Από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόµου
1ο μέρος
α΄ Νομός Λαρίσης
Η Θεσσαλία, πλην Ελασσόνας που απελευθερώθηκε το 1912, διαιρέθηκε με διάταγμα του 1883 σε δυο Νομούς: Α΄ το Νομό Τρικάλων, που συμπεριλάμβανε και το μεγαλύτερο τμήμα του σημερινού Νομού Καρδίτσας. Β΄ το Νομό Λαρίσης που συμπεριλάμβανε και το σημερινό Νομό Μαγνησίας καθώς και την Επαρχία Δομοκού, που απελευθερώθηκε το ίδιο έτος με τη Θεσσαλία. Φυσικά, μέχρι το 1912, δεν συμπεριλάμβανε την Επαρχία Ελασσόνας.
Την προηγούμενη φορά αναφερθήκαμε στους Δήμους της Θεσσαλίας το 1883 γενικά. Ας δούμε σήμερα τους Δήμους αναλυτικά με όλα τα οικιστικά κέντρα που υπάγονταν σε κάθε
έναν απ΄αυτούς:
Με έντονη γραμματοσειρά η ονομασία που είχε διαμορφωθεί κατά την Τουρκοκρατία, ενώ δίπλα σε κάθε οικισμό υπάρχει η σημερινή ονομασία (εάν διαφοροποιείται). Ιδιαίτερα
ευχαριστώ για τη βοήθεια ταυτοποίησης διαφόρων θεσσαλικών οικισμών τους συναδέλφους: Μπούρα Κ. (επ. Δομοκού), Α. Μπαντέρα (δυτ. Τρίκαλα), Ι. Φρύδα (Αργιθέα),καθώς και τον
κ. Β. Γκίζα (επ. Φαρσάλων).
Συντομογραφίες: μεταγ.=μεταγενέστεροι οικισμοί, συν.=συνοικία, διαλ.=διαλυμένοι οικισμοι, οικ.=οικισμός, π.=παλαιό.
1.Κύριες πηγές: Ν. Γεωργιάδης (Θεσσαλία), Δ. Κατσανάκης,
“Η πρώτη σύσταση των Δήμων το 1883”, Ρεπόρτερ, εφ. Ελευθερία, Οκτ. 2006, σ. 3-6.
2.Μετά το 1909 η Κουκουράβα εντάχθηκε στο Δ. Δωτίου (ΦΕΚ 218).
3.Με νόμο της 6/4/1900 (ΦΕΚ 111), ο Βένετος προσαρτήθηκε στο Δήμο Ζαγοράς.
4.Με βασιλικό διάταγμα του 1883 (ΦΕΚ 219) οι Ι. Μονές Μετ.
του Σωτήρος Ραψάνης και Παναγίας Πυργετού προσκολλήθηκαν στη Κομνήνειο Ι. Μονή.
5. Β. Δ. του Πουρναρίου.
6 . Κοντά στηνΕλάτεια.
7. Κοντά στον Παραπόταμο.
8. Μετονομάστηκε με Β. Διάταγμα 23/12/1911 (ΦΕΚ 358), μετά την άφιξη των προσφύγων.
9. Στο όνομα του οικισμού οφείλεται και το όνομα του ποταμού που διασχίζει τη Νίκαια: Νεμπεγλεριώτης
10. Για τον ίδιο λόγο έχουμε και την ονομασία του ρέματος που περνά λίγο έξω από το σημερινό χωριό: Γκοσμπασανιώτης.
11. Ο οικισμός της Νέας Λεύκης δημιουργήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα από πρόσφυγες της Ανατολικής Ρωμυλίας.
12. Ένα όνομα που ουδέποτε καθιερώθηκε. Στα τουρκικά σημαίνει Νέα πόλη
13. Ο οικισμός έγινε τσιφλίκι επί Βελή πασά.
14. Ο οικισμός βρισκόταν μεταξύ Νίκαιας και Φιλιππούπολης καπου κοντά στο σημερινό εκκλησάκι του Αγίου Τρύφωνα.
15. Οι περισσότεροι από τους μεταγενέστερους οικισμούς ήταν στρατιωτικά φυλάκια που δημιούργησε ο ελληνικός στρατός μετά το 1881, για να οχυρώσει την τότε παραμεθόριο
(διάβαση Μελούνας, κοιλάδα Ρεβένι, κ. α.)
16. Ως διάδοχος οικισμός του μεσαιωνικού Διαβατού. (περ. 1800-5).
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
