Νίκος Κύρκος

του Βάιου Κουτριντζέ, συγγραφέα

Ο Λαρισαίος συγγραφέας Νίκος Κύρκος γεννήθηκε στον Πυργετό Λάρισας, το 1941. Ήταν από τα ιδρυτικά μέλη και πρόεδρος της «Λογοτεχνικής Ομάδος Λαρίσης» και διετέλεσε αρχισυντάκτης του περιοδικού «λαρισαϊκά γράμματα». Διηγήματά του έχουν βραβευτεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Το διήγημά του: «Δεν το πουλάω» απέσπασε το πρώτο βραβείο σε πανθεσσαλικό διαγωνισμό ποιήματος-διηγήματος, που προκήρυξε η Δημόσια Βιβλιοθήκη Λάρισας με κριτική επιτροπή τον Αντώνη Σαμαράκη και τον Κώστα Ταχτσή.

Ασχολήθηκε, αποκλειστικά, με το διηγήματα μικρής φόρμας, ωστόσο έγραψε και πολυσέλιδα αφηγήματα («Ένας φιλήσυχος άνθρωπος», «Οι καθρέφτες», «Η νύχτα του στρατηγού»). Τα έργα του ακολουθούν το ρεύμα του κοινωνικού ρεαλισμού με ελάχιστες αναφορές σε στοιχεία του υπερφυσικού. Κάποια διηγήματα είναι αυτοβιογραφικά («Δεν το πουλάω»). Τα θέματά του τα αντλεί από την καθημερινή ζωή των ανθρώπων και τα έθιμα του τόπου της καταγωγής του. Ο χρόνος που εκτυλίσσεται κάθε διηγηματικό γεγονός μένει ευθύγραμμος, ξεκινώντας ενίοτε από τα παιδικά του χρόνια.

Το ύφος του, δηλαδή ο τρόπος της έκφρασής του, είναι λιτό, στρωτό, πολλάκις δε έχει εύθυμο χαρακτήρα («Ο προϊστάμενος», «Η σφαγή», «Για τη Μερόπη»). Το λεπτό χιούμορ, που διακρίνεται εύκολα, διατρέχει υποδόρια τον ειρμό της αφήγησης στην πλειονότητα των γραπτών του. Σε κάποια διηγήματα ομολογούνται ευσεβείς πόθοι που όμως δεν πραγματώνονται («Φθινοπωρινή σονάτα», «Περίσκεψη»). Στο διήγημα «Ξανθή» μάς έχει δώσει μία από τις ωραιότερες ερωτικές σκηνές της ελληνικής λογοτεχνίας. Όλα τα διηγήματά του μορφώνουν ένα ψηφιδωτό με εικόνες από τον γενέθλιο τόπο με άμεσο παρατηρητή τον ίδιο, τουλάχιστον στα πρωτοπρόσωπα κείμενα. Και σ’ όλον αυτόν το μικρόκοσμο του συγγραφέα, όταν εισβάλλει ένας ιπτάμενος δίσκος, σε μια σκηνή εξωπραγματική-ρεαλιστική, θεωρείται φυσιολογικό γεγονός, όπως στο μαγικό ρεαλισμό του Γ.Γ.Μάρκες.

Οι οδηγοί, που ούτε μπρος ούτε πίσω μπορούσαν να κάνουν, μισάνοιξαν τα παράθυρα και ρωτούσαν τι συμβαίνει. Πολλοί βγήκαν έξω, αφήνοντας τη ζεστασιά του χώρου τους. Και αυτό που είδαν τους αποσβόλωσε. Αδύνατο να φανταστούν ότι η στη διασταύρωση -εκατό και, μέτρα απόσταση- ένας άντρας και μια γυναίκα χόρευαν στη μέση του δρόμου, πάνω στο μαλακό χιόνι. Ταγκό. Χωρίς μουσική. Ακριβώς στη διασταύρωση. Και στους τέσσερις δρόμους τ’ αυτοκίνητα σταματημένα με τις μηχανές αναμμένες.

Όλοι βγήκαν από τ’ αμάξια τους και πλησίασαν. Το ζευγάρι εξακολουθούσε να χορεύει με πάθος, αγνοώντας τους. Οι άλλοι πλησίασαν. Τους άγγιξαν. Ένας κλοιός σχηματίστηκε γύρω τους από δεκάδες ανθρώπους. Η πανσέληνος, σαν το άστρο των μάγων, έριχνε πάνω τους το ασημένιο φως της δυνατό. Ένας ιπτάμενος δίσκος είχε καθηλωθεί στον ουρανό και τους έλουζε με ισχυρούς προβολείς. Κανείς δε μιλούσε. Όλοι χαρωποί τώρα, έμοιαζαν να ’χουν μεταμορφωθεί σε κοινωνία αγγέλων. Οι ανάσες τους πήραν μορφή και σχήματα καρδιάς, αιωρούμενες στην παγερή ατμόσφαιρα.

(Απόσπασμα από το διήγημα: «Το ταγκό της φθοράς», από τη συλλογή διηγημάτων: «Η νύχτα του στρατηγού & άλλα διηγήματα», εκδ. Νεφέλη 2008, σ. 93-94.)

Εργογραφία:

1. «Ποιήματα-Διηγήματα | Έκδοσις των 6», Λ.Ο.Λ., Λάρισα, 1971, συμμετοχή σε συλλογικό έργο.
2. «Σύσκεψις εν εξελίξει | Διηγήματα», χ.ε., Λάρισα, 1974, 9 διηγήματα.
3. «Ποιήματα-Διηγήματα», Λ.Ο.Λ., Λάρισα, 1981.
4. «Δεν το πουλάω… και άλλα διηγήματα», Η Έκφραση, Αθήνα, 1985, 5 διηγήματα.
5. «Θεσσαλοί Ποιητές & Πεζογράφοι», Κέλυφος, 1982, συμμετοχή σε συλλογικό έργο με το διήγημα: «Δεν το πουλάω».
6. «Κίτρινα λεμόνια», Νεφέλη, 2004, 12 διηγήματα.
7. «Η νύχτα του στρατηγού & άλλα διηγήματα», Νεφέλη, 2008, 20 διηγήματα.
8. «Λαρισινά Χριστούγεννα», εφημ. Ελευθερία, Λάρισα, 2008, διηγήματα, συμμετοχή σε συλλογικό έργο με το διήγημα: «Νυχτερινή παρενόχληση».
9. «Λαρισαίων διηγήματα», εφημ. Ελευθερία Λάρισα, 2009, συμμετοχή σε συλλογικό έργο με το διήγημα: «Υπεροψίαν και μέθην».

10. «Λαρισαίων διηγήματα 2», εφημ. Ελευθερία, Λάρισα, 2010, συμμετοχή σε συλλογικό έργο με το διήγημα: «Η απόσταξις».

Ο Νίκος Κύρκος ήταν ολιγογράφος, έγραφε όταν η ιδέα υπαγόταν το ιδιαίτερο ύφος του. Κυκλοφόρησαν τέσσερα βιβλία διηγημάτων και δημοσιεύτηκαν αρκετά κείμενά του στον τοπικό τύπο. Με το έργο του έθεσε, ανεξάντλητα, το λογοτεχνικό του στίγμα στο βιβλιολογικό corpus της Λάρισας. Απεβίωσε το Δεκέμβρη του 2022.

Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET

Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.