Το κτίριο που έχτισε ο Ελβετός βαρόνος Ευγένιος Φαβρ και βρίσκεται στην είσοδο του Μεταξοχωρίου
Το Αρχοντικό των Φάβρ, κτίσμα του 1876, υπήρξε πρωτότυπο δημιούργημα – Οι ιδιοκτήτες το διακόσμησαν με ακριβά έπιπλα και τοιχογραφίες
Του Πάνου Γαρουφαλιά
Είναι ένα κτίριο ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής. Μια αρχιτεκτονικής -που παρά τα σημάδια εγκατάλειψής του- μαρτυρά την μοναδική ευρωπαϊκή άποψη της εποχής πριν από το 1900. Μιλάμε για το Αρχοντικό Φαβρ που βρίσκεται στην είσοδο του Μεταξοχωρίου και έχει σημαδέψει τα τοπικά δρώμενα μιας ολόκληρης εποχής. Σήμερα ανήκει στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας, η οποία αποτοίχισε, πριν 30 χρόνια τις τοιχογραφίες του Αρχοντικού. Αυτές συντηρήθηκαν και διασώθηκαν έτσι από τη φθορά του χρόνου. Ποια είναι όμως αυτή η λαμπρή ιστορία αυτού του σημαντικού κτιρίου;
Η ιστορία και η μοναδικότητα του Αρχοντικού Φαβρ
Ο Ελβετός βαρόνος Ευγένιος Φαβρ και η αγαπημένη του Στεφανία, χορεύτρια των Μουλέν Ρουζ, ήρθαν στο χωριό το 1872 φέρνοντας μαζί τα πλούτη και την ευρωπαϊκή κουλτούρα τους. Το 1876 έφτιαξαν το σπίτι το οποίο ήταν πραγματικά τεράστιο, αφού κάθε όροφος έφτανε τα 300 τ.μ. Το διακόσμησαν με ακριβά έπιπλα και τοιχογραφίες, ενώ παράλληλα έκαναν πρωτοποριακές επενδύσεις στο Μεταξοχώρι. Δημιούργησαν εμπόριο γιδόμαλλου και άνοιξαν εργοστάσια κηροποιείας, σαπωνοποιίας, μακαρονοποιίας. Ο βαρόνος ασχολήθηκε ακόμη και με την αξιοποίηση του μεταξοσκώληκα.
«Ο βαρόνος έγινε έτσι ένας άτυπος πρεσβευτής του τόπου επί τουρκοκρατίας. Η Στεφανία, γνωστή στο χωριό ως Μαντάμα, εντυπωσίαζε τους ντόπιους κατεβαίνοντας με τα καπελίνα και τα καλοραμμένα ρούχα της στο χωριό. Έγινε μάλιστα και προστάτιδα των γυναικόπαιδων. Στην ιστορία του ζεύγους, πάντως, το τέλος δεν υπήρξε αίσιο καθώς η απιστία της Μαντάμας με τον Ιταλό οικονόμο τους, έκανε τον βαρόνο να πνιγεί στον Πηνειό! Η υιοθετημένη κόρη τους δεν έκανε απογόνους. Έτσι η γενιά των Φαβρ έσβησε και το μόνο που έχει μείνει να τους θυμίζει είναι το κέλυφος του αλλοτινού λαμπρού αρχοντικού τους», αναφέρει σε κείμενό της η Κατερίνα Παπαδοπούλου, Προϊσταμένη Γ.Α.Κ. Αγιάς.
Οι τοιχογραφίες δημιουργήθηκαν από το ζωγράφο Νικόλαο Αργυρόπουλο από τη Νίκαια
Οι μοναδικές τοιχογραφίες
Το Αρχοντικό των Φάβρ, κτίσμα του 1876, υπήρξε πρωτότυπο δημιούργημα, μοναδικό για την εποχή του στη Θεσσαλία. Τριόροφο και αυστηρό εξωτερικά- το μεγάλο μήκος του οφειλόταν στο ότι προοριζόταν για τη στέγαση της επιχειρηματικής δραστηριότητας του ζεύγους εκτός της κατοικίας-, κοσμήθηκε εσωτερικά με ζωγραφική δυτικού τύπου, που έφερε έναν αέρα από παριζιάνικα σαλόνια στην παραδοσιακή Αγιά.
Οι τοιχογραφίες δημιουργήθηκαν από το ζωγράφο Νικόλαο Αργυρόπουλο από τη Νίκαια, του οποίου το μεγαλύτερο μέρος του έργου είναι θρησκευτικής φύσης. Με την παρότρυνση των Φάβρ και τη μαθητεία του στον ζωγράφο Μακρή, κόσμησε διαφόρους χώρους του σπιτιού με ρομαντικά τοπία, σκηνές κυνηγιού, περιστατικά με επιστάτες και σκλάβους στις αποικίες, μορφές της αρχαιότητας, καθώς και διακοσμητικά θέματα στις οροφογραφίες (γυναικείες προσωποποιήσεις, ερωτιδείς, στεφάνια). Οι πίνακες αυτοί δεν έχουν ενότητα και μαρτυρούν ποικίλες επιδράσεις, αλλά ξεχειλίζουν από ζωντάνια και σε συνδυασμό με τη λοιπή διακόσμηση (κουρτίνες, έπιπλα, πολυτελή σκεύη) δημιουργούσαν ένα μοναδικό σύνολο.
Την παραπάνω ατμόσφαιρα προσπαθεί να αναδημιουργήσει η έκθεση που είναι σε εξέλιξη στο Διαχρονικό Μουσείο, συνδυάζοντας παλιές φωτογραφίες για κάθε χώρο χωριστά, καθώς το αρχοντικό δεν είναι πλέον επισκέψιμο.
Με τον τρόπο αυτό ανασύρθηκαν οι μνήμες για το ζεύγος Φάβρ, από τους πιο μορφωμένους και φιλέλληνες Ευρωπαίους στη Θεσσαλία. Ειδικά η θρυλική «μαντάμ» Στεφανία, δημιούργησε αίσθηση στο Μεταξοχώρι με την προσωπικότητά της, καθώς, παρόλες τις διενέξεις που δημιουργήθηκαν από τη διαχείριση της περιουσίας, εκείνη βοήθησε με πολλούς τρόπους τους κατοίκους, ιδίως παρέχοντάς τους υποστήριξη στις επαναστάσεις της εποχής.
Ατμόσφαιρα από Παριζιάνικα σαλόνια
«Το Αρχοντικό Φαβρ είναι ένα ιδιαίτερης αισθητικής κτίριο το οποίο έχει αυστηρό ρυθμό και αποπνέει έναν Ευρωπαϊκό αέρα εκείνης της εποχής, μιλάμε για τα ξακουστά παριζιάνικα σαλόνια», σημειώνει με νόημα η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας κα Σταυρούλα Σδρόλια.
Για το επόμενο διάστημα, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας οργανώνει ξεναγήσεις, προβολές και εκπαιδευτικές δράσεις για την έκθεση του Αρχοντικού Φάβρ, σε συνεργασία με την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και το Γαλλικό Ινστιτούτο Λάρισας.
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
