Φωτ. Larissanet.gr
«Αφού με έσπειρε μια μοίρα αυτοκρατόρισσα
Μήτρα με γέννησε αρχαία Μακεδόνισσα
Μ’ άδεια φαρέτρα πολεμάω το χειμώνα
Από το κάστρο στην καρδιά του Πλαταμώνα»
Εκατομμύρια κόσμου έχουν τραγουδήσει αυτούς τους ανεπανάληπτους στίχους που ερμήνευσε με μοναδικό τρόπο ο Δημήτρης Μητροπάνος. Τα χρόνια που ο δρόμος περνούσε από εκεί, άλλοι τόσοι το θαύμαζαν εξ αποστάσεως. Πόσοι όμως μπαίνουνστον κόπο να το επισκεφτούν;
Οι τουρίστες από το εξωτερικό ενδιαφέρονται διαχρονικά για το επιβλητικό αυτό μνημείο με την σπουδαία σημασία και θέση. Τα τελευταία χρόνια αρκετές οικογένειες Ελλήνων, αφιερώνουν μια από τις ημέρες των διακοπών τους για να βρεθούν εκεί. Και μ’ ένα μικρής αξίας εισιτήριο έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν μια εμπειρία που συνδυάζει θέα και πλούσια ιστορία.
Σύμφωνα με τον επίσημο πίνακα πληροφόρησης που υπάρχει κατά την είσοδο ένας επισκέπτης μαθαίνει πως το κάστρο αυτό ανήκει στην κατηγορία των οχυρωμένων μεσοβυζαντινών πόλεων (10ος-11ος αι.) που, κτισμένες σε φυσικές οχυρές θέσεις, ελέγχουν οδικές αρτηρίες.
Στη θέση αυτή τοποθετείται από αρχαίες πηγές και τα νεότερα ανασκαφικά ευρήματα η αρχαία πόλη Ηράκλειον, η οποία συνέχισε να υφίσταται μέχρι τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους.
Σήμερα το Κάστρο διατηρεί την πολυγωνικού σχήματος τείχισή του, που ενισχύεται από οκτώ τετράπλευρους πύργους. Στη νοτιοδυτική του πλευρά, όπου το βραχώδες έδαφος είναι εξηρμένο, βρίσκεται η ακρόπολη, με χωριστή τείχιση τετράπλευρου σχήματος και σε αυτήν προστέθηκε αργότερα ακροπύργιο οκταγωνικού σχήματος με τον περίβολό του.
Ανασκαφικές έρευνες αποκάλυψαν ως τώρα τα ερείπια δύο ναών κοντά στη βορειοανατολική και την ανατολική πλευρά του τείχους της πόλης, καθώς και οικιών. Οι δρόμοι που ως τώρα εντοπίστηκαν ήταν λιθόστρωτοι, ενώ πλακόστρωτες αυλές πλαισίωναν την είσοδο των οικιών.
Το τείχος του Κάστρου δεν γκρεμίστηκε κατά την Τουρκοκρατία, όπως έγινε σε άλλες πόλεις-κάστρα, αλλά ενισχύθηκε και επισκευάστηκε πολλές φορές για την αντιμετώπιση πειρατικών, κυρίως, επιδρομών.
Αναστηλωτικές σωστικές εργασίες έγιναν από την Αρχαιολογική Υπηρεσία κατά τα έτη 1968-1973. Ανασκαφές στο εσωτερικό του Κάστρου άρχισαν το 1989, ενώ οι συστηματικές εργασίες αναστήλωσης των τειχών και των πύργων, καθώς και της διαμόρφωσης στο εσωτερικό του Κάστρου, άρχισαν το 1990 και συνεχίζονται.
Η Μεθώνη και ο Λευκός Πύργος
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία από το «Οδυσσεύς»του Ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού(συντάκτης του κειμένου http://odysseus.culture.gr/h/3/gh352.jsp?obj_id=7961 αναφέρεται η Ευπραξία Δουλγκέρη και συνεργάτες) ο οκταγωνικός πύργος (donjon) έχει προταθεί πως έχει κτισθεί πιθανότατα στα τέλη του 15ου αιώνα, σε θέση σύγχρονου της ακροπόλεως, με ύψος που ξεπερνά τα 20μ., με οκτώ πλευρές μήκους 4.30μ. και είσοδο στη νοτιοδυτική πλευρά. Παρόμοιοι ελεύθεροι, μη προσκολλημένοι σε άλλο κτίσμα πύργοι, συναντώνται κυρίως στην Σερβία και στη Ρουμανία. Στην Ελλάδα το πλέον συγγενές παράλληλο εντοπίζεται στη Μεθώνη της Μεσσηνίας όπου και διατηρείται σήμερα ένας οκταγωνικός πύργος.
Ο περίοπτος πύργος του Πλαταμώνα διαθέτει επιπλέον ορισμένα κοινά γνωρίσματα και με τον λεγόμενο Λευκό Πύργο της Θεσσαλονίκης, τα οποία εντοπίζονται στη μορφή της τοιχοποιίας, στοιχείο που ενδεχομένως αντανακλά και εδώ βενετικές επιδράσεις.
Ο λιμός και το πλήγμα
Τον 19ο αιώνα, όπως αναφέρεται στο κείμενο, εκτεταμένη επιδημία λιμού, γνωστή και σε άλλες περιοχές της Οθωμανικής επικράτειας, επιφέρει καίριο πλήγμα στην οίκησή του, ενώ ο Pouqueville αναφέρει την ύπαρξη 150 ξύλινων τουρκικών οικοδομημάτων. Κατόπιν, στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνος, κατοικείται μόνον από 25 πυροβολητές με 5 κανόνια και διαθέτει 16 σπίτια. Αξιοσημείωτο είναι ότι ορισμένα εξ αυτών των κανονιών ανευρέθησαν/αποκαλύφθησαν κατά τη διάρκεια των εργασιών συντήρησης, επανατοποθετήθηκαν σε ξύλινες βάσεις και πλέον εκτίθενται, όπως επίσης και τα μεταλλικά βλήματα τους (τόπια).
Το 1881, μετά την προσάρτηση και της Θεσσαλίας στο τότε βασίλειο της Ελλάδος το κάστρο κατέστη φύλακας της νέας οριογραμμής, ενώ κατά την διάρκεια του ακόλουθου ελληνοτουρκικού πολέμου, δέχτηκε σφοδρό βομβαρδισμό από πλοία του ελληνικού στόλου (1897), γεγονός που ανάγκασε τη φρουρά του να το εγκαταλείψει.
Τα τελευταία γεγονότα προδιαγράφουν τη σταδιακή αποξένωσή του από την αρχική λειτουργία του μετά από αιώνες και το εισαγάγουν στη σύγχρονή εποχή του μνημείου εξαιρετικής σπουδαιότητας και συνάμα ομορφιάς.
Επίσκεψη και παπούτσια
Για την επίσκεψη στο κάστρο απαιτείται περπάτημα λίγων λεπτών από το χώρο του πάρκινγκ ως και την είσοδο σε ανηφόρα. Καλό θα είναι οι επισκέπτες να φορούν αθλητικά παπούτσια για πιο άνετη περιήγηση. Στο εσωτερικό του κάστρου τα μεγάλα δένδρα προσφέρουν την ευκαιρία για ξεκούραση σε μέρος δροσερό.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
