Του Δημήτριου Π. Μπόγδανου (*)
Με αφορμή την πακόσμια Ημέρα κατά του καπνίσματος θα ήταν ωφέλιμο να ξεκαθαρίσουμε την επιβλαπτικπολυεπίπεδη ή του δράση σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα, την πιο συχ΄ αυτοάνοση ρευματική νόσο.
Απλό και τελείως δικαιολογημένο ερώτημα: Αυξάνει το κάπνισμα τον κίνδυνο ανάπτυξης ή επιδείνωσης της ρευματοειδούς αρθρίτιδας;
Ναι, από δεδομένα πολλών μελετών φαίνεται ότι το κάπνισμα συνδέεται με την ανάπτυξη ρευματοειδούς αρθρίτιδας, ιδιαίτερα για άτομα που έχουν καπνίσει 20 χρόνια ή περισσότερο. Τέτοια δεδομένα είναι πολύ πιο ισχυρά σε πειρματικά μοντέλα ρευματοειδούς αρθρίτιδας που μας έχουν βοηθήσει να κατανοήσουμε τους παθογενετικούς μηχανισμούς με τους οποίους το κάπνισμα και η παθητική αύξηση σε αυτό μπορεί να συνδέεται με την αύξηση του ρίσκου ανάπτυξης της νόσου.
Σε γενικές γραμμές, φαίνεται ότι οι καπνιστές έχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο πιο σοβαρής μορφής ρευματοειδούς αρθρίτιδας, όσον αφορά στην κλινική τους εικόνα (βαρύτερη νόσο) σε σχέση με εκίνους που δεν καπνίζουν ή εκείνους που έχουν διακόψει το κάπνισμα για πολλά έτη (αν και τα δεδομένα δεν είναι τελείως ξεκάθαρα). Επιπλέον, τα δεδομένα δείχνουν ότι οι καπνιστές ενδέχεται να είναι λιγότερο πιθανό να βιώσουν ύφεση κατά τη διάρκεια της νόσου.
Από ότι δείχνουν οι μελέτες, το κάπνισμα μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα ορισμένων φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Μπορεί επίσης να αποτελέσει εμπόδιο στη συμμετοχή σε δραστηριότητες που μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, όπως η φυσική άσκηση.
Ο ακριβής λόγος για τον οποίο το κάπνισμα συνδέεται με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα έχει αρχίσει να γίνεται κατανοητός. Ερευνητές, μεταξύ των οποίων και η δικιά μας ερευνητική ομάδα στο Παν. Θεσσαλίας, υποπτεύονται ότι το κάπνισμα διεγείρει με συγκεκριμένους μηχανισμούς και σε πολλαπλά επιπεδα ειδικά σε άτομα με γενετική προδιάθεση για ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης διάμεσης πνευμονικής νόσου που επίσης σχετίζεται με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Τόσο οι περιβαλλοντικοί όσο και οι γενετικοί παράγοντες παίζουν ρόλο στο ποιος πάσχει από ρευματοειδή αρθρίτιδα και το κάπνισμα θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες περιβαλλοντικού κινδύνου. Τα δεδομένα είναι ξεκάθαρα και οι μελέτες δεν φαίνεται να επιδέχονται αμφισβήτησης. Ωστόσο, το κάπνισμα είναι ένας παράγοντας κινδύνου που μπορεί να αποφευχθεί εντελώς, και αυτό πρέπει να γίνεται απολύτως κατανοητό στον ασθενή.
Πολλοί άνθρωποι με ρευματοειδή αρθρίτιδα δεν γνωρίζουν ότι το κάπνισμα επιδεινώνει την κατάστασή τους, οπότε δεν το βλέπουν ως λόγο να το σταματήσουν, εδικά αν αυτό τους προσφέρει μια αίσθηση ανακούφισης και ψυχικής ανάτασης. Επιπλέον, υπάρχουν παράγοντες μοναδικοί για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα που μπορεί να κάνουν πιο δύσκολο να σταματήσετε το κάπνισμα. Αυτοί οι παράγοντες στηρίζονται κυρίως στην ιδέα ότι το κάπνισμα είναι μια απόσπαση της προσοχής που βοηθά τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν τον πόνο της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και τα συναισθήματα απομόνωσης και έλλειψη υποστήριξης. Η Ρευματολογική Κλινική σε συνεργασία με συναδέλφους ψυχιάτρους και ψυχολόγους μπορεί να βοηθήσει στον τομέα αυτό.
Αναμφίβολα η διακοπή του καπνίσματος είναι σημαντική και για τη γενική κατάσταση της υγεία μας. Μαζί με τους αυξανόμενους κινδύνους της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, το κάπνισμα αυξάνει επίσης τις πιθανότητές για:
Καρκίνο στον Πνεύμονα και άλλους καρκίνους-
– Εγκεφαλικό
– Πνευμονοπάθειες
– Καρδιαγγειακή νόσο
– Διαβήτη
Εάν έχετε ρευματοειδή αρθρίτιδα και είστε καπνιστές, η διακοπή του θα μπορούσε να έχει πολλά οφέλη σε επίπεδο καθάρα ρευματολογικό. Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με στρατηγικές που θα σας βοηθήσουν να το σταματήσετε.
Δεν είναι εύκολο αλλά ούτε και ακατόρθωτο….
(*)Δημήτριος Π. Μπόγδανος
Διευθυντής Κλινικής
Κλινική Ρευματολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας,
Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας
Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας και Αυτοάνοσων Νοσημάτων
Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
