Του Κωνσταντίνου Κοντοκώστα
Είναι το έγκλημα που οι εισαγγελείς συχνά χαρακτηρίζουν ως δυσαπόδεικτο. Που μέσα στο ακροατήριο η πλευρά του κατηγορουμένου και η πλευρά του θύματος είναι χωρισμένες σαν να είναι δύο παρατάξεις έτοιμες για πόλεμο.
Που οι καταγγέλλουσες συχνά υπόκεινται σε “σκληρή” εξέταση από το δικαστήριο προκειμένου να αποδείξουν την αξιοπιστία των ισχυρισμών τους και που μετά την απόφαση θα ξεσπάσουν είτε για την δικαίωση είτε για την αδικία.
Σε κάθε περίπτωση οι καταθέσεις τους στο δικαστήριο είναι ενδεικτικές του τραύματος που φέρουν από την πράξη. “Άλλαξε η ζωή μου από τη μια μέρα στην άλλη”, “Σταμάτησα να εργάζομαι. Δεν μπορώ να είμαι μόνη μου, φοβάμαι”, “Ένιωσα προδοσία, απογοήτευση, ντροπή, θυμό και βρώμικη”.
Όλα όσα αναφέραμε αποτελούν φράσεις από καταθέσεις γυναικών που κατήγγειλαν τον βιασμό τους και η υπόθεση έφτασε στο ακροατήριο τον τελευταίο χρόνο.
Στη σκιά πρόσφατων πολύκροτων υποθέσεων σε πανελλαδικό -υπόθεση Φιλιππίδη-, πανευρωπαϊκό -υπόθεση Πελικό- αλλά και σε τοπικό επίπεδο – πρώην διευθυντής εκπαίδευσης- η larissanet επιχειρεί μέσα από συνεντεύξεις με νομικούς και ιατροδικαστές να αναλύσει το θέμα των βιασμών ενόψει και της Παγκόσμιας Ημέρας Εξάλειψης της Έμφυλης Βίας.
Τα στοιχεία
Στην Ελλάδα σύμφωνα με τα στοιχεία από τις ετήσιες επετηρίδες της αστυνομίας τα τελευταία τρία χρόνια καταγράφηκαν πανελλαδικά τουλάχιστον 200 τετελεσμένες υποθέσεις βιασμού. Σε βάθος εννιαετίας(2014-2023) καταγράφηκαν συνολικά 2043 υποθέσεις βιασμού τετελεσμένες και 843 απόπειρες. Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας οι περιπτώσεις για το αντίστοιχο διάστημα είναι 49 τετελεσμένες και 29 απόπειρες ενώ από την Διεύθυνση Ασφαλείας Λάρισας καταγράφηκαν 18 υποθέσεις βιασμού τετελεσμένες και 16 απόπειρες. Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο πως τα στατιστικά από την αστυνομία αναφέρονται σε καταγγελίες και δεν υπάρχει πλήρης εικόνα για το πόσες από αυτές τις υποθέσεις έχουν διαπιστωθεί και δικαστικά καθώς δεν υπάρχουν πρόσφατα στατιστικά από τη δικαιοσύνη.
Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας οι περιπτώσεις για το αντίστοιχο διάστημα είναι 49 τετελεσμένες και 29 απόπειρες ενώ από την Διεύθυνση Ασφαλείας Λάρισας καταγράφηκαν 18 υποθέσεις βιασμού τετελεσμένες και 16 απόπειρες.
Ένα άλλο στοιχείο που έχει ενδιαφέρον είναι πως σύμφωνα με την 4η ετήσια έκθεση για την βία κατά των γυναικών από την Γενική Γραμματεία Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων οι ενήλικες γυναίκες θύματα ενδοοικογενειακού βιασμού ανήλθαν το 2022 σε 84, ενώ οι άνδρες θύματα ενδοοικογενειακού βιασμού που προχώρησαν στη σχετική καταγγελία ήταν 3. Στην συντριπτική πλειονότητά τους, οι δράστες διατηρούσαν, είτε κατά τον χρόνο τέλεσης του εγκλήματος είτε κατά το παρελθόν, συντροφική σχέση με το θύμα του βιασμού. Σε 20 από τις 85 περιπτώσεις ο δράστης ήταν ο σύζυγος του θύματος (23,5%), σε 29 περιπτώσεις ο τέως μόνιμος σύντροφος (34,1%), σε 20 περιπτώσεις ο μόνιμος σύντροφος (23,5%) και σε 4 ο τέως σύζυγος (4,7%).
Το κακούργημα του βιασμού περιγράφεται στο άρθρο 336 του Ποινικού Κώδικα και μετά από πολλές τροποποιήσεις που ξεκίνησαν κυρίως τη δεκαετία του ‘80, σήμερα μπορούμε να πούμε συνοπτικά ότι τιμωρείται ο εξαναγκασμός του θύματος με τη χρήση σωματικής και ψυχολογικής βίας σε γενετήσια πράξη ή η τέλεση γενετήσιας πράξης χωρίς τη συναίνεση του άλλου μέρους.
Αναφορικά με τις αλλαγές των τελευταίων ετών αλλά και τις δυσκολίες μιας εκδίκασης υπόθεσης βιασμού η δικηγόρος, Διδάκτωρ Νομικής και συγγραφέας του βιβλίου “Το αδίκημα του βιασμού”, Χαρά Χιόνη-Χότουμαν μας αναφέρει τα εξής:
“Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αύξηση των υποθέσεων σεξουαλικής κακοποίησης και βιασμού που καταγγέλλονται στις αρχές. Νομοθετικές πρωτοβουλίες οι οποίες επηρεάστηκαν από υποχρεώσεις της χώρας μας βάσει του ευρωπαϊκού δικαίου έκαναν το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης πιο ανοιχτό στα θύματα. Τα θύματα σεξουαλικών αδικημάτων για πολλά έτη δίσταζαν να καταγγείλουν την κακοποίηση, ειδικά εάν είχε τελεστεί από κάποιο πρόσωπο από το περιβάλλον τους. Μεγάλη ώθηση έδωσε και η νομοθετική αλλαγή που επήλθε το 2019 στον Ποινικό Κώδικα τιμωρώντας τον βιασμό στη βάση της απουσίας συναίνεσης. Υπάρχουν όμως και σήμερα δυσκολίες τις οποίες αντιμετωπίζουν όλοι οι παράγοντες της δίκης. Καταρχάς η ίδια η έννοια της συναίνεσης συνδέεται με αποδεικτικές δυσχέρειες. Όπως και στα περισσότερα σεξουαλικά αδικήματα, συνήθως οι μάρτυρες απουσιάζουν, με τις αντίθετες καταθέσεις θύματος και δράστη να είναι μονάχα διαθέσιμες. Σε αυτό το πλαίσιο, το δικαστήριο εξετάζει στενά τη συμπεριφορά και τη μεταξύ τους σχέση. Ο τρόπος όμως που οι συμπεριφορές εξετάζονται θα πρέπει να συμφωνεί με τη σύγχρονη οπτική για τις πιθανές αντιδράσεις ενός θύματος σεξουαλικού εγκλήματος, ενώ απουσιάζουν οδηγίες σχετικά με την εξέταση των θυμάτων. Ακόμη, οι καθυστερήσεις που γενικότερα χαρακτηρίζουν το σύστημα απονομής ποινικής δικαιοσύνης προκαλούν επιπλέον προβλήματα”.
Σε αυτό το πλαίσιο, το δικαστήριο εξετάζει στενά τη συμπεριφορά και τη μεταξύ τους σχέση. Ο τρόπος όμως που οι συμπεριφορές εξετάζονται θα πρέπει να συμφωνεί με τη σύγχρονη οπτική για τις πιθανές αντιδράσεις ενός θύματος σεξουαλικού εγκλήματος, ενώ απουσιάζουν οδηγίες σχετικά με την εξέταση των θυμάτων.
Η δυναμική των αποδείξεων και ο ιατροδικαστής
Το θέμα της αποδεικτικής δυσχέρειας που ανέφερε η κα Χιόνη ειδικά στο θέμα της συναίνεσης παρουσιάστηκε πρόσφατα και σε δίκη στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο Λάρισας όπου κοπέλα κατήγγειλε τον βιασμό της από δύο άντρες στο Βόλο. Σε αυτή την υπόθεση ο εισαγγελέας ανέφερε πως τα συγκεκριμένα αδικήματα χαρακτηρίζονται από μια «εν γένει αποδεικτική δυσχέρεια» η οποία συνίσταται όπως τόνισε στην «ένδεια αξιόπιστου αποδεικτικού υλικού» καθώς η πράξη τελείται συνήθως μόνο μεταξύ θύματος και δράστη. Τόνισε πως η συγκεκριμένη υπόθεση ξεκινάει με ένα «αποδεικτικό μειονέκτημα ως προς την δυναμική των αποδείξεων».
Ποιο άλλο αποδεικτικό στοιχείο όμως θα μπορούσε να ρίξει φώς σε έναν καταγγελλόμενο βιασμό;
Όπως ανέφερε εισαγγελέας πέρυσι τον Μάρτιο σε υπόθεση καταγγελίας βιασμού πάλι στο Βόλο, επειδή οι καταθέσεις της καταγγέλλουσας και του κατηγορούμενου δεν μπορούν να χαρακτηριστούν αξιόπιστες, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη ιατρικά έγγραφα όπως η ιατροδικαστική έκθεση.
Τα περιστατικά ιατροδικαστικού ενδιαφέροντος στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας και των Σποράδων εξυπηρετούνται από την Ιατροδικαστική Υπηρεσία Λάρισας με έδρα την Λάρισα. Η εν λόγω Υπηρεσία είναι η μοναδική στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας και των Σποράδων και σε αυτή υπηρετούν 3 Ιατροδικαστές, διοικητικό προσωπικό και ένας νεκροτόμος.
Τις ανωτέρω πληροφορίες μας παρέχει η Ιατροδικαστής Λάρισας κα Χρυσαυγή Κούση στην οποία απευθυνθήκαμε για τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει ένα θύμα βιασμού:
“Η γυναίκα που πέφτει θύμα βιασμού θα πρέπει να απευθυνθεί ΆΜΕΣΑ στις Αρχές ώστε να καταγγείλει τον βιασμό και να οδηγηθεί στον Ιατροδικαστή. Αν το θύμα έχει υποστεί και βαριές σωματικές βλάβες, οδηγείται στο νοσοκομείο συνοδευόμενο από αξιωματικό υπηρεσίας. Είναι βασικό να γνωρίζει τις 2 βασικότερες ενέργειες που πρέπει να κάνει μέχρι να βρεθεί μπροστά σε έναν ιατροδικαστή: Πρώτον πρέπει να παραμείνει χωρίς λουτρό (άπλυτη), από τη στιγμή της κακοποίησής της μέχρι την εξέτασή της και δεύτερον τα ρούχα και τα εσώρουχα που φορούσε κατά τη διάρκεια της κακοποίησης να τα παραδώσει με πράξη κατάσχεσης στον αρμόδιο Αστυνομικό για διενέργεια εξέτασης με τη μέθοδο DNA”.
Η γυναίκα που πέφτει θύμα βιασμού θα πρέπει να απευθυνθεί ΆΜΕΣΑ στις Αρχές ώστε να καταγγείλει τον βιασμό και να οδηγηθεί στον Ιατροδικαστή.
Η κα Κούση τονίζει πως είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί η συγκατάθεση μετά πληροφόρηση πριν την εξέταση του θύματος. “Εάν το θύμα είναι για οποιοδήποτε λόγο ανίκανο να καταλάβει σε τι συγκατατίθεται (π.χ. εάν είναι υπό την επήρεια φαρμάκων/αλκοόλ, τραυματισμού κλπ) η εξέταση οφείλει να αναβληθεί έως ότου είναι σε θέση να συγκατατεθεί” αναφέρει και προσθέτει πως η αντιμετώπιση των επειγόντων προβλημάτων του θύματος προηγείται της σχετικής με την κακοποίηση εξέτασης από την Ομάδα Αντιμετώπισης Σεξουαλικής Κακοποίησης (ΟΑΣΚ).
Η διαδικασία ξεκινά με την Ιατροδικαστή να λαμβάνει το ιστορικό του περιστατικού και στη συνέχεια να προχωρά στην κλινική εξέταση. “Ο Ιατροδικαστής καλείται να συλλέξει τα απαραίτητα βιολογικά υλικά και πειστήρια κατά τρόπο ενδεδειγμένο και να τα παραδώσει άμεσα στην Εντολοδότιδα Αρχή.
Η ευαισθησία των δειγμάτων εξαρτάται από το πόσο σύντομα συλλέγονται από το αναφερόμενο συμβάν: – εντός 72h η απόδοση των εξετάσεων είναι μέγιστη – ανάλυση γενετικού υλικού, με τη σύγχρονη τεχνολογία, μπορεί να πραγματοποιηθεί και μία εβδομάδα μετά το συμβάν. – η παρουσία σπερματικού υλικού ανιχνεύεται στο σώμα (in situ) ή στα ενδύματα του θύματος με σύγχρονες μεθόδους (υπεριώδη φωτισμό, ανίχνευση χολίνης (Florence test) και όξινης φωσφατάσης – Brentamine test) – με λήψη επιχρίσματος (στοματικό, κολπικό ή/και πρωκτικό) με άμεση μικροσκόπηση ή με τη χρήση ειδικών δεικτών εντός 2-3 ημερών από το συμβάν” αναφέρει η κα Κούση σχετικά με την διαδικασία και τα αποδεικτικά στοιχεία που μπορούν να εξαχθούν από αυτή προσθέτωντας πως “σε ένα περιστατικό βιασμού θεωρείται απαραίτητη η έκπλυση των έξω γεννητικών οργάνων των ύποπτων ατόμων για την απόδειξη προηγηθείσας πρόσφατης συνουσίας.
Τα θετικά αποτελέσματα των εξετάσεων αυτών συνηγορούν υπέρ της προηγηθείσας πρόσφατης συνουσίας. Από την εξέταση του σπέρματος μπορεί να προκύψουν πολύτιμα συμπεράσματα για την ταυτότητα του ατόμου στο οποίο ανήκει το σπέρμα, με τον προσδιορισμό του DNA. H δειγματοληψία για ανίχνευση σπέρματος θα πρέπει να διενεργείται σε όλες τις περιπτώσεις ανεξαρτήτως αναφερόμενης χρήσης προφυλακτικού. Σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, με ισχυρή ένδειξη συνουσίας χωρίς προφυλάξεις χορηγείται άμεσα αντισύλληψη (τις πρώτες 3-5 ημέρες). Ο βιασμός γυναίκας αναπαραγωγικής ηλικίας οδηγεί σε εγκυμοσύνη στο 5% των περιπτώσεων, με υψηλότερα ποσοστά στις έφηβες λόγω της περιορισμένης κατανόησης των μεθόδων αντισύλληψης”.
Υπάρχει όμως και ένα άλλο κρίσιμο στοιχείο που μας επισημαίνει η κα Κούση το οποίο είναι η υποβοηθούμενη από φαρμακευτικές ουσίες σεξουαλική βία και η οποία διαχωρίζεται σε 2 κατηγορίες: Ο δράστης χορηγεί σκόπιμα ψυχοτρόπες ουσίες (π.χ. χάπι βιασμού) στο θύμα ώστε να επιδράσουν στο επίπεδο συνείδησής του και έτσι να το εκμεταλλευτεί σεξουαλικώς. Ο δράστης εκμεταλλεύεται την αδυναμία του θύματος να συναινέσει εφόσον βρίσκεται υπό την επήρεια ψυχοτρόπων ουσιών.
“Σε πολλές περιπτώσεις καταγγελιών το θύμα μπορεί να αιτηθεί τη λήψη βιολογικών υλικών, κυρίως αίμα και ούρα, για την ανίχνευση ουσιών με κατασταλτική δράση στο ΚΝΣ, οι οποίες μπορεί να χορηγήθηκαν από τον δράστη προκειμένου να μειώσουν την «άμυνα» του θύματος” αναφέρει η κα Κούση και εξηγεί τη διαδικασία: “Εντός των πρώτων 24h θα πρέπει να λαμβάνονται αίμα και ούρα ενώ μετά την πάροδο των 3 ημερών λαμβάνονται μόνο ούρα. Αν το θύμα, λόγω της παροδικής αμνησίας και της σύγχυσης από την οποία διακατέχεται, καθυστερήσει να αναφέρει το συμβάν, τότε είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανιχνευθεί κάποια από τις ουσίες αυτές σε δείγματα αίματος ή ούρων. Η μοναδική μέθοδος ανίχνευσης σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η τοξικολογική ανάλυση τριχών, κατά την οποία συλλέγεται δείγμα τριχών κεφαλής και αναλύεται μέσω πολύ ευαίσθητων τεχνικών με κύριο πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου να είναι ο μεγάλος χρόνος που παραμένουν οι ουσίες και/ή οι μεταβολίτες τους στην τρίχα”.
Βία και συναίνεση
Όπως αναφέραμε, στο αδίκημα τους βιασμού υπάρχει η έννοια της χρήσης βίας και της απουσίας συναίνεσης.
To θέμα της συναίνεσης απασχόλησε τις δικαστικές αρχές στη Λάρισα σε δίκη για υπόθεση βιασμού μιας νεαρής κοπέλας από συνομήλικο της σε πάρτυ στο Βόλο. Ο εισαγγελέας τότε στην αγόρευση του ανέφερε πως “ως προς το κρίσιμο σημείο, αυτό της συναίνεσης, δεν μπορώ με βεβαιότητα στη συνείδηση μου να πω ότι υπήρξε ρητή εκφορά σαφούς και αντιληπτής υπό τις περιστάσεις έλλειψη της συναίνεσης για τις πράξεις αυτές”.
Το στοιχείο της επικοινωνίας στη συναίνεση απασχολεί τη κα Χιόνη στο βιβλίο της όπου αναφέρει αυτή ως ένα σύστημα πομπού και δέκτη όπου το μήνυμα πρέπει να είναι σαφές:
Η εισαγωγή της έννοιας της συναίνεσης στον Ποινικό μας Κώδικα αποτέλεσε μια επιβεβαίωση της στροφής προς το άτομο. Το ζήτημα όμως της διάγνωσής της συναίνεσης είναι εξαιρετικά δυσχερές, όπως φαίνεται και από τις διαφορετικές προσεγγίσεις που έχουν υποστηριχθεί. Η πρότασή μου στηρίζεται στην ανάγκη να βρούμε το όριο εκείνο που και τη σεξουαλική ελευθερία των προσώπων θα διαφυλάσσει και δεν θα επιβαρύνει υπέρμετρα τους πολίτες, οι οποίοι θα πρέπει να είναι σε θέση να αντιληφθούν ότι πράττουν παράνομα. Ειδικότερα, στο πεδίο των σεξουαλικών σχέσεων θεωρώ ότι η συναίνεση, η βούληση ή μη συμμετοχής σε σεξουαλικές πράξεις, θα πρέπει να εξωτερικεύεται, να εκφράζεται. Στον πυρήνα της πρόκειται, επομένως, για μια επικοινωνιακή πράξη. Στο πλαίσιο αυτό θα εξετάσουμε αυτούς που επικοινωνούν, τον πομπό και τον δέκτη, το ίδιο το μήνυμα, το οποίο μπορεί να συνίσταται και σε εξωλεκτικά στοιχεία, όπως κλάμα, σπρώξιμο, καθώς και τις συνθήκες επικοινωνίας. Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσει ένα τρίτος να εκτιμήσει εάν επικοινωνήθηκε επιτυχώς η βούληση κάποιου.
Στον πυρήνα της πρόκειται, επομένως, για μια επικοινωνιακή πράξη. Στο πλαίσιο αυτό θα εξετάσουμε αυτούς που επικοινωνούν, τον πομπό και τον δέκτη, το ίδιο το μήνυμα, το οποίο μπορεί να συνίσταται και σε εξωλεκτικά στοιχεία, όπως κλάμα, σπρώξιμο, καθώς και τις συνθήκες επικοινωνίας.
Το άλλο στοιχείο στο αδίκημα του βιασμού είναι η χρήση βίας ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που η καταγγέλλουσα καλείται να “απολογηθεί” για τη συμπεριφορά της μετά την πράξη ή για το κατά πόσο αντιστάθηκε.
“Η αναγωγή στην ιστορία του εγκλήματος του βιασμού αποτελεί για μένα ίσως το πιο χρήσιμο σημείο για κάποιον που θέλει να αντιληφθεί τη λογική πολλών νομοθετικών επιλογών. Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον πώς εν τέλει η μεσαιωνική ηθική υπήρξε και ίσως υπάρχει ακόμα κεκαλυμμένα παρούσα σε πολλά σεξουαλικά αδικήματα. Το ιδανικό θύμα, η απαίτηση απόδειξης της αντίστασης και η άμεση καταγγελία συνδέονται με την εξέλιξη της αντίληψης της κοινωνίας για το θύμα αλλά και γενικά για τις σεξουαλικές επιθέσεις” αναφέρει η κα Χιόνη και προσθέτει: “Στη σύγχρονη εποχή η φυσική βία δεν μπορεί να αποτελεί τη βάση της τιμώρησης του βιασμού. Ωστόσο, θεωρώ ότι ορθά ο νομοθέτης αποφάσισε να τιμωρήσει με αυξημένη ποινή τις περιπτώσεις αυτές που χρησιμοποιείται και βία, γιατί είναι ένα στοιχείο που θα πρέπει να αξιολογείται, καθώς επιφέρει μια επιπρόσθετη βλάβη στο θύμα”.
Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον πώς εν τέλει η μεσαιωνική ηθική υπήρξε και ίσως υπάρχει ακόμα κεκαλυμμένα παρούσα σε πολλά σεξουαλικά αδικήματα.
Τα κενά στο σύστημα
Πριν από ένα χρόνο η ομάδα εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Καταπολέμηση της Βίας εναντίον των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας (GREVIO) δημοσίευσε τη βασική της έκθεση αξιολόγησης για την Ελλάδα.
Μεταξύ άλλων διατύπωνε τις παρατηρήσεις της για την αντιμετώπιση των περιστατικών βιασμού στη χώρα μας επισημαίνοντας τη δυσαναλογία μεταξύ των καταγγελιών για βιασμό και τις καταδικαστικές αποφάσεις (χαρακτηριστικά αναφέρει 202 καταγγελίες το 2020 και μόλις 8 καταδίκες) και την απουσία κέντρων αντιμετώπισης θυμάτων βιασμού.
Σχετικά με τα κέντρα βιασμού η κα Κούση μας απαντά: “Στη χώρα μας δεν νοείται κέντρο βιασμού χωρίς την παρουσία ιατροδικαστή. Συνεπώς, η έλλειψη ανάλογων κέντρων οφείλεται στην έλλειψη δημόσιων ιατροδικαστικών δομών σε κάθε Εφετειακή Περιφέρεια και σε κάθε Νομό. Αξίζει να αναφερθεί ότι ολόκληρη η Περιφέρεια Δωδεκανήσων θα πρέπει να εξυπηρετηθεί από την δημόσια δομή της Ρόδου, της Σύρου ή του Πειραιά. Οι πλειοψηφία των νομών της Πελοποννήσου θα πρέπει να εξυπηρετηθούν από την δημόσια δομή της Πάτρας ενώ ολόκληρη η Περιφέρεια Ηπείρου εξυπηρετείται από έναν και μόνο Ιατροδικαστή μέλος ΔΕΠ του Παν/μίου Ιωαννίνων με έδρα τα Ιωάννινα”.
Στη χώρα μας δεν νοείται κέντρο βιασμού χωρίς την παρουσία ιατροδικαστή. Συνεπώς, η έλλειψη ανάλογων κέντρων οφείλεται στην έλλειψη δημόσιων ιατροδικαστικών δομών σε κάθε Εφετειακή Περιφέρεια και σε κάθε Νομό.
Για την πρόσβαση ενός θύματος βιασμού σε Ιατροδικαστική υπηρεσία στη Θεσσαλία αναφέρει πως “στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας και των Σποράδων υπήρχε και υπάρχει πάντα άμεση πρόσβαση προς εξέταση ενός θύματος βιασμού, όπως αυτό αποδεικνύεται από τα τηρούμενα Αρχεία της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Λάρισας” προσθέτοντας για τα Ιατροδικαστικά ζητήματα που προκύπτουν κατά τη διερεύνηση κάθε περιστατικού σεξουαλικής κακοποίησης και βιασμού:
“Τα ενήλικα θύματα σεξουαλικής βίας συνήθως δεν εμφανίζουν κακώσεις στα γεννητικά όργανα και τον πρωκτό όταν δεν προβάλλουν αντίσταση. Η απουσία ευρημάτων, ωστόσο, δεν τεκμηριώνει ότι δεν τελέστηκε η βίαιη πράξη, απλώς δεν την επιβεβαιώνει. Η διάκριση μεταξύ κακώσεων από συναινετική και μη συναινετική γενετήσια πράξη είναι σημαντική, διότι κακώσεις μπορεί να προκληθούν και κατά τη διάρκεια μιας συναινετικής γενετήσιας πράξης. Η πρωκτική γενετήσια πράξη, ανεξαρτήτως του φύλου του θύματος, μπορεί να μην προκαλέσει κακώσεις.
Το 30% των προεμμηνοπαυσιακών και το 50% των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών δεν εμφανίζουν ορατές κακώσεις μετά από μη συναινετική γενετήσια πράξη. Ένα άλλο ιατροδικαστικό θέμα που ανακύπτει κατά τη διερεύνηση υποθέσεων βιασμού είναι αν το σπέρμα που βρέθηκε στον κόλπο κάποιου θύματος προέρχεται από βιασμό ή προϋπήρχε από παλαιότερη εκούσια συνουσία, με άλλο μάλιστα άτομο. Απάντηση θα μπορούσε να δώσει η ταυτοποίηση του σπέρματος που βρίσκεται ακόμα στον κόλπο. Δι’ αποκλεισμού ορισμένων ατόμων προχωράει το ιατροδικαστικό εργαστήριο στο έργο του. Επίσης, εξαιρετικά δύσκολη αλλά απολύτως επιβεβλημένη είναι η παραπομπή του θύματος σε επαγγελματία ψυχικής υγείας (Ψυχίατρο ή Ψυχολόγο), μετά το πέρας της κλινικής εξέτασης, διότι πολλά θύματα διακατέχονται από ντροπή, ενοχή και άρνηση της πραγματικότητας”.
Η απουσία συνεκτικής στάσης
Κλείνοντας ρωτάμε την κα Χιόνη αν υπάρχει κάτι που πρέπει να αλλάξει ή χρήζει βελτίωσης σε ότι αφορά τον ποινικό κώδικα και το αδίκημα του βιασμού:
“Πιστεύω ότι οι μεγάλες τομές στη νομοθεσία, ειδικά αυτές που συνεπάγονται βαθιές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο το δίκαιο αντιμετωπίζει τα άτομα, θα πρέπει να έχουν τον χρόνο να δοκιμαστούν πρακτικά. Οι συνεχείς αλλαγές σε ένα αδίκημα με τόσο στενή διασύνδεση με την κοινωνία, όπως ο βιασμός, εύκολα μπορούν να οδηγήσουν σε ανασφάλεια δικαίου και έλλειμμα εμπιστοσύνης στους θεσμούς. Παρότι η προσθήκη της συναίνεσης στο άρθρο 336 του Ποινικού Κώδικα αποτελεί μια θετική εξέλιξη, αυτό που φαίνεται να απουσιάζει από το σχετικό κεφάλαιο του Ποινικού Κώδικα είναι μια συνεκτική στάση απέναντι στη σεξουαλική βία που θα περιλαμβάνει συμπεριφορές με κλιμακούμενη βαρύτητα, οι οποίες θα τιμωρούνται και σε διαφορετικό βαθμό”.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
