«Το ιδεατό θα ήταν με αφετηρία το 2021, μαζί με όσα πρεσβεύει, να αρχίσουμε να αναστοχαζόμαστε. Οφείλουμε να πιστέψουμε στις αξίες που είναι συνυφασμένες με την πατρίδα μας»
Συνέντευξη στον Μενέλαο Κατσαμπέλα
Η Θεσσαλική Επανάσταση του 1878 «ζωντανεύει» μέσα από τις σελίδες του ιστορικού μυθιστορήματος με τίτλο «Μία θάλασσα, δύο πατρίδες», το οποίο έγραψε ο Χριστόφορος Σεμέργελης και κυκλοφόρησε τον τελευταίο μήνα της προηγούμενης χρονιάς από τις εκδόσεις «Κέδρος».
Η τελευταία περίοδος της Τουρκοκρατίας στον Βόλο και το Πήλιο βρίσκεται στο επίκεντρο της γραφής του Βολιώτη δημιουργού, ο οποίος στήνει τον καμβά της υπόθεσης πάνω στα γεγονότα που διαδραματίστηκαν πριν από ενάμιση περίπου αιώνα και συντέλεσαν στην απαλλαγή της οθωμανικής κυριαρχίας στη γη της Θεσσαλίας.
Ο Χριστόφορος Σεμέργελης γεννήθηκε το 1979 στον Βόλο, όπου ζει μέχρι σήμερα με την οικογένειά του. Είναι δημόσιος υπάλληλος, ενώ συνεργάζεται με την καθημερινή εφημερίδα «Θεσσαλία». Το «Μία θάλασσα, δύο πατρίδες» είναι το πρώτο του μυθιστόρημα. Παλαιότερα διηγήματά του βραβεύτηκαν σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς των εκδόσεων iWrite και συμπεριλήφθηκαν σε συλλογικούς τόμους με τον γενικό τίτλο «Ιστορίες του τόπου μας» για το Διδυμότειχο (2017), τη Νάουσα (2018) και τη Δράμα (2019).
Με την ευκαιρία της έκδοσης του βιβλίου, μιλήσαμε με τον Χριστόφορο για το ιστορικό μυθιστόρημα, την εποχή που αναπλάθει, τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 και την καθημερινότητα ενός συγγραφέα σε καθεστώς πανδημίας.
Αναλυτικά η συνέντευξη έχει ως εξής:
Στην πρώτη σου μεγάλη συγγραφική απόπειρα επιλέγεις να ασχοληθείς με το ιστορικό μυθιστόρημα. Πώς προέκυψε αυτή η επιλογή;
Από παιδί μου άρεσε να ακούω τους μεγαλύτερους να διηγούνται ιστορίες από τα παλιά. Το παρελθόν με γοήτευε ανέκαθεν. Και φυσικά λατρεύω την Ιστορία, την οποία όσο καλύτερα μελετάς, διαπιστώνεις πως κρύβει αλήθειες που ξεπερνούν κάθε φαντασία.
Μοιάζει εύλογη η επιλογή των τελευταίων χρόνων της Τουρκοκρατίας στον Βόλο και το Πήλιο, ως την εποχή που υφαίνεται ο καμβάς του βιβλίου, αλλά τί ήταν αυτό που σε έσπρωξε στη συγκεκριμένη περίοδο;
Μεγάλο δέλεαρ ήταν η μυθοπλαστική αναπαράσταση ενός οδυνηρού γεγονότος της νεότερης Ιστορίας του τόπου μου, όπως ήταν η επανάσταση του 1878, η οποία μάλιστα παραμένει υποφωτισμένη σε πολλές πτυχές της. Τόσο για το παρασκήνιο που επηρέασε καταλυτικά την αρνητική έκβασή της, όσο και τις επιπτώσεις στον άμαχο πληθυσμό που στο τέλος βρέθηκε στο έλεος των οθωμανικών στρατευμάτων.
Το ευτύχημα ήταν πως παρότι επρόκειτο για ένα κίνημα που απέτυχε στρατιωτικά, επηρέασε την τύχη της Θεσσαλίας κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στο συνέδριο του Βερολίνου το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς και συντέλεσε στην πραγμάτωση του οράματος της ένωσης με τη μητέρα-Ελλάδα το 1881.
Πηγή έμπνευσης υπήρξαν επίσης τα απομνημονεύματα ανθρώπων που έλαβαν μέρος στη Θεσσαλική Επανάσταση του 1878. Έχοντας καταλήξει ήδη στην κεντρική ιδέα του μυθιστορήματος, αυτές οι πολύτιμες μαρτυρίες με έκαναν να θέλω ακόμη περισσότερο να ανασυνθέσω στο χαρτί τον αγώνα των προγόνων μας, οι οποίοι πριν από ενάμιση περίπου αιώνα πολέμησαν για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού.
Στο μυθιστόρημα, υπαρκτά πρόσωπα και γεγονότα της βολιώτικης και όχι μόνο Ιστορίας συνυπάρχουν με τους ήρωες της μυθοπλασίας. Να υποθέσω ότι της συγγραφής προηγήθηκε μελέτη των ιστορικών πηγών;
Όταν ξεκινάς να γράψεις ένα ιστορικό μυθιστόρημα, η έρευνα που καλείσαι να κάνεις δεν σταματάει. Κυλάει παράλληλα με τη συγγραφή. Έτσι συνεχώς προκύπτουν καινούρια ευρήματα, ενώ καλείσαι να ενσωματώσεις στην πλοκή φανταστικά και αληθινά γεγονότα, παράλληλα με τη συνύπαρξη των υπαρκτών προσωπικοτήτων με τους επινοημένους χαρακτήρες. Πρακτικά τι σημαίνει αυτό; Πως οφείλεις να επανεξετάζεις διαρκώς την έρευνά σου. Ακόμη και εάν σκοπεύεις να εμπλουτίσεις κάποια σκηνή με μία μικρή λεπτομέρεια, καλείσαι να επεξεργαστείς με προσοχή όλα τα στοιχεία που έχεις συγκεντρώσει, ώστε να προσφέρεις στον αναγνώστη την αίσθηση της ακρίβειας στις περιγραφές σου.
Η Ελλάδα του 2021 γιορτάζει με μια σειρά εκδηλώσεις και δράσεις τη συμπλήρωση 200 ετών από την Επανάσταση του 1821. Πώς βλέπεις ότι έχουν μετουσιωθεί στη σημερινή Ελλάδα τα προτάγματα και τα διακυβεύματα εκείνης της περιόδου; Τί συμβολίζουν σχετικά με τα σημερινά δεδομένα και την προοπτική του τόπου;
Το 2021 αναμφίβολα είναι ένα έτος ορόσημο για την πατρίδα μας. Όμως, για να μην κακοτυχήσουν οι εορτασμοί, όπως συνέβη – εντελώς συμπτωματικά – πριν από μισό αιώνα μεσούσης της δικτατορίας των συνταγματαρχών, πρέπει να δούμε την Ελληνική Επανάσταση, δίχως τα χιλιοειπωμένα στερεότυπα που αποδέχονται οι περισσότεροι εξ ημών.
Είμαι της άποψης ότι η ρητορική της σύγκρισης με το σήμερα, περνά υποχρεωτικά μέσα από την αναθεώρηση των περισσότερων αντιλήψεών μας για τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Εκτός από τους αγωνιστές με το αδούλωτο πνεύμα που σήκωσαν τότε μπαϊράκι κατά του Τούρκου δυνάστη, πρέπει να μνημονεύουμε και τις «σκοτεινές» σελίδες του 1821. Για παράδειγμα, τα δάνεια που πάρθηκαν με ληστρικούς όρους από την Αγγλία και τα λιγοστά χρήματα που έφτασαν στην Ελλάδα καταξοδεύτηκαν σε άλλους σκοπούς. Επίσης, ας μην ξεχνάμε τις εμφύλιες συρράξεις το διάστημα 1823- 1825, την πρωτάκουστη «Πράξη υποταγής» στους Βρετανούς που απειλούσε να μας μετατρέψει σε αγγλικό προτεκτοράτο και αμέτρητες ακόμη παλινωδίες. Παρόμοιες στρεβλώσεις στον πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό μας βίο επαναλήφθηκαν πολλάκις στους δύο αιώνες που ακολούθησαν, ενώ στα χρόνια της κρίσης όλα έχουν αποκτήσει πιο έντονη χροιά.
Σε κάθε περίπτωση, το ιδεατό θα ήταν με αφετηρία το 2021 μαζί με όσα πρεσβεύει, να αρχίσουμε να αναστοχαζόμαστε. Οφείλουμε να πιστέψουμε στις αξίες που είναι συνυφασμένες με την πατρίδα μας, διαφυλάσσοντας όσα θετικά διδαχτήκαμε από τους ηρωικούς πρόγονούς μας, μακριά από τις κακές συνήθειες του Νεοέλληνα που υπονομεύουν το δίκαιο της εθνεγερσίας του 1821.
Πώς βιώνει ένας νέος συγγραφέας την Ελλάδα της πανδημίας, της καραντίνας, του φόβου για το άγνωστο, των κλειστών βιβλιοπωλείων; Ήταν για σένα μια περίοδο συγγραφής ή απλά περισσότερης ανάγνωσης;
Οι ζωές όλων μας άλλαξαν ριζικά. Ίσως στην αρχή δεν καταλάβαμε τι πραγματικά σήμαινε η εξάπλωση του ιού. Από την περασμένη άνοιξη αντιμετωπίζουμε μία κατάσταση άνευ προηγουμένου, ενώ ο φόβος πλήττει την καθημερινότητά μας. Όσον αφορά στην εικόνα με τις κλειστές πόρτες στα βιβλιοπωλεία, θα τη χαρακτήριζα από αρκετά παράξενη έως ακραία. Οι συνέπειες της πανδημίας είναι φοβερές για το βιβλίο, προκαλώντας συνθήκες ασφυξίας σε όλους όσοι περιστρέφονται γύρω από αυτό. Το μόνο πράγμα που με κάνει να ελπίζω είναι ότι κάποια στιγμή όλα αυτά που προκάλεσε η εμφάνιση του κορωνοϊού θα κοπάσουν και οι ζωές μας θα επανέλθουν σε πιο φυσιολογικούς ρυθμούς.
Σε προσωπικό επίπεδο, έχοντας περισσότερο χρόνο στη διάθεσή μου και περνώντας πιο πολλές ώρες μαζί με την οικογένειά μου, αφοσιώθηκα εξίσου και στα δύο. Προχώρησα το μυθιστόρημα που γράφω, αλλά παράλληλα διάβασα αρκετά βιβλία, που μου πρόσφεραν μία ανάπαυλα από το άγχος του περιορισμού στο σπίτι.
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
