Του Βάιου Κουτριντζέ, συγγραφέα
Βρισκόμαστε σ’ ένα μικρό ορεινό χωριό, το Αϊνιέλιε, στα Πυρηναία, μετά τη λήξη του ισπανικού εμφύλιου πολέμου (1936-1939), όπου ο Χούλιο Γιαμαθάρες στήνει το σκηνικό της ιστορίας του. Το χωριό πληττόταν επανειλημμένα από τη γερμανική και την ιταλική αεροπορία, γεγονός που εξανάγκασε πολλούς κατοίκους να το εγκαταλείψουν και να κατευθυνθούν στο εσωτερικό της χώρας. Κατά το επόμενο χρονικό διάστημα, πολλοί θα φύγουν σε άλλες χώρες, άλλοι θα πεθάνουν και τελικά θα μείνει μία μόνο οικογένεια, ο άντρας, η γυναίκα του και ο σκύλος τους. Οι συνθήκες διαβίωσης έχουν γίνει απελπιστικά αντίξοες, ιδιαίτερα κατά τους χειμώνες, με το χιόνι να σκεπάζει τα σπίτια μ’ ένα λευκό πέπλο. Το εχθρικό φυσικό περιβάλλον και η απέραντη μοναξιά και απομόνωση θα συνθέσουν μια στενάχωρη κατάσταση που θα οδηγήσει τη γυναίκα (Σαμπίνα) σε αυτοκτονία. Τότε πλέον, ο άντρας μένει μόνος με το σκύλο να τριγυρίζουν σαν φαντάσματα στο κατεστραμμένο χωριό, όπου η υγρασία διαβρώνει τους τοίχους, τις σκεπές και σωριάζει στο έδαφος κτίρια, που πριν από λίγα χρόνια στέγαζαν ευτυχισμένες οικογένειες.
Η διήγηση είναι σχοινοτενής, συγκλονιστική και υποβλητική που μεταφέρει τον αναγνώστη στο άγριο τοπίο που περιβάλλει τον άντρα και στην εναγώνια προσπάθειά του να επιζήσει. Έτσι, ολίγον κατ’ ολίγον, ο άντρας χάνει τα λογικά του, βλέπει οράματα, άυλα οικεία πρόσωπα να περιφέρονται μέσα στο σπίτι, έχει παρακούσματα, ιδιαίτερα μετά τον οικτρό και λυπηρό θάνατο του σκύλου. Έπειτα απ’ αυτό το αποτρόπαιο συμβάν, ο άντρας περιμένει το θάνατό του, φανταζόμενος τη σκηνή με τους ανθρώπους που θα ’ρθουν απ’ το διπλανό χωριό στο σπίτι, για να τον αναζητήσουν. Η αφήγηση στο σημείο αυτό προκαλεί συγκίνηση, παρακολουθώντας τους ανθρώπους να προχωρούν βήμα – βήμα προς το «πτώμα» του. Η αλήθεια είναι ότι δε γνωρίζουμε την τελική έκβαση της ιστορίας, αν δηλαδή ο άντρας γλίτωσε από το θάνατο, ώστε να ιστορήσει ο ίδιος τα συμβάντα εν είδει χρονικού. Λογικά, λοιπόν, το κειμενικό υλικό, αποτελεί μια μυθιστορία, στην οποία αφηγητής και ήρωας συμπίπτουν, μια μυθιστορία με συγκεχυμένο τέλος.
Η κίτρινη βροχή και το κίτρινο χιόνι υποδηλώνουν τη φθορά που υφίσταται το χωριό από τα δύο αυτά φυσικά φαινόμενα, τα οποία συνέχισαν την καταστροφή που προκάλεσαν οι πολεμικές επιχειρήσεις στην περιοχή.
Σημειολογικά, η δομή και η πλοκή του έργου μοιάζουν εν μέρει με του διηγήματος «Το πανδοχείο», του Γκυ Ντε Μωπασάν, (Φανταστικές ιστορίες, Αιγόκερως 1980).
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.