«Κόκκινα φανάρια - Η ηδονή και η αριστερά»

Γράφει ο Αντώνης Ψάλτης

FOESSEL MICHAEL, «Κόκκινα φανάρια – Η ηδονή και η αριστερά», εκδόσεις Πόλις 2023

Την Παρασκευή 28/2/2025 με τη συμπλήρωση δύο ετών από το έγκλημα (και όχι απλώς ατύχημα) των Τεμπών, πάνω από δύο με τρία εκατομμύρια πολιτών σε περίπου τετρακόσιες πόλεις της χώρας, αλλά και στο εξωτερικό, διαδήλωσαν, μέσα σε ένα απερίγραπτο κλίμα συγκλονιστικού σφρίγους και άπεφθης συγκίνησης, με αίτημα την ανεμπόδιστη πανταχόθεν διαλεύκανση της υπόθεσης, την αποκάλυψη της πλήρους αλήθειας και την ποινική δίωξη, μέχρι την καταδίκη, όλων των εμπλεκόμενων σε αυτό το έγκλημα.

Έγινε, ωστόσο, προφανές ότι τα εκατομμύρια των πολιτών δε θα έβγαιναν συλλογικά και μαζικά (έχει μεγάλη σημασία αυτό) στους δρόμους, αν δεν είχαν προηγηθεί, όλα όσα προηγήθηκαν κι αν δεν είχε φτάσει στα όριά της η καχυποψία απέναντι σε μια κυβερνητική πρακτική που κάθε άλλο παρά αρωγός της αλήθειας έχει υπάρξει. Από μόνη της μια ρανίδα αμφιβολίας δεν αρκεί. Η πάνδημη καχυποψία μαζί με την πάνδημη απαράδεκτη οικονομική κατάσταση που βιώνουμε όλοι τα τελευταία χρόνια, αλλά και η αχαρακτήριστη, ειρωνική, χυδαία και προσβλητική συμπεριφορά μελών της κυβέρνησης για τη συγκέντρωση αυτή και τους πολίτες συντέλεσε, ώστε να λάβει χώρα στις 28/02/2025 η μεγαλειώδης αυτή πανελλαδική συγκέντρωση.

Κάπου εδώ να σημειωθεί ότι η τραγική υπόθεση των Τεμπών, που ουδείς μας θα ήθελε να έχει συμβεί (όλοι παγώσαμε όταν είδαμε τα πρώτα πλάνα στις ειδήσεις) υπήρξε η κορυφή του παγόβουνου. Ενός παγόβουνου μιας από κάθε άποψη ανάλγητης, εξοργιστικής και αντικοινωνικής κυβερνητικής πολιτικής, που εκτός όλων των άλλων αρνητικών της αποτελεσμάτων έχει στα χέρια της και το αίμα 57 νεκρών. Όσοι προσπαθούν να μεμφθούν και να υποτιμήσουν και αυτή την πλευρά της αξέχαστης αυτής συγκέντρωσης, άλλο τι δεν πράττουν από το να λοιδορούν.

Προφανώς αυτοί οι λοιδορούντες δε βρέθηκαν μαζί με τα εκατομμύρια κόσμου, πολλάκις περισσότερα από τους ψηφοφόρους της σημερινής κυβέρνησης, για να μην πω τους ακόμη υποστηρικτές της. Το πανελλαδικό συλλαλητήριο στις 28/02/2025 υπήρξε το μεγαλύτερο από συστάσεως ελληνικού κράτους. Συγκρίνεται, ίσως, μόνο με τη συγκέντρωση που έγινε στην Αθήνα μετά την αποχώρηση των ναζιστών Γερμανών κατακτητών και σίγουρα είναι μεγαλύτερο και από την κηδεία του Σεφέρη (με το σαφές αντιχουντικό μήνυμά της, ας μην ξεχνάμε την περίφημη δήλωση Σεφέρη επί χούντας), και μεγαλύτερο και από την πρώτη πορεία του 1974 μετά την πτώση του χούντας.

Φέτος, λοιπόν, έτυχε η 28η/02/2025 να βρίσκεται μέσα στις εορταστικές ημέρες της Αποκριάς. Μέρες γλεντιού, καρναβαλιού, αλλά για κάποιους και θρησκευτικής σημασίας, αφού ξεκινάει η νηστεία για το Πάσχα. Την επόμενη της 28^ης νέα παιδιά και όχι μόνο, τα ίδια παιδιά που βρέθηκαν την προηγούμενη στις θρηνητικές πορείες για το έγκλημα των Τεμπών, βγήκανε στους δρόμους να ξεσαλώσουν με τις μουσικές και τους χορούς των ημερών αυτών.

Και τότε ήταν που βρέθηκαν οι ίδιοι πάλι λοιδορούντες, η απουσία των οποίων πάντα και αρνητικά θα τους χαρακτηρίζει, να διατυπώσουν με δηκτικό και ειρωνικό ύφος τον ψόγο τους κατά των παιδιών, «πώς είναι δυνατόν τη μία να θρηνείς και την άλλη να χορεύεις;», θεωρώντας έτσι ότι θα μπορούσαν να στιγματίσουν την ανειλικρίνεια των διαδηλώσεων της 28^ης και να τις υποβιβάσουν. Από πού να το πιάσεις το στρεψόδικο αυτό λογύδριο και να το γκρεμίσεις στα Τάρταρα του φθόνου και της μισανθρωπιάς του; Από χίλιες πλευρές! Σε δημόσιο χώρο επικοινωνίας ένας γνωστός σε πολλούς γιατρός (δε θα πω ποιος) απάντησε περίπου ως εξής: «Έτσι είναι η νεολαία! Σήμερα θρηνεί, αύριο γλεντάει και μεθαύριο θα σας συντρίψει!». Συνυπογράφω εις το ακέραιον την απάντηση αυτή.

Όμως σε αυτήν τη στήλη μιλάμε για βιβλία. Έτσι, εμείς θα απαντήσουμε με ένα βιβλίο απέναντι σε όσους μάς θέλουν με αυγουστίνειο σκυμμένο κεφάλι, ενόχους εκ της δήθεν πεπτωκυίας φύσης μας και παυλιανικά υποταγμένους στην όποια κρατική εξουσία, όπως ο Παύλος συμβούλευε τους Ρωμαίους στην επιστολή του. Διότι κύριοι ικανοί μόνο για ψόγο, και ας αρχίσω από αυτό, δεν έχετε προφανώς ανοίξει ούτε μία σελίδα από τον «Πλούτο των Εθνών» του Σμιθ, δεν έχετε ιδέα καν ποιος είναι, δεν έχετε ανοίξει ούτε μία σελίδα από τα κείμενα του Κέυνς, δεν έχετε ιδέα καν ποιος είναι, δεν έχετε ανοίξει (εν προκειμένω μισείτε κιόλας, χωρίς να γνωρίζετε -γνήσιο δείγμα ρατσισμού-) ούτε μια σελίδα από τα κείμενα του Μαρξ, διότι αν έστω και σε έναν από αυτούς προσπέφτατε θα βλέπατε ότι ουδείς εκ των τριών αυτών μέγιστων στοχαστών των επιστημών της οικονομίας και της πολιτικής δε θέλει τους ανθρώπους φτωχούς, μίζερους (της μόδας ο χαρακτηρισμός από έναν οπαδό της χούντας του Μεταξά και μέλος της σημερινής κυβέρνησης), δυστυχισμένους και υποταγμένους, αλλά αντιθέτως και οι τρεις -ακόμη και ο γκουρού του καπιταλισμού, ο Σμιθ- θέλουν όλους τους ανθρώπους να ευημερούν, και όχι μόνο μια κάτισχνη μειοψηφία αυτών.

Τι σχέση έχουν όλα αυτά με την παρουσίαση ενός βιβλίου, καλοπροαίρετα θα αναρωτηθείτε. Κι όμως έχουν! Αν κάτι πραγματεύεται το βιβλίο του Foessel με τον προκλητικό τίτλο «Κόκκινα φανάρια – ηδονή και αριστερά» είναι ακριβώς αυτό: η συνεχής πάλη για την ευτυχία! Κάπου εδώ να θυμηθούμε την επίσης ανόητη, στρεψόδικη και προβοκατόρικη «γνώμη» των κύριων λοιδορούντων, που προανέφερα, που ισχυρίζονται πως όποιος δεν υποστηρίζει μία πολιτική της ανοιχτής καπιταλιστικής αγοράς δεν δικαιούται να ζει ευημερών, διότι πέφτει σε αντίφαση… Τι λέτε κύριοι; Κουνήστε το κεφάλι σας, παρακαλούμε πολύ, αν θέλετε να είστε σοβαροί! Εμείς δε θέλουμε δειλά, σιωπηλά, με το κεφάλι χαμηλά και σκυμμένη την υπόληψη να υποφέρουμε στη ζωή, διαλέξτε αυτήν την κατάσταση για εσάς, αν το προτιμάτε!

Η αποστεωμένη, απόλυτα και καταδικαστικά λιτή, θρησκόπληκτη και μίζερη βίωση της πραγματικότητας δεν είναι αίτημα ημών που βγήκαμε στους δρόμους στις 28/02/2025! Διότι εκείνη την ημέρα δε θρηνήσαμε μόνο τον φόνο 57 ανθρώπων, μεταξύ των οποίων κυρίως νέα παιδιά, άλλα πολύ περισσότερο θρηνήσαμε την απώλεια της ευκαιρίας που κανονικά θα είχαν και αυτά τα παιδιά να χαρούνε τη ζωή τους μέχρι τα βαθιά τους γεράματα! Και όποιος δεν καταλαβαίνει αυτήν τη λεπτή διαφορά απέχει παρασάγγας από την ουσία της ζωής! Και επειδή η λέξη αριστερά (γυρίζω και πάλι στον τίτλο του εκπληκτικού αυτού βιβλίου) μπορεί να ξενίζει, ας μου επιτραπεί εδώ να βάλω τη λέξη σε εισαγωγικά, κι ας αναφέρω την περίφημη ταινία (αυτή κι αν εξυμνεί τη χαρά της ζωής!) «Sweet Movie» του Dušan Makavejev, της οποίας τη μουσική επένδυση υπογράφει ο κάθε άλλο παρά δεδηλωμένος αριστερός, καίτοι στα νιάτα του επονίτης, ο μέγιστος, Μάνος Χατζιδάκις!

Απέναντι σε έναν κατάφωρα άδικο κόσμο η πρότασή μας βρίσκεται ενάντια σε κάθε new age «αποχώρηση» από τη ζωή! Απέναντι σε έναν κατάφωρα άδικο κόσμο η πρότασή μας βρίσκεται ενάντια σε κάθε μόδα των μεθόδων αυτοβελτίωσης και των συνεδριών life coaching προκειμένου να στεκόμαστε επάξια και κερδοφόρα στον τερατώδη και απαιτητικό καπιταλιστικό χώρο εργασίας! Απέναντι σε έναν κατάφωρα άδικο κόσμο η πρότασή μας είναι να βρούμε ξανά τον ερωτικό ηλεκτρισμό που διαπερνάει τους ανθρώπους και να επαναμαγεύσουμε ξανά το συλλογικό, γιατί, όπως το έθεσε και η Liberation για το συγκεκριμένο βιβλίο, «η υπερκατανάλωση, ο ατομικισμός, η προσωπική επιτυχία, όλες αυτές οι ηδονές που λατρεύει η Δεξιά, μας οδηγούν σε ασφυξία, μας απομακρύνουν από τους άλλους».

Απέναντι σε έναν κατάφωρα άδικο κόσμο όπου διατρανώνονται ολοένα και πιο πολύ νεοφασιστικά δόγματα, πολιτικές συντηρητικές, πολιτικές πατριαρχίας και χειραγώγησης, δεν έχουμε παρά να αντισταθούμε προβάλλοντας την απαίτησή μας για τη χαρά και την ευτυχία της (και συλλογικής) ζωής! Κάτι που στερήθηκαν οι νεκροί των Τεμπών, κάτι που στον σημερινό οικονομικό στραγγαλισμό που ζούμε στερούμαστε από αρκετά ως πάρα πολύ όλοι μας! Κι αν χρειαστεί, θα βγούμε ξανά και ξανά και ξανά στους δρόμους για τα Τέμπη και για την ευτυχία και τη χαρά της ζωής!