Του Αντώνη Ψάλτη
Μενέλαος Χαραλαμπίδης, «ΟΙ ΔΩΣΙΛΟΓΟΙ», εκδ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ 2024.
Εξαιρουμένης της (μεταξύ ελαχίστων άλλων) φωτεινής περίπτωσης του Άγγελου Έβερτ, διοικητή της Αστυνομίας Πόλεων στην κατοχή, που καθώς βρισκόταν σε νευραλγική θέση, ουσιαστικά «έπαιζε το κεφάλι του», η συντριπτική πλειοψηφία της (ήδη από τον μεσοπόλεμο) άρχουσας και διοικούσας τάξης -και αυτή η τάξη δεν απαρτιζόταν από τους εξόριστους σε ξερονήσια ή φυλακισμένους- συνεργάστηκε (όχι από εξαναγκασμό, μα το ακριβώς αντίθετο) με τους ναζί κατακτητές στην Ελλάδα στα χρόνια ανάμεσα στο 1941 και το 1944. Θα μου πείτε, τι πας και αναμοχλεύεις; Αυτά περάσανε πια εδώ και ογδόντα χρόνια και πρέπει να τα αφήσουμε πίσω μας. Ναι! Συμφωνώ. Και δε θα λοιδορούσα ποτέ τον Γεώργιο Ράλλη εξ αιτίας του πατρός του ούτε τους απόγονους, για παράδειγμα, του Πάγκαλου, του Τσολάκογλου ή του Γονατά. Αμαρτίαι γονέων ου παιδεύουσι τέκνα. Μα αν όμως έτσι έχει, αν δηλαδή όλα αυτά πρέπει να είναι (και συμφωνώ) περασμένα – ξεχασμένα, κι αν έναν νέο, όπως έχει ειπωθεί και υποστηριχθεί, δεν τον νοιάζει τι έγινε το 1963, τότε μπορούμε επίσης να καταλάβουμε γιατί το 2019 η κυβέρνηση αδρανοποίησε και ουσιαστικά «νέκρωσε» το άνοιγμα, που είχε αρχίσει μερικά χρόνια πριν, του τεράστιου κατοχικού αρχείου του Υπουργείου Εσωτερικών, με αποτέλεσμα να μην είναι προσβάσιμο στους ιστορικούς του παρόντος, έτσι ώστε, όπως πολλάκις επαναλαμβάνει ο Χαραλαμπίδης, το βιβλίο του αναγκαστικά να μένει ανολοκλήρωτο; Η πολιτική έριδα για το πολύ μακρινό και εντελώς διαφορετικών συνθηκών παρελθόν πράγματι πρέπει να μπει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Αλλά η ιστορική έρευνα όχι. Και οι λόγοι για αυτό το «όχι» είναι πάρα πολλοί.
Ο Χαραλαμπίδης, λοιπόν, κυριότατα βασιζόμενος σε επίσημα κρατικά αρχεία, ήτοι δικαστικές αποφάσεις των ελληνικών δικαστηρίων μετά τον πόλεμο, αλλά και της δίκης της Νυρεμβέργης, διοικητικές και κυβερνητικές αποφάσεις ή εντολές, αρχεία των ληξιαρχείων του ερυθρού σταυρού κλπ, έτερη ιστορική βιβλιογραφία επί του θέματος, και κατόπιν στηριζόμενος σε δημοσιεύματα εφημερίδων, αρχεία ξένων δυνάμεων και μαρτυρίες, μας δίνει ένα συγκλονιστικό βιβλίο. Ένα βιβλίο στο οποίο αναλυτικά και προσεκτικά καταγράφεται η πολιτική, οικονομική και ένοπλη συνεργασία (κυρίως στον χώρο της Αττικής) Ελλήνων με τις ιταλικές και ειδικότερα με τις γερμανικές δυνάμεις κατοχής στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο. Η πολιτική συνεργασία συνέβη με τις τρεις κυβερνήσεις που διορίστηκαν επί κατοχής και τα ευνοϊκά για την κατοχή νομοθετήματά τους. Η οικονομική συνεργασία πραγματοποιήθηκε με μια πλειάδα οικονομικών παραγόντων των Αθηνών, οι οποίοι όχι μόνο εξυπηρέτησαν τα συμφέροντα της κατοχής, αλλά και αποτέλεσαν τα βασικά γρανάζια της μαύρης αγοράς. Η ένοπλη συνεργασία έλαβε χώρα με τη συμμετοχή των Ελλήνων πολιτών σε τάγματα που καταδίωκαν την ελληνική αντίσταση και τους πολιτικούς αντιπάλους των κατοχικών κυβερνήσεων και των Γερμανών. Όπως ο ίδιος υποστηρίζει, οι δωσίλογοι δε συνεργάστηκαν μόνο για λόγους ιδεολογικούς με τους ναζί, αλλά διότι αυτή η συνεργασία αποτελούσε και πηγή υπέρογκου πλουτισμού, την ώρα που χιλιάδες συμπατριώτες και συμπολίτες τους πέθαιναν από την πείνα.
Καταλήγοντας ο Χαραλαμπίδης θα υποστηρίξει (όχι αθεμελίωτα ή αυθαίρετα) ότι οι ρίζες του εμφυλίου πολέμου, αν όχι και κάπου αλλού, σίγουρα βρίσκονται αφενός μεν στην τρομερή και απηνή καταδίωξη του ΕΑΜ κατά την διάρκεια της κατοχής, αλλά κυρίως της τελευταίας κατοχικής κυβέρνησης του Ράλλη και αφετέρου στην σχεδόν πλήρη ατιμωρησία όλων των δωσίλογων και όλων των πράξεων τους (οικονομικά εγκλήματα και εγκλήματα κατά της ζωής αντιστασιακών) που ήρθαν ως αποτέλεσμα της συνεργασίας τους με τους ναζί.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
