Από μακριά
Συγγραφέας: Αγγελική Δαρλάση
Εικονογράφηση: Βασίλης Κουτσογιάννης
Εκδόσεις: Μεταίχμιο
Πρώτη έκδοση: 2021
Ηλικία: 7 +
Εκείνο το καλοκαίρι, στην απομακρυσμένη αλάνα της μικρής μας πόλης, μαζί με τους πλανόδιους και το Λούνα Παρκ τους ήρθε και η Άλη. Το Λούνα Παρκ είχε κι ένα καρουζέλ, που το ονειρευόμασταν ακόμα και στον ξύπνιο μας. Η Άλη δεν είχε τίποτα – αλλά αυτό θα το μαθαίναμε αργότερα. Αυτό που ξέραμε τότε ήταν ότι ήταν αλλιώτικη και, όπως μας είπαν οι μεγάλοι, θα έπρεπε να τη φοβόμαστε και να την αποφεύγουμε. Γι’ αυτό μας έδωσαν ένα μαντίλι να της φορέσουμε για να ξεχωρίζει. Μέχρι που εμείς ανακαλύψαμε ότι η Άλη μπορούσε να κάνει μάγια…
Στη μια μουντή και σκληρή πόλη, έρχεται ένα Λούνα Παρκ να φωτίσει με τα ξεθωριασμένα χρώματά του το καλοκαίρι μιας παρέας παιδιών. Όταν οι επισκέψεις στα παιχνίδια του σταματούν – δεν είναι άλλωστε δωρεάν – τα παιδιά στοχεύουν στην Άλη για να διασκεδάσουν την πλήξη τους. Την Άλη που οι μεγάλοι τους συμβούλεψαν να κρατούν πάντα μακριά. Γιατί είναι διαφορετική. Γιατί έχει άλλο χρώμα στα μακριά μαλλιά και το δέρμα της, ντύνεται παράξενα, περπατά ξυπόλυτη, χορεύει και τραγουδά μόνη της. Κανείς δεν καταλαβαίνει τα λόγια της. Κανείς δεν ξέρει από που ήρθε. Όλοι όμως γνωρίζουν πως πλάσματα όπως αυτή κάνουν μάγια και είναι επικίνδυνα. Τα παιδιά φοβούνται την Άλη και μένουν μακριά της. Κι όταν αποφασίζουν να την πλησιάσουν την κοροϊδεύουν, της επιτίθενται λεκτικά και σωματικά, καταλήγουν ακόμη και να την τυραννούν. Η Άλη γίνεται η φθηνή διασκέδαση παιδιών, υπομένει τις βιαιότητες και φεύγει πάντα μακριά. Ώσπου ένα βράδυ όλα αλλάζουν γιατί η Άλη με το τραγούδι της και την καλοσύνη της γνωρίζει στα παιδιά το δικό της κόσμο. Έναν κόσμο που η αποδοχή, η ισότητα και η δικαιοσύνη τον μετατρέπει σε φαντασμαγορικό Λούνα Παρκ.
Μια δυνατή φιλία γεννιέται μέσα από τη γενναιοδωρία της συγχώρεσης και την αποδοχή που θα γίνει ασπίδα κατά των προκαταλήψεων και της βίας. Το τραγούδι της Άλης, που συμπυκνώνει την κουλτούρα της φυλής της, αποκαθιστά την ταυτότητά της αλλά και τη σχέση της με τα παιδιά που ως τότε την κρατούσαν μακριά. Η παρέα θα προσπαθήσει να προστατέψει την Άλη από την άδικη επίθεση των μεγάλων και ενώνει τη φωνή της με το τραγούδι της: Gelem, gelem, lungone dromensa. Maladilem bakhtale Romensa… Αλλά η Άλη θα φύγει και θα πετάξει με το ξύλινο αλογάκι της και τα παιδιά θα παραμείνουν στη πόλη περιμένοντας τον γυρισμό της. Αλλά αυτό θα συμβεί μόνο όταν ο κόσμος αλλάξει και γίνει πιο γενναιόδωρος στους αδύναμους, πιο δίκαιος, πιο ανθρώπινος, πιο συμπεριληπτικός.
Η Αγγελική Δαρλάση γράφει μια συγκινητική ιστορία για τον κοινωνικό ρατσισμό και το ελάχιστα γνωστό Ολοκαύτωμα των Ρομά κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου. Η συγγραφέας δεν ακολουθεί ασφαλή και γνώριμα μονοπάτια και τολμά να περιγράψει τη δύναμη του κακού που μπορεί να συνθλίψει την αθωότητα των παιδιών και να τα μεταμορφώσει σε ψυχρούς εκτελεστές. Μέσα από τις σκληρότητα των πράξεων τους, που υποκινούνται από τις προκαταλήψεις των γονέων τους, η συγγραφέας δείχνει το μέγεθος των συμφορών που μπορεί να σπείρει ο ρατσισμός που ελλοχεύει και περνά από γενιά σε γενιά. Η μεταστροφή των παιδιών γίνεται κλιμακωτά περνώντας από την αδιαφορία και την εχθρότητα στην αποδοχή και τη φιλία αποκαλύπτοντας έναν κόσμο μαγικό όπου η ισότητα, η ισονομία, ο αλληλοσεβασμός προστατεύουν την ανθρωπιά μας και της χαρίζουν μοναδική ομορφιά. Μαγικός ρεαλισμός, ονειρική ατμόσφαιρα και εφιαλτικές σκιές συνυπάρχουν στο κείμενο ισορροπώντας την σκληρή πραγματικότητα με την αισιοδοξία της προσδοκίας.
Η εικονογράφηση του Βασίλη Κουτσογιάννη δημιουργεί το ιδανικό εικαστικό περιβάλλον για την ανάδειξη της ιστορίας. Ο εικονογράφος επιλέγει ως κυρίαρχο τόνο το ιώδες μπλε της νύχτας. Σε αυτό τον σκοτεινό καμβά αναβοσβήνουν τα λαμπιόνια του Λούνα Παρκ και τα αστέρια. Ακόμη και η Άλη τα χρώματα της νύχτας φορά παρόλο που ντύνεται με ρούχα πολύχρωμα. Ο Βασίλης Κουτσογιάννης κρατά τη δική του απόσταση από τα πρόσωπα και τα σκηνικά και επιλέγει να τα φωτίζει κυρίως από μακριά. Είναι λίγες οι φορές που εστιάζει στην Άλη ως δική του επίκληση να γνωρίσουμε καλύτερα τον κόσμο του μελαγχολικού κοριτσιού που στέκεται μακριά. Το σκοτάδι της νύχτας που κυριαρχεί υποχωρεί σταδιακά για να καταλήξει στην τελευταία φωτοβόλα σελίδα με την προσμονή και την ελπίδα για ένα καλύτερο και πιο δίκαιο κόσμο. Έναν κόσμο που θα φτιάξουμε αν επιτρέψουμε στα παιδιά να τον ονειρευτούν και να τον διεκδικήσουν.
Διάβασα πολλές φορές το βιβλίο και κάθε φορά ανακάλυπτα καινούργια σύμβολα και νοηματοδοτήσεις. Ενα διηλικιακό βιβλίο που δίνει όχι μόνο αναγνωστική χαρά σε μικρούς και μεγάλους αλλά και γνώση, απαλλαγμένη από διδακτισμό και στερεοτυπίες, για μια ιστορική περίοδο που πλήγωσε ανεπανόρθωτα την ανθρωπιά μας. Για να μην επαναληφθεί.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
