Γράφει ο Ευάγγελος Μπαλντούνης (Καθηγητής φιλόλογος)
Πρόκειται ίσως για την πιο αναγνωρίσιμη παράσταση στον κόσμο.
ΤΙ ΕΚΦΡΑΖΕΙ: Αποτελεί το σύμβολο της Ελευθερίας και του Αμερικανικού Ονείρου, που επί 100 και πλέον έτη υποδεχόταν τα εκατομμύρια των μεταναστών που έφταναν στο λιμάνι της Ν. Υόρκης. Η δυναμική του μορφή ήταν το πρώτο πράγμα που αντίκριζαν στη νέα τους πατρίδα, δίνοντάς τους ελπίδες πως θα μπορέσουν να εκπληρώσουν τα όνειρά τους. Για τους Γάλλους που το δώρισαν, ενσαρκώνει την ιδέα της λευτεριάς και του αυτεξούσιου ενός λαού, και το ιδανικό της φιλίας των εθνών.
Ο ΕΜΠΝΕΥΣΤΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ και ΟΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ ΤΟΥ: Η ιδέα του Αγάλματος ανήκει στον Γάλλο ιστορικό Λαμπουλέ, ο οποίος πρότεινε να δημιουργηθεί, ένα μνημείο προς τιμήν της γαλλο-αμερικανικής φιλίας. Ο έμπειρος γλύπτης Μπαρτολντί άρχισε το 1874 να εργάζεται στο Παρίσι για την κατασκευή του. Είχε ήδη παλιότερα σχέδια για τη φιλοτέχνηση ενός γιγάντιου αγάλματος στο πνεύμα τού αρχαίου Κολοσσού της Ρόδου. Θα ήταν το δώρο της Γαλλίας για τα 100 χρόνια ανεξαρτησίας των ΗΠΑ. Τη στατική δομή του αγάλματος μελέτησε ο γνωστός για τον Πύργο του, μηχανικός Άιφελ. Κατασκευάστηκε ένας τεράστιος χαλύβδινος σκελετός, τον οποίο ο Μπαρτολντί κάλυψε με φύλλα χαλκού σφυρηλατώντας τα στο χέρι. Το κολοσσιαίο έργο αποσυναρμολογήθηκε σε 350 κομμάτια, τοποθετήθηκε σε 214 κιβώτια και μεταφέρθηκε το 1885 στις ΗΠΑ, όπου και συναρμολογήθηκε ξανά σε διάστημα 4 μηνών.
ΤΑ ΜΕΓΕΘΗ ΤΟΥ και ΤI ΠΑΡΙΣΤΑ: Το ύψος του αγάλματος είναι 46,5μ. Άλλα 46,5μ το βάθρο του, σύνολο 93μ. 192 σκαλιά υπάρχουν από τη βάση του βάθρου ως τα πόδια του αγάλματος. Άλλα 168 στο εσωτερικό του που επιτρέπουν την άνοδο στο κεφάλι, σύνολο 360. 25 παράθυρα βρίσκονται στην κεφαλή και άλλα 58 στο χέρι που κρατάει τον Πυρσό. Τα σανδάλια έχουν μήκος 7,5μ και η διάσταση της μέσης είναι 10,5μ. Ζυγίζει 228, 5 τόνους. Ο σχεδιασμός και η κατασκευή του αναγνωρίστηκαν εκείνη την εποχή ως ένα από τα μεγαλύτερα τεχνικά επιτεύγματα τού 19ου αι. και λειτούργησε σαν γέφυρα μεταξύ τέχνης και μηχανικής. Εικονίζει την Ελευθερία ως γιγάντια γυναικεία μορφή, να κρατά στο υψωμένο δεξί της χέρι έναν Πυρσό και στο αριστερό της μία Πλάκα στην οποία αναγράφεται η ημερομηνία «4η Ιουλίου 1776» (ημέρα Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ).
ΟΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΕΣ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ: Η συμφωνία ήταν πως οι Γάλλοι θα δώριζαν το άγαλμα, όμως για το βάθρο του έπρεπε να φροντίσουν οι Αμερικανοί. Στη Γαλλία, για τη χρηματοδότηση της κατασκευής, οι υποστηρικτές του έργου δημιούργησαν το 1875 τη Γαλλο – Αμερικανική Ένωση. Εξέδωσε μία δήλωση για δωρεές από το κοινό. 80 πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά έδωσαν χρήματα. Χιλιάδες Γάλλοι μαθητές πρόσφεραν μικρές συνεισφορές. Επίσης απόγονοι Γάλλων αξιωματικών που είχαν πολεμήσει υπό τον Λαφαγιέτ στην Αμερικανική Επανάσταση. Μία εταιρία χαλκού δώρισε το υλικό που θα χρησιμοποιούνταν για τη διαμόρφωση του δέρματος του αγάλματος.
Η ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΣΤΙΣ ΗΠΑ: Στην Αμερική πάντως η εξεύρεση πόρων ήταν δύσκολη και χρονοβόρα. Μόλις είχε τελειώσει ο Εμφύλιος και δεν υπήρχε προθυμία. Μέρη του αγάλματος που είχαν ήδη περατωθεί, επιδεικνύονταν σε διάφορες εκθέσεις για να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο (το χέρι με τη δάδα εκτέθηκε σε έκθεση στη Φιλαδέλφεια). Ένας εκδότης εφημερίδας της Ν. Υόρκης ξεκίνησε μία καμπάνια για την ανεύρεση χρημάτων. Κατόρθωσε να συγκεντρωθούν πάνω από 100 χιλ. δολάρια. Λεγόταν Τζ. Πούλιτζερ (από όπου και τα γνωστά δημοσιογραφικά βραβεία). Μεγάλο ποσό για τότε, κι έτσι η κατασκευή του γρανιτένιου βάθρου κατέστη δυνατή. Το σχεδίασε τo 1884 ο αρχιτέκτονας Hunt, δωρίζοντας την αμοιβή του. Το βάθρο έχει το σχήμα ενός αστεριού.
ΚΑΙ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΦΑΡΟΥ…: Το Κογκρέσο αποφάσισε να στηθεί στο λιμάνι της Ν. Υόρκης, στη νησίδα Liberty Ιsland, από όπου είναι ορατό σε όποιον μπαίνει και βγαίνει απ’ αυτό. Κοιτά προς τα ΝΑ για να υποδεχτεί τους μετανάστες που φτάνουν με πλοία στις ΗΠΑ. Δίπλα της βρισκόταν το Ellis Island, το νησί από όπου πέρασαν και επιλέχθηκαν πάνω από 12 εκατομ. μετανάστες…. Από τα πρώτα εγκαίνια το 1886 μέχρι το 1902, το άγαλμα τελούσε και χρέη φάρου. Ένα μικρό εργοστάσιο ηλεκτρισμού εγκατεστημένου στο νησί, παρείχε ενέργεια για το φως του φάρου, που τον καθιστούσε ορατό από απόσταση 40 χλμ.
ΤΙ ΓΡΑΦΕΙ Η ΠΛΑΚΕΤΑ ΣΤΗ ΒΑΣΗ: Το 1883, η ποιήτρια Έμμα Λάζαρους είχε γράψει το σονέτο «Ο Νέος Κολοσσός» με σκοπό τη συγκέντρωση χρημάτων. Μερικοί του στίχοι: «Δεν μοιάζει με τον μπρούτζινο τον Κολοσσό της Ρόδου /… και τ’ όνομά της: Μάνα / Μητέρα των εξόριστων… / Κρατείστε εσείς τις τελετές… / Δώστε σε μένα τους φτωχούς, τους κατατρεγμένους σας / που τσάκισαν οι συμφορές και λαχταρούν γι’ ανάσα. / Ελεύθερη, στείλτε μου εδώ τους ανεμοδαρμένους, / τους άστεγους, τους ναυαγούς κι όλο τ’ ανθρωπολόι… «. Το ποίημα αντιπαράβαλε στο αρρενωπό αρχαίο άγαλμα του Κολοσσού, το Άγαλμα της Ελευθερίας ως σύμβολο μητρικής ισχύος και ισότητας. Το μετέτρεψε σε απεικόνιση μητρικής φιλοξενίας και ελπίδας για τους απανταχού κατατρεγμένους. Αντί να στέκεται φρουρός όπως ο αρχαίος Κολοσσός, εκείνη στέκεται στο λιμάνι καλωσορίζοντας τους ξένους κραυγάζοντας «με χείλη βουβά» το καλώς ήρθες.
ΟΙ ΦΘΟΡΕΣ ΠΟΥ ΥΠΕΣΤΗ ΣΤΟΝ Α’ Π.Π.: Το 1916 Γερμανοί δολιοφθορείς προκάλεσαν τρομερή έκρηξη σε τεράστιες συγκεντρώσεις πυρομαχικών που βρίσκονταν σε ένα άλλο τρίτο τότε νησάκι του λιμανιού της Ν. Υόρκης, και πλησίον του νησιού με το άγαλμα. Η ισχύς της έκρηξης ήταν ισοδύναμη με σεισμό 5,5 Ρίχτερ. Σκοτώθηκαν 7 άτομα, ενώ όλα τα παράθυρα σε ακτίνα 25 μιλίων έσπασαν. Μεγάλη ζημιά προκλήθηκε και στο Άγαλμα. Οι βλάβες στην επιφάνειά του αποκαταστάθηκαν αμέσως. Ο Πυρσός όμως παρουσίασε σοβαρό πρόβλημα στατικότητας, που δεν μπορούσε πια να αποκατασταθεί. Μετά τον Β’ Παγκ. Πόλεμο οι ΗΠΑ απαίτησαν αποζημίωση από τη Δ. Γερμανία. Εισέπραξε σε δόσεις έως το 1976, 95 εκατομ. δολάρια (σημερ. αξία: 1 δις 100 εκατομ. δολάρια)….
ΟΙ ΝΕΟΙ ΟΡΟΙ ΕΙΣΟΔΟΥ ΣΤΟ ΚΤΙΣΜΑ: Είναι ένα μνημείο γεμάτο συμβολισμούς και υποδέχεται χιλιάδες περιηγητές καθημερινά για να θαυμάσουν από κοντά το πιο εντυπωσιακό και διάσημο άγαλμα του κόσμου. Αποτελεί ένα μοναδικό αξιοθέατο που έχει σημασία να επισκεφθεί κανείς. Πηγαίνουν 4 εκατομ. άνθρωποι από όλον τον πλανήτη. Το 1986 το άγαλμα απέκτησε νέα δάδα επιχρυσωμένη με φύλλα χρυσού 24 καρατιών, καθώς η αρχική είχε υποστεί διαβρώσεις μη επιδεχόμενες επιδιορθώσεις (ο αυθεντικός Πυρσός φυλάσσεται στο μουσείο του μνημείου). Το πράσινο χρώμα που αναγνωρίζουμε στο άγαλμα είναι αποτέλεσμα της οξείδωσης τού χαλκού, από την έκθεσή του στις καιρικές συνθήκες. Παλαιότερα οι επισκέπτες είχαν τη δυνατότητα να ανέβουν την σπειροειδή σκάλα στο εσωτερικό του και να καταλήξουν στο στέμμα, για να θαυμάσουν την εντυπωσιακή θέα τού λιμανιού της Ν. Υόρκης. Μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, η προσβασιμότητα στο στέμμα άλλαξε. Συγκεκριμένος αριθμός επιτρέπεται να ανεβεί κάθε φορά, ύστερα από διπλό έλεγχο ασφαλείας….
Ο ΘΕΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝ και ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ: Το γλυπτό εκτός από πολύ εντυπωσιακό, δηλώνει και βαθύτατους συμβολισμούς. Το φωτοστέφανο διαθέτει 7 ακτίνες. Αντιπροσωπεύουν τις 7 ηπείρους και τις 7 θάλασσες της γης. Τα πόδια του είναι δεμένα με δεσμά που έχουν σπάσει. Αυτός που σχεδίασε το άγαλμα, κάπου αλλού είχε δει την μορφή αυτή: είναι του Φωτοφόρου Απόλλωνος – Ηλίου! Ο Θεός αναπαριστάνεται με αυτήν ακριβώς την εικόνα! Ευτυχώς για μας η αθάνατη ελληνική γη της Κορινθίας, μάς την διέσωσε για να μπορούμε σήμερα να γνωρίζουμε την αλήθεια. Βρίσκεται στο Μουσείο της Κορίνθου στο μέσον μιας τρίπτυχης πλάκας μαζί με άλλες δύο παραστάσεις. Είναι ίδια με αυτήν του Αγάλματος της Ελευθερίας! Η πνευματική ιδιοκτησία είναι πασιφανές σε ποιον ανήκει….
~ Ο διευθυντής της Αμερικάνικης Αρχαιολογικής αποστολής, σώφρων και έντιμος άνθρωπος, έχει δηλώσει ότι οι Αμερικανοί πρέπει να έρχονται να προσκυνούν στο χώρο του Μουσείου όπου βρίσκεται η όψη τού φωτοφόρου Απόλλωνος. Είναι η πηγή του εθνικού τους συμβόλου και το οφείλουν στην Ελλάδα!…. Παραθέτω 6 στίχους από σχετικό ποίημα τού Κ. Καρυωτάκη: «Λευτεριά, Λευτεριά, σχίζει, δαγκάνει / τους ουρανούς το στέμμα σου. Το φως σου, / χωρίς να καίει, τυφλώνει το λαό σου. / Πεταλούδες χρυσές οι Αμερικάνοι, / λογαριάζουν πόσα δολάρια κάνει / σήμερα το υπερούσιο μέταλλό σου.»….
Βιβλιογραφία: Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO)
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
