«Σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας, κάτω από την άσφαλτο υπάρχουν τελείως τυχαία και χωρίς κανένα σχέδιο, αγωγοί της ΔΕΗ, του αερίου, των εταιριών τηλεπικοινωνίας και της ΔΕΥΑΛ. Κανένας δεν γνωρίζει που περνάει τι! Το κακό δεν είναι ότι αυτό το χάος δημιουργήθηκε τα προηγούμενα χρόνια, αλλά ότι συνεχίζεται και σήμερα στον αιώνα της τεχνολογίας»
Γράφει ο Γιώργος Σούλτης
Κατ΄ αρχήν όταν λέμε εταιρίες κοινωνικής ωφέλειας εννοούμε την ΔΕΗ, το ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ, τις ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ και τη ΔΕΥΑΛ. Η όχληση που προκαλούν αυτές οι εταιρίες με τα έργα τους στο δημόσιο χώρο είναι φαινόμενο που εγώ το θυμάμαι από την στιγμή που κατάλαβα τον εαυτό μου, την δεκαετία του 60. Πήγαινα στο σχολείο πηδώντας χαντάκια της ΔΕΥΑΛ και της ΔΕΗ και αυτό συνεχίζεται έως και σήμερα με την ίδια ένταση. Είναι άπειρα τα σχετικά χρονογραφήματα, τα σκετς στις επιθεωρήσεις και οι γελοιογραφίες που έχουν δει την δημοσιότητα διαχρονικά από τότε μέχρι και σήμερα. Θα μου πείτε και τι να κάνουμε; είναι αναγκαίο κακό! Και το ρεύμα το χρειαζόμαστε και το νερό και την αποχέτευση και το αέριο και το ιντερνέτ! Σε όλο τον κόσμο τα ίδια γίνονται, αυτό απαιτεί η τεχνολογική εξέλιξη. Σίγουρα έτσι είναι, αλλά πιο σίγουρο ακόμα είναι ότι στις πόλεις του εξωτερικού υπάρχει κάποιο σχέδιο, χρονοδιάγραμμα και το σπουδαιότερο, μετά το πέρας του έργου οι αποκαταστάσεις του χώρου είναι τόσο καλές που δεν καταλαβαίνεις ότι εκεί υπήρξε σκάμμα. Μπορεί οι Έλληνες να είμαστε «γκρινιάρηδες και ξερόλες, αλλά η διαίσθηση των πολιτών ότι τα πράγματα στην Ελλάδα είναι εν πολλοίς ανεξέλεγκτα, σε αυτό το θέμα τους δικαιώνει.
Στην εννεαετή θητεία μου στη θέση του αντιδημάρχου τεχνικών έργων αντιμετώπιζα το θέμα των εταιριών καθημερινά και με μεγάλες εντάσεις. Από τη μία υπήρχε η πίεση των συμπολιτών να λύσουν ένα πιεστικό πρόβλημα τους που είχαν με το αέριο ή με το ιντερνέτ και από την άλλη η απόφαση να δώσεις άδεια να «σκαφτεί» ένας δρόμος που μόλις χτες τελείωσε. Υπάρχει άραγε λύση; και δεν μιλάμε για θεωρητικές λύσεις, αλλά για λύσεις άμεσες καθημερινών αποφάσεων. Κατ’ αρχήν να πω ότι παλιά όλες αυτές οι εταιρίες ήταν δημόσιοι οργανισμοί, σήμερα εκτός της ΔΕΥΑΛ η οποία ανήκει στο δήμο, όλες οι άλλες είναι κερδοσκοπικές εταιρίες και μάλιστα εταιρίες οικονομικής αιχμής. Πως λοιπόν ένας δήμαρχος μπορεί να αντιμετωπίσει αυτές τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες που κινούνται σε επίπεδα υπουργείων και οι οποίες έχουν νόμους που τις καλύπτουν;
Καταρχήν ας μιλήσουμε για το Φυσικό Αέριο. Για το Φυσικό Αέριο ο νόμος προβλέπει ότι αν θέλει να κάνει μια παρέμβαση στο δημόσιο χώρο (ένα δρόμο) μπορεί να προβεί στο έργο χωρίς να πάρει καμία άδεια από τον δήμο! Αυτό νομοθετήθηκε με το αιτιολογικό ότι θέλουμε τα έργα του Φυσικού αερίου να προχωρήσουν απρόσκοπτα. Ο νόμος λέει απλά ότι «οι αποκαταστάσεις των ζημιών πρέπει να γίνουν με τον σωστό τρόπο»! Δηλαδή δεν υπάρχει καμία προδιαγραφή για το πώς θα κλίσει η τομή στο δρόμο, απλά να γίνει «σωστά»! Σαν δημοτική αρχή το 2014 και μετά την εκπόνηση του ΣΒΑΚ η απόφαση ήταν να κατασκευαστεί ένα εκτεταμένο δίκτυο νέων δρόμων με πλήρη ανακατασκευή (πεζοδρόμια και οδόστρωμα). Πέραν των νέων δρόμων υπήρξε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα ασφαλτοστρώσεων για την συντήρηση δρόμων που είχαν πολλά χρόνια ασυντήρητοι. Θεωρούσαμε απαράδεκτο σε ένα νέο δρόμο που χτες τελείωσε να γίνουν πάλι τομές από το αέριο. Με τον δήμαρχο τότε ήρθαμε σε επαφή με την διοίκηση του αερίου και είπαμε ότι τα δικά τους έργα θα πρέπει να συντονιστούν με τα έργα του δήμου, έτσι ώστε οι εργασίες του αερίου να εκτελεστούν πριν την έναρξη του έργου του δήμου. Πράγματι έγινε τότε (νομίζω 2015) μια κοινή εξαγγελία (Δήμαρχος και διευθυντής του αερίου) όπου η εταιρία του αερίου καλούσε τους πολίτες να κάνουν συνδέσεις άμεσα και μάλιστα με οικονομική διευκόλυνση, «…για να μην καταστρέψουμε αργότερα τα έργα του δήμου…» Το σχέδιο δεν πέτυχε! Η προσωπική μου γνώμη είναι ότι η διοίκηση του αερίου δεν πίστεψε στο εγχείρημα, απλά όλα έγινα για επικοινωνιακούς λόγους. Το φυσικό αέριο ακόμα και σήμερα μπαίνει και κάνει τομές όπου και όποτε θέλεις χωρίς να παίρνει άδεια από το δήμο (σύμφωνα με το νόμο). Το ευτύχημα είναι ότι στη Λάρισα οι συνδέσεις είναι πάρα πολλές και οι ανάγκες πλέον λίγες, αλλιώς η Λάρισα θα γινόταν σουρωτήρι.
Όσον αφορά τη ΔΕΗ τα προβλήματα δεν είναι τόσο μεγάλα τουλάχιστον αυτή τη στιγμή, γιατί κανένας δε γνωρίζει τις ανάγκες της τεχνολογίας στο άμεσο μέλλον. Τα προβλήματα με τη ΔΕΗ προέρχονται από την ηλεκτροδότηση των νέων οικοδομών και κυρίως αυτών που βρίσκονται στο κέντρο της πόλης. Η ΔΕΗ είναι υποχρεωμένη να πάρει άδεια από τον δήμο ο οποίος δεν μπορεί παρά να δώσει αυτή την άδεια. Δεν υπάρχουν μεγάλα προβλήματα με τη ΔΕΗ γιατί οι παρεμβάσεις γίνονται στο πεζοδρόμιο, όπου οι αποκαταστάσεις είναι πολύ καλές, λόγω της πλακόστρωσης. Απλά χρειάζεται σχολαστική επίβλεψη από τον δήμο, τόσο στην αποκατάσταση όσο και στην τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων. Η ΔΕΥΑΛ είναι υπηρεσία του δήμου και υπάρχει άμεση συνεργασία και συγχρονισμός στην εκτέλεση των έργων. Για παράδειγμα σε κάθε οδικό έργο του δήμου προηγείται το έργο της αλλαγής σωλήνων ύδρευσης της ΔΕΥΑΛ.
Το μεγάλο πρόβλημα αυτή τη στιγμή βρίσκεται στις τηλεπικοινωνιακές εταιρίες. Όπως είναι γνωστό οι «ενσύρματες με χαλκό» τηλεπικοινωνίες εδώ και αρκετά χρόνια (από την δεκαετία του ‘90) αντικαθίστανται από τις οπτικές ίνες, σε όλον τον κόσμο. Το έργο αυτής της αντικατάστασης έχει τρείς φάσεις. Η πρώτη φάση περιελάμβανε την αντικατάσταση των συνδέσεων των πόλεων μεταξύ τους. Η δεύτερη φάση περιλαμβάνει την εγκατάσταση νέων καμπινών (κέντρα διασύνδεσης των σπιτιών, αυτά που ο ΟΤΕ αποκαλούσε «καφάο»), όπως και τη διασύνδεση αυτών. Η τελευταία φάση που είναι και η πιο καταστροφική για τους δρόμους, είναι ο διαμοιρασμός της οπτικής ίνας από το κάθε καφάο στο κάθε σπίτι. Το πιο σοβαρό θέμα εδώ είναι ότι η κάθε τηλεπικοινωνιακή εταιρία δημιουργεί το δικό της δίκτυο, και άρα η όχληση των πολιτών και η συνεργασία με τον δήμο πρέπει να γίνει τόσες φορές όσες είναι και οι εταιρίες.
Στην Ελλάδα η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε μέχρι το τέλος του 2010. Στην φάση αυτή δεν υπήρξε καμία συνεργασία των εταιριών και επομένως όλες έσκαψαν για το δικό τους δίκτυο. Για αυτό αν παρατηρήσετε θα δείτε σε επαρχιακούς δρόμους, αλλά και μέσα την πόλη, δύο και τρείς παράλληλες τομές κατά μήκος των δρόμων. Η δεύτερη φάση ξεκίνησε στην αρχή της δεύτερης δεκαετίας του 2000. Η Λάρισα επιλέχτηκε μεταξύ των πρώτων πόλεων στην Ελλάδα για να αναπτυχθεί το πρόγραμμα των οπτικών ινών στο σπίτι (FTH). Οι επισκέψεις και οι αιτήσεις για άδειες από τις τηλεπικοινωνιακές εταιρίες ξεκίνησαν πριν το 2014 και συνεχίστηκαν ευθύς μόλις ανέλαβε η δημοτική αρχή Καλογιάννη. Έχουμε ήδη πει ότι εκτός από φυσικό αέριο όλες οι άλλες κοινωφελείς εταιρίες πρέπει να πάρουν άδεια από τον δήμο για να παρέμβουν στο δημόσιο χώρο. Το 2015 υπήρξε μια σημαντική εξέλιξη: όλες οι τηλεπικοινωνιακές εταιρίες συνεργάστηκαν μεταξύ τους έτσι ώστε να φτιάξουν ένα δίκτυο με κοινή χρήση των γραμμών του. Ειλικρινά δεν γνωρίζω με ποιού την πρωτοβουλία έγινε αυτή η συμφωνία, το πιθανότερο είναι να είναι μια συγκυρία της ταραγμένης εκείνης εποχής των μνημονίων. Στο δήμο λοιπόν εμφανίστηκαν τρεις τηλεπικοινωνιακές εταιρίες, οι οποίες είχαν μοιράσει την Λάρισα σε περιοχές όπου η κάθε μία θα έκανε ένα κομμάτι του όλου έργου. Το ευτύχημα ήταν ότι και οι τρεις εταιρίες είχαν τον ίδιο εργολάβο.
Στη πόλη την εποχή εκείνη βρισκόμασταν στην προετοιμασία όλων των έργων των δρόμων από το δήμο και επομένως στις μελέτες. Η συμφωνία που έγινε λοιπόν ήταν να συντονιστεί ο εργολάβος των εταιριών και να ολοκληρώσει το έργο των οπτικών ινών πριν αρχίσουν τα έργα του δήμου. Ο συντονισμός αυτός περιελάμβανε και τις περιοχές όπου η ΔΕΥΑΛ υλοποιούσε αλλαγές σωλήνων ύδρευσης σε μια εκτεταμένη περιοχή και η οποία μετά το έργο έκανε και πλήρη ασφαλτόστρωση. Η συνεργασία αυτή πήγε πολύ καλά και το έργο της 2ης φάσης των οπτικών ινών συντονίστηκε με τα έργα του δήμου ή της ΔΕΥΑΛ και τελείωσε στην ουσία με μία όχληση των πολιτών και χωρίς πληγές στους δρόμους.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι το έργο της τρίτης φάσης το οποίο ξεκίνησε το 2022 και βρίσκεται σε εξέλιξη. Τα προβλήματα είναι: 1) ότι οι «καταστροφές» στην άσφαλτο ενός δρόμου είναι πολύ μεγάλες. Για να πάει η οπτική ίνα σε κάθε σπίτι πρέπει ο δρόμος να «κοπεί» και κατά μήκος αλλά και κάθετα ανά δύο περίπου μέτρα. 2) Ότι οι εταιρίες διέλυσαν την συμφωνία και η κάθε μία κατασκευάζει το δικό της δίκτυο. Δηλαδή η κάθε εταιρία όποτε θέλει θα ζητήσει να ξανασκάψει το δρόμο. 3) Οι δρόμοι της Λάρισας σε ένα ποσοστό που αγγίζει το 80% (μαζί με τις ασφαλτοστρώσεις της ΔΕΥΑΛ) έχουν νέα άσφαλτο στους δρόμους. Παρόλα αυτά δώσαμε άδειες και ολοκληρώθηκε το έργο σε περιοχές όπου θα εκτελούνταν στη συνέχεια έργα του δήμου π.χ. (Ανθ. Γαζή, συνοικία Αγ. Αθανασίου), έτσι ολοκληρώθηκε ένα μικρό τμήμα των έργων οπτικών ινών στο σπίτι. Το θέμα από εδώ και πέρα είναι: «Τι θα γίνει; θα κόψουμε όλους τους δρόμους που κατασκευάσαμε χτες;»
Το πρόβλημα το έχουν όλοι οι δήμοι της Ελλάδας. Όλοι οι δήμοι βρίσκονται μπροστά στην κατασκευή δρόμων για υλοποίηση του (ΣΒΑΚ) και μετά από ένα χρόνο οι δρόμοι αυτοί θα γίνουν κομμάτια (μπακλαβά το λέω εγώ!). Υπάρχει άραγε κυβέρνηση; δεν βλέπουν ότι υπάρχει τρομερή σπατάλη πόρων; Όταν έθεσα το θέμα σε συνέδριο δημόσια, παρουσία στελεχών υπουργείων, η απάντηση που πήρα ήταν «διαβάστε το νόμο λέει πως θα γίνει η αποκατάσταση». Δηλαδή μου είπαν δεν πειράζει ο δρόμος να γίνει «μπακλαβάς». Kαι πόσο ασφαλής είναι ένας τέτοιος δρόμος; Το θέμα το έθεσα και στη ΚΕΔΕ αλλά μέχρι στιγμής σιγή ιχθύος…..
Μίλησα με Λαρισαίους εργολάβους οι οποίοι παράλληλα με τη Λάρισα είχαν έργο για οπτικές ίνες στο σπίτι (FTH) στην Κολωνία της Γερμανίας. Είδα video και φωτογραφίες από το έργο εκεί, μετά την αποκατάσταση δεν φαίνεται το παραμικρό σημάδι στο δρόμο. Δεν θα επεκταθώ σε λεπτομέρειες, θα πω απλά ότι αυτού του είδους η κατασκευή κοστίζει πολύ περισσότερο στις εταιρίες από ότι οι προχειροκατασκευές στην Ελλάδα. Στην ΚΕΔΕ με αίτημα μου ζήτησα να γίνει μια επιτροπή η οποία θα συντάξει μια πρόταση νόμου για το πώς πρέπει να γίνονται οι αποκαταστάσεις στα έργα αυτά. Μια γρήγορη και άμεση πρόταση είναι εφικτή και πολύ απλή: Όταν οι καταστροφές στο οδόστρωμα είναι εκτεταμένες όπως γίνεται στο έργο των οπτικών ινών στο σπίτι, θα πρέπει να ασφαλτοστρώνεται όλος ο δρόμος. Στις περιπτώσεις που έχουμε μόνο τομή κατά μήκος του δρόμου θα πρέπει να γίνεται ασφαλτόστρωση πλάτους τουλάχιστον 2 μέτρων. Αν περιέγραφα με λεπτομέρεια τον τρόπο που γίνονται οι αποκαταστάσεις στη Γερμανία θα βλέπατε ότι αυτό που προτείνω εγώ φτάνει μόνο στο 30% του κόστους του αντίστοιχου έργου στη Γερμανία.
Όταν πρωτοήρθα σε επαφή με το πρόβλημα των οπτικών ινών στον δήμο, σκέφτηκα πόσο ανόητος και πόσο έξω από τον σύγχρονο κόσμο είναι ο τρόπος που κατασκευάζονται τα έργα αυτά ακόμα. Σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας, κάτω από την άσφαλτο υπάρχουν τελείως τυχαία και χωρίς κανένα σχέδιο, αγωγοί της ΔΕΗ, του αερίου, των εταιριών τηλεπικοινωνίας και της ΔΕΥΑΛ. Κανένας δεν γνωρίζει που περνάει τι! Το κακό δεν είναι ότι αυτό το χάος δημιουργήθηκε τα προηγούμενα χρόνια, αλλά ότι συνεχίζεται και σήμερα στον αιώνα της τεχνολογίας. Την επόμενη δεκαετία όλοι οι δήμοι λόγω του ΣΒΑΚ θα δημιουργήσουν ένα νέο δίκτυο δρόμων, κανένα κυβερνητικό στέλεχος δεν σκέφτηκε ότι είναι ευκαιρία να δημιουργηθούν οι υποδομές κάτω από τους δρόμους για να μπορεί να περνάει στο μέλλον κάθε αγωγό που θέλουμε. Για να γίνει αυτό θέλει νέο νόμο για την κατασκευή των δρόμων των πόλεων. Οι νόμοι που ισχύουν σήμερα υπάρχουν από μα μισά του προηγούμενου αιώνα. Έλεος…
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
