«Να κοιτάξουμε την αλήθεια κατάματα. Και να βγούμε από τα «κουτάκια» μας ο καθένας. Οφείλουμε όλοι μας να αναλάβουμε την προσωπική μας ευθύνη»
Συνέντευξη στον Λευτέρη Παπαστεργίου
Αφορμή για την κουβέντα υπήρξαν οι αντιδράσεις στο πρόσφατο νομοσχέδιο της κυβέρνησης για την «ταυτότητα φύλου». Ζήτησα από τον ψυχοθεραπευτή Γιώργο Γιαννούση να μου εξηγήσει τι είναι αυτό που ζούμε. Για ποιον λόγο η κοινωνία μας αντιδρά με αυτό τον τρόπο; Γιατί ζούμε όλα όσα ζούμε και ποια είναι η λύση; Κάθισα μαζί του περίπου δυο ώρες και θα μπορούσα να καθίσω πολύ περισσότερες. Κάποιοι υποστηρίζουν πως το κρίσιμο σε μια κουβέντα είναι η ερώτηση. Οφείλω να σας διαβεβαιώσω πως, αν και συμφωνώ απόλυτα με την παραπάνω θέση, η απάντηση είναι αυτή που μπορεί να ξεκλειδώσει τα πάντα γύρω σου, αρκεί την απάντηση στη σωστή ερώτηση, να την δώσει κάποιος που ξέρει. Ο Γιώργος Γιαννούσης είναι από αυτούς που ξέρουν και είμαι σίγουρος πως μια μικρή ιδέα θα πάρετε διαβάζοντας την συνέντευξη που ακολουθεί, μια συνέντευξη που έγινε… Παρασκευή και 13!
Παρασκευή και 13… Γιατί είμαστε προληπτικοί;
Η πρόληψη βασίζεται στην άγνοια και τον φόβο…
Είμαστε μια προληπτική κοινωνία;
Είμαστε μια κοινωνία στην οποία κουβαλάμε τις προκαταλήψεις μας, γιατί αυτές μας στοιχειώνουν. Όπως η παράδοση για παράδειγμα…
Αναφέρθηκες στην «άγνοια» και στον «φόβο». Είναι, νομίζω τα δυο αυτά στοιχεία που χαρακτήρισαν την πρόσφατη κουβέντα σχετικά με το κυβερνητικό νομοσχέδιο για την νομική κατοχύρωση της ταυτότητας φύλου.
Ακριβώς. Άλλο ήταν το ζητούμενο και άλλο οι ματιές μας, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα σκηνικό παραληρήματος. Το ποσοστό των ανθρώπων που αφορά το εν λόγω νομοσχέδιο είναι πολύ μικρό. Ωστόσο μιλάμε για ένα θέμα που αφορά ανθρώπινα δικαιώματα. Οφείλουμε λοιπόν, ως ανοιχτή κοινωνία να δεχθούμε το δικαίωμα στο διαφορετικό.
Πόσο «ανοιχτή κοινωνία» είμαστε;
Δεν είμαστε ανοιχτοί στις αλλαγές. Σκέψου, για παράδειγμα, το λεγόμενο «πελατειακό κράτος». Όλοι θέλουμε να αλλάξει και κανείς ουσιαστικά δεν επιθυμεί να γίνει κάτι τέτοιο. Μια βαθιά ιστορική παράδοση και μια συγκεκριμένη κουλτούρα έχουν δημιουργήσει ένα στέρεο οικοδόμημα, στο οποίο όμως δεν επιτρέπονται εσωτερικές μετακινήσεις.
Ο ρόλος της εκκλησίας;
Ο ρόλος της εκκλησίας είναι εγγεγραμμένος στην παράδοση και την ιστορία της πατρίδας μας. Ωστόσο, όποτε η εκκλησία αποφασίζει να εμπλακεί σε κοσμικά ζητήματα τότε δημιουργούνται προβλήματα. Η εκκλησία φοβάται τις αλλαγές γιατί φοβάται πως έτσι θα χάσει την ισχύ της.
Μόνο η εκκλησία φοβάται;
Φυσικά και όχι. Η κοινωνία, η οικογένεια, ο άνθρωπος φοβούνται. Φοβούνται τις αλλαγές γιατί έτσι θα χάσουν το στάτους τους. Φοβούνται αφενός την αποσταθεροποίηση και αφετέρου την προσπάθεια προσαρμογής στη νέα κατάσταση.
Τι είναι αυτό που ζούμε σήμερα;
Μια κοινωνία σε μετάβαση. Σε σύγχυση. Μια σύγχυση που οδηγεί στην αβεβαιότητα. Είμαστε μια «δήθεν» κοινωνία, απ’ όπου απουσιάζει η αυθεντικότητα. Είμαστε μια άσχημη κοινωνία, επειδή δεν έχουμε ένα σχήμα. Είμαστε δηλαδή μια αδιαμόρφωτη κοινωνία. Η εποχή μας τρέχει με τρελούς ρυθμούς και στη χώρα μας δεν έχει ολοκληρωθεί η μετάβαση από την παράδοση στο νέο.
Η παράδοση είχε μορφοποιημένα σχήματα. Στο χωριό ήξερες, για παράδειγμα, ποιος ο ρόλος του άντρα και της γυναίκας. Μέχρι εκεί. Ήξερες πως η γυναίκα στα δεκαοχτώ της θα έπρεπε να παντρευτεί και να κάνει οικογένεια. Στο χωριό επίσης δεν χωρούσαν οι τρελοί. Γι’ αυτό και ο «τρελός του χωριού» γύριζε σαν απόκληρος. Και επιπλέον, γι’ αυτό και ήταν το πρώτο πρόσωπο που συναντούσε κάποιος, όταν επισκεπτόταν το χωριό. Ο ίδιος ο τρελός ένιωθε ξένος γι’ αυτό και έβγαινε πάντα πρώτος να προϋπαντήσει τους ξένους.
Σήμερα δυσκολευόμαστε να αφήσουμε πίσω κάποια σχήματα. Ως άνθρωποι και ως κοινωνία έχουμε αδύναμη σχέση με κάθε μορφή απώλειας. Φοβόμαστε να αφήσουμε πίσω συγκεκριμένες ιδέες και σχήματα. Και φυσικά, από την άλλη, φοβόμαστε το ότι δεν ξέρουμε που θέλουμε να πάμε.
Τι οφείλουμε λοιπόν να κάνουμε ως κοινωνία;
Να κοιτάξουμε την αλήθεια κατάματα. Και να βγούμε από τα «κουτάκια» μας ο καθένας. Οφείλουμε όλοι μας να αναλάβουμε την προσωπική μας ευθύνη. Πρώτα θα πρέπει να αλλάξουμε τους εαυτούς μας και μετά τους άλλους. Η κοινωνία μας είναι μια πολύ ζορισμένη κοινωνία. Τον θυμό μας, που πλέον έχει μετατραπεί σε θλίψη, οφείλουμε να τον μετατρέψουμε σε δημιουργία, μέσω της αυτογνωσίας μας.
Επιμένετε πολύ στην αυτογνωσία.
Σήμερα υπάρχει τρομερή πληροφόρηση αλλά ελάχιστη επικοινωνία. Υπάρχει μια σύγχυση μεταξύ των δυο αυτών εννοιών. Ο άνθρωπος απομακρύνεται από την επικοινωνία, με αποτέλεσμα να χάνει την ουσία. Την ουσία του. Η αγάπη, το να νοιάζεσαι για τον άλλον, και εν τέλει η αποδοχή, για να επανέλθω σ’ αυτό που συζητούσαμε στην αρχή, δεν γίνεται μέσω της γνώσης, αλλά μέσω της γνώσης του εαυτού.
Πως βρίσκει κανείς τον εαυτό του;
Το μεγάλο σχολείο είναι η οικογένεια. Αργότερα η εφηβεία. Αυτογνωσία είναι να μπορεί κανείς να σταματάει τον χρόνο και τον κόσμο γύρω του και να κοιτάζει μέσα του.
Είστε αισιόδοξος;
Είμαι φύσει αισιόδοξος άνθρωπος.
Ακολουθήστε το 
στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
