Ο εορτασμός των 200 ετών από την έναρξη του Απελευθερωτικού Αγώνα έδωσε την αφορμή για την έκδοση πολλών και αξιόλογων μελετών, κειμένων, άρθρων κ. ά., σχετικών με το κορυφαίο αυτό γεγονός. Διάφοροι φορείς, εκδοτικοί οίκοι, αλλά και ο έντυπος και ηλεκτρονικός τύπος προχώρησαν ή προχωρούν σε αφιερώματα για αυτόν τον τόσο ξεχωριστό σταθμό στην ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Στο πλαίσιο αυτό οι εκδόσεις «Αρχονταρίκι» -υπεύθυνες και για την έκδοση των Πρακτικών των 10 Επιστημονικών Συνεδρίων (2011-2021) τα οποία οργάνωσε η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, προχώρησαν στην έκδοση ενός αφιερωματικού τόμου για τους Νεομάρτυρες και τη σημασία της θυσία τους.
Η συγγραφή του ενδιαφέροντος αυτού τόμου ανατέθηκε στον φιλόλογο –Δρ Βυζαντινής Φιλολογίας, συγγραφέα και συνεργάτη της larissanet Χαράλαμπο Στεργιούλη. Ο Χαράλαμπος Στεργιούλης ανέλαβε να παρουσιάσει με γλαφυρό τρόπο και σε ρέουσα γλώσσα τον Βίο και το Μαρτύριο 24 Νεομαρτύρων. Όταν μιλούμε για Νεομάρτυρες είναι καλό να ξεκαθαρίσουμε πως αναφερόμαστε σε όλους όσους θυσίασαν τη ζωή τους, αρνούμενοι να αλλαξοπιστήσουν και να προδώσουν τον Χριστό, κατά την περίοδο που εκτείνεται χρονικά από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453) μέχρι τα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης.Νεομάρτυρες, βέβαια, εξακολουθούσαν να εμφανίζονται στα μέρη που δεν απελευθερώθηκαν αμέσως μετά την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης και συνέχιζαν να βρίσκονται σε καθεστώς δουλείας. Για παράδειγμα ο Αθανάσιος ο Λήμνιος μαρτυρεί το 1832 ή ο πολιούχος των Ιωαννίνων Νεομάρτυρας Γεώργιος μαρτυρεί το 1838. Ο λόγος για τον οποίο επιλέχτηκε το συγκεκριμένο θέμα είναι απλός, όπως εξηγεί ο συγγραφέας του βιβλίου:«Οι Νεομάρτυρες με το αγωνιστικό φρόνημά τους παρέδωσαν μαθήματα ήθους στις επόμενες γενιές, αφού στάθηκαν με αξιοπρέπεια και γενναιότητα απέναντι στο μαρτύριο. Οι διάφορες υποσχέσεις και κολακείες των Οθωμανών δεν τους δελέασαν, τα μαρτύρια και οι εξευτελισμοί δεν έκαμψαν το αγωνιστικό φρόνημά τους. Αντίθετα, έμειναν σταθεροί μέχρι τέλους και προτίμησαν τον μαρτυρικό θάνατο, ανυψώνοντας πνευματικά τείχη για την αποτροπή του εξισλαμισμού».
Βάση για τη συγγραφή του βιβλίου αποτέλεσαν τα δύο πολύτιμα, από την περίοδο της Τουρκοκρατίας, κείμενα του «Νέου Μαρτυρολογίου»και του «Νέου Λειμωναρίου», το οποίο μπορεί να χαρακηριστεί ως ένας δεύτερος τόμος – συμπλήρωμα του «Νέου Μαρτυρολογίου». Η ιστορία σύνταξης του «Νέου Μαρτυρολογίου» είναι ενδιαφέρουσα, καθώς οι άγιοι Μακάριος Νοταράς, Νικηφόρος Χίος και Αθανάσιος Πάριος συγκέντρωσαν ένα πρώτο σχετικό υλικό στη Χίο. Η Χίος εκείνη την εποχή ήταν σπουδαίο κέντρο πνευματικής ακτινοβολίας και βρισκόταν σε αγαστή σχέση και συνεργασία με το Άγιον Όρος. Από τη Χίο και από τους τρεις αυτούς αγίους πατέρες,το υλικό έφθασε στα χέρια του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη, ο οποίος επιδόθηκε στον εμπλουτισμό του με τη συγκέντρωση και ένταξη και άλλων παρομοίων κειμένων. Οι πλούσιες βιβλιοθήκες του Άθωνα έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην προσπάθεια του Νικοδήμου. Όταν πλέον συγκέντρωσε το απαραίτητο υλικό, κατά τη συνήθειά του, το καλλώπισε και το εξέδωσε.
Το βιβλίο«Νεομάρτυρες. Από τη σκλαβιά στον ουρανό» είναι ουσιαστικά ένα «ανθολόγιο» του Μαρτυρίου 24 Νεομαρτύρων, ανδρών και γυναικών. Δυστυχώς, δεν ήταν εφικτό στο πλαίσιο μίας έκδοσης να συμπεριληφούν περισσότεροι Νεομάρτυρες. Σκοπός του συγγραφέα ήταν να φέρει το αναγνωστικό κοινό σε επαφή με κάποιους από αυτούς, όχι και τόσο γνωστούς σε πανελλήνιο επίπεδο, έτσι ώστε να σχηματιστεί μία όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα για αυτούς τους ήρωες της ορθόδοξης πίστης. Επιπλέον προβάλλονται Νεομάρτυρες από τον ευρύτερο ελλαδικό χώρο, ακόμη και από τον Πόντο (Ελένη της Σινώπης) και την Κύπρο (Πολύδωρος), για να αντιληφθεί ο αναγνώστης ότι το φαινόμενο των Νεομαρτύρων ξεφεύγει από τα στενά όρια του σημερινού νεοελληνικού κράτους.
Κοινό χαρακτηριστικό των Νεομαρτύρων είναι η αγάπη τους για τον Χριστό και η αποφασιστικότητά τους να τον ομολογήσουν. Διαβάζοντας τον Βίο και το Μαρτύριο του οσίου Δαμιανού, του κτήτορα της Μονής του Τιμίου Προδρόμου στον Κίσσαβο πληροφορούμαστε τον μεγάλο αγώνα που έκανε, για τη διαφύλαξη της Κυριακής αργίας από τους Χριστιανούς, 150 περίπου χρόνια πριν την εμφάνιση του Κοσμά του Αιτωλού. Οργισμένοι οι Τούρκοι για τη δράση του, έψαχναν ευκαιρία για να τον συλλάβουν και να τον οδηγήσουν στο μαρτύριο. Τελικά, στις 14 Φεβρουαρίου 1568 ο όσιος κρεμάστηκε στη Λάρισα κοντά στον Πηνειό ποταμό και στη συνέχεια μισοπεθαμένος ρίχτηκε στη φωτιά. Ο Θεόδωρος ο Βυζάντιος, ο πολιούχος της Μυτιλήνης, δέχθηκε στην Κωνσταντινούπολη όπου εργαζόταν ως ζωγράφος στο παλάτι, την περιτομή και τον εξισλαμισμό παρασυρμένος από την τρυφηλή ζωή και τις απολαύσεις που προσέφερε η ζωή του εξωμότη. Για τρία χρόνια έζησε μέσα στη χλιδή και την πολυτέλεια, αλλά η φοβερή επιδημία που ξέσπασε στην Κωνσταντινούπολη, με τους καθημερινούς και αλλεπάλληλους θανάτους χιλιάδων συνανθρώπων του, αδιακρίτως κοινωνικής τάξεως, τον βοήθησε να αντιληφθεί το «κακόν της αρνήσεως» και να επανέλθει στην πατρώα πίστη και να ομολογήσει τον Χριστό στη Μυτιλήνη, υπομένοντας αποτρόπαια βασανιστήρια. Δεν θα μπορούσαμε, βέβαια, να ξεχάσουμε και τις νεαρές κοπέλες, όπως τηνΕλένη από τη Σινώπη του Πόντου. Η νεαρή και πανέμορφη κόρη προτίμησε να μην ενδώσει στις ερωτικές επιθυμίες του Τούρκου διοικητή της πόλης και να οδηγηθεί τελικά στο μαρτύριο, θυσιαζόμενη η ίδια, σώζοντας όμως τον χριστιανικό πληθυσμό της Σινώπης.
Συμπληρωματική της περιγραφής του Βίου και του Μαρτυρίου είναι η εξαιρετική και κατατοπιστική εισαγωγή-προοίμιο του κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, κ. Θ. Ξ. Γιάγκου. Στην εισαγωγή του ο γνωστός για το έργο του πανεπιστημιακός δάσκαλος καταπιάνεται με τρία ειδικότερα θέματα: α) το ιστορικό-γραμματολογικό περίγραμμα του «Νέου Μαρτυρολογίου», β) τα κίνητρα που οδήγησαν τους Νεομάρτυρες να ομολογήσουν την πίστη τους στο Χριστό,με αποτέλεσμα να οδηγηθούν στο μαρτύριο και γ) το θέμα της τάξης επανένταξης των εξωμοτών στην Εκκλησία.
Το έργο περιλαμβάνει επίσης ένα σύντομο συναξάρι 227 Νεομαρτύρων,σε επιμέλεια της εκπαιδευτικού Μαρίας Τζερμπίνου-Μιχαλακοπούλου και ένα CD με την απόδοση των απολυτικίων των 24 Νεομαρτύρων από τον πρωτοπρεσβύτερο π. Γρηγόριο Καραλή, καθηγητή Βυζαντινής Μουσικής στο Τμήμα «Βυζαντινή Μουσική-Ψαλτική Τέχνη» του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου.
Τέλος, την έκδοση κοσμεί ο Πρόλογος του δραστήριου μητροπολίτη Σταγών και Μετεώρων κ. Θεόκλητου, ο οποίος από τη πρώτη στιγμή ευλόγησε την όλη συγγραφική απόπειρα και παρότρυνε τόσο τον συγγραφέα όσο και τους υπόλοιπους συντελεστές του έργου να την ολοκληρώσουν.
Το βιβλίο διατίθεται αποκλειστικά από το βιβλιοχαρτοπωλείο «Άνεμος» (Κύπρου 47, τηλ. 2410252390).
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
