚΡΙΝΕ Ο Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ: Το πλάτος του ποταμού ήταν 20 έως 40 μ. Το ρεύμα του ήταν ορμητικό, αλλά το βάθος του ήταν μικρό και δεν χρειαζόταν γεφύρωση. Το πρόβλημα για τους Έλληνες ήταν η απόκρημνη όχθη που δεν επέτρεπε την εύκολη πρόσβαση. Ο Παρμενίων συμβούλεψε να αναβληθεί η μάχη. Ο Αλέξανδρος χαρακτήρισε «ρεματάκι» τον Γρανικό. Μια ενδεχόμενη αναβολή θα έριχνε το ηθικό των Ελλήνων και θα σήμαινε δειλία. Παρατήρησε την περσική διάταξη και είδε ότι τοποθέτησαν μπροστά το ιππικό ενώ το πεζικό τους ήταν αρκετά πίσω. Έτσι όμως έθεταν εκτός μάχης τη μισή τους δύναμη. Επίσης ήθελε να εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι ο ήλιος ήταν κατευθείαν στα μάτια των Περσών! Θεώρησε πως έχει υπέρ του όλες τις πιθανότητες. Ανέλαβε την στρατηγία της δεξιάς πτέρυγας και έδωσε την αριστερή στον Παρμενίωνα. Στο κέντρο οι άλλοι στρατηγοί.
Η ΈΜΠΑΣΗ ΣΤΟ ΠΟΤΑΜΙ: Οι Πέρσες είχαν 20 χιλ. πεζικό και 20 χιλ. ιππικό. Το ιππικό τους ήταν υπέρτερο του ελληνικού. Για αρκετή ώρα τα αντίπαλα στρατεύματα στέκονταν σιωπηλά στις δύο όχθες…. Οι Πέρσες περίμεναν να μπουν οι Μακεδόνες στο νερό για να τους επιτεθούν. Ο Αλέξανδρος διέταξε να εισέλθουν πρώτοι στο νερό. Μπήκε και ο ίδιος οδηγώντας τη δεξιά πτέρυγα. Διακρινόταν από μακριά λόγω της λαμπρής πανοπλίας του. Δεν πήγαν κατευθείαν απέναντι, αλλά προχωρούσαν λοξά όπως τους τραβούσε το ρεύμα, για να βγουν σε σημείο όπου δεν τους περίμεναν. Οι Πέρσες άρχισαν να ρίχνουν ακόντια. Οι ιππείς συγκρούονταν καθώς οι Μακεδόνες έβγαιναν από το ποτάμι και οι Πέρσες τους εμπόδιζαν. Μετά αρκετό χρόνο και απώλειες, το ιππικό βγήκε από το ποτάμι και συγκρουόταν σε στεριά με το πυκνότερο περσικό ιππικό. Τότε βρήκαν την ευκαιρία οι φάλαγγες και πέρασαν σχετικά εύκολα το ποτάμι.
Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ…: Όταν οι Μακεδόνες πάτησαν στην αντίπερα όχθη, έγιναν ολοφάνερες η ανωτερότητα των όπλων και των ικανοτήτων τους. Το δόρυ του Αλεξάνδρου έσπασε πάνω στη μάχη. Πήρε άλλο και μ’ αυτό διαπέρασε τον γαμπρό του Δαρείου, Μιθριδάτη. Με υψωμένο το σπαθί πλησίασε τον Αλέξανδρο από πίσω ο σατράπης Σπιθριδάτης. Τον πρόλαβε ο Κλείτος που τον χτύπησε στον ώμο κόβοντάς του το χέρι. Ο Αλέξανδρος σώθηκε από βέβαιο θάνατο (στον πίνακα: «Αναπαράσταση μάχης Γρανικού». Διακρίνεται στο κέντρο ο Κλείτος να τον σώζει από το χτύπημα του Σπιθριδάτη). Οι Πέρσες βάλλονταν από παντού. Έτσι τράπηκαν σε φυγή. Σκοτώθηκαν περίπου 1000 Πέρσες ιππείς και ανώτατοι ηγέτες τους: Σπιθριδάτης – Μιθριδάτης – Φαρνάκης. Ο Αρσίτης κατέφυγε στη Φρυγία, όπου αυτοκτόνησε.
Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ και ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ: Οι ελληνικές απώλειες: 60 ιππείς, 55 πεζοί. Θάφτηκαν την επόμενη μέρα με τα όπλα τους και άλλα κτερίσματα. Ο Αλέξανδρος απάλλαξε τους γονείς και τα παιδιά τους, που βρίσκονταν στην πατρίδα, από φόρους. Φρόντισε ιδιαίτερα τους πληγωμένους. Τους επισκέφθηκε όλους, εξέτασε τα τραύματά τους, συζήτησε μαζί τους. Τους αιχμαλώτους τους έστειλε αλυσοδεμένους στη Μακεδονία σε καταναγκαστικά έργα. Στην Αθήνα έστειλε 300 περσικές πανοπλίες ως αφιέρωμα στην Ακρόπολη. Πρόσταξε να γραφεί η εξής επιγραφή: «Αλέξανδρος ο Φιλίππου και οι Έλληνες, πλην Λακεδαιμονίων, από των βαρβάρων των την Ασία κατοικούντων».
ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΝΙΚΗΣ ΣΤΟ ΓΡΑΝΙΚΟ: Η πρώτη αυτή νίκη είχε στρατηγική σημασία. Εδραίωσε τη θέση του Μ. Αλεξάνδρου στη δυτική Μ. Ασία και του εξασφάλισε τη συνέχεια της πορείας του. Έγινε ο προπομπός για την κατάκτηση όλης της Μ. Ασίας και την προέλασή του νότια, πριν αφυπνιστούν οι Πέρσες και ενεργοποιήσουν τον Φοινικικό στόλο στέλνοντάς τον κατά της νησιωτικής και ηπειρωτικής Ελλάδας. Οι Σάρδεις και η Έφεσος παραδόθηκαν. Η Μίλητος και η Αλικαρνασσός κυριεύθηκαν μετά από πολιορκία, 30 πόλεις της Λυκίας συνθηκολόγησαν και κατακτήθηκε η Παμφυλία. Αντίκτυπος υπήρξε και στο φρόνημα των Ελλήνων. Η αυτοπεποίθησή τους εκτινάχθηκε στα ύψη, όπως και η εμπιστοσύνη στις ικανότητες του ηγέτη τους. Αντίθετα το ηθικό των Περσών καταρρακώθηκε.
~ «Ενας ασήμαντος ποταμίσκος ήταν ο Γρανικός, που μπήκε για πάντα ορμητικός στην ιστορία»….
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
