Ενδιαφέρουσα πρωτοποριακή εκπαίδευση των φοιτητών του τμήματος Βιοϊατρικών Επιστημών του ΠΑΔΑ πραγματοποιήθηκε από την κα Ελένη Σταματοπούλου, PhD (c), MSc Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, MSc Διοίκηση Μονάδων Υγείας & Κοινωνικής Πρόνοιας Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής & Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Λειτουργός Δημόσιας Υγείας, Εκπαιδευτικός, RN Γ.Ν.Α. ΚΑΤ, Ακαδημαϊκή Υπότροφος Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Μέλος Ελληνικής Εταιρείας Εσωτερικής Παθολογίας, Member PCRS-UK, στην αντιμετώπιση του πολυτραυματία όσο και στην αντιμετώπιση του πολυτραυματία συνέπεια συνθηκών «συνδρόμου καταπλάκωσης» ή «crush syndrome» στο εργαστήριο Ανατομίας –Παθολογικής Ανατομίας & Φυσιολογίας Διατροφής με Διευθυντή τον Καθηγητή κύριο Δημήτριο Χανιώτη και Πρόεδρο τμήματος Βιοϊατρικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (Πα.Δ.Α.).
Η εκπαίδευση στην ακαδημαϊκή κοινότητα αποτελεί τον πιο σημαντικό φορέα στη ζωή των φοιτητών μέσα στην οποία μαθαίνουν και αναπτύσσουν πολλές από τις δεξιότητές τους. Τα επείγοντα περιστατικά υγείας (τροχαία, σεισμοί, ατυχήματα κλπ) στην αντιμετώπιση του πολυτραυματία, συνέπεια συνθηκών «crush syndrome» συχνά παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια οποιαδήποτε ώρας, και χρήζουν της άμεσης παροχής πρώτων βοηθειών, καθώς επιδεινώνονται λόγω έλλειψης γνώσεων ή καθυστέρησης της παροχής αυτών.
Η πρώτη περίοδος για την αντιμετώπιση του πολυτραυματία αρχίζει αφού σταθεροποιηθούν όλες οι ζωτικές λειτουργίες επιτυγχάνοντας «επαρκή οξυγόνωση», «αιμοδυναμική σταθερότητα» και «αντιμετώπιση της αιμορραγίας». Για να προληφθεί το τραύμα πρέπει να στοχεύεται ο ανθρώπινος παράγοντας στις παραμέτρους της κάκωσης σύμφωνα με «τα 4 Ε»: Εκπαίδευση, Επιβολή, Επινόηση, Ερέθισμα.
Το σύνδρομο σύνθλιψης ή σύνδρομο καταπλάκωσης περιγράφηκε για 1η φορά κατά τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά στο 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο από τον Bywater το 1941 μετά από το βομβαρδισμό του Λονδίνου. Εμφανίζεται όταν κάποιο ή κάποια μέλη του σώματος συνθλιβούν από ένα μεγάλο βάρος.
Είναι η 2η πιο συχνή αιτία θανάτου μετά από σεισμούς.
- Σύμφωνα με επιδημιολογικά δεδομένα περίπου 3% – 20% των επιζώντων από σεισμούς έχουν υποστεί συνθλιπτική κάκωση.
- Περίπου το 40% των επιζώντων από κτίρια που κατέρρευσαν θα εμφανίσουν συνθλιπτικές κακώσεις.
- Οι πληγείσες περιοχές του σώματος είναι: τα κάτω άκρα (74%), τα άνω άκρα (10%) και ο κορμός (9%).
- Εμφανίζεται σε θύματα σεισμικών δονήσεων και σε φυσικές/ανθρωπιστικές καταστροφές.
Συνθλιπτικό τραύμα λέγεται το τραύμα όπου οι ιστοί υφίστανται τόσο μεγάλη συμπίεση με αποτέλεσμα την ρήξη των ιστών αυτών.
Η κατάσταση αυτή απαντάται σε άτομα που υπέστησαν συνθλιπτικές κακώσεις με παρατεταμένη συμπίεση μεγάλων μυϊκών μαζών, συνήθως του μηρού και της κνήμης.
Το σύνδρομο σύνθλιψης αναφέρεται στις κλινικές επιδράσεις του τραυματισμού των μυών, που μένουν χωρίς αντιμετώπιση καθώς μπορεί να προκαλέσουν οξεία νεφρική ανεπάρκεια.
Οι τραυματίες με σύνδρομο σύνθλιψης αναγνωρίζονται:
- Μετά από παρατεταμένο εγκλωβισμό
- Τραυματική κάκωση μυϊκής μάζας
- Ανεπαρκής κυκλοφορία του αίματος στην τραυματισμένη περιοχή.
Οι συστηματικές εκδηλώσεις προκαλούνται από μια τραυματική ραβδομυόλυση λόγω τραυματισμού επαναιμάτωσης των μυών όταν απελευθερώνονται συμπιεστικές δυνάμεις στους ιστούς. Αυτό μπορεί να προκαλέσει τοπικό τραυματισμό ιστών, δυσλειτουργία οργάνων και μεταβολικές ανωμαλίες, όπως οξέωση, υπερκαλιαιμία και υπασβεστιαιμία.
Η ακόλουθη σχηματική απεικόνιση παρουσιάζει τους βασικούς παθοφυσιολογικούς μηχανισμούς του συνδρόμου «συνδρόμου καταπλάκωσης ή crush syndrome».
Μερικά ή όλα τα ακόλουθα κλινικά σημεία και συμπτώματα μπορεί να υπάρχουν:
- Καρδιαγγειακή αστάθεια όπως: υπόταση και υποογκαιμικό σοκ, αρρυθμία και αρνητική ινοτροπία λόγω υπερκαλιαιμίας, υπασβεστιαιμίας και υπερφωσφαταιμίας και καρδιομυοπάθεια
- Νεφρική ανεπάρκεια
- Μεταβολική οξέωση με γαλακτική οξέωση
- Διάχυτη ενδαγγειακή πήξη
- Υποθερμία
- Μυοσφαιρινουρία
- Τραυματισμός του δέρματος και οίδημα
- Παράλυση και παραισθησία
- Σφυγμοί μπορεί να υπάρχουν ή να μην υπάρχουν.
- Σύνδρομο διαμερίσματος
- Οξεία πνευμονική βλάβη / ARDS
Η αντιμετώπιση πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις αρχές: Airway: Αεραγωγός με έλεγχο της ΑΜΣΣ, Breathing: Αερισμός με υποστήριξη της Αναπνοής (οξυγόνο, αερισμός με ambu), Circulation: Κυκλοφορία και έλεγχος της αιμορραγίας, Disability: Αξιολόγηση της νευρολογικής κατάστασης, Exposure: Αφαίρεση ενδυμάτων και προστασία από το ψύχος. Επιπρόσθετα:
- Κλειδί για την βελτίωση της έκβασης είναι η πρώιμη και επιθετική αναζωογόνηση με υγρά.
- Η αναζωογόνηση θα πρέπει να αρχίσει πριν τον απεγκλωβισμό.
- Η επιτυχής έκβαση εξαρτάται από την ελαχιστοποίηση των τοξικών επιπτώσεων της συσσωρευμένης μυοσφαιρίνης και Κ+ μέσα στο εγκλωβισμένο άκρο κατά τη διάρκεια των προσπαθειών του απεγκλωβισμού [πραγματοποιείται απελευθέρωση: μυοσφαιρίνης, Κ+ και ελεύθερων ρίζων Ο2 , καθώς με την απεγκλώβιση του τραυματία υπάρχει αύξηση των επίπεδων Κ+ και μυοσφαιρίνης από την τραυματισμένη περιοχή προς το υπόλοιπο σώμα, ενώ τα αυξημένα επίπεδα Κ+ συμβάλλουν σε απειλητικές για τη ζωή καρδιακές αρρυθμίες και η ελεύθερη μυοσφαιρίνη συσσωρεύεται στα νεφρικά σωληνάρια (ούρα στο χρώμα του τσαγιού), όπου τελικά θα οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια].
- Η μετέπειτα παρακολούθηση στο νοσοκομείο είναι εξίσου σημαντική για την παρακολούθηση των επιπέδων Κ+ στο αίμα, και εν ανάγκη μείωση αυτού είτε με χορήγηση cahexaleit (p.o.) είτε με ορό D/W 10% 250ml + 30μονάδες ινσουλίνης (actrapid) με ροή 20 ml /h εφ άπαξ (iv).
- Η πλούσια ενυδάτωση με ενδοφλέβια χορήγηση ορών D/W 5% 1000ml και R/L 1000ml με βάση την ωριαία διούρηση και με ταυτόχρονη χορήγηση διουρητικών (Lasix) ενδοφλεβίως (iv) κρίνεται αναγκαία αναλόγως περίστασης.
Τα άτομα με σύνδρομο σύνθλιψης παρουσιάζουν μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην επείγουσα ιατρική και χρειάζονται την άμεση φροντίδα εξειδικευμένου προσωπικού (ιατρού, νοσηλευτή, ομάδας διάσωσης κ.λπ.) στο σημείο του τραυματισμού τους.
Πρέπει να πραγματοποιηθεί κατάλληλη προετοιμασία του τραυματία προ της απελευθέρωσης του από τα συντρίμμια ή έτερα εμπόδια που τον έχουν παγιδεύσει.
Ενδέχεται να γίνει η απελευθέρωση του ασθενούς χωρίς εφαρμογή ακρωτηριασμού επί τόπου. Ωστόσο, οι ακρωτηριασμοί στο παρόν πεδίο του τραυματισμού μπορεί να είναι αναπόφευκτοι σε επείγουσες και δυσμενείς καταστάσεις.
Η εμπεριστατωμένη εκπαίδευση στην αντιμετώπιση του πολυτραυματία συνέπεια συνθηκών «συνδρόμου καταπλάκωσης» ή «crush syndrome» είναι υψίστης σημασίας για την διάσωση του ασθενούς αυξάνοντας τις πιθανότητες επιβίωσής του, συμβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στην μείωση της θνητότητας από τις καταστάσεις επείγουσας και έκτακτης ανάγκης.
Υπεύθυνη Δελτίου Τύπου
Ελένη Σταματοπούλου
PhD (c), MSc Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, MSc Διοίκηση Μονάδων Υγείας & Κοινωνικής Πρόνοιας Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής & Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Λειτουργός Δημόσιας Υγείας, Εκπαιδευτικός, RN Γ.Ν.Α. ΚΑΤ, Ακαδημαϊκή Υπότροφος Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Μέλος Ελληνικής Εταιρείας Εσωτερικής Παθολογίας, Member PCRS-UK
τηλ: 694.68.75.519
698.18.30.069
https://bisc.uniwa.gr/profile/stamatopoyloy-eleni/
https://bisc.uniwa.gr/wp-content/uploads/sites/99/2020/06/GetFileAttachment-16.pdf
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
